Em sang đây học điều dưỡng, hồ sơ của em lúc đấy có gồm bằng B1, nhưng may mà công ty của em làm lại nằm ở vùng quê, khá ít dân và ông chủ khá là dễ tính, nhận hồ sơ của em không yêu cầu phải học hết B2 bên đức mới được tham gia học nghề và đi làm. Ông ý quan điểm là cứ sang đây ở rồi đi làm nhiều và tiếp xúc nhiều với bệnh nhân thì chắc chắn tiếng sẽ lên. Nên đợt em sang đây cũng khá nhanh và sang là tham gia học nghề và tham gia chương trình đi làm luôn.

Ngoài ra em có đăng ký khóa học tiếng 2 buổi 1 tuần, em học lên B2. Nhưng chưa thi, và hiện giờ em có dừng lại việc học tiếng 1 thời gian vì cảm thấy vừa học nghề vừa học tiếng vừa đi làm, làm 3 việc 1 lúc hơi oải, giờ em chỉ tham gia đi học nghề và đi làm thôi. Nhưng chương trình như công ty này khá hiếm vì giờ ở đâu cũng yêu cầu học tiếng B2 xong mới được tham gia học. Nên em có lời khuyên nhỏ là mọi ng cứ dành càng nhiều thời gian học tiếng Đức trc khi đi càng tốt sang đây sẽ đỡ tốn thời gian hơn ạ.

Việc học ở trường thì như thế này ạ. Lớp em học hiện giờ có khoảng 30 học sinh, trong đấy có 5 đứa người nước ngoài (cả em), và mọi người không phải lo đâu ạ. Bên này con trai học điều dưỡng nhiều lắm, và các bạn khá hòa đồng. Lớp em không kỳ thị người nước ngoài, khá nhiệt tình khi mình không hiểu và thầy cô cũng thế. Cho tới thời điểm hiện tại, em đã được học về cơ thể người (chắc chắn), cách chăm sóc, các loại bệnh. Khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng, hậu quả, các chữa trị và chăm sóc.

Thực ra ban đầu em cũng nghĩ khá là đơn giản, điều dưỡng thôi mà. Nhưng sang đây học rồi mới biết không ngờ người ta học kỹ đến thế. Người Đức khá là nguyên tắc nên cái gì họ cũng học từng bước một và học rất cụ thể, và khi thực hành là phải đúng như thế. Họ rất quan trọng về an toàn vệ sinh cho nên cũng học rất kỹ cái này. Và ban đầu em cũng nghĩ, học nghề cũng đơn giản. Nhưng trên lớp tham gia rất nhiều bài tập nhóm, bài thuyết trình, nhận bài tập về nhà, và kết thúc mỗi mục lục trong 1 môn đều có 1 bài kiểm tra. Ví dụ như, giờ em học 6 học phần của 6 thầy cô thì có đến 5 môn bài tập nhóm với 5 nhóm khác nhau. Và với tất nhiên 6 người khác nhau. Thế cho nên ai không tập trung thì sẽ rất khó kiếm điểm.

Điểm bên này, họ vào 1 nhóm là khá công bằng, ai làm nhiều thì nhận nhiều % điểm hơn sẽ nhận đc điểm thuyết trình cao hơn, mà điểm thuyết trình cộng điểm lý thuyết kiểm tra chia đôi, khổ cả nhà thông cảm, vì ngành này phải làm việc đồng đội khá cao, nên chương trình học họ rèn chủ yếu tinh thần và cách làm việc nhóm. Khi kiểm tra thì mỗi người ngồi 1 bàn tách ra, điện thoại để vào Handybox. Và thường thì họ cũng ghét người nào học cùng mình mà quay cop lắm đấy ạ. Đến khi trả điểm thì giáo viên hay gọi từng học sinh ra để trả bài. Không có kiểu đọc lên trước lớp, và chấm điểm công bằng không phân biệt người nước ngoài.

