"Bài viết được dịch từ chia sẻ của Pamela Skillings, một tác giả có sách bán chạy nhất, một bậc thầy về phỏng vấn và là người đồng sáng tạo ra Big Interview - một phần mềm hữu hiệu liên quan đến đào tạo về phỏng vấn việc làm trên trang biginterview.com"
Có một số câu hỏi phỏng vấn được đảm bảo là sẽ xuất hiện trong hầu hết (nếu không phải là tất cả) những cuộc phỏng vấn xin việc của bạn – cho dù ngành nghề, trình độ kinh nghiệm và hình thức công việc của bạn là gì.
Đứng đầu danh sách này chính là câu hỏi kinh điển rất phổ biến và gây nhiều sợ hãi: “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”
Câu hỏi này (hay một dạng khác như “Hãy cho tôi biết về lai lịch của bạn”) xuất hiện trong gần như tất cả các cuộc phỏng vấn xin việc và nhiều người đi xin việc ghét nó.
Họ ghét nó vì họ cảm thấy nản chí khi phải cố gắng để xác định được chính xác cái gì mà người phỏng vấn đang tìm kiếm. Tuy nhiên, nếu bạn chuẩn bị một cách chu đáo thì sẽ không có lý do nào để sợ câu hỏi này.
Trong thực tế, câu hỏi này là một cơ hội – một bước khởi đầu để bạn tạo nên sắc thái của bài phỏng vấn và nhấn mạnh những điểm mà bạn muốn nhà tuyển dụng biết về bạn.
Đừng lãng phí cơ hội chỉ bằng việc chìm đắm trong việc kể lể lại bản sơ yếu lý lịch của bạn. Đây cũng không phải là thời gian để đề cập đến việc bạn yêu thích nhảy điệu fla-men-cô và chơi bingo (đúng vậy, tôi đã từng rất nhiều lần nhìn thấy những ứng viên nói huyên thuyên về những sở thích cá nhân và đó chắc chắn là một cách để tạo ấn tượng ban đầu không tốt)
Thay vì thế, hãy thử đưa ra một câu trả lời súc tích, đầy say mê tổng kết lại những đặc điểm của bạn phù hợp với công việc này. Đây cũng là một cơ hội tốt để chia sẻ một số thông tin về những thành tựu đáng tư hào nhất cũng như mục tiêu của bạn.
Quan điểm của người phỏng vấn
Điều mà người phỏng vấn cố gắng đạt được thông qua việc hỏi bạn câu hỏi “hãy kể về bản thân” là gì? Đối với người phỏng vấn, đó là một cách dễ dàng và cởi mở để bắt đầu cuộc hội thoại.
Mục đích cuối cùng của anh ta trong cuộc phỏng vấn này là để tìm hiểu được đầy đủ thông tin về bạn để quyết định xem liệu bạn có phù hợp cho vị trí công việc hay không. Trong phần lớn trường hợp thì anh ta sẽ "muốn" yêu thích bạn. Cuộc sống của anh ta sẽ dễ dàng hơn nếu anh ta có thể nhanh chóng tìm được một ứng viên tuyệt vời. Tuy nhiên, anh ta cũng cần phải cảnh giác bởi một quyết định tuyển dụng tồi sẽ phản ánh không tốt về khả năng đánh giá của anh ta và có thể trở thành một điểm chống lại anh ta những lúc được yêu cầu tăng lương hay thăng chức hoặc là nhận tiền thưởng.
Anh ta hy vọng rằng câu hỏi này sẽ khiến bạn lên tiếng. Câu hỏi này hầu như luôn được hỏi đầu tiên, có lẽ là ngay sau một số lời tán gẫu về giao thông và thời tiết. Kết quả là, những ấn tượng đầu tiên của anh ta về bạn sẽ là về câu trả lời của bạn cho câu hỏi này. Câu trả lời của bạn ở đây sẽ xác lập sắc thái của buổi phỏng vấn và cho phép bạn dẫn đầu cùng với những đặc điểm nổi trội nhất của mình.
