ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN LÀ GÌ?

Đối với độc quyền tự nhiên, đường chi phí trung bình dài hạn (LRAC) liên tục giảm ở mức sản lượng đầu ra lớn. Kết quả có thể chỉ có một phân khúc trong một thị trường để một công ty khai thác triệt để quy mô kinh tế sẵn có và do đó đạt được hiệu quả sản xuất.

Các ví dụ về những ngành có thể phù hợp với định nghĩa của độc quyền tự nhiên

Một số giải thích về định nghĩa của độc quyền tự nhiên:

1. Độc quyền tự nhiên xảy ra khi một doanh nghiệp lớn có thể cung cấp cho toàn bộ thị trường với mức giá thấp hơn hai hoặc nhiều doanh nghiệp nhỏ hơn
2. Độc quyền tự nhiên là một tình trạng trong đó không thể có nhiều hơn một nhà cung cấp hàng hóa hiệu quả. Trong tình huống này, kinh doanh cạnh tranh thực sự có thể làm tăng chi phí và giá cả.
3. Đây là một ngành công nghiệp mà quy mô hiệu quả tối thiểu của nó cũng chiếm tỷ trọng lớn trong nhu cầu thị trường, do đó chỉ có một công ty có thể khai thác triệt để tất cả các lợi thế kinh tế sẵn có nhờ quy mô.
4. Một ngành mà đường cong chi phí trung bình dài hạn liên tục giảm khi mở rộng sản lượng
5. Những lợi ích tư là bản chất các hãng độc quyền tự nhiên trong thị trường địa phương

Điểm mấu chốt là một hãng độc quyền tự nhiên có đặc điểm tăng hiệu suất theo quy mô ở tất cả các mức sản lượng - do đó chi phí dài hạn trên mỗi đơn vị (LRAC) sẽ giảm xuống khi sản xuất mở rộng. LRAC giảm vì chi phí biên dài hạn thấp hơn LRAC. Điều này có thể được minh họa trong sơ đồ dưới đây. Có thể chỉ có chỗ cho một nhà cung cấp đạt được quy mô có hiệu quả tối thiểu và hiệu quả sản xuất.

Không có định nghĩa duy nhất về độc quyền tự nhiên, do đó không có ví dụ nào dưới đây hoàn toàn là độc quyền quốc gia - cấu trúc chi phí của chúng đưa các công ty này đến gần nhất với cách hiểu “độc quyền tự nhiên” thông thường:

Dịch vụ viễn thông Anh Quốc xây dựng và duy trì mạng viễn thông của Vương quốc Anh cho ngành công nghiệp internet tốc độ cao - đặc biệt là hệ thống dây đồng 'dặm cuối' từ các sàn giao dịch địa phương đến từng hộ gia đình

Mạng lưới phân phối bưu chính của Royal Mail - thu thập/phân loại/giao hàng

Camelot điều hành ngành xổ số của Vương quốc Anh

National Rail (Hệ thống đường sắt quốc gia) sở hữu, duy trì và cho thuê mạng lưới đường sắt nước Anh

National Grid (Mạng lưới điện quốc gia) sở hữu và vận hành mạng lưới truyền tải điện cao thế National Grid ở Anh và xứ Wales. Từ năm 2005, công ty cũng vận hành mạng lưới truyền tải điện ở Scotland. Sở hữu và vận hành hệ thống truyền dẫn khí gaz (từ thiết đầu cuối đến các trạm phân phối)

London Underground (Tàu điện ngầm Luân Đôn),Tàu điện ngầm vùng Tyne&Wear, Mạng lưới xe điện Manchester

ĐIỂM QUAN TRỌNG:

Độc quyền tự nhiên không có nghĩa là chỉ có một doanh nghiệp hoạt động trên thị trường

Có thể có nhiều doanh nghiệp nhỏ hoạt động mang lại lợi nhuận trong các phân khúc thị trường ngách

Với sự độc quyền tự nhiên, các ngành kinh tế với quy mô sẵn có dành cho các công ty lớn nhất. Nói cách khác, điều này có nghĩa là nền kinh tế có một xu hướng để một doanh nghiệp có thể chiếm lĩnh thị trường trong dài hạn

XUNG ĐỘT CÓ THỂ XẢY RA GIỮA HIỆU QUẢ VÀ PHÚC LỢI KINH TẾ

Người ta thường nói rằng độc quyền tự nhiên đặt ra những câu hỏi khó cho chính sách cạnh tranh bởi vì

