Chương 1 NƯỚC NGA THỜI TRUNG ĐẠI

1. Chính sách bành trướng của Sa hoàng

Sau khi giành lại được độc lập, nước Nga bắt đầu khôi phục kiểu hình trước đây của mình.

Vua nước Nga tự xưng là Sa hoàng, Ivan I là người đề ra chính sách bành trướng và từ Ivan III trở đi, nước Nga bắt đầu thời kỳ hiện đại được định hình bởi những nhu cầu quân sự của mình.

1. Mục đích bành trướng:
2. Biến nước Nga trở thành La Mã thứ 3.
3. Khẳng định vị thế nước Nga trên thế giới.
4. Hạn chế sự kiểm soát của người Mông Cổ.
2. Con đường bành trướng:
3. Bành trướng 3 phía (từ Moscow):

+   Tiến xuống phía nam làm chủ vùng đất và biển Caspian (lấy biển Caspian làm ranh giới gây ảnh hưởng đến Trung Á; bất lợi: đồng bằng rộng lớn, ít rào cản tự nhiên)

+   Từ Caspian tiến đánh vùng tây Sebiria-dãy Uran (TK XVI)

+   Tiến lên đông bắc.

3. Chính sách bành trướng:
4. Hệ thống hóa lại pháp luật và các luật thuế.
5. Tạo ra các thứ bậc quân sự, phát triển hải quân, phát triển về mặt lực lượng quân sự, thành lập đội cảnh sát ngầm.
6. Ivan đại đế kết hôn với cháu gái hoàng đế Byzantine cuối cùng để khẳng định quyền kiểm soát.
7. Suốt TK XVI  họ bắt đầu bành trướng ở miền trung: Để tuyển mộ lính, các Sa Hoàng bắt đầu ban phát quyền thừa kế lãnh thổ cho các quý tộc quân sự, quyền này bao gồm quyền kiểm soát, chặt chẽ đối với những nông nô trên đất nước này.
8. Sức mạnh các địa chủ quý tộc, được gọi là “Boyar” cũng dẫn đến những xung đột với những yêu sách của các Sa Hoàng. Họ muốn cai trị mà không chịu sự can thiệp. Vì vậy Sa hoàng sắp xếp bộ máy quý tộc, tuyển dụng quan lại ngoài quý tộc để tách biệt sự ảnh hưởng của quý tộc và nhà nước. Loại bỏ hội nghị quý tộc, tạo ra hiệp hội cố vấn dưới sự kiểm soát của vua. Củng cố quyền lực bằng dẹp loạn, giết tất cả những quý tộc không theo chính sách, thậm chí Ivan IV đã giết cả con trai mình.
9. Sự bành trướng cũng cho phép các Sa Hoàng tiếp tục thưởng cho các quý tộc và các quan lại trung thành bằng cách ban cho họ những điền trang ở các lãnh thổ mới
10. Nước Nga không phụ thuộc vào sự bành trướng, tạo liên kết mậu dịch với những lãnh thổ châu Á mới.
4. Kết quả
5. Nước Nga có lãnh thổ rộng lớn
6. Có sự đa dạng về văn hóa, du nhập thêm những tôn giáo mới (Hồi giáo…), đặt dưới sự quản lý của Sa hoàng.
2. Sự phương Tây hóa nước Nga lần thứ nhất
   1. Peter đại đế
3. Là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, ông cao 2m, rất thông minh và có tài thao lược.
4. Có khuynh hướng phương Tây hóa.
5. Tiếp thu có chọn lọc và không hoàn toàn theo phương Tây.

T  Nội dung của cải cách:

• Chính trị:

+   Chỉnh lý lại bộ máy quan lại

+   Tạo ra thứ bậc trong quân đội

+   Cải thiện vũ khí quân sự, thành lập hải quân

+   Loại bỏ hội đồng quý tộc, thay vào đó là một hội đồng cố vấn

+   Hệ thống lại pháp luật

+   Cử người đi đào tạo

• Kinh tế:

+   Tập trung lực lượng xây dựng ngành công nghiệp luyện kim và khai thác mỏ à sử dụng dự trữ sắt để chế tạo vũ khí và đóng tàu.

+   Sử dụng nông nô trong việc tạo ra những sản phẩm mới.

+   Tạo ra những phương tiện nội bộ kỹ thuật nhằm duy trì một sự hiện diện mới về quân sự.

+   Không chú trọng đô thị hóa và tầng lớp thương mại

• Văn hóa:

+   Loại bỏ những phong tục lạc hậu và khuyến khích phụ nữ quý tộc tham gia các hoạt động xã hội (loại bỏ hủ tục trao cây roi như một biểu tượng quyền lực kiểm soát của đàn ông đối với phụ nữ; phụ nữ được phép ăn mặc theo phương Tây, tham gia các hoạt động văn hóa cộng đồng như khiêu vũ…)

+   Thay đổi phong cách của các quý tộc Nga, loại bỏ ảnh hưởng của Mông Cổ (cạo râu, cắt tóc đuôi sam…)

+   Tiếp thu văn hóa phương Tây (múa ballet từ Pháp, cây thông Noel từ Đức…)

+   Mở các viện hàn lâm, các học viện khoa học nhằm thúc đẩy những phát minh và sáng tạo khoa học, đặc biệt trong chế tạo vũ khí quân sự.

• Ngoại giao: Tiếp tục thực hiện chính sách bành trướng:

+   Tiếp tục tấn công Ottoman

+   Gây chiến với Thụy Điển

T Kết quả của những cải cách: (Peter đại đế là một trong những Sa hoàng vĩ đại của nước Nga…)

• Phát triển lực lượng quân sự, mở rộng lãnh thổ.
• Nước Nga trở thành nhân tố chính trong ngoại giao và quân sự của Châu Âu.
• Người phương Tây đã có cái nhìn khác về nước Nga.

b. Catherine đại đế (bà là công chúa nước Phổ )

• Quan tâm đến văn hóa tư tưởng (văn học ánh sáng)
• Cho họp và soạn thảo lại pháp luật. Loai bỏ những hình phạt hà khắc theo truyền thống.
• Quan tâm đến nghệ thuật và văn chương.
• Trao quyền sử dụng nông nô cho quý tộc.
• Tài trợ cho nghệ thuật và kiến trúc.
• Khuyến khích các quý tộc đi ra nước ngoài và gửi con em vào các trường học.
• Quan tâm đến việc thám hiểm tìm kiếm các vùng đất mới
• Nước Nga đã trở thành một đất nước trung ương tập quyền hùng mạnh

e.