Nhà Tuyển Dụng Soi Gì?

1, Background phía sau bạn là gì?

Tui từng đánh trượt một chiếc ứng viên chỉ vì khi bạn ấy ngồi phỏng vấn, phía sau bạn ấy là một cái giường không gấp chăn với một nùi quần áo vứt lung tung.

Với một thứ gì đó trông rất giống một bọc túi nilon.

Rất là đáng chú ý.

Bài test bạn ấy làm tốt lắm, CV cũng xinh xẻo đáng yêu màu nude phối cam cháy hẳn hoi, trả lời phỏng vấn rất trơn tru.

Nhưng lại tạch vì một cái giường bừa bộn.

Trừ mẹ bạn với cái chổi lông gà ra, không ai có quyền cấm bạn ăn ở bừa bãi hết. Nhà tuyển dụng càng không.

Nhưng nhà tuyển dụng có quyền trừ điểm thiện cảm với bạn.

Một lần khác, tui lại đánh trượt một ứng viên nữa vì vô tình nhìn thấy một bức ảnh chếch rất là to dán ở mặt tường phía bên kia.

Ai cũng xem ảnh chếch hết.

Người này đưa ảnh chếch cho người kia cùng xem là chuyện có thể xảy ra.

Nhưng tui từ chối phải xem nó cùng bạn ấy, khi tui đang là một nhà tuyển dụng, một cấp trên hay một đồng nghiệp.

Không cần phải xé ảnh chếch xuống hay dọn một lượt nguyên cái phòng đâu. Như thế thì cồng kềnh quá.

Mấy bạn chỉ cần làm một việc rất đơn giản là tìm quanh nhà một chiếc background vô vàn lịch thiệp.

Một bức tường trơn, mặt sau tủ quần áo, một cái cánh cửa, một cái rèm cửa đều ổn. Nhớ quét camera để test thử và dọn sạch những thứ kỳ cục còn sót lại trong khung hình.

Dễ mà.

…

2, Bạn ăn mặc tóc tai thế nào?

Có một bạn nữ xinh lắm tóc xõa dài thướt tha trông rất là hiền phỏng vấn online với tui. Rất là thiện cảm.

Rồi tóc bạn vướng vào dây tai nghe. Rối xù lên. Gỡ mãi không ra.

Bạn này thì không bị trừ điểm tí nào, vì bạn rất nhanh trí xin tắt cam 5 phút để gỡ tóc, lúc bật lại cam thì bạn đã buộc tóc rất gọn gàng.

Bình tĩnh nhanh nhẹn vô cùng, tui vote hẳn 5 sao về khả năng xử lý tình huống.

Nhưng không phải ai cũng bình tĩnh được như bạn.

Có một lần khác, một bạn mặc áo ngủ bò sữa phỏng vấn.

Đáng yêu lắm áo ngủ rất xinh, nhưng mà tạch.

Hầu hết các công ty không quá khắt khe về vấn đề ăn mặc của nhân viên đâu. Phỏng vấn online thì càng ít sự khắt khe hơn. Mặc áo phông cũng được luôn.

Nhưng áo ngủ thì không được.

Cũng không nên quá lồng lộn.

Tui từng gặp một bạn ứng viên kia mặc vest đen thui.

Lúc bạn vào phòng họp, tui rất là sửng sốt.

Suốt buổi phỏng vấn hôm đấy tui cứ có ảo giác rằng mình mới là người đi xin việc, và đang xin việc tại một công ty đa cấp.

Tui trượt mỏ dạ vâng ạ tận mấy lần liền.

Bạn này thì được nhận nhưng điểm đánh giá về EQ thì không có cao.

Lúc vào làm với nhau rồi, bạn mới thật thà khai là em lên google người ta bảo vậy chứ em biết gì đâu. Mặc vest như thế em khó chịu lắm.

Ngồi phỏng vấn 30 phút em hông dám cựa quậy tẹo nào.

Không cần quá đà tự gây khó khăn cho chính mình và khiến nhà tuyển dụng phải nhăn mặt như thế.

Cứ đảm bảo trang phục gọn gàng, sạch sẽ và nghiêm chỉnh một chút là được.

Nhớ ưu tiên những bộ đồ quen thuộc mà mặc nó lên khiến mình tự tin, thoải mái. Tự tin tức là ăn điểm.

