Trong quá khứ, khi mà thuốc gây mê còn chưa kịp xuất hiện thì người ta phải cho bệnh nhân uống rượu hoặc các phương pháp khác nhau để giảm thiểu sự đau đớn trong phẫu thuật.
Một trong những phương pháp hiệu quả nhất thời bấy giờ là thực hiện phẫu thuật càng nhanh càng tốt, đôi khi tổng thời gian chỉ gói gọn trong vòng năm phút.
Tất nhiên, ưu điểm của phương pháp này là càng nhanh thì bệnh nhân sẽ càng ít bị chảy máu cũng như giảm thiểu được cơn đau, nhưng mặt trái của nó, để có được tốc độ, họ phải hy sinh đi sự chính xác trong phẫu thuật.
Một trong những bác sĩ phẫu thuật nổi tiếng nhất về tốc độ trong thời điểm đó là bác sĩ Robert Liston.
Robert Liston sinh năm 1794, tại Ecclesmachan, Scotland. Ông học y khoa tại Đại học Edinburgh và nhanh chóng quan tâm đến giải phẫu. Ông quyết định thu hẹp sự tập trung của mình vào phẫu thuật và sớm nổi tiếng là một bác sĩ phẫu thuật lành nghề.
Được biết đến như "con dao nhanh nhất ở West End" bởi khả năng phẫu thuật nhanh chóng không ai vượt qua Robert Liston.
Tại thời điểm đó các bác sĩ phẫu thuật khác thường đạt tỉ lệ tử vong là 1/4 số trường hợp, nhưng tỉ lệ tử vong trong các ca phẫu thuật của ông lại là một trên 10.
Các tài liệu ghi lại rằng Robert Liston có thể cắt khối u 20 kg trong 4 phút và đoạn chi trong 28 giây trong khi để cắt đoạn chi này các bác sĩ khác phải mất tới 2,5 phút, nhờ vậy hạn chế đau đớn đồng thời tăng tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân.
Chính vì tài năng đó mà ông đã nhanh chóng nổi tiếng, mỗi lần cầm dao mổ ông đều nói: “Time me, gentlemen" - "Tính giờ đi, các quý ông", và đó cũng trở thành slogan riêng mang thương hiệu Robert Liston.
Nhưng tất cả những điều đó vẫn còn chưa đủ với sự nổi tiếng của ông, trong những ca phẫu thuật "hoành tráng" của ông, có một ca phẫu thuật lại hoàn toàn trái ngược lại, nó mang đến cho ông tai tiếng nhiều hơn là danh tiếng.
Robert Liston đã tiếp nhận một bệnh nhân và quyết định cần phải thực hiện ca phẫu thuật cắt cụt chân của bệnh nhân đó. Vẫn như thường lệ, sau khi slogan được nói ra thì cũng là lúc con dao được hạ xuống, nhưng vì quá tập trung vào tốc độ thực hiện của mình, Robert Liston không chỉ đoạn chi bệnh nhân mà còn vô tình cắt luôn ngón tay của một trợ lý.
Không chỉ như vậy, khi rút con dao về, ông lại vô tình cắt vào áo của một người khác khiến cho ông ta quá sợ hãi mà ngã gục xuống chết.
Chỉ vài ngày sau đó, cả trợ lý lẫn bệnh nhân đều tử vong vì nhiễm trùng khiến cho vết thương bị hoại tử. Ba cái chết đã khiến cuộc phẫu thuật của Liston trở thành huyền thoại của thế giới, ông là người duy nhất được ghi nhận với tỷ lệ tử vong 300 % trong một ca phẫu thuật.
Mặc dù ba cái chết là "tai nạn" đáng chú ý nhất trong sự nghiệp của ông, nhưng đây lại không phải là lần duy nhất mà Liston nổi tiếng vì việc không thành công trong phẫu thuật.
Ở một trường hợp khác, trong khi cắt cụt chân của một bệnh nhân khác, ông ta đã phá vỡ kỷ lục cá nhân của mình bằng cách kết thúc cuộc phẫu thuật chỉ trong hai phút rưỡi.
Tuy nhiên, vì hứng thú với tốc độ,Liston đã có một chút quá phấn khích và cắt đứt tinh hoàn của bệnh nhân cùng với chân của người đó.
Cũng có lần Liston nhầm lẫn cục u ở cổ một cậu bé thành cục mụn thịt, trong khi thực tế đây là biểu hiện của chứng phình động mạch cảnh. Sau khi bị Liston thực hiện phẫu thuật cắt bỏ cục u tại nhà, cậu bé đã tử vong.
Tượng đá cẩm thạch được làm để tôn vinh Robert Liston.
Nhiều năm sau đó, khi kỹ thuật gây mê được ra đời, ông vẫn tiếp túc sự nghiệp "dao kéo" của mình và trở thành người đầu tiên áp dụng thành công phương pháp gây tê hiện đại bằng cách sử dụng ete tại Châu Âu.
Bất chấp những "tai nạn" đã từng xảy ra trong quá khứ, Robert Liston vẫn là một bác sĩ phẫu thuật nổi tiếng. Sau khi ông qua đời, các đồng nghiệp của ông đã dựng lên một bức tượng bằng đá cẩm thạch để vinh danh ông.
Nhưng hầu hết mọi người chỉ nhớ đến ông nhờ vào ca phẫu thuật huyền thoại của thế giới với tỷ lệ tử vong là 300%.
genk.vn