Có bao giờ bạn từng nghĩ về ngày tận thế của Trái Đất? Ngày mà con người chấm dứt sự sống, ngày giống như hàng vạn năm về trước của thế giới thuở hồng hoang. Chắc hẳn là có, nhưng đa số chúng ta hay nghĩ tới một cái kết đáng sợ như việc một thảm họa kinh hoàng xảy ra y hệt những bộ phim bom tấn. Nhà văn Ichikawa Takuji thì không như vậy, ông nghĩ tới tận thế bằng một đôi mắt lãng mạn và yêu thương nhất có thể. Đó chính là hạt giống đẹp đẽ nảy mầm lên cuốn sách Thế giới kết thúc dịu dàng đến thế _ tác phẩm gần đây nhất của ông.

Cuốn sách lấy bối cảnh của thế giới những ngày đi vào hồi kết hay chính là tận thế. Chúng ta sẽ không thấy khói lửa, sóng thần hay bất cứ nạn dịch nào hủy hoại sự sống con người như trên màn ảnh nhỏ. Tận thế của Takuji đầy chất thơ _ thế giới kết thúc khi bị cột ánh sáng xanh bao phủ.

…một khi đã bị ánh sáng ấy bao trùm, tất cả sẽ chấm dứt. Con người hay muông thú, chim chóc hay cỏ cây, đất đá và nước cũng vậy, mọi thứ đều ngừng chuyển động, rồi có lẽ sẽ chẳng có gì xảy ra nữa.

Nhân vật chính là Yoshizawa Yuu, khi biết ánh sáng xanh đang lan tỏa trên diện tích rộng đồng nghĩa với việc thời gian sống ngày càng thu hẹp, anh quyết định lên đường đi tìm Shirakawa Yukino cô bạn gái anh yêu thương suốt 10 năm trời. Yuu đã từng hứa:

Tôi đã hứa sẽ đi gặp nàng. Bất kể có chuyện gì xảy ra, tôi nhất định phải giữ lời đến cùng.

Đó là kim chỉ nam cho hành trình của anh, cũng là hành trình xuyên suốt cuốn sách. Trên những bước chân đầu tiên của chặng đường dài, Yuu gặp Mizuki _ chàng trai cũng đang đi tìm gặp cô gái mà anh từng bỏ rơi chỉ để nói lời xin lỗi và được ở lại bên cô mãi mãi. Hai người là bạn đồng hành và trên chuyến đi của cả hai, tác giả lồng ghép những câu chuyện nhỏ. Mỗi câu chuyện là một mảnh ghép hoàn thiện cho bức tranh về lòng yêu thương trong một thế giới đang kết thúc. Cuối cùng thì Mizuki cũng trở về với Eriko, cô gái anh luôn mong muốn được ở bên. Yuu cũng tìm được Yukino và hạnh phúc bên nhau trong thời khắc cuối cùng. Tác giả để ra một kết thúc mở, tôi không nghĩ là vui khi mọi người đều biến mất, nhưng cũng không được coi là buồn khi mọi người đều cảm thấy hạnh phúc vì được ở bên nhau trong khoảnh khắc cuối cùng của sự sống. Sau tất cả, đọng lại trong tôi là giọt buồn man mác, là yêu thương đong đầy và những rung động trong veo như ánh xanh dịu dàng khắp câu chữ len lỏi vào từng ngõ ngách của trái tim.

Tác phẩm xây dựng trên một khung cảnh siêu thực, một thế giới tưởng tượng như phong cách vốn dĩ của Takuji. Văn chương của ông lúc nào cũng ám ảnh tình yêu và chia ly, đan xen giữa nỗi buồn và cái đẹp gây một cảm giác rung động khó tả đối với người đọc. Truyện được kể đan lồng quá khứ - hiện tại với nhiều nhân vật, mang nhiều thông điệp khác nhau. Dưới đây là những gì tôi tổng kết được về ý nghĩa của cuốn sách. 

Một thế giới tưởng tượng gần gũi với hiện thực mà ta đang sống.

