Tôi không biết chắc mọi chuyện sẽ xảy ra thế nào, kể cả việc ngày mai mình còn sống hay không. Mặc nhiên, đặt tình cảm một cách dễ dàng và nhanh chóng có thể khiến cảm xúc của chúng ta được xoa dịu vào thời điểm đó. Nhưng lại làm cho tương lai trở nên bấp bênh nếu đó là một lựa chọn không phù hợp.
Những người tôi đã gặp dạy cho tôi rất nhiều bài học về khái niệm yêu thương, về cách cắt nghĩa tình yêu thương và cả về sự sống trong những điều giản dị, không hối tiếc. Có lẽ vì vậy, những thứ dở dang luôn là những thứ khiến cho con người ta nhớ mãi.
Suy cho cùng, bản thân chúng ta đều phải biết cách yêu thương để trở nên tốt đẹp. Nhưng đôi khi, cũng cần phải học cách chấp nhận trong yêu thương để hài lòng với cuộc sống của một kẻ-chưa-đủ-nhiều-may-mắn, miễn sao làm chủ được cảm xúc và nhận ra sự cần thiết, ít nhất là trong suy nghĩ của riêng mình.
Tuổi trẻ mà, chỉ cần chúng ta thấy đúng, nghĩa là điều đó sẽ chẳng bao giờ là sai. Và hơn hết, nếu chúng ta từng thật lòng với nhau thì ngay từ lúc bắt đầu, chúng ta đã không có gì để hối tiếc.
***
Tốt nghiệp ra trường với tấm bằng loại khá, khó khăn lắm Lâm mới được nhận vào một công ty chuyên về truyền thông. Dù biết công việc mới có mức lương chẳng thể gọi là quá tốt so với mặt bằng chung của những cử nhân vừa tốt nghiệp, nhưng Lâm hài lòng với bước khởi đầu của mình. Cậu tin rằng mọi thứ sẽ ổn hơn khi cậu hiểu hơn về công việc, và cả cuộc đời. Cậu thực sự muốn có một công việc ổn định, hơn những gì cậu phải trải qua trong suốt bốn năm học đại học.
Ngày vào trường, Lâm đã suy nghĩ rất nhiều về lựa chọn "nhất định phải học đại học" của mình. Hoàn cảnh gia đình Lâm không khá giả, nếu không muốn nói là nghèo. Cậu là anh Hai của ba đứa em còn tuổi ăn, tuổi học. Mẹ không nói, nhưng bà cũng chẳng biết phải làm sao để có thể lo cho Lâm trong bốn năm đại học. Lâm hiểu điều đó, nên ngay từ ngày bước chân lên thành phố, cậu đã tự đi xin việc làm. Bắt đầu từ việc phát tờ rơi ở những ngã tư, cho đến phụ việc ở quán cơm trong một con hẻm nhỏ gần nơi cậu ở trọ.
Bốn năm đại học của Lâm là bốn năm mà cậu đã phải đánh đổi rất nhiều. Nhiều người nói đó là khoảng thời gian mỗi người nên tìm cho mình một tình yêu. Nhưng Lâm chưa bao giờ nghĩ tới, hay nói đúng hơn là không muốn dành thời gian để nghĩ tới. Cậu không dám rung động và sợ cảm giác bị cuốn vào tình cảm vì cậu mặc cảm với những gì mà mình đang có ở hiện tại – một bàn tay trống.
Đáng tiếc, tình cảm vốn dĩ không phải là thứ chúng ta có thể kiểm soát được. Thời gian đó, Lâm từng có tình cảm với một người học trên mình một khóa. Đó chưa hẳn là tình yêu, nhưng khi Lâm biết gia cảnh của đối phương, cậu đã chủ động tạo khoảng cách. Vì đó là một thế giới mà cậu – một người sinh ra và lớn lên trong nghèo khó – sẽ không bao giờ có thể chạm tới được.
Sau này, nhìn lại tuổi trẻ, chúng ta sẽ thấy mình thật ngốc. Đó là độ tuổi của nhiều suy nghĩ và mặc cảm khó hiểu, như không dám đến với một người vì thấy mình không xứng đáng, không phù hợp, không đủ can đảm,... bất cứ lý do nào, dĩ nhiên không phải vì không yêu. Hay như trong một số chuyện, chúng ta luôn cố gắng đặt những câu hỏi và chờ hồi đáp. Nhưng khi chuẩn bị có hồi đáp, chúng ta lại lảng tránh những câu trả lời. Tuổi trẻ cũng bởi thế mà trở thành một độ tuổi rất đỗi lạ lùng.
