bất kỳ người Quảng nào cũng tự hào về món ăn của vùng đất miền Trung đầy nắng và đầy gió này. người bản xứ hay người xa quê đi đâu cũng tự hào nhắc về ẩm thực quê mình. đó có thể là mì Quảng là bánh trán cuốn thịt heo, là miến bánh nổ, bánh tổ ngày Tết của người xứ Quảng. nhưng cứ nhắc đến mảnh đất này người ta lại nghỉ đến ngay mì Quảng.
Trong nỗi nhớ không chỉ riêng tôi, mì Quảng không phải là một nét văn hóa mà vùng nào cũng có được. món ăn được coi là một sự pha trộn được gọi như là gần gũi với người miền Trung,từ hạt gạo đến con tôm, miếng thịt, mớ rau, nước mắm còn thơm nồng ớt. tuy nghiên liêu điều quen thuộc vói mọi vùng miền nhưng không phải ở đâu cũng cho tô mì Quảng đặc trung như chính người Quảng.
điều đặc biệt là trong những ngày giỗ chạp hay ngày hội, ngày lễ nào trong năm mà thiếu mì Quảng như thiếu một điều gì đó khó có thể bù đắp được. cái tên mì Quảng không biết có phải xuất xứ từ Quảng Đông, Quảng Tây, Quảng Châu của Trung Quốc theo người dân di cư sang đây hay không nhưng nó đã hiện diện ở vùng đất này từ lâu lắm rồi. thực ra vùng nào cũng có các món chế biến từ bột mì hay bột gạo nhưng mỗi món có một cách chế biến và cách ăn riêng. tô mì Quảng thì chẳng giống với "gu"nào cả nên mới đặc biệt, mới riêng.
làm một tô mì Quảng phải phụ thuộc nhiều vào nước "nhân" mì-nước lèo của tô mì. thường được làm bằng tôm, thịt lợn, thịt gà, có lúc cá lóc, thịt bò...rất đa dạng. nhưng phổ biến hơn vẫn là tôm, thịt gà. mẹ tôi cho rằng làm nhân thì phải biết chọn tôm sống,rửa sạch bỏ đầu, một số con đem giã dập, một số để nguyên con. thịt ba chỉ xắt mỏng cho vào với tôm, ướp gia vị, rồi đưa lên bếp xào sơ qua. thêm vào đó mấy củ hành, đỏ vào nồi đất cùng cà chua, thơm để láy vị ngọt. đối với nhân thịt gà cũng làm như vậy. nhưng mỗi loại sẽ có hương vị khác nhau. nước nhân mì không cần màu mè, không cần nhiều gia vị mà nước phải trong và có vị ngọt. không một người Quảng nào mà không biết lựa chọn rau sống ăn kèm. mẹ tôi bảo rau không có vùng nào có rau sống như quê mình, bởi tô rau sống của tô mì quảng ngon là nhờ vào rau Trà Quế- nổi tiếng ở vùng Đông Bắc ở phố cổ Hội An. chỉ có rau sống ở vùng này mới thể hiện được cung bậc vị giác: cay, chát, ngọt, đắng... làm tôn thêm hương vị bát mì Quảng. ngoài ra bánh tráng nướng đi kèm phải đảm bảo độ giòn, vàng ươm và thơm ngát mùi vừng. trái ớt xanh là nguyên liệu không thể thiếu trong tô mì Quảng.
thời gian trôi qua làm thay đổi nhiều thứ, nhưng hương vị của món mì Quảng này vẩn không thay đổi. có thể thấy một tô mì Quảng ở Sài Gòn, Hà Nội nhưng khó có thể tìm đúng hương vị của tô mì Quảng ở Quảng Đà xưa và nay./