• Một mặt - hiệu quả sản xuất cao hơn khi có một nhà cung cấp chi phối cơ sở hạ tầng quốc gia, ví dụ: một mạng lưới đường sắt hoặc hệ thống phát điện
• Độc quyền tự nhiên đòi hỏi phải có chi đầu tư lớn để duy trì và cải thiện hệ thống
• Quyền lực của doanh nghiệp độc quyền (rào cản gia nhập lớn) có thể bị lợi dụng để khai thác sức mạnh đó bằng cách tăng giá và tạo ra siêu lợi nhuận - gây tổn hại cho phúc lợi của người tiêu dùng

Giá tối đa hóa lợi nhuận là P1 với sản lượng Q1. Giá cao hơn chi phí biên của nguồn cung và siêu lợi nhuận được tạo ra - nhưng sản lượng cũng cao và vẫn còn một lượng thặng dư tiêu dùng đáng kể do lợi ích kinh tế nhờ quy mô bên trong. Tất cả các yếu tố trên đã giảm giá thành đơn vị sản phẩm cho tất cả người tiêu dùng. (Bỏ qua khả năng phân biệt giá ở đây).

NHỮNG LỰA CHỌN CHO CHÍNH SÁCH CẠNH TRANH TRONG CÁC NGÀNH GIỐNG VỚI ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN

Quốc hữu hóa: Đưa một số ngành công nghiệp này vào sở hữu nhà nước

Hệ thống đường sắt là một doanh nghiệp phi lợi nhuận (trước đây là Railtrack plc) - được quốc hữu hóa vào năm 2001

Dịch vụ không lưu quốc gia - Thuộc sở hữu của chính phủ Anh (49%); Tập đoàn hàng không (42%) là một tập đoàn của British Airways, BMI, Jet Jet, Monarch Airlines, Thomas Cook Airlines, Thomsonfly và Virgin Atlantic; BAA (4%); và các nhân viên của NATS (5%).

KIỂM SOÁT GIÁ CỦA CÁC CƠ QUAN QUẢN LÝ

Đối với nhiều tiện ích, chính phủ đã giới thiệu các cơ quan quản lý ngành để giám sát các doanh nghiệp này khi họ được tư nhân hóa vào những năm 1980 và đầu những năm 1990

Trong nhiều năm, các doanh nghiệp tiện ích đã bị giới hạn về giá, hầu hết trong số này đã hoàn thành mặc dù một số vẫn còn

1. Tiền phạt cho hành vi chống cạnh tranh: Năm 2008, công ty phần mềm máy tính Microsoft đã bị Ủy ban cạnh tranh EU phạt 1,68 tỷ euro vì cài đặt trước trình duyệt của mình, Internet Explorer, trên các máy tính chạy hệ điều hành Windows. Vào tháng 12 năm 2009, Microsoft đã đồng ý cho phép người tiêu dùng chọn trình duyệt web của họ khi thiết lập. Loại bỏ việc cài đặt trước phần mềm sẽ có nghĩa là nhiều công ty sẽ có thể tham gia vào thị trường.
2. Giới thiệu các đối thủ cạnh tranh vào ngành - đây là một chính sách được ưa chuộng. Điều này có nghĩa sẽ tách biệt cơ sở hạ tầng khỏi dịch vụ cuối cùng cho người tiêu dùng, ví dụ:

• British Telecom cuối cùng đã buộc phải mở các sàn giao dịch viễn thông địa phương và cho phép các đối thủ cài đặt thiết bị ('giải phóng vòng lặp địa phương') - người sau đó bán các dịch vụ như internet chất lượng cao đến hộ gia đình - các đối thủ cạnh tranh trả BT phí truy cập được thiết kế để cung cấp cho BT 10% tỷ lệ lợi nhuận từ việc chạy mạng.
• BAA: Năm 2009, Ủy ban Cạnh tranh Vương quốc Anh yêu cầu Cơ quan Hàng không Anh bán hết ba trong số bảy sân bay của mình, bắt đầu với Gatwick và sau đó là Stansted
• National Rail điều hành mạng lưới đường ray - nhưng các công ty điều hành tàu phải đấu thầu nhượng quyền để được điều hành các dịch vụ hành khách - và cơ quan quản lý ngành có thể loại bỏ nhượng quyền của họ nếu chất lượng dịch vụ không đủ tốt. Chính phủ đã đưa tuyến Bờ Đông trở thành sở hữu công cộng vào tháng 7 năm 2009 sau các vấn đề tài chính mà National Express phải đối mặt.
• Camelot đã thành công đấu thầu vào thực hiện dự án Xổ số quốc gia cho đến năm 2017