Bí quyết sống lâu của ngôi làng trường thọ
Làng trường thọ Ogimi ở Okinawa là một trong những cộng đồng người sống thọ và hạnh phúc nhất thế giới. Hiện có tới 3.000 người sống lâu nhất thế giới sinh sống tại đây. Họ sống chậm, vui vẻ bên cạnh thiên nhiên, gia đình, bạn bè. Họ ít bị các bệnh mạn tính như ung thư và bệnh tim, tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ cũng thấp hơn mức trung bình ở nhiều nơi. Ba yếu tố liên quan đến tuổi thọ của họ là chế độ ăn uống, cách sống và di truyền.
Sống vui vẻ và có mục đích là một trong những bí quyết trường thọ của người dân làng Ogimi (Ảnh: Nongnghiep)
3 yếu tố giúp cư dân làng Ogimi sống lâu
Năm 1996, tổ chức Y tế thế giới đã công nhận làng Ogimi là ngôi làng thọ nhất thế giới. Một phần ba cư dân làng Ogimi hơn 65 tuổi và 11 người thọ trên 100 tuổi, hầu hết là phụ nữ. Theo một thống kê gần đây, 15 trong số 3.000 dân làng trường thọ là những người hơn trăm tuổi, trong đó 171 người ở độ tuổi 90.
Làng trường thọ Ogimi là nơi đây cách xa con đường du lịch Nhật Bản, nhưng lượng du khách ghé đến thăm ngôi làng này tăng nhẹ vì họ tò mò với tuổi thọ của cư dân nơi đây.
Lễ hội Ungami nổi tiếng nhất của làng được tổ chức hàng năm nhằm cầu bình an cho các ngư dân và mong ước sản lượng đánh bắt bội thu (Ảnh: japanupdate)
Theo Craig Willcox, giáo sư sức khỏe cộng đồng và lão khoa tại Đại học Quốc tế Okinawa, đồng tác giả chính của Nghiên cứu Okinawa Centenarian về tuổi thọ của người Okinawa kể từ năm 1975 lý giải tại sao làng Ogimi và những nơi khác trên đảo có nhiều người sống thọ từ bao đời nay. Đó là từ 3 yếu tố chính: chế độ ăn uống, tập quán xã hội và di truyền.
Khoảng 2/3 tuổi thọ của người làng trường thọ Ogimi có liên quan đến chế độ ăn uống và cách sống, phần còn lại là do yếu tố di truyền. Giáo sư Willcox khẳng định: “Tuổi thọ có trong di truyền của các gia đình ở đây".
Ẩm thực địa phương giúp họ sống lâu
Willcox cho biết: "Về mặt ngăn ngừa ung thư và bệnh tim mạch, chế độ ăn uống của người Okinawa có hơn 5 khẩu phần trái cây cùng rau mỗi ngày, kết hợp nhiều cá, tốt cho tim mạch hơn thịt".
Thực phẩm địa phương là một trong những yếu tố giúp người làng trường thọ sống lâu (Ảnh: Tri thức trẻ)
"Có một cụm từ trong tiếng Okinawa là “nuchi gusui”, có thể hiểu là "hãy để thức ăn là thuốc của bạn". Khoai lang, mướp đắng, thực phẩm biển giàu carotenoid như rong biển, rau lá xanh và trái cây trong chế độ ăn uống có tác dụng chống lão hóa, giúp giảm viêm, ứng kích oxy hóa", ông giải thích.
Khẳng định chế độ ăn này là điều lý tưởng, giáo sư Willcox phân tích: "Trong một thí nghiệm, nếu bạn hạn chế lượng calo trong khẩu phần ăn của động vật có vú, chúng sẽ sống lâu hơn rất nhiều. Sự thiếu hụt năng lượng kéo dài sẽ kích hoạt chế độ tự duy trì, bạn thích ứng để có tỷ lệ chuyển đổi thực phẩm thành năng lượng có thể sử dụng cao hơn và kích hoạt các enzym thúc đẩy tuổi thọ".
Tinh thần cộng đồng gắn kết
Cuộc sống trên đảo Okinawa không giống những nơi khác của Nhật Bản, ở đây có khí hậu cận nhiệt đới, với mùa đông ôn hòa. Cộng đồng ở đây có những sắp xếp giúp các cư dân lớn tuổi giữ được mục đích hay ikigai – một khái niệm tiếng Nhật có nghĩa là "lý do tồn tại" trong cuộc sống.
Mang lại cho nhiều người ở làng Ogimi một ikigai là nghề dệt vải basho-fu. Hằng ngày, những người phụ nữ lớn tuổi thường làm sạch sợi và cuộn chỉ tại trung tâm basho-fu. Công việc này không chỉ là cách để duy trì hoạt động xã hội mà còn mang lại cho những người cao niên thu nhập và đóng góp vào kinh tế của làng.
Triết lý “làm điều mình thích” góp phần mang đến cuộc sống lâu dài cho người dân Okinawa (Ảnh: Zing)
Lối sống và tuổi thọ có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Ở làng trường thọ, người dân làm việc và sống năng động giữa một cộng đồng rộng lớn cho tới tận lúc chết. Họ có ý thức rõ ràng về mục đích và ý nghĩa của lao động và nó giúp họ vững vàng về mặt tinh thần.
