Tôi tin rằng những người luôn hài lòng về cuộc sống thì sẽ có một cuộc đời tốt đẹp.

Nhìn chung, chúng ta cảm thấy cuộc sống tốt đẹp nhất khi bản thân ta luôn nằm trong vùng an toàn và nắm bắt những khả năng mới về ý nghĩa, sự phấn khích và niềm đam mê. Chúng ta luôn mong muốn mọi việc đều diễn ra thật dễ dàng và thuận lợi, thế nhưng đâu phải mọi việc đều suôn sẻ khi bạn là người mới bắt đầu.

Không ai muốn có cảm giác như Bambi bước những bước đầu tiên lung lay - yếu ớt, kém cỏi, như thể cậu ấy có thể ngã bất cứ lúc nào.

Và không ai muốn bị tổn thương như Napoléon Dynamite trong điệu nhảy vụng về “Bầu chọn cho Pedro”, những khán giả là người bạn đồng trang lứa đang ngơ ngác nhìn anh ta, có lẽ những lời đánh giá đang hiện hữu trong đầu họ.

Chúng ta muốn có năng lực, tài năng và tự tin. Chúng ta biết mình đang làm gì và đang làm tốt điều gì. Nhưng thông thường, không phải mọi thứ đều thuân lợi khi ta mới bắt đầu.

Gần đây, tôi đã đồng sản xuất một kênh podcast mới có tên là Next Creator Up, với mục đích giúp mọi người thoát ra khỏi con đường sự nghiệp riêng của họ và tạo ra những gì họ thực sự mong muốn. Trong tập đầu tiên, Ehren Prudhel, cộng sự của tôi, đã phỏng vấn ca sĩ/nhạc sĩ Kelley McRae.

Sau nhiều năm lưu diễn, Kelley luôn mong muốn tạo dựng một mối liên kết gắn bó với cộng đồng. Cuối cùng cô ấy cũng tìm thấy Song Rise Arts — một tổ chức phi lợi nhuận, qua đó cô ấy giúp những người trẻ kém may mắn chia sẻ câu chuyện của mình thông qua từng bài hát.

Mặc dù cuộc phỏng vấn của cô ấy luôn là những khoảnh khắc tuyệt vời, nhưng điều khiến tôi thực sự cảm thấy khó chịu là cuộc thảo luận về quá trình tiến tới thành công luôn diễn ra một cách nhanh chóng.

Cô chia sẻ cách cô ấy giúp các con hoàn thành việc gì đó trong ngày để chúng cảm thấy tự hào về bản thân và có động lực để tiếp tục.

Đó là một ý tưởng đơn giản nhưng vô cùng thiết thực.

Hãy nghĩ lại xem: Đã bao nhiêu lần bạn thử một điều gì đó mới mẻ, khó khăn, bạn cảm thấy choáng ngợp và rồi quyết định từ bỏ?

Tôi nhớ những ngày khi tôi tập thể dục nhịp điệu ở tuổi đôi mươi. Tôi thích đứng ở hàng đầu trong lớp để có thể nhìn thấy hình ảnh phản chiếu của mình trong gương.

Vì tôi đã tham gia các lớp học trong nhiều tháng, tôi chưa bao giờ cảm thấy bất an khi đứng trước mọi người và trở thành trung tâm. Trên thực tế, tôi cảm thấy tự tin và tự hào về bản thân vì đã nhảy ở đó với sự chuyển động chính xác như vậy - đến nỗi nó khiến tôi không hề để tâm trước những hậu quả tiềm ẩn của việc để người bạn mới quen của tôi đứng ngay bên cạnh tôi trong ánh đèn sân khấu.

Nhìn lại, tôi không thể tin rằng mình đã không nhận ra việc cô ấy không hề mong muốn nhìn thấy những thất bại của bản thân trong việc học một thứ mới.