…

3, Username và avatar của bạn ra sao?

Nếu ngày thường nhà tuyển dụng chỉ soi mỗi mail, thì giờ đây chúng tui có cơ hội soi cả username và avatar trên nền tảng phòng họp online của bạn.

Chắc chắn chúng tui sẽ soi. Vì chúng tui được trả lương để làm cái điều ác ôn ấy.

Chi tiết này nhỏ xíu xiu thôi. Không đủ để làm ai tạch thẳng đâu.

Nhưng nếu những mặt còn lại bạn không hơn các ứng viên khác, mà cái username bạn lại thua kém người ta, thì người tạch chính là bạn.

Ở đây, có một mưu mẹo mà ai cũng biết: tạo riêng một cái mail chuyên nghiệp, dùng mail ấy để tạo tài khoản trên các nền tảng họp trực tuyến cần dùng, lúc phỏng vấn thì lấy nó ra.

Cẩn thận đừng nhầm nick nhầm mail là được.

Lúc chơi bời bình thường, bạn để username cà chua trứng thúi đại ca nữ quàng đỉnh kao thế giới gì kệ bạn.

Tui còn để nick đi chơi của mình là Mặt trời tí hon đây này.

—-

Nhà Tuyển Dụng Khó Chịu Với Điều Gì?

1, Rớt mạng liên tục

Đây là điều dễ khiến người ta mất bình tĩnh nhất khi phỏng vấn online. Nhà tuyển dụng rất cáu, ứng viên rất bực mình.

Hồi đó tui phỏng vấn một bạn kia có một cái mạng internet rớt năm mươi lượt.

Rớt đến mức tui suýt phải xin số điện thoại để nạp tiền cho bạn ấy mua gói 3G.

Nói một câu rớt mạng hai lần.

Chào anh chị em là…tút tút tút….

Vâng chin nhũi anh chị em vừa…rớt…tút tút tút…

Em có kinh nghiệm làm một năm tại…tút tút tút… nhưng nghỉ do…tút tút tút…

Cứ tới đoạn thông tin quan trọng thì rớt. Ôi trời ơi là trời.

Bài test của bạn ấy rất đỉnh, nhưng nói thật là buổi phỏng vấn bão táp đó làm tui cạn kiệt kiên nhẫn với bạn ấy luôn.

Tui không có ý định gọi bạn ý đi làm.

May nhờ bài test đỉnh hơn ứng viên khác, và bạn HCNS của công ty tui đang chạy KPI tuyển dụng rất nỗ lực năn nỉ, nên bọn tui mới có thêm một buổi phỏng vấn lần 2 với chất lượng mạng đỡ đểu hơn.

Lần hai cả buổi phỏng vấn rớt mạng có ba lần thôi.

Rất là tiến bộ.

…

2, Ứng viên mất tập trung

Cứ tưởng phỏng vấn căng thẳng thế làm gì có ứng viên nào dám mất tập trung.

Khum đâu.

Phỏng vấn trực tiếp thì căng, nhưng phỏng vấn online dễ khiến các bạn ứng viên đánh giá thấp mức độ nghiêm túc.

Hoặc là có ảo giác rằng mình đang “an toàn”.

Các bạn làm việc riêng một cách vô thức nhiều lắm.

Tui từng gặp nhiều bạn vừa phỏng vấn vừa tranh thủ nhắn tin.

Trường hợp vừa phỏng vấn vừa quen tay lướt mạng thì càng nhiều.

Cái này không khó để nhận ra.

Trả lời ậm ừ, hoặc đột nhiên im lặng, hoặc ánh mắt hướng sang một khu vực bất thường thay vì hướng vào cam hoặc phía trên màn hình…

Rất nhỏ nhặt thôi, các bạn thường ít để ý.

Nhưng đây lại là một lỗi sai tương đối mất điểm, và thường là nhà tuyển dụng khó ở như tui sẽ loại thẳng tay kể cả bài test có ngon đi nữa.

…

3, Ứng viên tắt cam

Nó khiến tui có cảm giác như tui đang tấu hài độc thoại vậy.

Tui nói xong, không biết bên kia có nghe thấy không, có tập trung không, có còn ngồi đó không hay đi đâu mất rồi.

Mà tui còn phải duy trì thái độ thân thiện với nụ cười luôn nở trên môi nữa.

Cười với một chiếc màn hình đen ngòm. Rất ái ngại luôn.

