Đại sứ Ukraine tại Mỹ, Oksana Markarova, cáo buộc Nga sử dụng bom chân không, còn được gọi là vũ khí nhiệt áp, để chống lại quân đội Ukraine (Ảnh: Gettyimages).
Trong bối cảnh chiến lược quân sự đặc biệt của Nga vào Ukraine tiếp tục diễn ra vô cùng căng thẳng, Oksana Markarova, đại sứ Ukraine tại Mỹ, đã lên tiếng cáo buộc rằng Nga sử dụng bom chân không. Theo báo cáo, cuộc tấn công nhằm vào một căn cứ quân đội Ukraine ở Okhtyrka và 70 binh sĩ đã thiệt mạng trong vụ nổ.Tuy nhiên việc sử dụng bom chân không vẫn chưa được xác nhận bởi một cơ quan độc lập.
Bom chân không, hay vũ khí nhiệt áp, là loại vũ khí quân sự nguy hiểm, có sức sát thương lớn và hoạt động theo hai giai đoạn. Theo đó, ở giai đoạn 1, bom giải phóng một đám mây lớn vật liệu dễ cháy, thường là nhiên liệu hoặc các hạt kim loại nhỏ như nhôm.
Tiếp đến giai đoạn 2, một vụ nổ được kích hoạt để đốt cháy các vật liệu này, nhằm tạo ra một quả cầu lửa cực lớn và một làn sóng xung kích, phá hủy mọi thứ trong tầm sát thương của bom.
Hiệu ứng này có thể bắt gặp một cách tương tự ở các vụ nổ tự nhiên, đôi khi xảy ra ở các mỏ than hoặc nhà máy bột, nơi các hạt dễ cháy phân tán trong không khí, rồi bắt lửa và tạo thành những vụ nổ lớn.
Lý giải cách thức hoạt động của bom chân không (Đồ họa: Dailymail).
Vũ khí nhiệt áp còn được gọi là bom chân không vì vụ nổ hút hết khí oxy xung quanh một khu vực nhất định. Quá trình này khiến các nạn nhân gần vụ nổ không thể hô hấp, rồi bị giết chết do ngạt thở.
Bên cạnh đó, áp lực từ vụ nổ cũng có thể dễ dàng gây chết người bằng những tổn thương đáng kể bên trong cơ quan nội tạng, điển hình như vỡ phổi, tạng...
Tác động của bom chân không mạnh hơn và có sức hủy diệt lớn hơn nhiều so với các loại bom, mìn thông thường. Vụ nổ kích hoạt từ vũ khí này cũng được kéo dài hơn và xảy ra ở nhiệt độ cao hơn.
Kết quả này cho phép chúng tàn phá ở những vùng đất rộng lớn, phá hủy các tòa nhà và thậm chí có thể làm "bốc hơi" toàn bộ cơ thể người do nhiệt độ ở mức quá cao. Các vật liệu được sử dụng bên trong bom chân không cũng thường có độc tính cao, và có thể xếp ngang về mức độ nguy hiểm với vũ khí sinh học.
Dẫu vậy, vũ khí nhiệt áp không được coi là hiệu quả đối với các mục tiêu được bọc thép dày, như xe tăng hay hầm trú ẩn quân sự. Theo các tài liệu được ghi lại, chúng là vũ khí được thiết kế để tiêu diệt cơ sở hạ tầng trên mặt đất, bộ binh và dân thường.