Làm thế nào để chinh phục câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”
Hãy nghĩ về nó như là “elevator pitch” của bạn. Môt “elevator pitch” chính là một bản tóm tắt ngắn gọn được dùng để định nghĩa một cách nhanh chóng và dễ dàng về một sản phẩm, dịch vụ, hay việc kinh doanh và đề xuất giá trị của nó. Nó trả lời cho câu hỏi: “Tại sao tôi nên mua/ đầu tư?” Nó cần phải súc tích vừa đủ để có thể trình bày trong khoảng thời gian ngắn bạn đi bằng thang máy (tới tầng 5, chứ không phải tầng 105)
Bạn cần một "elevator pitch" cho bản thân với tư cách là một ứng viên cho công việc của mình – và nó nên được thiết kế để phù hợp với những cơ hội khác nhau. Bạn nên giữ cho nó đúng trọng tâm và ngắn gọn, lý tưởng nhất là ít hơn một phút, và không nhiều hơn 2 phút.
Bạn sẽ không thể nói về tất cả những phẩm chất tuyệt vời và những đặc điểm đáng lưu ý về lai lịch của mình trong vòng 2 phút, nên bạn sẽ phải dành một số thời gian để nghĩ xem làm thế nào để thể hiện bản thân theo cách mà có thể bắt đầu buổi phỏng vấn theo đúng hướng.
Một câu trả lời hay sẽ giải quyết những điểm sau đây:
-
Điểm nổi bật hàng đầu của bạn cho công việc này là gì?
Đây có thể là số năm kinh nghiêm trong một ngành cụ thể hay một lĩnh vực chuyên môn hóa. Bạn có thể cũng phải nhấn mạnh một sự đào tạo đặc biệt và những kỹ năng về chuyên môn. Hãy tập trung vào những phẩm chất trong bản mô tả công việc và việc bạn có thể thỏa mãn và vượt quá những yêu cầu như thế nào.
-
Tạị sao bây giờ bạn lại có hứng thú với vị trí này?
Bạn có thể gói gọn câu trả lời của mình bằng cách trình bày tại sao bạn đang tìm kiếm một thử thách mới và tại sao bạn cảm thấy vị trí này chính là bước tiếp theo.
Công thức để trả lời câu hỏi này
Tôi sẽ chia sẻ công thức cho câu “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn” mà tôi dạy cho những khách hàng của tôi (và những thành viên của Big Interview).
Có 3 yếu tố như sau:
1. Bạn là ai – Câu đầu tiên của bạn nên là một lời giới thiệu rằng trong công việc bạn là ai, một lời tường thuật khái quát giúp phô bày những điểm mạnh của bạn và cũng đưa ra một số gợi ý về nhân cách của bạn nữa. Điều này không dễ để thực hiện một cách thuần thục ngay tức thì. Nó đòi hỏi phải có sự chuẩn bị một ít từ trước.
Tốt:
“Tôi là một quản lý nhân sự với 8 năm kinh nghiệm trong việc quản lý tất cả các mặt của bộ máy nhân sự - từ việc tuyển dụng đến việc đào tạo để sinh ra lợi nhuận – cho các công ty Fortune 500.
Tổng kết ngắn gọn về một lai lịch khá đa dạng
Không tốt:
“Tôi lớn lên ở Cincinnati. Lúc còn bé, tôi đã từng muốn trở thành lính cứu hỏa, sau đó tôi dần cảm thấy hứng thứ với những con khủng long. Tôi đạt kết quả xuất sắc trong những môn khoa học kể từ rất sớm, đứng đầu trong hội chợ khoa học dành cho lớp 4. Những câu chuyện về điều đó …”
Quá nhiều thông tin
2. Những điểm nổi bật về chuyên môn – Đừng cho rằng người phỏng vấn đã đọc sơ yếu lí lịch của bạn một cách cẩn thận và nắm rõ được trình độ chuyên môn của bạn. Hãy sử dụng “elevator pitch” để làm nổi bật một cách ngắn gọn 2-4 điểm mà bạn nghĩ sẽ khiến cho bạn trở nên nổi bật.
