Có nhiều người không có năng lực gì, nhưng lại luôn thích thể hiện bản thân, hơn nữa còn có thể khiến người xung quanh sửng sốt, khiến người ta lầm tưởng rằng họ là người rất giỏi. Những người như vậy không ít, thậm chí có người còn ngụy trang rất giỏi, khiến người ta không thể nhận ra. Vậy, chúng ta nên làm thế nào để đánh giá một người có thực sự có năng lực hay chỉ giả vờ? Thật ra, câu trả lời rất đơn giản, điều này có thể được đánh giá từ hành vi hàng ngày của họ.

Tâm lý học hiện đại cho rằng tính cách của một người thường bước vào giai đoạn hình thành trước 3 tuổi. Và khoảng 6 tuổi, nhân cách cốt lõi của một người về cơ bản cũng được hình thành. Trừ khi có những bước ngoặt lớn trong tương lai, nếu không sẽ không có thay đổi lớn.

Người ta thường tin rằng tính cách của một cá nhân quyết định đến hành vi của họ, nhưng ít người nhận ra rằng hành vi cũng có thể ảnh hưởng đến nhân cách của một người. Do đó, muốn biết một người có năng lực tốt, tài giỏi hay không, bạn chỉ cần nhìn vào 2 thói quen sau: 

Đầu tiên là thói quen học hỏi

Bạn có thấy rằng những người thành công về cơ bản là những người thích học hỏi. Họ sẽ không bao giờ ngừng học tập và luôn cập nhật kiến thức của mình trong thực tế. Ví dụ, ông Xu Zhuoyun, một nhà sử học nổi tiếng, năm nay đã hơn 90 tuổi nhưng ông vẫn đọc sách hàng ngày, quan tâm đến tin tức thế giới và phân tích mô hình thế giới hiện tại từ góc độ lịch sử.

Người xưa có câu: “Học như chèo thuyền ngược nước, không tiến ắt lùi”, năng lực học tập cũng cần phải trau dồi, ngừng học hỏi thì năng lực học tập cũng sẽ giảm sút. 

Một người bạn của tôi có thể nói là một người có thói quen học hỏi. Anh ấy không phải là một người thành công theo cách nghĩ truyền thống của mọi người, nhưng mọi thứ anh làm đều rất đáng ngưỡng mộ. Sau khi tốt nghiệp cấp 3, bạn tôi chọn học chuyên ngành kỹ sư xây dựng dưới sự can ngăn của bố mẹ. Trong quá trình học, anh thấy mình không thích và không phù hợp. Tuy nhiên, anh không chỉ nghịch điện thoại di động mỗi khi đến lớp như những học sinh khác, anh bắt đầu tìm kiếm hướng quan tâm của mình.

Sau đó, anh phát hiện ra mình rất yêu thích lịch sử nên bắt đầu tận dụng thời gian trên lớp và thời gian rảnh rỗi để tìm hiểu kiến thức lịch sử, đồng thời quyết tâm thi vào khoa lịch sử khoa sau đại học. Và những nỗ lực của anh ấy không phải là vô ích, và cuối cùng anh ấy đã đạt được mong muốn của mình.

Tốt nghiệp xong, anh tìm được một công việc bình thường, nhưng anh vẫn không ngừng học tập. Anh ấy bắt đầu có hứng thú mạnh mẽ với triết học và y học, vì vậy anh ấy bắt đầu sử dụng thời gian rảnh rỗi của mình để tìm hiểu những kiến thức liên quan và tự mình thử nghiệm.

Trước đây chúng tôi đã ăn tối cùng nhau, anh ấy cũng nói với tôi rằng gần đây anh ấy đang chuẩn bị tham gia kỳ thi lấy chứng chỉ bác sĩ, và nếu có thể, anh ấy muốn chuyển sang bác sĩ Trung y.

Nhìn bạn bè cùng trang lứa xung quanh mình, căn bản không ai duy trì được thói quen học tập như anh. Đại đa số mọi người chọn thảnh thơi sau giờ làm việc như chơi game, ăn uống, nếu công việc không bắt buộc thì họ sẽ không bao giờ học. Đặc biệt là trong thời đại phát triển nhanh chóng này, cả sự tập trung và trí nhớ đều giảm sút đáng kể.

Động cơ học tập là gì? Khi không còn áp lực, chỉ có một lý do duy nhất để một người không cần học vẫn tiếp tục duy trì thói quen học tập, đó là sự tò mò. Đây chính là yếu tố trực tiếp khơi dậy lòng ham học của con người.

Khi một người không ngừng học hỏi, họ sẽ không ngừng tiến bộ, họ sẽ biết nhiều hơn về thế giới và kiến thức này sẽ giúp họ trong cuộc sống tương lai. Tất nhiên, học là vận dụng, rút ra suy luận và quan trọng hơn là vận dụng vào cuộc sống. Có như vậy, nhân tài mới không bị thời đại bỏ rơi.

Bạn có thể bắt đầu học những điều đơn giản để phát triển thói quen hành vi của chính mình. Bởi vì, từ góc độ tâm lý học hành vi mà nói, cá nhân trước hết có thể thông qua một số hành vi đơn giản để bản thân hình thành thói quen, làm nhiều lần sẽ dần thích nghi, đến lúc đó, việc học tập sẽ không phải là chuyện khó khăn trong một sớm một chiều.

Thói quen thứ hai là tự nhìn nhận về bản thân 

Thích lắng nghe những điều tốt đẹp là một trong những điểm yếu của bản chất con người. Các nhà tâm lý học cho rằng bản chất con người vốn có tính tự ái. Con người luôn thích nghe lời tốt, dù biết lời tốt nhiều trường hợp không đúng, nhưng họ không sẵn lòng thừa nhận vấn đề của bản thân. Tuy nhiên, vẫn có những người thích lắng nghe những góp ý về mình, nhìn nhận được khuyết điểm, điểm không tốt ở bản thân để khắc phục. So với được khen, ưu tiên thể diện, họ quan tâm nhiều hơn đến sự phát triển bản thân.

Những người có năng lực sẽ đặc biệt chú ý đến lời khuyên của người khác. Để thành công, chúng ta phải nhìn lại bản thân một cách toàn diện, nhận ra những thiếu sót của mình và nỗ lực sửa chữa chúng.

Một người nếu không biết phản tỉnh, thì có thể vĩnh viễn dậm chân tại chỗ, có thể đã có địa vị và thực lực nhất định, nhưng chỉ có giới hạn ở mức này, tiến lên một bước cũng không được.

Vì vậy, chúng ta nên học cách suy ngẫm về bản thân, buông bỏ sĩ diện và cảm xúc, nhìn nhận những góp ý và phê bình của người khác một cách lý trí. Đồng thời, bạn cũng có thể tìm thấy một "tấm gương" xuất sắc ở thế giới bên ngoài để làm mục tiêu và tham chiếu cho mình.

Warren Buffett từng nói muốn trở thành người tốt thì phải học hỏi từ người tốt. Sức mạnh của thần tượng thường rất mạnh mẽ, không chỉ có thể cung cấp hình mẫu xuất sắc mà còn mang đến cho chúng ta năng lượng tâm lý và động lực đủ mạnh.