1. Có bao nhiêu loại HPV nguy cơ cao?

Virus HPV là tên viết tắt của Human Papilloma Virus. Đây là virus DNA không có vỏ bọc, cùng nhóm adenovirus hay parvovirus. Hiện các nhà khoa học đã phân lập được hơn 140 type virus HPV khác nhau, gây ra những vấn đề sức khỏe như u nhú sinh dục, ung thư. Cụ thể:

• Các type virus HPV nguy cơ thấp, bao gồm: 6, 11, 40, 42, 43, 44, 54, 55, 61, 70, 72, 81 và CP6108 có khả năng gây nên các tổn thương, u nhú ở bộ phận sinh dục.
• Các type virus HPV nguy cơ cao, bao gồm: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 và 68 có khả năng gây nên tình trạng u nhú bộ phận sinh dục và các loại ung thư nguy hiểm ở cả nam và nữ giới như: Ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, âm đạo, ung thư dương vật, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng,…

Trong đó, virus HPV type 58 thuộc chủng virus HPV có khả năng biến đổi tế bào tạo ra các khối u ác tính, dẫn đến nguy cơ ung thư ở cả nam và nữ.

2. HPV type 58 có nguy hiểm không?

Virus HPV type 58 có bộ gen DNA sợi đôi nhỏ, là chủng virus được xác định vào năm 1990, có mối liên quan đến type virus vô cùng nguy hiểm – HPV 16. Virus HPV type 58 có mối quan hệ với CIN gây sùi mào gà, tổn thương tiền ung thư, ung thư. [1]

HPV 58 được đánh giá là chủng virus nguy cơ cao, dễ lây truyền từ người sang người qua đường tình dục. Đặc biệt là với những người có thói quen quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp an toàn, người quan hệ với nhiều bạn tình.

Phần lớn người nhiễm virus HPV có thể tự đào thải virus sau một thời gian, trong đó bao gồm cả virus HPV type 58. Tuy nhiên, tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người mà virus gây ra những biến đổi khác nhau, có trường hợp tự đào thải, nhưng cũng có những trường hợp gây nên các bệnh u nhú, ung thư.

Thống kê từ thực tế, tỷ lệ ung thư do virus HPV ngày một tăng. Theo Globocan, năm 2020, số ca mắc mới của ung thư cổ tử cung là 4.132, ung thư âm hộ là 169 ca, ung thư hậu môn 579 ca, ung thư dương vật 397 và ung thư hầu họng 605 ca. Có những trường hợp virus HPV gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ giới, ảnh hưởng đến quá trình mang thai, sinh nở như thai chết lưu, sảy thai, nhiễm trùng, sinh non,…

Vì vậy, có thể khẳng định virus HPV type 58 là một chủng virus nguy hiểm, cần có những biện pháp phòng ngừa hiệu quả. [2]

3. HPV 58 gây nên những bệnh gì?

3.1. Ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung là một trong 3 bệnh lý ung thư gây tử vong hàng đầu ở nữ giới. Bệnh có thể đe dọa sức khỏe, thiên chức làm mẹ và tính mạng của người bệnh. Mặc dù, bệnh thường gặp ở tuổi 30 trở đi, nhưng những tổn thương tiền ung thư có thể xuất hiện từ 10 năm trước mà không được người bệnh phát hiện để điều trị kịp thời.

Bệnh lây truyền qua đường tình dục, do các tế bào trong cổ tử cung phát triển bất thường và hình thành khối u. Chúng nhân lên ngoài tầm kiểm soát, xâm lấn các khu vực xung quanh và thậm chí có khả năng di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể.

Thủ phạm chính gây ung thư cổ tử cung là virus ở nữ giới là virus HPV, trong đó có cả HPV type 58. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 99.7% trường hợp ung thư cổ tử cung có sự xuất hiện của virus HPV. 80% phụ nữ có nguy cơ nhiễm virus HPV ít nhất 1 lần trong đời. Tỷ lệ nhiễm virus cao nhất là ở độ tuổi 20-30, có thể lên đến 20-25%.