Kỳ thực mà nói, việc bất chấp để yêu với Lâm là một khái niệm rất khó thực hiện. Lâm không làm được. Thứ cậu muốn lúc đó, và cả bây giờ, là một sự ổn định để có thể đỡ đần cha mẹ và chăm sóc các em.
Hạnh phúc với Lâm chắc chắn còn tắc ở một quãng xa xôi nào đó.
Gật đầu chào cô lao công rồi cầm ly cà phê đã được pha sẵn để ở hành lang của văn phòng, Lâm tiến về góc làm việc của mình. Đây chính là điều Lâm thích ở công ty cậu đang làm việc, ít nhất cậu sẽ có một ly cà phê sáng trước khi bắt đầu làm việc, thứ mà cậu nghĩ là thói quen của những người trưởng thành. Quan trọng nhất là cậu được dùng miễn phí.
Công ty của Lâm đa số là những người trẻ tuổi. Sự năng động, thoải mái trong công việc là ưu tiên hàng đầu. Trong số những đồng nghiệp mới của mình, Lâm đặc biệt chú ý đến một người. Đồng nghiệp đó là người có mặt trong hàng ghế của Hội đồng tuyển dụng ngày cậu đi phỏng vấn, cũng là người đã đỡ lời cho cậu khi cậu được hỏi về kinh nghiệm trong công việc – một câu hỏi cũ, quen thuộc và có thể gặp ở bất cứ đâu: "Công việc này ưu tiên kinh nghiệm. Em đã có kinh nghiệm để làm việc chưa?".
Lâm tính lắc đầu, vì cậu là một sinh viên mới ra trường. Cậu chẳng thể lấy kinh nghiệm của quãng thời gian đi làm thêm tại các quán ăn hay phát tờ rơi để đáp ứng thứ kinh nghiệm mà người tuyển dụng đang chờ đợi. Đúng lúc Lâm đang loay hoay, một câu nói cất lên từ chính những người tuyển dụng, câu nói đó đã trở thành niềm tin của Lâm trong rất nhiều buổi phỏng vấn sau này: "Tôi đồng ý là chúng ta có thể đòi hỏi kinh nghiệm trong công việc. Nhưng muốn có kinh nghiệm, chúng ta chẳng phải vẫn cần có một công việc trước đã sao?".
Lâm ấn tượng và biết ơn người đàn ông trẻ tuổi đó rất nhiều, người mà sau này cậu mới biết tên là Minh.
Lâm ngả mình vào chiếc ghế xoay nhỏ, sắp xếp lại bàn làm việc. Giờ đã hơn bốn rưỡi chiều, lòng cậu rối bời sau cuộc điện thoại vào đầu giờ chiều của mẹ, báo rằng em trai của cậu phải nhập viện vì sốt cao.
"Vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân, phải nằm lại theo dõi mà mẹ không biết gia đình mình còn đủ tiền để đóng viện phí cho em hay không?", Lâm hiểu mẹ không nói ra điều quan trọng nhất. Bà không hỏi cậu còn tiền để gửi về không, vì mẹ hiểu hoàn cảnh và những suy nghĩ của Lâm, cũng giống như Lâm hiểu chính bản thân cậu vậy.
"Con sẽ cố gắng thu xếp một khoản tiền. Giờ con không có sẵn, nhưng con sẽ thu xếp được, mẹ đừng lo", Lâm nói, rồi cúp máy. Cậu khẽ thở dài, chẳng biết sẽ xoay xở ra sao. Trong Lâm của hiện tại, đầy những ngổn ngang và buồn bã.
Trước khi ra về, Lâm rời khỏi bàn năm phút để đi vệ sinh. Đến khi quay vào, cậu thấy trên bàn có một phong bì nhỏ chứa ít tiền, cùng với tờ giấy nhắn rất ngắn gọn: "Xin lỗi vì anh vô tình nghe được cuộc điện thoại. Hình như em đang gặp vấn đề. Cứ tạm gửi về lo cho em trai của em trước đi, có thì trả lại anh sau. Anh Minh".
