ZONA THẦN KINH LÀ GÌ?

Bệnh zona thần kinh là một loại nhiễm trùng do virut gây ra. Mặc dù zona thần kinh có thể xảy ra bất cứ nơi nào trên cơ thể, nhưng nó thường xuất hiện dưới hình dạng những dải mụn ghẻ nước bao ở một bên của cơ thể (trái hoặc phải).

Bệnh zona thần kinh do virut varicella-zoster - một loại virut gây ra bệnh thủy đậu – tạo ra. Sau khi bạn bị thủy đậu, virus đó sẽ không còn hoạt động, nhưng nó sẽ sống "thầm lặng" trong mô thần kinh gần tủy sống và não. Nhưng sau nhiều năm, nó có thể tái phát dưới hình thức là bệnh zona thần kinh.

Mặc dù không đe dọa đến mạng sống, nhưng zona thần kinh khiến người bệnh cảm thấy rất đau đớn. Vắc xin có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh, trong khi điều trị sớm có thể giúp giảm bớt nhiễm trùng do căn bệnh này và giảm nguy cơ biến chứng.

NGUYÊN NHÂN BỊ ZONA THẦN KINH

Bệnh zona thần kinh là do virut varicella-zoster - một loại virut gây ra bệnh thủy đậu. Varicella-zoster cũng là một phần của một nhóm virut gọi là virut mụn rộp, bao gồm các virut gây viêm loét và mụn rộp sinh dục. Vì lý do này, bệnh zona thần kinh còn được gọi là bệnh vẩy nến.

Bất cứ ai bị bệnh thủy đậu đều có thể bị zona thần kinh. Sau khi hồi phục khỏi thủy đậu, vi rút có thể xâm nhập hệ thống thần kinh của bạn và ngủ yên trong nhiều năm.

Cuối cùng, nó có thể sẽ kích hoạt lại và đi dọc theo các đường dẫn thần kinh, gây ra các mụn ghẻ nước trên làn da của bạn. Nhưng không phải tất cả những người bị thủy đậu sẽ phát triển zona thần kinh.

Lý do của bệnh zona thần kinh cũng không rõ ràng nhưng đa phần là do sự suy giảm miễn dịch đối với nhiễm trùng khi bạn già đi. Bệnh zona thần kinh phổ biến hơn ở người lớn tuổi và ở những người đã suy yếu hệ thống miễn dịch.

Nguyên nhân bị zona thần kinh bắt nguồn từ virut varicella-zoster. (Ảnh minh họa)

Zona thần kinh có truyền nhiễm không?

Một người bị bệnh zona thần kinh có thể truyền virut varicella-zoster cho bất cứ ai không có miễn dịch với thủy đậu. Điều này thường xảy ra thông qua tiếp xúc trực tiếp với các vết loét hở miệng của các nốt mụn. Một khi nhiễm bệnh, người bệnh sẽ phát triển bệnh thủy đậu chứ không phải bệnh zona thần kinh.

TRIỆU CHỨNG BỆNH ZONA THẦN KINH

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh zona thần kinh thường chỉ xuất hiện đến một phần nhỏ của một bên cơ thể. Những dấu hiệu và triệu chứng này có thể bao gồm:

- Đau, rát, tê hoặc ngứa ran;

- Da nhạy cảm hơn;

- Phát ban đỏ bắt đầu vài ngày sau khi bị đau;

- Các nốt chứa đầy chất lỏng bị vỡ ra và hình thành lớp vẩy.

Một số người cũng có thể trải qua hiện tượng :

- Sốt;

- Đau đầu;

- Mệt mỏi.

Đau thường là triệu chứng đầu tiên của bệnh zona. Đối với một số người, nó có thể rất mãnh liệt, gây đau đớn vô cùng. Tùy thuộc vào vị trí của cơn đau, đôi khi nó có thể bị nhầm lẫn với một số triệu chứng khác của các vấn đề ảnh hưởng đến tim, phổi hoặc thận. Một số người trải qua chứng bệnh zona thần kinh mà không hề phát ban.

Ai dễ mắc zona thần kinh nhất?