Standal từng viết “Văn học là tấm gương phản ánh đời sống xã hội”. Một tác phẩm văn học dù có viết về một thế giới tưởng tượng thì vẫn luôn đề cập tới các vấn đề xã hội. Thế giới kết thúc dịu dàng đến thế cũng không phải ngoại lệ. Nó là một tác phẩm lãng mạn, viết về một câu chuyện không có thực nhưng không đơn thuần chỉ để thỏa mãn trí tưởng tượng của con người. Đằng sau mỗi trang sách, chúng ta nhận thấy xã hội mà ta đang sống, thấy con người của hiện thực đi vào trong bóng dáng của các nhân vật.

Một kênh chiếu hình ảnh chiến tranh ở nước nào đó, có cảnh một đứa trẻ khóc vì mất cha mẹ. Cuộc sống vốn đã chẳng dài lắm, thế mà nhiều người lớn cứ nóng lòng cướp đoạt cho bằng được.

Đó chẳng phải là tin tức mà chúng ta đã từng xem hằng ngày hay sao? Những đứa trẻ tại vùng giao tranh hay nội chiến, chúng bị cướp đi quyền học tập, thậm chí là quyền được sống. Những em bé như vậy, không phải chỉ có trong sách vở mà đang từng giây từng phút chịu đau thương trong thế giới này.

Một góc hiện thực khác gần chúng ta hơn, nói về đạo đức của con người hiện nay cũng được phản chiếu trong câu văn:

Tài xế ô tô nhấn còi xua người đi bộ như lùa gia súc. Ông khách trung niên mắng mỏ người phục vụ làm thêm vì những sai sót nhỏ nhặt. Đám thanh niên thản nhiên xô đẩy người già yếu bước đi chậm chạp.

Đường phố ngày nay, tôi thấy thực sự sợ khi đi trên vỉa hè không khác nào đi dưới lòng đường. Tại sao con người ta có thể vô liêm sỉ mà cướp đường đi của người khác, cướp đi sự an toàn của người đi bộ? Và những sự việc như vậy khiến chúng ta cũng phải thốt lên như các nhân vật trong câu chuyện: “Chẳng tử tế gì cả”.

Takuji còn có thể nhìn thấy bản chất của xã hội mà đúc kết nên rằng:

Trong thời đại ngày nay, vứt bỏ đồ đạc mới được coi là đức hạnh. Bởi có thế thì mới làm cho “kinh tế vận hành” được. Vì mục đích cao cả ấy mà cụm từ “mốt năm nay” được sinh ra, con người có thể an tâm mà bỏ đồ mua năm ngoái đi.

Đó là việc con người sống quá nhanh, quá chóng vánh mà không biết trân trọng những điều nhỏ nhặt. Cứ thế, dòng người lướt qua ào ào trên những con xe từ sáng đến đêm, và trái tim họ cũng vụt qua như vậy. Yêu thương chẳng đủ ấm nồng mà hời hợt lướt nhanh. Tôi từng nghe câu thơ “Đủ nắng hoa sẽ nở/ Đủ yêu thương hạnh phúc sẽ đong đầy”. Phải chăng con người cứ kêu không hạnh phúc, chỉ vì họ sống chưa đủ yêu thương?

Hiện thực trong cuốn sách đã phần nào đánh thức trái tim vẫn đang ngủ say trong tôi với những giấc mơ màu hồng, khiến tôi nhận ra mình cần trưởng thành hơn, cần phải nhìn thẳng vào sự thật vốn dĩ bề bộn và phức tạp.

Có những tình cảm nhân văn và dịu dàng đến thế.

Có lẽ đây là điều tôi thích nhất ở cuốn sách. Một tác phẩm lãng mạn nhưng không sến súa, tình cảm cực kì nhân văn và trong trẻo. Thế giới dù có những góc tối tàn nhẫn nhưng ta vẫn yêu nó bởi cuộc đời vẫn còn vô vàn điều tốt đẹp. Mà đẹp nhất, còn gì khác ngoài “Người với người sống để yêu nhau”. Đó cũng chính là thông điệp lớn nhất tôi nhận từ cuốn sách. 