Tốt:
“Tôi đã dành 6 năm vừa qua để phát triển những kỹ năng của mình như là một quản lý dịch vụ khách hàng cho Megacompany, nơi mà tôi đã đạt được nhiều giải thưởng và được thăng chức 2 lần. Tôi yêu thích việc quản lý các đội nhóm và giải quyết các vấn đề của khách hàng.”
Trọng tâm ở đây chính là về kinh nghiệm, sự nhiệt huyết, và bằng chứng về kết quả làm việc.
Không tốt:
“Công việc đầu tiên của tôi là trợ lý hành chính cho công ty Macy’s ở Fort Lauderdale, Florida. Tôi đã học được rất nhiều trong vai trò đó, chúng sẽ có ích cho tôi trong vòng 12 năm tới. Vào thời điểm đó, tôi không chắc chắn về con đường sự nghiệp của mình, vì vậy tôi tiếp tục tiếp nhận một vị trí về buôn bán bất động sản. Dù chỉ kéo dài trong 6 tháng nhưng tôi chắc chắn đã rất vui vẻ."
Không ai quan tâm đến công việc đầu tiên của bạn cách đây 12 năm. Bạn đang mở đầu bằng phần ít ấn tương nhất về sự nghiệp của mình và có khả năng người phỏng vấn sẽ không chịu lắng nghe bạn nữa ngay trước khi bạn đi đến những điểm tốt.
3. Tại sao bạn lại ở đây – hãy kết thúc bằng cách nói với họ rằng bạn mong muốn vị trí đó và tại sao
Tốt:
“Mặc dù tôi thích công việc hiện tại nhưng tôi cảm thấy mình đã sẵn sàng cho một nhiệm vụ nhiều thử thách hơn và vị trí này thực sự khiến tôi hứng thú.”
Rõ ràng và tích cực
Không tốt:
“Bởi vì những vấn đề tài chính của công ty và các vấn đề của ông chủ, tôi cảm thấy lo lắng về công việc của mình và đã quyết định tìm kiếm những cơ hội mới”
Đừng quá thẳng thắn, nếu không bạn sẽ trông có vẻ tiêu cực. Câu trả lời này cũng khiến cho bạn có vẻ như là đang quan tâm đến bất kỳ công việc nào chứ không phải công việc này nói riêng.
Hãy nhớ rằng: Sau này bạn sẽ có thời gian để lần lượt đi vào chi tiết những thông tin trong sơ yếu lí lịch của mình. Đừng cố gắng nhồi nhét quá nhiều thông tin, nếu không thì người phỏng vấn sẽ từ chối lắng nghe bạn.
Một cuộc phỏng vấn tốt là một cuộc đối thoại, không phải một bài độc thoại. Hãy làm cho nó súc tích và tạo cơ hội để người phỏng vấn tìm hiểu thêm và đặt những câu hỏi.
Với Big Interview, hệ thống đào tạo về phỏng vấn việc làm hoàn chỉnh của chúng tôi, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những bài giảng dưới dạng video, nhiều câu trả lời mẫu và một công cụ thực hành có tính tương tác để bạn hoàn thiện câu trả lời cho câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”. Hãy click vào đây để tìm hiểu thêm về chương trình.
Ví dụ về câu trả lời cho câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”.
“Tôi đã có hơn 5 năm kinh nghiệm với vai trò giám dốc dự án phụ trách về kỹ thuật cho các công ty hàng đầu ở phố Wall. Gần đây nhất, tôi đã đi tiên phong trong việc phát triển một nền tảng kinh doanh mới được trao giải thưởng. Tôi là một người trưởng thành trong một môi trường với nhịp độ nhanh như thế nên hiện tại tôi đang tìm kiếm một cơ hội để vận dụng kinh nghiệm về kỹ thuật và kỹ năng xử lý vấn đề một cách sáng tạo của mình ở một công ty phần mềm mang tính cách tân như thế này."