Bất cứ ai từng bị bệnh thủy đậu đều có thể bị bệnh zona thần kinh. Hầu hết người lớn ở Hoa Kỳ đã bị thủy đậu khi họ còn nhỏ, khi mà chưa được tiêm phòng vắc xin. Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh zona bao gồm:

- Tuổi tác (trên 50 tuổi);

- Các bệnh làm suy yếu hệ miễn dịch (HIV/AIDS, ung thư, …);

- Bức xạ, hóa trị liệu;

- Dùng thuốc có tác dụng phụ.

ZONA THẦN KINH CẦN KIÊNG GÌ?

Một trong những điều mà nhiều người quan tâm khi mắc bệnh zona thần kinh đó chính là zona thần kinh kiêng gì. Ngoài việc tránh gãi vào vết zona hay dùng chung đồ với người khác thì chuyện ăn uống cũng đặc biệt quan trọng.

1. Sôcôla đen

Người bị zona thần kinh không nên ăn socola. (Ảnh minh họa)

Đây sẽ là một nhiệm vụ khó khăn đối với một vài người. Trang OnDietAndHealth.com ghi nhận rằng, một trong những chất cần kiêng khi mắc zona thần kinh là axit amin có tên Arginine. Thật không may, sô cô la đen rõ ràng có hàm lượng axit amin cao. Tuy nhiên, nếu bạn quá yêu thích món ăn này, bạn vẫn có thể ăn một lượng nhỏ mỗi ngày.

2. Cồn và caffeine

DietHealthClub.com giải thích cả hai chất này đều có những ảnh hưởng bất lợi đến khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể, do đó chúng cần được loại bỏ hoàn toàn trong thời kì mắc zona thần kinh.

Cũng nên lưu ý rằng nếu bạn đang sử dụng một loại thuốc kháng vi-rút để điều trị các bệnh như zona thần kinh, rượu có thể ngăn chặn hiệu quả của chúng và đó là lí do mà bạn nên tránh. Bạn cũng có thể bị các phản ứng phụ khi kết hợp thuốc và rượu, chẳng hạn như chóng mặt.

3. Thực phẩm chế biến sẵn

Một chế độ ăn kiêng có hàm lượng vitamin và chất dinh dưỡng thấp sẽ không giúp hệ thống miễn dịch của bạn chống lại bất kỳ kẻ thù nào. Nếu bạn chủ yếu ăn các loại thực phẩm hoặc đồ có đường và carbohydrate tinh chế, bạn sẽ không nhận được các vitamin cần thiết để chống lại virus zona thần kinh.

Trang Livestrong.com đề nghị bạn nên cân nhắc các thực phẩm có vitamin A, B-6, E cũng như folate, kẽm và sắt để tăng cường hệ miễn dịch của bạn. Họ cũng nói rằng bạn nên tập trung vào việc ăn những thực phẩm tươi như trái cây và rau quả. Tuy nhiên hãy thận trọng với cà chua, quả việt quất, nho, bởi chúng có "tỷ lệ không mong muốn của lysine đối với arginine". Lysine là một axit amin khác giúp kiểm soát những arginine tự do.

4. Gelatin

Kẹo dẻo có chứa gelatin không tốt cho người bị zona thần kinh. (Ảnh minh họa)

Những loại thực phẩm chứa gelatin bao gồm kẹo dẻo, kẹo ngô, kẹo gummies, marshmallows, một số ngũ cốc, và sữa chua không chứa chất béo (một số loại sữa chua có thể có gelatin để giữ lại kết cấu) cũng là những món mà người bị zona cần kiêng.

5. Đậu nành

Thực phẩm chứa thành phần từ đậu nành (trừ đậu nành và đậu phụ) bao gồm một số mầm đậu, bánh quy giòn, một số ngũ cốc, thịt chay, các sản phẩm sữa có chứa Arginine là những thứ mà người bị zona thần kinh cần kiêng. Vậy nên hãy kiểm tra nhãn thực phẩm của bạn một cách chặt chẽ.

6. Ngũ cốc

Trang BetterNutrition.com cho biết ngũ cốc có thể có hàm lượng arginine cao, như ngô và kiều mạch. Cũng nên lưu ý rằng bánh mì, mì ống, bột yến mạch và một loạt các loại thực phẩm phổ biến khác cũng có chứa loại ngũ cốc, vì vậy hãy cẩn thận với chúng.

Bia cũng được liệt kê như là một thứ người zona cần kiêng vì làm từ lúa mạch và có cồn.