Không những thế, sự hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng còn được thể hiện thông qua cơ chế xã hội, tiếng Nhật gọi là moai. Cơ chế xã hội này tập hợp những nhóm người có cùng mối quan tâm lại với nhau, cho phép họ phát triển các kết nối tình cảm. Đây là một yếu tố quan trọng để bạn sống lâu vì "cô đơn cũng tệ như hút thuốc vậy".
Ông Takashi Inafuku, người dân làng trường thọ thuộc về 2 moai, một với nhóm bạn cùng trường và một với đồng nghiệp cũ, cho biết: "Moai là nơi bạn có thể trao đổi thông tin và giao tiếp với những người khác. Tôi nghĩ rằng tham gia moai, có chung sở thích và xả stress, có thể giúp tăng tuổi thọ".
Thuộc về moai giúp cư dân làng Ogimi xả stress, tăng tuổi thọ (Ảnh: Baomoi)
Việc thuộc nhiều moai là điều phổ biến ở làng Ogimi: "Tôi biết một người đàn ông Ogimi ở trong 7 moai. Mọi người trung thành với moai của mình. Tôi đã gặp nhóm phụ nữ 80 tuổi trên một hòn đảo xa xôi, họ đã ở cùng nhau từ khi còn học tiểu học", Willcox nói thêm.
Dường như người dân đều “đã quên cách chết”
Ở những ngôi làng trường thọ như Ogimi, cách ăn uống nhằm ngăn ngừa bệnh tật và tăng cường năng lượng bắt nguồn từ nhu cầu thiết yếu của họ. Theo đó, người dân bình thường sống ở vùng nông thôn tại Okinawa không có đủ tiền để chi cho bác sĩ và mua thức ăn từ nơi khác.
Các cư dân lớn tuổi giữ được mục đích hay ikigai – "lý do tồn tại" trong cuộc sống (Ảnh: WorldKings)
Không chỉ người nghèo mà cả những người được xem là giàu có ở vùng nông thôn cũng tự trồng rau, nuôi gia súc, gia cầm nhằm phục vụ đời sống, vận dụng các kiến thức truyền từ đời này sang đời khác. Vì thế tại làng Ogimi nói riêng và những khu vực nông thôn khác ở Okinawa nói chung, người dân dường như đều “đã quên cách chết”.
Ikigai – Chìa khóa lưu giữ thanh xuân
Ngoài các yếu tố như sống đơn giản, sở hữu ít tài sản, dành nhiều thời gian hoạt động ngoài trời, giao thiệp với bạn bè, ngủ đủ giấc, ăn uống nhẹ nhàng và lành mạnh, thì không thể không nói đến triết lý Ikigai - khái niệm thể hiện sự chắt lọc từ mục đích, đam mê, sứ mệnh, thiên hướng, khát khao sống của mỗi người.
Người Nhật quan niệm bất cứ ai cũng có Ikigai và Ikigai của mỗi người lại khác nhau. Họ tự hỏi bản thân: Bạn yêu thích điều gì? Bạn giỏi trong lĩnh vực nào? Bạn có thể được trả tiền cho cái gì? Thế giới cần gì? Hay đơn giản hơn là câu hỏi "Tôi thích làm gì nhất?". Ikigai của bạn có thể nằm ở các hoạt động mà bạn hoàn toàn đắm chìm và cảm thấy thú vị khi thực hiện. Khi bạn tìm thấy câu trả lời phù hợp với cả bốn câu hỏi trên, thì đó chính là Ikigai của bạn.
Cảnh sinh hoạt thường thấy ở làng Ogimi là những cụ già đi bộ dọc đường làng vào buổi sáng sớm (Ảnh: tin247)
Với dân làng trường thọ, Ikigai của họ là "trồng rau và tự nấu ăn", "gặp gỡ bạn bè" và "đan lát". Ikigai không cần phải cao cả hay phức tạp mà phần lớn là những hoạt động khiến bạn bận rộn nhưng vui vẻ suốt cả ngày.
Tìm ra Ikigai giúp bạn sống lành mạnh hơn, tập thể dục nhiều hơn, tăng cường hoạt động xã hội và học tập suốt đời. Tuy nhiên, tìm ra Ikigai đã khó, duy trì Ikigai của mình còn khó hơn. Hãy sống đúng với trái tim và làm theo trực giác bên trong bạn. Năm điểm để kiên trì theo đuổi Ikigai bao gồm: Tập trung vào chi tiết, chấp nhận bản thân, biết dựa vào người khác, tận hưởng niềm vui và sống cho hiện tại.
Người dân làng trường thọ dường như đều “đã quên cách chết” (Ảnh: Telegraph)
Sống có mục đích sẽ kéo theo các hành vi tăng tuổi thọ. Bên trong mỗi người luôn có sự đam mê và một tài năng thiên bẩm. Chúng đem lại ý nghĩa cho cuộc sống và hướng bạn đến việc chia sẻ phần tốt nhất của con người mình cho đến thời khắc cuối cùng. Và đó là những gì mà người dân làng trường thọ gửi gắm đến tất cả mọi người trên thế giới để có tuổi thọ cao, sống có ý nghĩa./.