Nếu đời người là một cuốn sách, tôi những muốn lấp kín các trang bằng những câu chữ đong đầy tình yêu thương. Tôi không muốn giở từ trang nọ sang trang kia mà chỉ thấy không có gì ngoài những lời phỉ báng nhiếc móc.

Đúng như thế, Takuji đã lấp đầy từng con chữ bằng tình yêu thương cao đẹp.

Đó là tình yêu trong sáng của Yuu và Yukino, thứ tình cảm chân thành có thể sẵn sàng hy sinh bản thân chỉ để người kia không bị tổn thương. Họ trân trọng nhau từ những điều nhỏ nhặt nhất, từ những kỉ niệm như chiếc máy chế tạo hoàng hôn, tấm ảnh chụp chung hay câu chuyện về những đám mây. Và tôi nghĩ tình yêu chỉ đơn giản thế thôi, đâu cần như thiên tình sử đau thương của Romeo và Juliet. Yuu là một chàng trai nhát cáy nhưng vẫn luôn bảo vệ Yukino đến cùng, dù thế giới có tận diệt cũng phải trở về bên cô bởi vì “Dù là những siêu nhân không mấy đáng tin cậy, mỗi chúng ta đều muốn bảo vệ người mình yêu”.

Tình cảm cao thượng trong gia đình cũng được phản ánh một cách sâu sắc. Đó là ông bố hiền lành của Yuu, cả đời chưa bao giờ mắng cậu nửa lời, chỉ dùng sự dịu dàng vỗ về, chở che cho cậu đến giây phút cuối cùng. Ông từng nói với cậu:

…khoảnh khắc con nằm trên giường, nhìn lại bố với ánh mắt ngây thơ, bố chợt nghĩ đứa trẻ này tin tưởng mình. Nó giao sinh mạng bản thân cho bố, chẳng chút nghi ngờ.

…Không thể phản bội lại lòng tin này được. Bằng bất cứ giá nào cũng phải bảo vệ sinh linh này. Phải cho nó được vui sướng.

Một trái tim vĩ đại ẩn sau dáng hình nhỏ bé của người bố, một tình yêu thương cao cả có thể hy sinh mạng sống chỉ để bảo vệ đứa con trai. Takuji đã cho chúng ta hiểu tình cảm gia đình quan trọng nhường nào. Mẹ của Yuu đã mất, nhưng bà vẫn luôn là động lực cho hai bố con sống tiếp. Người ta không được coi là biến mất hoàn toàn khi mà họ vẫn sống trong trái tim và kí ức của ai đó.

Tình yêu, từ giây phút con người đặt chân lên mặt đất cho tới tận ngày diệt vong, nó vẫn luôn là nguồn sức mạnh kì diệu nâng đỡ tâm hồn con người. Nó trao cho ta ý chí, giúp ta làm những điều tưởng chừng không thể. Bởi vì có yêu thương, nên thế giới dẫu có kết thúc, ta vẫn thấy nó dịu dàng đến thế…

Hạt mầm của hy vọng sống.

Khi biết Trái Đất đang đi đến hồi kết, Yuu từng nghĩ:

Dẫu vậy, biết đâu trên hành tinh này vẫn còn một nơi mà ánh sáng xanh sẽ không bao giờ chạm tới và ở đó chúng ta có thể tiếp tục sống trong yên bình?

Dù chỉ là một điều ước bâng quơ nhưng chắc chắn chẳng ai không ôm hy vọng.

Hy vọng sống không chỉ là nét tính cách đẹp của Yuu mà tất cả các nhân vật trong câu chuyện đều sở hữu nó. Biết rằng ngày mai thế giới sẽ kết thúc không phải cái cớ để con người chán nản với hiện tại, không chịu tiếp tục cố gắng. Những người bạn của chúng ta vẫn cố gắng sống hết mình, trở thành những khúc vĩ thanh réo rắt trong hồi kết của thế giới hỗn loạn. Họ giống như hoàng hôn, bùng cháy rực rỡ trước giây phút kết thúc của một ngày. Và họ đẹp y như vậy.