Ngoài nguyên nhân chính dẫn đến ung thư cổ tử cung là virus HPV, còn một số yếu tố nguy cơ gia tăng khả năng mắc bệnh sau:

• Quan hệ tình dục sớm hoặc quan hệ tình dục với nhiều bạn tình
• Sinh con sớm, sinh nhiều con
• Vệ sinh vùng sinh dục không đúng cách
• Viêm cổ tử cung mạn tính, nhiễm khuẩn qua đường tình dục
• Điều kiện dinh dưỡng kém
• Hút thuốc lá, rượu bia, bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch…
• Lạm dụng thuốc tránh thai
• Suy yếu hệ miễn dịch
• Stress kéo dài…

Ung thư cổ tử cung có thể được điều trị hiệu quả nếu bệnh phát hiện ở giai đoạn sớm. Ở giai đoạn muộn, phương pháp điều trị chủ yếu kéo dài mạng sống của bệnh nhân. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên chủ động phòng ngừa nguy cơ ung thư cổ tử cung bằng việc tiêm phòng và khám phụ khoa định kỳ hằng năm.

3.2. Ung thư âm đạo

Âm đạo là ống cơ nối liền giữa tử cung và âm hộ. Ung thư âm đạo là tình trạng xuất hiện các khối u ác tính trong âm đạo, chủ yếu xảy ra ở các tế bào biểu mô trên bề mặt âm đạo. Chẩn đoán ung thư âm đạo giai đoạn sớm giúp gia tăng cơ hội điều trị khỏi, bệnh nhân mau lành bệnh, hạn chế tối đa ảnh hưởng của bệnh đến sức khỏe, khả năng sinh sản của bệnh nhân.

Virus HPV là nguyên nhân chính gây ung thư âm đạo. Nguy cơ mắc bệnh có thể tăng lên theo độ tuổi. Hầu hết người bệnh ung thư âm đạo được chẩn đoán đều trên 60 tuổi. Ngoài virus HPV, có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư âm đạo như:

• Tuổi tác;
• Tân sinh biểu mô âm đạo (VAIN);
• Nhiều bạn tình;
• Quan hệ tình dục sớm;
• Nhiễm HIV;
• Có tiền sử ung thư cổ tử cung trước đó.

Tương tự như các bệnh ung thư khác, ung thư âm đạo có thể được điều trị hiệu quả ở giai đoạn sớm bằng các phương pháp như: Phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ thường xuyên, tiêm vắc xin phòng virus HPV – nguyên nhân chính dẫn đến ung thư âm đạo và xây dựng lối sống sinh hoạt, dinh dưỡng lành mạnh, khoa học.

3.3. Ung thư hậu môn

Ung thư hậu môn xảy ra tại ống ngắn cuối trực tràng để dẫn phân ra khỏi cơ thể. Ung thư hậu môn thường khiến bệnh nhân chảy máu trực tràng và đau hậu môn.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khoảng 8.200 trường hợp ung thư hậu môn được phát hiện năm 2017 và trong số đó có khoảng 1.100 ca tử vong. Phần lớn các ca ung thư hậu môn được phát hiện ở giai đoạn muộn, khi các khối u ác tính đã di căn sang các bộ phận lân cận như hạch bạch huyết. Nếu được phát hiện sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân nam là 60%, bệnh nhân nữ là 71%.

Ung thư hậu môn thường gặp ở người có hành vi quan hệ không an toàn bằng đường hậu môn; ngoài ra, một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

• Người nhiễm virus HPV;
• Tuổi cao;
• Nhiều bạn tình;
• Hút thuốc;
• Từng có tiền sử ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo;
• Người nhiễm virus HIV.

Hiện không có phương pháp nào phòng ngừa hoàn toàn căn bệnh ung thư hậu môn. Tuy nhiên,  bạn có thể giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh bằng cách tập thói quen quan hệ tình dục an toàn và tiêm phòng vắc xin để phòng ngừa virus HPV.

3.4. Ung thư dương vật

Ung thư dương vật là căn bệnh khá hiếm gặp ở nam giới, thường xuất hiện ở nam giới trên 40 tuổi chiếm gần 8% tỷ lệ các bệnh ung thư ở nam.