Lâm đưa mắt nhìn quanh, Minh không còn ở văn phòng.
Lúc đó, cậu không nghĩ được gì, cậu không giải thích được những điều đang xảy ra, cũng như hành động của Minh khi vô tình nghe cậu gặp khó khăn. Suốt một thời gian dài, Lâm vẫn thường xuyên nhận được sự giúp đỡ của Minh trong công việc, và cả trong cuộc sống. Minh chia sẻ với Lâm nhiều chuyện, còn Lâm dần mở lòng hơn với Minh – một anh đồng nghiệp thân thiết. Dĩ nhiên rồi, Lâm chỉ dám nghĩ Minh là một người anh đồng nghiệp thân thiết, mặc dù nhiều lúc sự quan tâm của Minh khiến cho Lâm suy nghĩ rất nhiều.
Có những chuyện Lâm muốn giấu đi, thậm chí là trốn tránh cả bản thân mình. Đó là những cảm xúc về một cái gì đó vượt qua ranh giới của tình cảm đồng nghiệp mà cậu dành cho Minh. Tình cảm này ngày một lớn, đến mức khiến Lâm phải tìm cách tránh gặp Minh để không làm xáo trộn mục đích cuộc đời mà cậu đã tự đặt ra cho chính cậu. Cậu chỉ muốn có một công việc ổn định, một thu nhập ổn định, một cuộc đời ổn định.
Trong công ty, không ai biết Lâm là người đồng tính. Lâm cũng chẳng biết liệu Minh có phải cũng là một người đồng tính hay không? Anh chưa từng thể hiện điều gì đủ để Lâm có thể phán đoán, chỉ có sự quan tâm và chia sẻ anh dành cho cậu có vẻ lớn hơn rất nhiều so với những người đồng nghiệp khác.
Thỉnh thoảng, cậu mang những trăn trở của mình lên một fanpage tâm sự gọi là "Confession", dịch ra tiếng Việt có nghĩa là "Lời thú tội". Cậu thích những kênh như thế này, vì ở đó Lâm có thể tìm thấy nhiều câu chuyện riêng tư của những người giống cậu – những kẻ mang trong mình thứ tình cảm mơ hồ và khó đoán.
Khi chúng ta trở nên chênh vênh với cuộc sống xung quanh, việc được giãi bày với những người xa lạ, những người có đủ kiên nhẫn để lắng nghe chúng ta có lẽ là một điều thực sự ý nghĩa ngay tại thời khắc của hiện tại.
Có người khuyên cậu nên nói ra. Có người cho rằng giữ lại tình cảm đó cho riêng bản thân sẽ tốt cho tương lai của cậu hơn. Khi nhận được sự quan tâm, Lâm thấy lòng được an ủi. Nhưng cậu vẫn không biết lựa chọn nào mới là đúng đắn.
Trong tình yêu, sự rụt rè của tuổi trẻ là thứ luôn luôn tồn tại. Điều này hết sức bình thường. Tuy nhiên, nếu chúng ta đã quá quen với sự rụt rè thì chúng sẽ trở thành suy đoán, trở thành tự ti, trở thành mặc cảm. Đường ranh giữa "có" và "không" chỉ như một sợi tơ mảnh. Càng nghĩ nhiều về sợi tơ, chúng ta lại càng dễ bỏ lỡ cơ hội của chính mình.
Lâm hiểu rõ những tổn thương trong quá khứ. Cậu lảng tránh những câu hỏi, và cũng không dám tự đưa ra những câu trả lời.
Cho đến một ngày, Lâm nhận được tin nhắn của Minh lúc ba giờ chiều, anh rủ cậu đi nhậu. Đây là lần đầu tiên Minh chủ động rủ cậu đi đâu đó ngoài công ty.
Những chông chênh về thứ tình cảm mơ hồ trong Lâm đã kéo dài từ rất lâu, cậu muốn nhân cơ hội này tìm cách để giãi bày. Mượn hơi men cũng được, tuy đã nghĩ vậy nhưng Lâm vẫn đắn đo, cân nhắc.
Cậu chưa kịp hỏi, thì đã có câu trả lời.
