Tùy cơ ứng biến và con đường đi đến thành công
Chuyện trên sân golf
Một người chơi golf mang một túi golf có rất nhiều gậy... Cái thì dùng cho khoảng cách đánh ngắn; cái dùng cho cú đánh xa; sử dụng cây nêm cắm đất khi banh golf nằm trên nền cỏ; cây nêm xuống cát để lấy banh golf ra khỏi hố cát sâu; gậy ngắn dùng để đánh nhẹ trên cỏ... Mỗi gậy được chọn sử dụng theo những mục đích khác nhau nhằm đạt đến hiệu quả cao nhất.
Tương tự như vậy, phong cách người lãnh đạo có thể thay đổi tùy theo công việc và hoạt động kinh doanh. Bạn có thể là một người lãnh đạo khôn ngoan khi áp dụng phong cách dân chủ nếu bạn muốn xây dựng tinh thần đoàn kết hoặc kêu gọi sự đồng tâm hiệp lực, lấy ý kiến quý báu từ mỗi nhân viên. Trong hoàn cảnh này, sử dụng phong cách quyết đoán - áp đặt cho nhân viên làm theo những gì bạn nói ra, không cho họ cơ hội đóng góp ý kiến, suy nghĩ và sự đồng ý của họ - rất có thể chẳng mang lại kết quả gì.
Theo Goleman, điều quan trọng nhất là người lãnh đạo xuất sắc phải biết vận dụng phong cách sao cho phù hợp nhất với từng tình huống cụ thể.
Chuyện của lính cứu hỏa
Khác với cách hành xử của nhà lãnh đạo trong câu chuyện trên, nếu bạn là đội trưởng đội cứu hỏa và nhiệm vụ của bạn là cứu 1 căn nhà đang bùng cháy dữ dội, liệu bạn sẽ triệu tập một cuộc họp để bàn về các phương cách cứu ngôi nhà và những người trong nhà đó không? Tình huống cấp bách này buộc bạn phải đưa ra chỉ đạo chính xác và chuyên nghiệp cho đội. Thành công trong tình huống ngàn cân treo sợi tóc này hoàn toàn đến từ hành động quyết đoán của bạn.
Khi tổ chức trong tình trạng khủng hoảng và cần có những biện pháp tức thời, nghiêm khắc thì việc dùng phong cách quyết đoán sẽ giúp bạn nhanh chóng đạt được sự đồng thuận từ nhân viên, thay vì đi vòng vòng hỏi xem họ đang nghĩ gì, tại sao chúng ta không thử phong cách này hoặc phong cách khác...
Phong cách lãnh đạo khác nhau còn tùy theo đặc điểm tính cách của từng lãnh đạo, từng loại hình tổ chức khác nhau (tổ chức chính phủ, phòng nghiên cứu, tổ chức kinh doanh…), văn hóa công sở (công chức nhà nước khác hẳn các trưởng phòng/giám đốc làm việc trong môi trường cạnh tranh khốc liệt), giai đoạn phát triển của một công ty và các tình huống kinh doanh...
Nếu bạn là lãnh đạo của một công ty nghiên cứu, bạn có thể bỏ ra nhiều giờ để bàn bạc với nhân viên nhằm “huy động” kiến thức, năng lực và kinh nghiệm của họ vào kế hoạch nghiên cứu của bạn. Trong khi đó, nếu bạn muốn thành công khi lãnh đạo nhóm kinh doanh của một công ty hàng tiêu dùng (phải tiếp cận với một thị trường cạnh tranh khốc liệt hơn), bạn phải mất nhiều thời gian chỉ đạo, hướng dẫn và phối hợp sự nỗ lực hành động của toàn nhóm.
Việc áp dụng thực tiễn lãnh đạo, tính cách cá nhân và sử dụng các phong cách khác nhau tùy theo hoàn cảnh và yêu cầu ngành nghề kinh doanh vẫn chưa đầy đủ nếu chúng không kết hợp với một yếu tố cực kỳ quan trọng, đó chính là khả năng tư duy và xúc cảm thể hiện qua thái độ và cách ứng xử của người lãnh đạo. Nhà lãnh đạo kinh doanh cần phát huy khả
năng tư duy và xúc cảm cùng các kỹ năng khác, để đạt được hiệu quả cao hơn trong công việc điều hành kinh doanh và lãnh đạo nhân viên của mình.