Ung thư dương vật khởi phát tại dương vật, là tình trạng tăng sinh các tế bào ở dương vật vượt quá mức kiểm soát của cơ thể. Trong ung thư dương vật có thể chia thành nhiều loại khác nhau, phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào vảy bắt nguồn từ tế bào da của dương vật. Ung thư này thường khởi phát tại da quy đầu dương vật.

Các triệu chứng ung thư dương vật thường rất đa dạng, tuy nhiên có thể quan sát bằng mắt thường nên có thể sớm can thiệp để hạn chế tình trạng bệnh tiến triển. Ở giai đoạn sớm, bệnh thường có biểu hiện như thay đổi màu da ở dương vật, có cảm giác đau nhói, đau âm ỉ dương vật, nhất là sau khi dương vật cương cứng hoặc bị va chạm, bao quy đầu không thể di chuyển lên, có cục u hoặc cảm giác có nốt, nổi mụn cóc, có vết loét như hình hoa lơ dần dần lan rộng ra. Khi có những triệu chứng trên, bạn nên đến bệnh viện có chuyên khoa nam học để được chẩn đoán sớm và điều trị, hạn chế khả năng bệnh tiến triển.

Các bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân nghi ngờ mắc ung thư dương vật tiến hành một số xét nghiệm sau:

• Sinh thiết: Bác sĩ lấy một mảnh mô nhỏ nghi ngờ ung thư để kiểm tra;
• Chụp cắt lớp vi tính: Phương pháp nhằm đánh giá mức độ lan tràn của ung thư;
• Chụp cộng hưởng từ: Giúp tìm ung thư ở các bộ phận khác nhau trong cơ thể;
• Siêu âm: Đánh giá mức độ xâm lấn vào sâu dương vật của khối u.

3.5. Ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng có khả năng diễn tiến phức tạp, đe dọa tính mạng người bệnh. Ở giai đoạn sớm, ung thư vòm họng dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý nguy hiểm khác, chỉ đến giai đoạn nghiêm trọng bệnh nhân mới phát hiện, lúc đó bệnh đã diễn tiến nặng khó điều trị, tỷ lệ sống thấp.

Giai đoạn ủ bệnh của ung thư vòm họng thường diễn tiến âm thầm với một số biểu hiện dễ nhầm lẫn như:

• Khàn tiếng, đau họng;
• Ngạt mũi;
• Đau đầu;
• Ho có đờm;
• Ù tai;
• Nổi hạch: Thường nổi ở cổ hoặc dưới cằm.

Khi có dấu hiệu và phát hiện ung thư vòm họng giai đoạn đầu, bệnh nhân có thể được điều trị thông qua các phương pháp hạn chế tế bào ung thư phát triển như xạ trị, hóa trị, phẫu thuật. Khi tế bào ung thư chưa di căn, việc phẫu thuật sẽ mang lại hiệu quả cao.

4. Bị nhiễm HPV type 58 có gây ảnh hưởng đến sinh sản không?

Virus HPV type 58 có thể khiến phụ nữ khó có thai, tăng nguy cơ sảy thai, cản trở khả năng di chuyển của tinh trùng ở nam giới.

Cụ thể, khi mắc các bệnh nhiễm trùng, bao gồm các bệnh do virus HPV khiến phụ nữ khó thụ thai. Virus HPV có thể làm giảm khả năng tự làm tổ của phôi thai vào thành tử cung hoặc tử cung. Nhiễm virus HPV có thể làm hỏng phôi và khiến bệnh nhân dễ sảy thai.

Theo một nghiên cứu khác cho thấy, nam giới nhiễm HPV có thể gặp các vấn đề về khả năng sinh sản cao gấp 3-4 lần. Nguyên nhân là do sự hiện diện của virus HPV trong tinh trùng ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình mang thai, cản trở khả năng di chuyển tự do của tinh trùng, tăng nguy cơ vô sinh.

Ở các cặp vợ chồng dương tính với virus HPV có thể gặp nhiều khó khăn hơn trong việc mang thai bằng phương pháp IVF hoặc IUI.

5. Làm sao để phát hiện sớm HPV 58?

5.1. Xét nghiệm HPV

Xét nghiệm HPV là kỹ thuật tiên tiến cho thấy người bệnh có nhiễm virus HPV hay không và đồng thời xác định chủng virus HPV. Ưu điểm của xét nghiệm là đơn giản và nhanh chóng. Đây là xét nghiệm cần thiết, không thể thiếu trong quá trình sàng lọc ung thư cổ tử cung.