Chắc chắn cô ấy đã đấu tranh trong lớp học, mọi sơ suất đều phản chiếu lại trong gương; cô ấy cảm thấy nản lòng, xấu hổ và không bao giờ quay lại nữa.

Bản thân tôi cũng đã có nhiều trải nghiệm tương tự như vậy.

Như lần tôi quyết định học nấu ăn. Người ta sẽ nghĩ, sau khi trải nghiệm thể dục nhịp điệu, tôi sẽ nhận ra tầm quan trọng của việc bắt đầu từng bước chậm rãi. Nhưng không.

Tôi đã không thử một công thức dễ dàng cho một món ăn đơn giản. Tôi đã thử làm ra một bữa ăn dành cho người sành ăn và hậu quả là tôi đã làm hỏng gần hết chúng. Cuối cùng tôi quyết định quay lại với bánh mì và đồ ăn đông lạnh, bởi lẽ tôi cũng không có ý định nấu ăn.

Hay như lần đầu tiên tôi thử vẽ tranh. Sẽ rất hợp lý nếu bạn tìm một lớp học cho người mới bắt đầu hoặc xem một hướng dẫn trên YouTube về những thứ cơ bản. Nhưng thay vào đó, tôi đã mua quá nhiều các vật dụng nghệ thuật, bao gồm cả một bức tranh lớn, và nhanh chóng cảm thấy chán nản khi nhận ra tác phẩm của mình trông cứ như thể tôi bịt mắt mà phác họa.

Trong cả hai tình huống, tôi mong đợi sự hoàn hảo ngay lúc đầu và dẫn tới sự thất bại — không chỉ trong thời điểm đó mà còn cả sau này. Tôi từ một người có thể sẵn sàng học nấu ăn và vẽ tranh lại trở thành một người ngại thử. Có lẽ là bởi tôi cảm thấy chán nản và thất vọng.

Bây giờ tôi mới hiểu rằng: một thành công lớn được tạo ra từ những thành công nhỏ theo thời gian. Sau tất cả, tôi nhận ra để đạt được thành công cần phải có những yếu tố sau:

·       Áp dụng tư duy phát triển

·       Khởi đầu nhỏ

·       Giữ kỳ vọng hợp lý

·       Ngừng so sánh

·       Tin tưởng bản thân

Nếu bạn muốn cuộc sống thêm sống động và đã xác định được một con đường mới để khám phá, đây chính là chìa khóa để bạn nhìn thấu nó.

Áp dụng tư duy phát triển

Đây là bước đầu tiên và hết sức quan trọng vì bạn phải tin vào năng lực của bản thân để phát triển và cải thiện, nếu không bạn sẽ bỏ cuộc ngay sau những nỗ lực đầu tiên không hoàn hảo.

Giáo sư tâm lý Carol Dweck đã đặt ra các thuật ngữ “tư duy cố định” và “tư duy phát triển”. Hơn ba mươi năm trước, sau khi nghiên cứu qua hàng nghìn đứa trẻ, ông đã nhận ra hai hệ thống niềm tin đối lập này có ảnh hưởng lớn tới sự nỗ lực và phát triển của con người.

Những người có “tư duy cố định” tin rằng thành công dựa trên khả năng bẩm sinh - nghĩa là bạn có hoặc không có đủ tài năng, và nếu bạn thất bại thì bẩm sinh bạn đã không có khả năng làm việc đó. Điều đó có nghĩa là bạn không đủ tài năng, đủ thông minh hoặc đủ giỏi, vì vậy không có ích gì khi cố gắng thêm nữa vì bạn sẽ chỉ khiến bản thân càng tệ thêm.

Những người có “tư duy phát triển” tin rằng thất bại là một phần của việc học hỏi và nếu họ tiếp tục cố gắng, họ có thể trở nên tốt hơn theo thời gian. Bởi vì họ tin vào điều này, họ tiếp tục nỗ lực và cuối cùng sẽ đạt được thành công. Họ có thể cảm thấy xấu hổ khi bắt đầu, nhưng họ hiểu đây chỉ là một phần của quá trình.

