Việc phân loại câu trong ngôn ngữ học hiện nay khá phức tạp, dựa vào những tiêu chí rất khác nhau:
Phân loại câu theo nghĩa: câu tồn tại, câu hành động, câu quá trình, câu trạng thái, câu quan hệ.
Phân loại câu theo mục đích phát ngôn: câu trần thuật, câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán.
Phân loại câu theo quan hệ logic: câu khẳng định, câu phủ định.
Phân loại câu theo cấu tạo ngữ pháp: câu đơn, câu ghép, câu phức.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu ngữ pháp chức năng tiếng Việt đã mô tả về các kiểu câu: câu hai thành phần (câu một bậc, câu nhiều bậc); câu một thành phần; câu đặc biệt; câu đơn; câu phức và câu ghép.
câu đơn đặc biệt
.Khái niệm
Câu đơn đặc biệt là câu đơn có một trung tâm cú pháp (có thể thêm trung tâm cú pháp phụ), không chứa hay không hàm ẩn một trung tâm cú pháp thứ hai theo quan hệ chủ - vị.
Ví dụ: Hái hoa. Ra đường…
Câu đơn đặc biệt có khi chỉ có một từ: Thơm. Ngọt. Bùi …có khi là một tổ hợp:Những ngôi sao xa xôi
Phân loại
Dựa vào từ loại của từ làm thành tố chính, người ta phân chia thành câu đặc biệt danh từ và câu đặc biệt vị từ.
Câu đặc biệt danh từ: là câu đặc biệt mà trung tâm cú pháp của nó là danh từ, danh ngữ.
Ví dụ: Quả đất. Những ngôi sao xa xôi.
Câu đặc vị từ: là câu đặc biệt mà trung tâm cú pháp của nó là động ngữ hay tính ngữ.
Ví dụ: Thơm. Ngọt. Bùi…(tính ngữ)
Đập. Đá. Thụi…(động ngữ)