Chương trình học của em, bắt đầu bằng 4 tuần chỉ đi học tại trường từ thứ 2-6 (vẫn nhận lương cuối tháng), sau đấy học 3 buổi 1 tuần, thời gian còn lại là đi làm. Nhưng vẫn đảm bảo ngày nghỉ cho mình. Thế nên có tuần e làm 3 ngày có tuần chỉ 2 và có tuần chỉ làm 1 ngày. Đi học thì người đức khá quy củ, nên rất không thích người đến trễ giờ mà không có lý do chính đáng, có điểm danh, và nghỉ thì chỉ có lý do ốm mới được chấp nhận, mà ốm thì phải có giấy khám của bác sĩ mới được công nhân là ốm thật, mình nghỉ hay đi trễ trường đều thông báo về công ty, không trừ lương nhưng tất nhiên ảnh hưởng đến uy tín của mình.

Học nghề này hay ở chỗ là học cái gì được thực hành luôn cái đấy. Dụng cụ ở trường đều đầy đủ. Ví dụ như giường, nhà tắm, bệnh nhân (hình nộm). Tất cả các dụng cụ liên quan đến ngành y tá, có cả phòng chứa toàn xe đẩy. Có cả buổi bọn em còn phải ngồi thử xe đẩy đi ra ngoài phố để biết được cảm nhận của bệnh nhân, đo huyết áp hay tim tủng gì cũng thực hành cả, có môn em thấy cũng hay lắm học về thực phẩm, bà ý đặt tình huống có bà lão 90 tuổi hôm nay sinh nhật và cả lớp phải nấu 1 bữa hoàn chỉnh cho bà lão ấy. Rồi cả lớp cũng phải chia nhóm và mua đồ đến nấu thật.

Có học về tâm lý bệnh nhân, học về giao tiếp, học những cách để di chuyển bệnh nhân dễ dàng nhất. Còn về việc làm: Có 3 kiểu làm như trên thì em làm ở viện dưỡng lão, Viện em chia làm 2 tầng, mỗi tầng có 1 quản lý tất cả bệnh nhân (người này đương nhiên cũng tham gia chăm sóc bệnh nhân như thường). Em làm ở tầng 1. Một tầng có 32 bệnh nhân, chia làm 2 dãy, mỗi dãy 16 bệnh nhân. Đi làm có ca sáng ca chiều và ca đêm. Sinh viên thì chỉ được làm ca sáng hoặc ca chiều thôi. 1 ca có 4 hoặc 5 hoặc tối đa 6 nhân viên, chia làm 2 dãy.

Bắt đầu ca là tất cả vào phòng làm việc giao ban, ca trước bàn giao lại tất cả thông tin của buổi làm việc hôm đấy cho ca sau. Sau đấy tất cả vào ca. Ca sáng: gọi bệnh nhân dậy, tắm rửa hoặc lau người cho bệnh nhân (cho đi vệ sinh, tắm và gội đầu, sấy tóc làm tất), thay quần áo, đưa bệnh nhân ra bếp để họ ăn sáng. Không cụ thể mình phải chăm sóc ai, hay bao nhiêu người, cứ làm xong được cho 1 ng thì thông báo cho đồng nghiệp, để xem còn bệnh nhân nào, rồi chia nhau ra làm. Nên có hôm em tắm rửa cho có 4 người, có hôm em làm nhanh và làm được hơn, tối đa cho đến giờ nhiều nhất em làm đc 8 người trong 1 ca làm.

Sau đấy, tầm 10 giờ xong hết là nghỉ giải lao, ăn sáng cùng nhau, uống cafe, ăn tại chỗ làm và thực ra ở đây đãi ngộ cũng tốt. Cứ có ca làm là bọn em ăn thoải mái không mất tiền ạ. Ông sếp tốt bụng mà, vấn đề là nhân viên cũng khá biết điều không ai ăn vô tội vạ đâu ạ, thỉnh thoảng nhân viên bọn em còn biết điều cử 1 người đi mua về ăn chứ không ăn của công ty, nhưng cũng ít thôi. Giải lao xong, thì đến mấy bà đồng nghiệp phải chia thuốc cho bệnh nhân, còn lít nhít như em thì chỉ được ngồi điền mấy cái tư liệu hàng ngày vào máy tính thôi.