Bất kì ai cũng có thể phát triển và tiến bộ. Nghiên cứu về đặc điểm của não bộ đã chỉ ra rằng thông qua việc thực hành lặp đi lặp lại – làm bất cứ điều gì - chúng ta có thể xây dựng các con đường mới trong não bộ của mình, giúp ta tiếp tục tiến bộ.

Tôi nhớ khi tôi ở Amsterdam, nơi có nhiều người đi xe đạp hơn lái ô tô. Tôi chưa bao giờ đạp xe trên đường phố, hay đạp xe từ khi còn nhỏ, và tôi cảm thấy khổ sở khi lại phải đạp pê-đan bất cứ khi nào đèn đỏ chuyển sang màu xanh.

Vào ngày đầu tiên, tôi đã bị mắc kẹt khi cố gắng đi qua một ngã tư, vì vậy tôi quay đầu lại và nói với người đi xe đạp phía sau, "Xin lỗi, tôi làm phiền anh quá!" Với một nụ cười toe toét, anh ấy chỉ trả lời, "Không hề!"

Và anh ấy đã đúng. Vào cuối tháng tôi ở đó, tôi đã có thể bắt đầu đi xe như một người chuyên nghiệp, điều đó không thể xảy ra nếu tôi đạp xe vào lề đường và từ bỏ ngay trong ngày đầu tiên.

Vì vậy, trước khi bạn bắt đầu làm một việc gì mới, bất kể nó là gì, dù khó đến đâu, hãy nhớ rằng sự kém cỏi chỉ là điểm khởi đầu, và nếu bạn dành thời gian, dù chỉ một chút mỗi ngày, cuối cùng bạn sẽ thấy được kết quả mà mình mong muốn.

Khởi đầu nhỏ

Khi chúng ta tự mình hoàn thành được một việc gì đó, nó sẽ kích hoạt trung tâm phần thưởng của não bộ, giải phóng dopamine. Bởi vậy chúng ta cảm thấy tự hào, sau đó ta được thúc đẩy để làm nhiều hơn nữa.

Vấn đề là, chúng ta thực sự không cần phải đạt được thành công lớn để có cảm giác tự hào. Ngay cả một thành công nhỏ — như viết một phần của bài đăng trên blog hoặc đăng ký một lớp học — cũng có thể thúc đẩy chúng ta tiếp tục tiến về phía trước.

Điều này không chỉ phù hợp khi theo đuổi đam mê và mục tiêu nghề nghiệp mà còn giúp bạn cải thiện cuộc sống của mình.

Nếu bạn đang vật lộn với chứng trầm cảm hoặc lo lắng, áp dụng một bài học hoặc một liệu pháp, một bài nghiên cứu cá nhân có thể giúp bạn cảm thấy được khích lệ và truyền cảm hứng cho những lựa chọn lành mạnh hơn.

Nếu bạn muốn cải thiện tình hình tài chính của bản thân, việc hủy đăng ký nhận bản tin của một cửa hàng hoặc mang theo bữa trưa thay vì đi mua ở cửa hàng có thể giúp bạn đưa ra các quyết định kiếm tiền thông minh hơn.

Hoặc, nếu bạn đang cố gắng cải thiện sức khỏe của mình, đi bộ mười phút trên máy chạy bộ hay hút ít thuốc hơn trong ngày hôm nay có thể giúp bạn tìm thấy động lực để tiếp tục tiến những bước nhỏ đến tương lai.

Đây thực sự là cách tiếp cận hữu ích nhất mà tôi đã sử dụng khi phục hồi sau chứng cuồng ăn. Các trung tâm điều trị đã giảng về việc kiêng cữ, vì lý do chính đáng, tôi biết - thất bại có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng khi bạn đang khiến bản thân mình căng thẳng như vậy.