Hãy lưu ý rằng những dòng đầu tiên đã tóm lược kinh nghiêm của cô ấy và xuất hiện một cái tên đó là “các công ty hàng đấu phố Wall”. Sẽ rất tốt nếu bạn đề cập trực tiếp đến những công ty nổi tiếng. Hầu hết các nhà tuyển dụng sẽ rất hào hứng vì họ cho rằng nếu bạn đã vượt qua được quá trình tuyển dụng ở những công ty có tiếng khác thì bạn chắc hẳn là khá tốt.
Sau đó cô ấy miêu tả một dự án ấn tượng mà cô ấy thực hiện gần đây mà chúng ta có thể cho rằng rất liên quan đến công việc được yêu cầu ở vị trí này. Tiếp theo, cô ấy dành thời gian để nói về lý do tại sao cô ấy quan tâm đến công ty/ vị trí này, sử dụng các thuật ngữ như “nhanh”, “sáng tạo”, “xử lý vấn đề” và “cách tân”. Điều này thật tuyệt nếu những từ đó được sử dụng trong bản mô tả công việc và/ hoặc là những giá trị của công ty đó.
Với câu trả lời này cho câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”, ứng viên có thể dẫn đầu nhờ có một số thế mạnh sau – kinh nghiệm tại các công ty hàng đầu, hiệu suất làm việc cao đã được ghi nhận (giải thưởng), chuyên môn về kỹ thuật, các kỹ năng giải quyết vấn đề, vv. Điều này giúp cô ấy thu hút được sự chú ý của người phỏng vấn và tạo ấn tượng mạnh mẽ lúc đầu.
Cần phải nói đi nói lại rằng một ấn tượng ban đầu mạnh mẽ chính là điểm quan trọng trong tình huống phỏng vấn xin việc. Hãy bắt đầu cũng như kết thúc cuộc phỏng vấn một cách thật mạnh mẽ bởi nó thậm chí có thể giúp bạn ngay cả khi bạn vấp váp với một vài câu hỏi ở phần giữa.
Những điều không nên khi trả lời câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”.
Đừng phạm phải những sai lầm này khi trả lời câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn”:
1. Nhắc lại sơ yếu lí lịch – Nhiều ứng viên đáp lại câu hỏi bằng cách nhắc lại từ đầu bản sơ yếu lí lịch của mình. Điều này có thể trở thành một bài độc thoại dài thường được bắt đầu với những kinh nghiêm lâu đời và ít liên quan cũng như ít gây ấn tượng nhất của một ứng viên. Cho đến khi bạn chạm đến những điểm tốt của mình thì có lẽ người phỏng vấn đã không thèm lắng nghe và đang nghĩ đến bữa trưa rồi.
Đừng hiểu sai ý của tôi. Việc chuẩn bị một bản tóm tắt những điểm đáng nói về từng vị trí công việc trước đây của bạn là rất quan trọng. Có khả năng bạn sẽ được hỏi về những thành tích đạt được và trách nhiệm hàng ngày của bạn ở các vị trí trước đây. Lý tưởng nhất là bạn có thể tạo ra một cuộc đối thoại sôi nổi, thay vì một bản độc thoại dài dòng ngay khi bắt đầu cuộc phỏng vấn bởi nếu vậy thì bạn sẽ chỉ khiến cho người phỏng vấn cảm thấy bối rối trước lượng thông tin quá tải.
Ngay cả khi người phỏng vấn đặc biệt yêu cầu bạn trình bày qua sơ yếu lí lịch thì đừng có hiểu lời đề nghị đó theo nghĩa đen. Bạn vẫn có thể mở đầu bằng “elevator pitch” của minh rồi sau đó mới đi vào giới thiệu chung về vị trí công việc gần đây nhất, tạo nhiều cơ hội để người phỏng vấn chen vào và tương tác với bạn.
2. Quý ông/ quý bà khiêm tốn – Nhiều người trong số khách hàng của tôi phạm phải sai lầm là quá khiêm tốn. Họ thường trả lời bằng một lời giới thiệu khiêm tốn hay mơ hồ, không thể hiện được rõ ràng những điểm mạnh về chuyên môn của họ.