Minh không phải là người đồng tính, anh cũng chưa từng có tình cảm với Lâm. Sự giúp đỡ anh dành cho Lâm từ trước đến nay vốn dĩ chỉ là cách anh đối đãi với bất cứ đồng nghiệp nào mà anh cảm thấy cần phải giúp đỡ. Đặc biệt là sau thời điểm anh biết về hoàn cảnh gia đình của Lâm.
Lâm hiểu ra tất cả những điều trên khi nghe Minh kể về chuyện của anh: "Người con gái mà anh yêu vẫn còn vương vấn mối tình cũ. Cô ấy chỉ muốn đối diện với điều đó một mình, không phải với anh".
Người Lâm nhẹ bẫng, không hiểu là do đã trút bỏ được hết những câu hỏi từng dằn vặt, hay là bởi đã không còn gì mơ hồ để bấu víu và đặt niềm tin, dù chỉ là trong chốc lát.
Lâm cũng thèm khát được yêu. Dù cậu có trốn tránh thế nào cũng chẳng thể chối bỏ thứ tình cảm vừa chớm nở. Đến hôm nay, kể cả khi cậu đã hiểu ra mọi chuyện, cậu cũng không thể ngay lập tức xua tan tình cảm của mình.
Đột nhiên Lâm cảm thấy rất may mắn, vì đã không có can đảm để thổ lộ. May mắn vì đã có câu trả lời trước khi quá muộn. May mắn vì đã có cơ hội quen biết và làm bạn với Minh.
Khi còn trẻ, chẳng mấy ai tránh được việc rung động trước một người vì đối phương đã đối xử đặc biệt với mình. Và thế là chênh vênh giữa hàng trăm câu hỏi về tình yêu cần lời giải đáp. Đôi khi, câu trả lời rõ ràng chưa chắc đã là thứ khiến chúng ta hài lòng thực sự.
Có rất nhiều điều chúng ta cần học cách chấp nhận. Lâm biết điều đó. Dù cậu chưa từng hạnh phúc vì tình yêu, nhưng cậu hiểu bản thân đã khám phá được rất nhiều thứ mới mẻ sau một lần rung động.
Lâm cảm thấy hài lòng với hiện tại.
Khi nắng vừa tắt, Minh vội vã đứng dậy. Anh vừa nhận được một tin nhắn. Anh bảo: "Anh đi trước đã, cô ấy nhắn cho anh. Em cứ ngồi uống nhé, anh đã trả tiền rồi. Hôm khác sẽ gặp em lâu hơn".
Nhìn bóng Minh dần khuất, Lâm cứ ngồi lặng im như vậy. Cậu không uống nữa, nhưng cũng chẳng vội rời đi. Có ai chờ đâu mà phải vội. Trời Sài Gòn chiều nay vốn dĩ đã chẳng trong xanh.
Lâm nhìn xung quanh, tự nhiên thấy mình lọt thỏm giữa không gian nhộn nhịp của một chiều cuối tuần. Cậu nghĩ về quá khứ, những lần chênh vênh rồi ổn định, những mảnh đời đã trở thành ký ức ngủ yên.
Lâm thở dài rồi mỉm cười, sẽ sớm bình yên lại thôi. Ít ra, sau tất cả Lâm vẫn còn công việc, vẫn có gia đình là lý do để tiếp tục cố gắng. Tình yêu với cậu từ trước đến nay vốn dĩ chưa từng trọn vẹn. Thêm một lần tan vỡ, cũng chẳng đáng là bao.
Không thể nói ra, không được nói ra, hay không cần nói ra... điều nào buộc bạn phải suy nghĩ và thấy khó chịu nhất?
Với tôi, tất cả đều như nhau.
Tuổi trẻ là độ tuổi có nhiều rung động trong tình cảm. Muốn nói ra nhiều điều, cũng muốn đạt được nhiều điều. Nhưng bạn cũng biết là không phải cứ muốn thì sẽ dễ dàng đạt được. Đúng không?
Thời điểm trưởng thành hơn về tình cảm là lúc chúng ta phân định được rạch ròi giữa điều mình muốn và điều mình cần. Thay vì nói ra, chúng ta lựa chọn cách im lặng, rồi mỉm cười và hài lòng với lựa chọn của bản thân.
Vậy nên, hãy bình tĩnh và cho tuổi trẻ thời gian.
#AD20
(Trích tuyển tập truyện ngắn "Hạnh phúc tắc đường ở một quãng xa xôi")