Nhưng tôi đã đi quá xa để có thể dừng lại và mỗi lần vấp ngã đều khiến tôi càng lúc càng xấu hổ, sau đó dẫn đến nhiều lần vấp ngã hơn. Vì vậy, thay vì mong đợi sự hoàn hảo, tôi tự nhủ mình phải thực hiện ít sai lầm hơn trong ngày hôm nay và ít hơn nữa trong ngày mai, hoặc không được tái phạm, nếu tôi có thể.

Cuối cùng tôi bắt đầu cảm thấy tự hào về bản thân, niềm tự hào của tôi đã tạo nên động lực và thông qua động lực đó (cùng với việc tiếp tục trị liệu để giải quyết chấn thương trong quá khứ), tôi từ từ hồi phục.

Giữ kỳ vọng hợp lý

Để bắt đầu từ những việc nhỏ nhất, bạn phải sẵn sàng từ bỏ mọi kỳ vọng không thực tế về những gì bạn có thể đạt được.

Điều này không phải lúc nào cũng dễ thực hiện. Chúng ta đang sống trong một nền văn hóa đề cao tài năng thiên bẩm phi thường như một chỉ số đánh giá giá trị.

Chúng ta tôn vinh “thành công chỉ sau một đêm” như một bước ngoặt của thành tích.

Nhưng sự thật là, ngay cả những người có tài năng thiên bẩm cũng cần phải làm việc chăm chỉ để vượt trội trong công việc của họ, và “thành công chỉ qua một đêm” thường xảy ra sau nhiều tháng và nhiều năm làm việc mà không ai biết đến, vì nó không được công khai.

Vì vậy, hãy bỏ ý nghĩ rằng bạn nên ở bất cứ đâu khác với nơi bạn đang ở. Giải phóng bản thân khỏi gánh nặng ảo tưởng rằng trình độ kỹ năng hiện tại của bạn nói lên bất cứ điều gì về con người bạn hoặc những gì bạn có thể.

Nếu bạn mong đợi bất cứ điều gì khi bạn bắt đầu làm một điều gì mới, hãy mong đợi rằng:

·       Bạn có thể không giỏi lắm.

·       Bạn có thể cảm thấy xấu hổ nếu người khác chú ý tới bạn.

·       Bạn có thể theo dõi mọi thành công nhỏ và tưởng tượng cảm giác như thế nào khi bạn gặp phải thất bại nhỏ.

·       Bạn có thể cảm thấy thất vọng và ước mình có thể làm được nhiều hơn những gì bạn có thể làm.

·       Bạn có thể không sống đúng với sở thích của mình (một cái nhìn sâu sắc khác từ cuộc phỏng vấn của Kelley).

·       Bạn có thể muốn bỏ cuộc vì cảm thấy quá khó.

·       Bạn có thể đạt được tiến độ chậm hơn bạn muốn.

Nhưng nếu bạn chấp nhận tất cả những điều trên và tiếp tục kiên trì, cuối cùng bạn sẽ thấy kết quả.

Ngừng so sánh

Có một câu trích dẫn mà tôi rất tâm đắc, "Đừng so sánh chương một của bạn với chương hai mươi của người khác." Tuy nhiên tôi cũng muốn mở rộng thêm vế: "Hoặc chương một của người khác." cho câu nói đó.

Ta vẫn thường đánh giá bản thân dựa trên năng lực hoặc thành tích của người khác, đặc biệt là khi chúng ta nhìn thấy họ cả ngày, hàng ngày, trên mạng xã hội. Nhưng tất cả những điều này làm chúng ta bất an và nghi ngờ, đồng thời khiến chúng ta cảm thấy hụt hẫng và chán nản.

Tất cả chúng ta đều bắt đầu từ những nơi khác nhau, với xuất thân, sức mạnh và trình độ kỹ năng khác nhau. Tất cả chúng ta đều có những mong muốn, ưu điểm và năng lực khác nhau. Có thể bạn là người coi trọng sự cân bằng, vì vậy bạn làm việc chậm hơn những người làm việc suốt ngày đêm, làm mất thời gian và giấc ngủ của gia đình.

