Red Hat Enterprise Linux (RHEL) và Ubuntu là hai trong số các bản phân phối Linux phổ biến nhất trong thế giới mã nguồn mở. Tất nhiên, chúng khác biệt và thành công về mặt thương mại, nhưng ở những khía cạnh khác thì sao? Ai nên sử dụng Ubuntu? Và, bạn có nên cân nhắc sử dụng Red Hat Enterprise Linux để làm gì không?

Hãy cùng khám phá những điểm khác biệt của hai bản phân phối trên trong bài viết này.

Lịch sử của Red Hat và Ubuntu

Red Hat, hiện là công ty con của IBM – được thành lập vào năm 1993, có trụ sở chính đặt tại Raleigh, Bắc Carolina, Hoa Kỳ. Vài năm sau, Red Hat Linux ra đời vào ngày 13 tháng 5 năm 1995.

Các phiên bản đầu tiên của các bản phân phối Linux của Red Hat được gọi là Red Hat Commercial Linux hoặc Red Hat Linux.

Red Hat Enterprise Linux (RHEL) là một bản phân phối Linux được tạo ra, duy trì và hỗ trợ bởi Red Hat Inc, được phát hành lần đầu vào ngày 22 tháng 2 năm 2000. Điều này dẫn đến việc “Red Hat Linux” ngừng hoạt động vào năm 2004.

Ubuntu (dựa trên Debian) được giới thiệu bởi một công ty có trụ sở tại Anh, Canonical Ltd., được thành lập bởi Mark Shuttleworth, một doanh nhân Nam Phi. Ban đầu nó được phát hành vào ngày 20 tháng 10 năm 2004.

1. Đối tượng phục vụ

Red Hat và Canonical tập trung vào việc quản lý và cấp phép các sản phẩm phần mềm mã nguồn mở cho các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, Red Hat Enterprise Linux chỉ là một sản phẩm tập trung vào doanh nghiệp, trong khi Ubuntu hướng đến người dùng máy tính để bàn cá nhân và doanh nghiệp.

Điều quan trọng cần lưu ý là Fedora Linux đóng vai trò là thượng nguồn và phục vụ cho người dùng phi thương mại. Vì vậy, nếu bạn muốn trải nghiệm Red Hat trên máy tính để bàn của mình, Fedora Linux sẽ cung cấp cho bạn một trải nghiệm gần giống nhất.

2. Trả phí hoặc miễn phí

Sự khác biệt lớn nhất giữa hai bản phân phối Linux là quyền truy cập và mô hình đăng ký của nó.

Mặc dù Red Hat là công ty mã nguồn mở lớn nhất, RHEL yêu cầu bạn phải đăng ký hầu hết các phần, trong khi Ubuntu không có yêu cầu như vậy.

Vì bạn cần đăng ký (bạn không thể tải xuống các gói từ kho lưu trữ RHEL nếu không làm vậy), việc mời mọi người “dùng thử” RHEL có thể là một rào cản đối với người dùng mới.

Vì vậy, vào tháng 1 năm 2021, Red Hat đã thông báo rằng các cá nhân có thể đăng ký miễn phí để sử dụng RHEL trên máy tính của họ. Nó được giới hạn ở 16 máy chủ tại một thời điểm nhất định.

Mặc dù RHEL miễn phí, nhưng nó sẽ không hoàn toàn miễn phí nếu bạn có nhiều máy chủ hơn trong doanh nghiệp của mình.

Mẹo, bạn có thể kiểm tra trạng thái đăng ký trên hệ thống RHEL của mình bằng lệnh sau:

sudo subscription-manager status

Mặt khác, Canonical (Ubuntu) có một mô hình làm việc tương đối khác. Bạn thậm chí không cần tài khoản để tải xuống hoặc sử dụng Ubuntu.

Canonical cung cấp Ubuntu miễn phí và bạn chỉ cần đăng ký (được gọi là Ubuntu Advantage) nếu bạn cần hỗ trợ thương mại.