Tia hy vọng đó gợi nhắc cho tôi về câu nói của Martin Luther: “Even if I knew that tomorrow the world would go to pieces, I would still plant my apple tree” (Cho dù tôi biết ngày mai thế giới này tan thành mảnh vụn, tôi vẫn sẽ trồng cây táo của mình). Tại sao họ vẫn làm những việc mà biết trước thành quả sẽ bị phá hủy? Bởi vì thứ họ có được là sự tự do. Tự do được là chính mình, được sống trọn vẹn cuộc sống từng khoảnh khắc. Nhân vật Mizuki biết rằng trở về với Eriko không có gì ngoài việc thêm một cái xác lạnh ngắt, nhưng anh vẫn trở về. Vì dù là một bức tượng lạnh lẽo, anh vẫn sẽ hạnh phúc khi được đặt gần người mình yêu thương.

Câu chuyện viết về kết thúc nhưng lại gửi cho ta lời nhắn trong hiện tại. Đừng chờ tận thế rồi mới dịu dàng với nhau. Vì khi ấy không còn kịp nữa, những gì còn lại là chỉ là sự hối hận và tiếc nuối. Ai biết được một ngày nào đó thiên thạch va vào Trái Đất như ánh sáng xanh đột ngột chiếu xuống con người. Chúng ta sẽ không bao giờ muốn kết thúc trong sự giận dữ hay hận thù. Chính vì thế, chúng ta hãy tử tế với nhau ngay khi còn có thể. Làm ơn hãy nhìn em nhỏ bằng ánh mắt yêu thương, chậm lại một phút để giúp người già qua đường,… mỗi ngày một chút, chúng ta sống nhẹ nhàng và cải tạo thế giới tươi đẹp hơn.

Đọc xong cuốn sách, tôi thấy trái tim êm ái được bao phủ trong sự dịu dàng đầy yêu thương. Đó là cách ngôn từ gieo trồng sự lương thiện trong tâm hồn con người. Văn phong của Takuji cũng nhẹ nhàng, thanh thoát như chính con người ông vậy. Nếu bạn đã một lần say đắm thế giới ngôn từ trong Em sẽ đến cùng cơn mưa, Nếu gặp người ấy cho tôi gửi lời chào hay các tác phẩm khác của ông thì nhất định không thể bỏ qua cuốn sách Thế giới kết thúc dịu dàng đến thế. Thứ nắng gắt gỏng của ngày hạ, sự ồn ào của phố phường chật chội, bạn sẽ thấy xứng đáng khi đọc được những dòng chữ bình yên đến vậy. Để rồi, mặc cho người xe tấp nập hay thế sự hỗn tạp, bạn có thể yên tâm tin tưởng hơn vào tương lai, tìm được cho mình chút trong trẻo xoa dịu những đau thương của thế giới.

Có thể hiện giờ, chúng ta hay phải thốt lên rằng thế giới này “Chẳng tử tế tẹo nào”, nhưng tôi tin trong tương lai, chúng ta sẽ mỉm cười mà nói rằng “Thế giới dịu dàng hơn rồi đấy”. Bởi chính thế hệ trẻ sẽ thay đổi thế giới bằng những hành động thiết thực của mình. Hãy lấy câu nói của Takuji như một châm ngôn sống, một sứ mệnh cao đẹp của mỗi người trên cuộc đời:

Chúng ta không được sinh ra để mang nắm đấm đi tấn công người khác. Bàn tay này là để vỗ về tấm lưng những người quan trọng, để ăn những món ngon và để nấu những món ngon.

Đúng vậy, sứ mệnh đó chính là yêu thương. Đừng nhuộm lên mắt của những người xung quanh một màu buồn u ám bởi những lời nói lạnh lùng mà hãy khiến nó cong lên một nụ cười hạnh phúc.

Ngày hôm nay, bạn đã làm gì để thế giới, hay chính trái tim của mình dịu dàng hơn một chút? 

Review chi tiết bởi: Mai Trang -  Bookademy

------------