Bạn có thể so sánh mình với người đó, nhưng liệu đó có thực sự là một sự so sánh công bằng?

Và ngay cả khi bạn cho rằng đó là một sự so sánh công bằng, nó có thực sự phù hợp với bạn không?

Thành thật mà nói; mặc dù biết rõ là vậy nhưng không phải lúc nào tôi cũng dễ dàng ngừng việc so sánh mình với người khác.

Đôi khi tôi nhìn thấy những người đang làm tốt hơn, tôi thường đặt câu hỏi liệu có phải họ không chỉ giỏi hơn tôi về cơ bản - không chỉ về bất cứ những gì họ đang làm, mà họ còn là một con người hoàn mĩ. Sau đó tôi mắc kẹt trong vòng xoáy của sự xấu hổ và tự đánh giá lại bản thân. Và đôi khi tất cả điều này xảy ra nhanh đến mức tôi thậm chí không nhận ra mình đang làm điều đó.

Nếu bạn cảm thấy khó tránh khỏi việc so sánh, thì có lẽ mục tiêu tốt hơn bây giờ là tránh các yếu tố kích hoạt so sánh.

Nếu bạn biết mình cảm thấy thất vọng khi xem cập nhật Facebook của một người cụ thể, hãy hủy theo dõi họ. Nếu bạn không thể đọc về những người vĩ đại trong ngành của mình mà không cảm thấy thất vọng về bản thân, đừng đọc chúng.

Hãy để mắt đến con đường của riêng bạn để bạn ít có xu hướng thuyết phục bản thân rằng những thành công nhỏ của bạn là không đáng kể.

Tin Tưởng Bản Thân

Một thành công nhỏ chỉ thực sự có giá trị nếu bạn thừa nhận nó, vì vậy hãy dừng lại và tạo sự hài lòng bằng cách tự hỏi những câu hỏi sau:

·       Tôi đã làm điều đúng phải không?

·       Tại sao điều này lại có ấn tượng sâu đậm với tôi?

·       Tôi đã phải trải qua những khó khăn gì để làm được điều này?

·       Điều này đã khiến tôi mạo hiểm như thế nào?

·       Tại sao thành công nhỏ này lại là một thành tựu vĩ đại đối với mình?

·       Tôi sẽ nói gì với một người bạn hoặc con của tôi nếu họ đạt được một thành công nhỏ như vậy?

Hãy chủ động xây dựng sự tin tưởng bản thân về bất cứ điều gì bạn đã làm, bất kể việc nhỏ như thế nào. Bạn sẽ có khả năng làm được một thứ mới mẻ, hoặc thậm chí nhiều thứ mới hơn vào ngày mai. Sau đó, bạn sẽ công nhận bản thân mình nhiều hơn, cảm thấy có động lực, và dần dần, theo thời gian, bạn sẽ trở thành người bạn mong muốn và làm được những điều bạn thực sự muốn làm.

Nếu bạn muốn nghe kênh podcast mà tôi đã đề cập ở đầu bài đăng này, bạn có thể tìm thấy nó tại đây, cùng với ghi chú chi tiết của chương trình.

Tôi vô cùng tự hào về Ehren, người dẫn chương trình đã mạo hiểm tham gia dự án mới này và đã thu về những thành công nhỏ chỉ trong vài tháng qua.

Và tôi còn được truyền cảm hứng từ Kelley McRae, một nhạc sĩ tài năng và một giáo viên xuất sắc, người đã tạo lên sự khích lệ lớn cho những đứa trẻ có thu nhập thấp bằng cách kể những câu chuyện của chúng qua những bài hát.

 ------------------

Tác giả: Lori Deschene

Link bài gốc: How to Keep Going When You’re Not Good at Something New

Dịch giả: Đoàn Phương Mai - Tomo- Learn Something New