Nếu bạn có đăng ký Ubuntu Advantage, hãy sử dụng lệnh sau để kiểm tra trạng thái hỗ trợ của hệ thống Ubuntu của bạn:

ubuntu-security-status

Đối với các phiên bản cũ hơn của Ubuntu, lệnh sau sẽ phù hợp với bạn:

ubuntu-support-status

Nhìn chung, nếu bạn cần sự trợ giúp của chuyên gia và muốn truy cập các tính năng dành cho doanh nghiệp, bạn sẽ phải trả tiền cho Ubuntu và RHEL.

Tuy nhiên, khi nói đến việc sử dụng cá nhân hoặc sử dụng độc lập Ubuntu/RHEL, Ubuntu hoàn toàn miễn phí và RHEL giới hạn việc sử dụng ở 16 máy chủ.

3. Vòng đời hỗ trợ

Sử dụng bản phân phối Linux chỉ thú vị khi có vòng đời nâng cấp được xác định rõ ràng và biết trước “thời hạn sử dụng”.

Dưới đây là biểu đồ so sánh RHEL 8 với Ubuntu LTS 22.04:

Khi nói đến RHEL 8, Red Hat có 3 giai đoạn để hỗ trợ:

• Hỗ trợ đầy đủ: trong 5 năm kể từ khi phát hành
• Hỗ trợ bảo trì: trong 5 năm sau khi “Hỗ trợ đầy đủ” kết thúc
• Giai đoạn kéo dài tuổi thọ: trong 2 năm sau khi “Hỗ trợ bảo trì” kết thúc

Trong ‘Giai đoạn kéo dài tuổi thọ’, bạn có thể chọn “Hỗ trợ Vòng đời Mở rộng” (ELS) để nhận các bản sửa lỗi về Bảo mật và Lỗi.

Canonical phát hành phiên bản LTS mới vào tháng 4 hàng năm với số chẵn (hoặc hai năm một lần).

Ví dụ: Ubuntu 18.04 được phát hành vào tháng 4 năm 2018, Ubuntu 20.04 được phát hành vào tháng 4 năm 2020 và Ubuntu 22.04 được phát hành vào tháng 4 năm 2022,…

Các bản phát hành Ubuntu LTS là “cấp doanh nghiệp”. Bạn có thể xem phiên bản Hỗ trợ dài hạn để biết thêm.

Bắt đầu từ ngày phiên bản Ubuntu LTS mới được phát hành, Ubuntu có hai giai đoạn hỗ trợ sau:

• Cập nhật phần cứng và bảo trì: trong 5 năm kể từ ngày phát hành
• Bảo trì bảo mật mở rộng: trong 5 năm sau khi giai đoạn hỗ trợ ban đầu kết thúc, phải đăng ký Ubuntu Advantage

Đối với một doanh nghiệp, cả hai bản phân phối đều tốt khi nhận được các bản cập nhật bảo trì trong một thời gian dài. Nhưng

4. Kho phần mềm và trình quản lý gói

Như với bất kỳ bản phân phối Linux nào, cả RHEL và Ubuntu đều cung cấp và duy trì kho phần mềm của bên thứ nhất cho các bản phân phối Linux của họ.

Nếu bạn tò mò, RHEL có các kho lưu trữ của bên thứ nhất sau:

• BaseOS
• AppStream
• EPEL (Extra Packages for Enterprise Linux)
• PowerTools

Để tìm nạp và cài đặt các gói từ các kho phần mềm này trên hệ thống RHEL, bạn cần sử dụng trình quản lý gói dnf hoặc rpm để cài đặt, cập nhật và gỡ bỏ các gói.

Mẹo: khi Fedora chuyển sang sử dụng dnf theo mặc định, bạn nên học cách sử dụng trình quản lý gói DNF thay vì yum.

Để so sánh, Canonical cung cấp các kho phần mềm sau cho Ubuntu:

• Main
• Universe
• Restricted
• Multiverse
• (extra) Canonical Partners

Vì Ubuntu có nguồn gốc từ Debian nên nó sử dụng trình quản lý gói apt và dpkg.

Các bản phân phối Linux khác nhau sử dụng các định dạng đóng gói khác với các phiên bản thư viện khác nhau (đôi khi, thậm chí cùng một thư viện có thể có tên khác trên Arch so với trên Ubuntu) đã tạo ra sự phân mảnh.

