Nhật Hoàng bắt đầu tiến hành cải cách đất nước theo hướng hiện đại hóa. Những giá trị truyền thống có thể bị mai một, trong đó có sự tôn sùng tinh thần võ sĩ đạo. Tom Cruise vào vai người lính Mỹ dám đứng lên bảo vệ những Samurai đang lâm nguy.

Đại úy Nathan Algren (Tom Cruise) là một người đàn ông phiêu bạt khắp nơi, anh được mời tới làm cố vấn cho vương triều Minh Trị của đất nước mặt trời mọc. Nathan giúp họ huấn luyện quân đội và chiến đấu. Nhưng những trận chiến anh từng tham gia dường như quá xa xôi và phù phiếm. Nathan từng mạo hiểm cuộc sống vì danh dự và đất nước nhưng trong những năm cuộc nội chiến diễn ra, thế giới đã hoàn toàn thay đổi. Lòng dũng cảm bị chủ nghĩa thực dụng đè bẹp, lợi ích cá nhân đặt lên trên cả đức hy sinh, còn danh dự thì không còn tồn tại, đặc biệt là bên ngoài miền Tây nơi vai trò của Nathan trong những chiến dịch chống lại người da đỏ đã kết thúc trong đau buồn và thất vọng.

Năm 1876, nước Nhật có những thay đổi mạnh mẽ về kinh tế, chính trị và xã hội, khiến đời sống người dân bị xáo trộn mạnh mẽ. Thời những Samurai được tôn sùng không còn nữa, họ bị tước bỏ nhiều đặc quyền khiến một làn sóng bất bình nổi lên. Katsumoto Moritsu (Ken Watanabe) đã đứng dậy lãnh đạo một lực lượng chống lại quân đội của Nhật Hoàng. Nathan bại trận và bị bắt làm tù binh. Nhưng Katsumoto đã không giết người lính phương tây này, chính ông đã giúp anh làm quen với tinh hoa võ đạo, để rồi không biết từ lúc nào, Nathan đã trở nên say mê những đường kiếm tuyệt chiêu. Dần dần, anh trở nên thân thiết với gia đình Katsumoto dù trước đó anh từng là kẻ thù giết em rể của ông. Nhưng đúng lúc này, Nhật Hoàng ra sắc lệnh mới đòi trao trả tù binh, Nathan tạm chia tay những người bạn tốt trở về Tokyo. Được cử đi trấn áp phe Katsumoto, anh dứt khoát chối từ và tìm cách giải cứu những võ sĩ đạo chân chính. Nathan đã trở thành một Samurai thực thụ trong hàng ngũ đội quân giáp đỏ.

Tom Cruise đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng khán giả với vai một võ sĩ đạo mắt xanh. Anh phải mất 2 năm chuẩn bị cho bộ phim này, nào là học tiếng Nhật, học cách sử dụng kiếm… Anh từng thoát chết trong đường tơ kẽ tóc khi bị mũi kiếm đi trệch, cách cổ hơn 2cm trong khi đang quay phim. Tom và bạn diễn Hiroyuki Sanada đang diễn một cảnh đấu kiếm thì tai nạn xảy ra. Sanada vung kiếm khi Tom đang ngồi trên lưng một chú ngựa máy. Nhưng cỗ máy điều khiển đã bị trục trặc nên không thể né kịp. Thật may Sanada đã kịp dừng lưỡi kiếm trước khi quá muộn. Mặc dù phải chịu nhiều gian khổ trong khi quay, Tom lại không hề nhận được bất kỳ một khoản tạm ứng nào.

Nhân vật của Tom Cruise được phỏng theo hình tượng người lính đánh thuê Frederick Townsend Ward, một trong những nhân vật chủ chốt trong cuộc nổi loạn Taiping ở Trung Quốc khoảng giữa năm 1851 và 1864. Tom từng tham gia diễn xuất trong một bộ phim của John Woo dựa trên tiểu thuyết The Devil Soldier của Caleb Carr có nội dung nói về nhân vật này, nhưng sau này công việc đã tạm ngừng năm 1993.

Bên cạnh tài tử Tom Cruise, diễn viên Ken Watanabe cũng khiến người xem rất yêu thích qua vai một người anh hùng trọng nghĩa khinh tài. Ông từng xuất hiện trong phim của Hollywood nhưng đây là lần đầu tiên diễn viên này nói tiếng Anh trong phim. Ken cùng xuất hiện bên cạnh hơn 500 diễn viên Nhật đóng vai quần chúng, họ đã tập trung tại sân bóng chày Clifton ở New Plymouth để tập luyện.

The Last Samurai là một bộ phim có nội dung sử thi được dàn dựng rất công phu với nhiều cảnh quay hoành tráng. Bài học về đạo lý làm người được đề cập khéo léo, không mang tính giảng giải. Hình ảnh đẹp, âm thanh chất lượng tốt, phim nhận được 4 đề cử Oscar năm 2004.