Nếu ứng viên mất mạng làm nhà tuyển dụng cáu kỉnh thì ứng viên tắt cam làm người ta bất lực và bất an.

Phỏng vấn xong, tui vẫn không biết ứng viên của mình là ai mặt mũi xinh xấu ra sao.

Tất nhiên có thể thông cảm được nếu các bạn ấy lấy lý do là nhà em không có cam, cam em hỏng.

Nhưng thú thực, tui chưa từng tuyển bất kỳ ai tắt cam vào làm cả. Luôn có những ứng viên tốt hơn, hoặc tốt gần bằng các bạn ấy, và mở cam.

—-

Ứng Viên Có Thể Chuẩn Bị Thêm Gì?

1, Kiểm tra trước thiết bị, mạng mẽo, nền tảng phỏng vấn

Không cần phải mò mẫm cả một đống nền tảng phỏng vấn trực tuyến đâu. Rườm rà quá.

Chỉ cần tìm hiểu trước một số nền tảng phổ biến như google meet, zoom, skype… là được.

Hoặc là hỏi bên tuyển dụng xem họ dùng nền tảng nào.

Nhớ kiểm tra thiết bị và mạng xem có ổn định không, mic và cam có rõ ràng dễ nhìn dễ nghe không.

Việc này làm giảm rủi ro phát sinh, và còn giúp tụi mình bớt bối rối nữa. Chỉ tốn khoảng 20 phút thôi, không quá lâu.

…

2, Chuẩn bị một không gian yên tĩnh

Chắc hẳn bạn sẽ không muốn đang phỏng vấn mà nhà tuyển dụng của bạn nghe thấy tiếng má bạn gọi như này:

Thằng Tèo đâu ra rửa bát đi!

Hoặc tiếng của cô hàng xóm nói với vào như này:

Tít ơi quần chịp của mày rơi xuống ban công nhà kao!

Không muốn đâu đúng không? Vừa ngượng vừa mất tập trung.

Nhà tuyển dụng có lẽ sẽ muốn hóng, vì hóng như thế nó rất là vui.

Nhưng đánh giá cao bạn thì sẽ không.

…

3, Sự tự tin và một cái kẹo.

Bánh cũng được. Ngon là được.

Sự tự tin là để dành cho buổi phỏng vấn. Còn cục kẹo là để tự an ủi chính mình sau đó.

Buổi phỏng vấn dù thành công hay thất bại, khả năng cao là chúng ta vẫn sẽ tự dằn vặt bản thân vì một lỗi sai nào đó.

Run quá nên nói nhầm.

Run quá nên nói lắp.

Quên chào nhà tuyển dụng.

Hỏi lại một câu hơi ngố…

Bóc bánh kẹo mà ăn. Dằn vặt bản thân trong sự ngọt ngào nó vẫn hơn.

—-

Một Số Điều Lẻ Tẻ Khác

Có một mẹo là nhìn vào camera chứ không phải nhìn vào màn hình, hoặc nếu không quen nhìn camera thì có thể nhìn vào trán của người phỏng vấn chính để tạo cảm giác có giao tiếp bằng ánh mắt với nhau.

Có một thứ cần chuẩn bị không được quên, là sổ sách giấy bút ghi chép, một chỗ ngồi thoải mái…

Nhưng thứ mà tui muốn nói ở mục 3 này không phải mấy cái đó.

Tui muốn nói rằng chúng ta lựa chọn lẫn nhau.

Nhà tuyển dụng chọn bạn. Bạn chọn công ty.

Tuy sự lựa chọn này nó không công bằng lắm, vì dù gì, ai có tiền người ấy to, ai tỷ lệ chọi cao người ấy thiệt, nhưng vẫn là lựa chọn lẫn nhau như cũ.

Không phải ai xin xỏ gì ai.

Thế nên, tui rất phản đối tư duy “học cách phỏng vấn hoàn hảo” để được nhận.

Nếu cái bài bản, chuyên nghiệp, những câu trả lời hoàn hảo đó là của người khác, không phải của bạn và không thể hiện được con người bạn, thì buổi phỏng vấn có rất ít ý nghĩa.

Nhưng “học cách phỏng vấn nghiêm túc, có tâm, chỉn chu như chính bạn trong một phiên bản tốt hơn”, thì điều đó tuyệt vời.

—-