Để giải quyết vấn đề này và đóng gói phần mềm theo cách mà cùng một gói nhị phân có thể được cài đặt trên bất kỳ bản phân phối Linux nào (do kiến ​​trúc giống nhau), các định dạng đóng gói chung đã được tạo ra.

Red Hat hỗ trợ gói Flatpak với RHEL, vì nó được tạo ra bởi Liberationesktop.org (nỗ lực tập trung vào khả năng tương tác và công nghệ chia sẻ cho các hệ thống máy tính và đồ họa mã nguồn mở).

Và, Canonical hỗ trợ gói snap với các bản phát hành Ubuntu (bao gồm cả LTS).

5. Những điểm khác biệt nhỏ khác

Có một vài khác biệt nhỏ nhưng đáng kể giữa RHEL và Ubuntu LTS mà mình muốn đề cập.

Lịch phát hành

Như đã đề cập trước đó, Canonical phát hành phiên bản LTS mới của Ubuntu vào tháng 4 hàng năm, với số chẵn.

RHEL không có lịch trình phát hành nghiêm ngặt như Ubuntu.

Bảo mật

Tất nhiên, chúng ta biết rằng Linux nói chung là an toàn, vì nó nhận được các bản vá bảo mật nhanh hơn. Có lẽ đó là một trong những lý do tại sao Linux tốt hơn Windows.

Và, chúng ta cũng biết rằng không có gì an toàn 100% từ trước đến nay.

Trong trường hợp này, nhóm đằng sau RHEL và Ubuntu đảm bảo rằng các bản phân phối Linux đủ an toàn để bảo vệ tất cả các doanh nghiệp.

Sự khác biệt chính giữa RHEL và Ubuntu (đối với khách hàng doanh nghiệp) là hệ thống bảo mật được sử dụng.

RHEL (và Fedora) sử dụng SELinux làm hệ thống bảo mật. Mặt khác, Ubuntu sử dụng AppArmor. Sự khác biệt giữa chúng nằm ngoài phạm vi của bài viết này nên mình sẽ không giải thích ở đây.

Ảo hoá Container

Đã có một sự tiến bộ lớn đối với việc chứa phần mềm trên Linux vì nó cung cấp khả năng di chuyển dễ dàng (từ một node bị lỗi sang một node đang hoạt động khác), hộp cát và các lợi ích khác.

Và nếu bạn là doanh nghiệp, khả năng cao là bạn sẽ tận dụng containers.

Cả hai Canonical và Red Hat đều có hệ thống quản lý container để làm cho mọi thứ thuận tiện hơn cho bạn.

Red Hat có OpenShift (mã nguồn mở) trong danh mục sản phẩm của mình và được sử dụng tốt nhất trên hệ thống RHEL (nhưng cũng có sẵn để sử dụng trên các bản phân phối khác). Red Hat cũng phát triển podman, một công cụ mã nguồn mở để làm việc với các container trên Linux, nhằm mục đích thay thế cho docker. Điều này đạt được vì nó tuân theo OCI.

Canonical đã tạo ra MicroK8s (mã nguồn mở), được gọi là ‘Canonical Kubernetes’, để triển khai tự động, mở rộng và quản lý các ứng dụng được chứa trong hệ thống Ubuntu.

Doanh nghiệp nên chọn Red Hat Enterprise Linux hay Ubuntu?

Như rõ ràng ở trên, cả RHEL và Ubuntu đều có đủ khả năng để xử lý các trường hợp sử dụng cá nhân và doanh nghiệp.

Nó phụ thuộc vào nhu cầu của bạn, cho dù bạn muốn đăng ký (hoặc nếu bạn thấy mô hình đăng ký đắt tiền).

Ubuntu là một cái tên phổ biến cho việc sử dụng máy tính để bàn và máy chủ, trong khi RHEL chỉ tập trung vào các dịch vụ doanh nghiệp. Vì vậy, Ubuntu có thể là một lựa chọn hấp dẫn cho các doanh nghiệp vừa/nhỏ hoặc các cá nhân đã thoải mái và tự tin sử dụng Ubuntu trên hệ thống của họ.

Nếu bạn không phụ thuộc vào Ubuntu, bạn có thể thử bất kỳ thứ gì phù hợp với yêu cầu của mình hoặc công nghệ phù hợp với doanh nghiệp/sản phẩm của bạn.