Sau đấy là phải vào cho bệnh nhân ăn bữa trưa. Ăn xong lại đưa bệnh nhân về phòng nghỉ. Rồi giao ban. Ca chiều: sau khi nhận giao ban thì lại đưa bệnh nhân vào bếp, chuẩn bị trà bánh cho họ ăn, rồi nghỉ giải lao, và lại cho họ ăn tối, và thay quần áo cho về giường đi ngủ. Đấy là công việc em nói thế để mọi người hình dung dễ dàng hơn. Đương nhiên, sẽ có những tình huống ngoài lề. Ví dụ, rất nhiều bệnh nhân muốn đi tè, đi nặng, và đương nhiên là họ không thể tự đi được vì họ phải ngồi xe đẩy là cũng yếu rồi.

Bệnh nhân từ khoảng 65 đến 100 tuổi. Từ người bé tí đến có bà trên tạ. Mà mọi người đọc đến đây đừng hoảng ạ. Vì bên này nhiều máy móc thông minh, người quá béo hoặc liệt là họ dùng máy móc để di chuyển. Không nặng lắm đâu. Và như em nói rồi đấy ạ, ở trường có học các cách để chăm sóc bệnh nhân dễ dàng rồi ạ. Nếu có tình huống gì quá sức cứ gọi đồng nghiệp, vì có những bệnh nhân phải 2 người chăm sóc mới được. Chỉ có những tình huống ví dụ như là bệnh nhân bị tào tháo đuổi ạ, kể ra thì cũng hơi ghê.

Ban đầu em cũng ngại mấy trường hợp này, kiểu trong đầu nghĩ: “cái gì đây, cái này cũng phải làm á, tưởng hành động cá nhân này bệnh nhân tự làm được chứ“. Nhưng không ạ, mình nên hiểu 1 vấn đề là họ là người già và yếu rồi, cần sự chăm sóc từ mình, học cách chấp nhận và sau dần thì em thấy thương họ hơn là thấy ghê.

Em bắt đầu học được cách mỗi khi họ có tình trạng bất thường là phải để ý và hỏi ngay để báo lại với đồng nghiệp ạ. Kiểu nếu thấy tào tháo đuổi thì phải hỏi có đau bụng không, có buồn nôn không, đã ăn cái gì vân vân và mây mây nói chung đại loại thế. Hay có những hôm bệnh nhân mệt ngủ liên tục không chịu ăn uống gì, ban đầu em còn nản vì cho ăn mãi chẳng được.

Sau dần em cảm thấy thương và kết thúc ca làm vẫn cứ đau đáu mãi về việc cả sáng hoặc cả chiều họ không ăn không uống được gì, lo sợ sẽ mất bệnh nhân của mình. Có hôm thì bệnh nhân thất thường (người già mà) hôm thì vui hôm thì cáu bẩn, khó chịu, hôm thì cười, hôm lại quát tháo hoặc khóc. Mà đôi khi cũng chẳng phải tính bằng hôm đâu, mà tính bằng giờ, bằng phút. Lúc trước vừa vui xong, lúc sau đã kiểu kêu tránh tao ra rồi.

Có rất nhiều bệnh nhân bị Demenz (mất trí nhớ), cái này là khiến mình mệt mỏi kinh khủng nhất này. Có bệnh nhân 5 phút lặp lại 1 câu hỏi 1 lần, có bệnh nhân bỏ đi, có bệnh nhân cứ đi tìm người thân quanh viện, có bệnh nhân cứ định làm cái gì rồi lại quên. Mọi người lưu ý ạ, không phải họ bị tâm thần nhé, họ bị suy giảm trí nhớ, đừng nhầm lẫn ạ vì họ chỉ trí nhớ quá kém thôi chứ lại không hề dumb!

Có hôm thì bệnh nhân bị ngã, có hôm thì bệnh nhân phải vào bệnh viện, và đau đớn nhất là mất bệnh nhân. Thực ra, nếu có nói về ngành này, thì áp lực về tinh thần khá lớn và nặng. Có khoảng thời gian em đã stress và áp lực đến không thở nổi sau mỗi giờ làm, có khoảng thời gian em còn không ăn nổi vì bị schock sau ca làm với những tình huống phát sinh từ bệnh nhân.

