Các loại mô hình nghiên cứu Marketing chủ yếu:

Mục đích xem xét mục này nhằm trả lời câu hỏi: trong trường hợp nào thì cần đến dạng mô hình cụ thể?

Trong thực tế có nhiều loại mô hình với những đặc trưng khác nhau. Để đơn giản, chúng ta xếp thành ba loại:

-Mô hình mô tả

-Mô hình thử nghiệm

-Mô hình bán thử nghiệm

Ba loại mô hình nghiên cứu Marketing trên nhằm hướng dẫn cho các quyết định, không chỉ dẫn nguyên nhân của những khó khăn hoặc thời cơ trong nghiên cứu xác định hoặc thăm dò.

*Trong nghiên cứu xác định hay nghiên cứu chính thức; người nghiên cứu cũng như nhà quản trị cần xác định rõ mối quan hệ nhân quả giữa hiện tượng mà người ra quyết định đang quan tâm với mục tiêu đang tìm kiếm.

Tuy nhiên, sau khi đưa sản phẩm ra thị trường, nhà quản trị Marketing thấy thất vọng vì tốc độ bán hàng chậm. Người quản trị đặt giả thuyết nguyên nhân do công ty thiếu sự quảng cáo nên khách hàng chưa biết sự hiện diện các loại sản phẩm của công ty.

Đến đây dấu hiệu của vấn đề giả thuyết là tăng cường quảng cáo nhằm dẫn đến mục tiêu: khối lượng hàng bán ra và lợi nhuận tăng lên. Điều này là vấn đề được đưa ra để nghiên cứu.

Trong thực tế, không phải cuộc nghiên cứu nào cũng đem lại kết quả như dự kiến, tức là không phải lúc nào mô hình nghiên cứu cũng có thể đưa ra mối quan hệ nhân quả 1 cách rõ ràng, vì có những trường hợp mối quan hệ này không chắc chắn. Đây chính là những trường hợp về mặt ngoài thì thấy dường như liên quan chặt chẽ với mục tiêu đang tìm kiếm, nhưng thực chất chỉ là sự ngẫu nhiên, tình cờ mà thôi.

Các cuộc nghiên cứu xác định hay nghiên cứu chính thức có thể phải trả lời các vấn đề đặt ra như sau:

-Một công ty kinh doanh máy vi tính cá nhân, sau khi thực hiện chương trình huấn luyện nghiệp vụ bán hàng cho nhân viên ở 1 khu vực thị trường nào đó, khối lượng hàng bán ra ở khu vựa này tăng lên. Vậy nhà quản trị có nên mở rộng chương trình huấn luyện này ở các khu vực khác hay không?

-Một công ty sản xuất thục phẩm cân nhắc có nên thiết kế và đưa ra 1 kiểu bao bì mới có sức thu hút khách hàng hơn mặc dù giá cả tăng lên?

Trong những trường hợp này, nghiên cứu Marketing là rất cần thiết để làm rõ những nguyên nhân thật sự của vấn đề. Tức là người nghiên cứu sẽ đi xác định nguyên nhân như: có phải chương trình huấn luyện nghiệp vụ bán hàng là nguyên nhân thật sự của việc gia tăng doanh số bán không? Trường hợp này có những vấn đề phức tạp trong việc định lượng nguyên nhân vì việc huấn luyện đã thuộc quá khứ và không thể nghiên cứu trong hiện tại.

Ngược lại: việc thay đổi bao bì hàng thực phẩm là vấn đề đơn giản mà kết quả của nó có thể đo lường đồng thời với việc thay đổi bao bì.

Nguồn: PGS. TS.Nguyễn Thị Liên Diệp (Quantri.vn biên tập và hệ thống hóa)