Nếu kết quả xét nghiệm dương tính: Xác định rằng bạn đã nhiễm virus HPV, nhưng không khẳng định bạn mắc ung thư hay không. Bạn cần tiếp tục theo dõi tình trạng sức khỏe của cơ thể và xét nghiệm HPV, Pap Smear định kỳ để sớm phát hiện bất thường của tế bào.

Nếu kết quả âm tính: Bạn vẫn nên duy trì thói quen sống lành mạnh, quan hệ tình dục an toàn và xét nghiệm định kỳ theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

5.2. Xét nghiệm Pap

Pap Smear là phương pháp đặc hiệu để tầm soát ung thư cổ tử cung. Xét nghiệm Pap thường được kết hợp với xét nghiệm HPV nhằm tăng độ chính xác trong chẩn đoán ung thư. Pap được thực hiện nhằm thu thập các tế bài từ cổ tử cung, sau đó soi tế bào dưới kính hiển vi nhằm xác định xem trên tế bào có chứa tế bào tiền ung thư hoặc ung thư hay không.

Ưu điểm của xét nghiệm Pap Smear là chi phí thực hiện thấp, không đòi hỏi máy móc, công nghệ hiện đại, quy trình lấy mẫu nhanh chóng, đơn giản và không đau. Lưu ý, không nên quan hệ trước khi xét nghiệm vì có thể ảnh hưởng đến mẫu xét nghiệm hoặc làm tổn thương cổ tử cung, nên thực hiện ngoài chu kỳ kinh nguyệt, không thụt rửa âm đạo, băng vệ sinh, thuốc đặt âm đạo, thuốc xịt hoặc bột trước 24h làm xét nghiệm.

5.3. Chưa có phương pháp xét nghiệm HPV cho nam giới.

Hiện vẫn chưa có phương pháp xét nghiệm HPV cho nam giới. Do đó, việc chủ động tiêm phòng vắc xin HPV đặc biệt quan trọng trong việc dự phòng bệnh. Bên cạnh đó, khi có dấu hiệu nghi ngờ ung thư, nam giới nên đến các cơ sở y tế có chuyên khoa nam học, ung bướu để được thăm khám và chẩn đoán. Can thiệp càng sớm, hiệu quả điều trị càng cao.

⇒ Có thể bạn cần xem thêm: HPV ở nam giới gây bệnh gì?

6. Bị nhiễm HPV type 58 phải làm sao? Có thể điều trị được không?

Khi phát hiện bản thân nhiễm virus HPV type 58, bạn đừng quá lo lắng. Tuy virus HPV type 58 thuộc nhóm virus nguy cơ cao gây ung thư, nhưng nhiễm virus không đồng nghĩa với việc chắc chắn bạn sẽ mắc ung thư. Những gì bạn cần làm là nghe theo sự hướng dẫn của bác sĩ điều trị, tái khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết đúng lịch, chấm dứt hành vi quan hệ không an toàn, tiêm vắc xin phòng virus HPV để chủ động phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm các chủng virus nguy cơ cao khác có trong vắc xin.

7. Cách phòng ngừa virus HPV 58

Cách phòng ngừa virus HPV hiệu quả nhất là chủ động tiêm vắc xin phòng HPV  quan hệ sử dụng biện pháp an toàn. Vắc xin Gardasil 9 là vắc xin thế hệ mới có khả năng phòng ngừa 9 tuýp virus HPV nguy hiểm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58 cho cả nam và nữ, với hiệu quả lên đến 94%. Vắc xin Gardasil 9 có lịch tiêm như sau:

Người từ tròn 9 tuổi đến dưới 15 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên:

Phác đồ 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 từ 6-12 tháng.

Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 < 5 tháng, cần tiêm mũi 3 cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.

Phác đồ 3 mũi (0-2-6):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Người từ tròn 15 tuổi đến dưới 27 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên:

Phác đồ 3 mũi (0-2-6):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng.

Phác đồ tiêm nhanh:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.
•