Ở chỗ em làm thì không có bác sĩ, y tá làm chính và chủ đạo, bệnh nhân ốm hay có vấn đề thì mới gọi bác sĩ hoặc đưa đi bệnh viện. Có những hôm mình phải dỗ bệnh nhân như trẻ con, có hôm lại phải nghiêm khắc với họ, nhiều bệnh nhân cũng lanh lắm ạ, có những hôm thì chẳng hiểu sao, bệnh nhân lên cơn khó tính hay gì ấy, vớ được mình là ngồi nói cả tiếng đồng hồ đủ thứ chuyện than phiền, thấy mình như cái thùng rác mà vẫn phải cười, gật đầu lắng nghe.

Còn rất rất nhiều cái khác nữa, nên em mới nói làm cái này ảnh hưởng đến tâm lý của mình khá nhiều, nhưng đừng lo ạ, trên lớp đã được học về Stress, cách giải tỏa hết rồi. Bệnh nhân của em thì hết sức là đáng yêu luôn, hay có phải tại em yêu nghề không nữa. Nhưng em thấy hầu hết người Đức đặc biệt là bệnh nhân của em khá là tình cảm, rất hiếm và thực ra không có chuyện đánh y tá, họ không dám làm điều đấy. Vì như chỗ em, chỉ cần bệnh nhân có biểu hiện thô lỗ thôi, là y tá này nói với y tá kia, nói chung đồng nghiệp kiểu bảo vệ nhau. Thế mới thấy sức mạnh của giao ban.

Ở chỗ em cũng hay có các sự kiện cho bệnh nhân, cũng vui ạ. Thế nên em muốn nói là như thế này, nếu mọi người xác định đi làm nghề này mà lại ở Đức thì cũng khá là vất vả ạ. Không có chuyện sang đây chơi học làng nhàng mà được đi làm rồi ở lại đâu ạ, người Đức không phân biệt hình thức nhưng khá là quan trọng bằng cấp, nên bằng cao hơn nhận việc tốt hơn và lương cao hơn là bình thường.

Cho nên trong 1 công ty, dạng sinh viên là lít nhít nhất rồi ạ, nên đôi lúc có thiệt thòi mọi người cũng đừng vôi nản ạ. Nhưng thực ra em thấy, ví dụ như ở viện em làm, đồng nghiệp cũng khá là vui vẻ và giúp đỡ mình cũng nhiều. Có 1 số người thì đúng là cũng hơi còn phân biệt người nước này nước khác.

Em xin chốt lại mọi vấn đề như thế này ạ, nếu ai có ý định học ngành này, thì xin hãy yêu nghề và bệnh nhân của mình một chút ạ, nhiều chút thì càng tốt, vì nếu không yêu được, sẽ thấy càng nản và chán rồi không theo đc. Có kiên nhẫn một chút và đừng chỉ làm rồi về cho xong ạ. Em mong mọi người hãy nhìn vào mặt tích cực nhất có thể, học thật chăm tiếng, đừng ngại vì mình phải làm ngành này, vì cái mình nhận được thực ra cũng rất nhiều.

Đa số bệnh nhân của em đều coi em như con, gặp ai cũng bảo con gái của tao, họ để mình phải lau rửa cho họ, họ đều thấy ngại đấy ạ, có những người xin lỗi cảm ơn rối rít mặc dù lương của mình là 1 phần từ tiền của họ. Coi họ như người thân bố mẹ ông bà mình là cách tốt nhất để mình giảm stress mỗi khi làm việc ạ. Và mọi thông tin trong bài viết của em chỉ là từ những kinh nghiệm em tự nhìn trong 1 năm đi làm, nên xin mọi người chỉ tham khảo đây chỉ là ý kiến chủ quan của em thôi ạ, với cả kinh nghiệm em còn non nên vẫn chưa nói được hết về ngành này cho mọi người hiểu kỹ ạ. Bài viết dài quá mà em không tóm tắt được hơn :D

Tác giả: Linh Chi

Ybox.vn