Một số khách hàng này vốn là những người khiêm tốn, họ không cảm thấy thoải mái khi phải “tiếp thị” về bản thân mình. Những người khác thì lại thực sự chưa bao giờ phải lo lắng về việc tạo được lợi thế cho mình – trước đây, khi thị trường việc làm còn năng động, họ luôn tìm được những cơ hội mới.
Ngày nay, sự cạnh tranh để giành được bất kỳ công việc tốt nào đều rất khốc liệt. Đừng lệ thuộc vào người phỏng vấn, hy vọng rằng họ có thể nhìn thấu qua vẻ ngoài khiêm tốn của bạn và nhận ra bạn tuyệt vời như thế nào.
Nếu bạn dành thời gian để chuẩn bị, bạn có thể tìm ra cách để thể hiện bản thân một cách trọn vẹn nhất nhưng đồng thời vẫn trung thành với tính cách của bạn. Với những người khiêm tốn, tôi khuyên bạn nên tập trung vào những lời nói mang tính thực tế.
Bạn không cần phải khoe khoang “Tôi là người bán hàng giỏi nhất thế giới”. Thay vào đó, bạn có thể nói rằng “Tôi đã lãnh đạo bộ phận bán hàng trong 3 năm vừa qua và có cơ hội mang lại giá trị hơn 18 triệu đô la cho lĩnh vực kinh doanh mới vào thời điểm đó”
3. Phương pháp tiếp cận “buổi hẹn hò đầu tiên” – Đây không phải là buổi hẹn hò đầu tiên. Người phỏng vấn không muốn nghe về việc bạn thích cocktail Pina coladas và bị mắc mưa. Nhiều sinh viên mới tốt nghiệp gần đây đã hiểu sai câu hỏi và nói quá nhiều về đời sống hay sở thích cá nhân của họ. Điều này có lẽ là vì họ đã được nhận vào học trực tiếp và chỉ có kinh nghiệm tham gia các buổi phỏng vấn liên quan đến trường học (câu lạc bộ, các chương trình, vv.) Đối với những kiểu phỏng vấn như thế này, người ta sẽ quan tâm nhiều hơn đến việc bạn là người như thế nào. Trong các buổi phỏng vấn xin việc, hãy chỉ tập trung vào việc bạn là ai trong công việc, trừ khi bạn được hỏi về sở thích hay những gì mà bạn theo đuổi bên ngoài.
4. Nói dông dài không có nội dung – Tôi đã chứng kiến một số lượng ứng viên tài năng hoàn toàn làm rối tung câu hỏi này chỉ vì nghĩ quá nhiều. Câu trả lời của họ nghe có vẻ như thế này: “Ý bạn là về kinh nghiệm làm việc của tôi hay việc học ở trường hay là bạn đang tìm kiếm thông tin kiểu như thế nào?”
Tôi biết là những ứng viên này đang cố gắng làm hài lòng người phỏng vấn và câu hỏi “Hãy kể cho tôi nghe về bản thân bạn” có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, việc yêu cầu làm rõ quá nhiều chỉ khiến bạn có vẻ do dự và bối rối mà thôi. Hãy ngay lập tức tiếp cận theo hướng mà chúng tôi đã đề ra ở trên. Nếu họ đang tìm kiếm một điều gì khác thì họ sẽ hỏi bạn.
Hãy tạo nên câu trả lời của riêng bạn.
Bây giờ bạn đã biết cách tiếp cận câu hỏi “Hãy kể tôi nghe về bản thân bạn”, tôi có cảm giác rằng bạn sẽ học được cách yêu mến nó.
Hãy dành một ít thời gian để ngồi xuống và lập kế hoạch về việc bạn sẽ trả lời như thế nào trong cuộc phỏng vấn sắp tới.
------------------------
Tác giả: Pamela Skillings
Link bài gốc: Tại Đây
Dịch giả: Trang Nhung - YBOX.VN Translator