Nhấn để phóng to ảnh
Tên gọi Trái Đất do ai hay có nguồn gốc từ đâu vẫn là điều gây tranh cãi.
Bảy trong số tám hành tinh trong hệ Mặt Trời của chúng ta được đặt tên dựa theo các vị thần Hy Lạp hoặc La Mã cổ đại. Tuy nhiên, Trái Đất - nơi chúng ta đang sống, lại là ngoại lệ duy nhất.
Theo lý giải của các nhà khoa học, từ "đất" (tiếng Anh là "Earth") có nguồn gốc từ thuật ngữ "eorþe" trong tiếng Anh Cổ. Eorþe có nhiều nghĩa như "đất", "mặt đất", "đất khô" và "đất ướt".
"Earth" và "eorþe" cũng có liên quan đến thuật ngữ trong tiếng Đức hiện đại là "Erde". Đây không chỉ là tên tiếng Đức dành cho hành tinh xanh, mà nó còn có thể được dùng để chỉ bụi bẩn.
Xa xôi hơn, các nhà ngôn ngữ học tìm thấy nhiều bằng chứng nhắc tới Trái Đất trong tiếng Old Saxon với "ertha", hay "erthe" trong tiếng người Frisian cổ, "eretz" (ארץ) trong tiếng Do Thái... cũng được ghi lại trong các văn bản cổ xưa.
Tuy nhiên, không một ai biết khi nào con người bắt đầu sử dụng những từ như "Earth" hoặc "Erde" để chỉ toàn bộ hành tinh chứ không chỉ mặt đất mà họ bước đi.
Nhấn để phóng to ảnh
Hình ảnh Trái Đất chụp từ Trạm vũ trụ Quốc tế ISS (Ảnh: NASA).
Một số tài liệu cho rằng tên gọi Trái Đất đã có từ hàng nghìn năm. Tuy nhiên trên thực tế, nó có thể còn bắt nguồn từ xa xôi hơn. Một số giả thuyết cho rằng tên gọi "Trái Đất" có thể bắt nguồn từ thời nguyên thủy, khi tổ tiên của chúng ta quyết định đặt tên cho "ngôi nhà" của mình là Đất - vì theo họ, Đất là nơi sự sống bắt đầu và kết thúc.
Như đã biết, đất có khả năng hỗ trợ sự sinh trưởng của thực vật và phục vụ như là môi trường sinh sống của các dạng sự sống động vật từ các vi sinh vật tới các loài động vật nhỏ.
"Đất như là một thực thể tự nhiên có nguồn gốc và lịch sử phát triển khác nhau, là thực thể với những quá trình phức tạp và đa dạng diễn ra trong nó", V.V.Dokuchaev, nhà khoa học người Nga tiên phong trong lĩnh vực khoa học đất cho biết.
Dưới góc độ khoa học, đất vô cùng quan trọng cho mọi loại hình sự sống trên Trái Đất, vì nó hỗ trợ sự sinh trưởng của thực vật, các loài thực vật lại cung cấp thức ăn và oxy (O2) cũng như hấp thụ dioxide cacbon (CO2) đồng thời tạo ra thức ăn cho con người.
Mãi tới sau này, con người mới phát hiện ra rằng 70% hành tinh của chúng ta thực sự được bao phủ trong nước. Thế nhưng khi ấy, con người có lẽ đã bị "mắc kẹt" với tên gọi Trái Đất mất rồi.
Cũng có giả thuyết cho rằng không ai thực sự đặt tên cho Trái Đất, mà họ chỉ nói về việc di chuyển trên mặt đất mà thôi. Thế rồi dần theo thời gian, khi các khái niệm về hành tinh được hình thành, nơi chúng ta sinh sống được chuyển từ "mặt đất" thành "Trái Đất".
"Mọi người từng nói về việc họ đứng trên 'mặt đất' trước khi nhận thức được rằng Trái Đất là một hành tinh giống như những hành tinh khác", Mark Shainblum, GS tại Đại học Concordia, Canada cho biết. "Không ai đặt tên cho nó. Nó chỉ là tên gọi chung cho những người nói tiếng Anh, với các từ tương đương trong các ngôn ngữ khác như terra, tiera, terre…"
Minh Khôi