CÔNG PHÁ (TAMESHI WARI) TRONG KARATEDO.

Khởi nguyên, công phá là những bài tập ngạnh công của nhiều trường phái Không Thủ Đạo cổ truyền (Karatedo Tai Sho Ken) với mục đích làm cho thân thể môn sinh được cứng rắn, không bị đau đớn tổn thương khi va chạm, dính đòn lúc thực chiến hoặc thi đấu. Ngoài ra, nó còn có mục đích phá vỡ mục tiêu hoặc ấn chứng sức mạnh bên trong người tập công phá. Tameshi Wari là một trong những nội dung chương trình thi lên đai của Trường phái Suzucho Karatedo.

Trong Karate công phá gồm có tĩnh và động. Để tập luyện công phá tĩnh, người biểu diễn đứng yên hoặc di chuyển vận công đề khí chịu đựng cho người khác dùng gậy, ván, vỏ chai, bình đất... đập, chặt vào phần cơ đã vận khí. Đó là những bộ phận như tay, chân, bụng, ngực, lưng hoặc vào đầu... với điều kiện tự thân người tập đã có công phu tập luyện. Công phá động là người tập luyện có khả năng tấn công xuyên suốt mục tiêu phá vỡ những vật thể cứng chắc có chất liệu khác nhau. Muốn rèn luyện hai dạng công phá trên bạn phải khổ luyện với thời gian lâu dài và đúng phương pháp khoa học.

Công phá đúng phương pháp là vận dụng và điều khiển được sức mạnh toàn thân của bạn một cách khoa học vào một hoặc nhiều mục tiêu để phá vỡ vật thể đó. Công phá là cách đo lường nội lực, tay chân và thân thể bạn. Không nên ra tay thử công phá trước khi rèn luyện. Từ khi bạn mới bắt đầu tập luyện cho đến khi có hiệu quả, mỗi thao tác đòi hỏi phải lặp đi lặp lại hàng ngàn lần với trụ đấm, bao cát... Quá trình bạn phải tập luyện cho quen dần mới tăng tốc độ. Đó chính là lúc bạn có thời gian để các mô trên tay, chân kịp thích ứng với sự va chạm và cứng dần theo từng bước. Tuy nhiên, khi thực hiện bạn cần phải am hiểu nhiều yếu tố khác mới mang lại kết quả như mong muốn. Nếu bắt đầu, bạn hãy tập với những đòn đơn giản, đánh đúng với những vị trí tiếp giáp như cạnh bàn tay, nắm đấm, v.v… với mục tiêu đã định trước. Nếu bị đau, xướt vẹt nhiều bạn hãy nghỉ một tuần, sau đó tiếp tục nhưng không nên nghỉ tập lâu hơn. Với nội dung công phá, bạn phải biết cách thức kết hợp tiếng thét “Kiai” (Ei) tập trung khí lực khi tung đòn. Cách thức xếp đặt mục tiêu và ứng dụng những định luật vật lý để tác dụng đến sự đỗ vỡ của vật thể, tránh chấn thương là điều quan trọng nhất trong công phá.Ngoài các dụng cụ như trụ đấm cổ truyền (Makiwara), bao cát, đệm tay, bó mây, thùng gỗ đựng đậu, v.v… các bạn nên trang bị một số vật dụng cần thiết như banh da, dây chun, hủ sành, tạ, v.v... để tập hằng ngày cũng rất tốt cho việc rèn luyện thể lực. Muốn các kỹ thuật tay chân trở thành sắt thép, các bạn cần phải kiên trì, nhẫn nại tập luyện từ ít đến nhiều, từ nhẹ đến mạnh không nên đốt giai đoạn nó sẽ không hiệu quả. Tuy nhiên, bạn cũng không nên luyện công phá thiếu phương pháp vì nó sẽ để lại dấu vết bể sụn chai tay thành sẹo mất thẩm mỹ mà cũng chẳng nói lên được điều gì về sức mạnh bên trong, bởi công phá và nghệ thuật chiến đấu để chiến thắng là hai vấn đề khác nhau. Người luyện tập Karatedo mà không thực hành công phá chẳng khác gì một mũi tên trùi hay một cái cây sum sê lá nhưng không hoa trái. Karatedo không hẳn là một môn thể thao thuần túy.

Những điều cần lưu ý:

A. Kiểm soát hơi thở và sự hợp khí:
Bạn kiểm soát hơi thở hít thở hợp lí, luôn có trạng thái thư giãn không để thần kinh căng thẳng. Khi đó, bạn nhận thức rõ ràng sự phát lực cũng như hướng di chuyển của nó trong mỗi cử động của cơ thể. Bạn cũng không nên nín thở vào thời điểm ra đòn, thay vào đó phải có thói quen thư giãn và làm chủ hơi thở, khả năng vận động cơ thể một cách linh hoạt nó sẽ tăng trưởng theo thời gian luyện tập.

B. Điểm quan trọng cần lưu ý:
1) Điểm yếu nhất của mục tiêu.
2) Đòn đánh phải xuất phát ở khoảng cách vừa đủ đạt tốc độ xuyên phá mục tiêu.
3) Phối hợp các phần cơ thể chuẩn để tránh chấn thương và tập trung năng lực tối đa vào mục tiêu đã định.

Trong công phá của Karate, bạn cần nắm rõ công thức: KE = 1/2mX v2. Nếu khối lượng (m) tăng gấp đôi thì động lực (KE) tăng gấp đôi. Tốc độ (v) tăng gấp đôi thì động lực sẽ tăng bốn lần.
Do vậy, đòi hỏi đòn của bạn phải ra rất nhanh để chấn gãy vật thể trước khi nó chuyển dịch (quán tính) Fqt = - m a theo chiều đẩy tới.

C. Những điểm tiếp giáp mục tiêu công phá:
- Ức bàn tay, Lưng nắm đấm, Cạnh sống bàn tay, Ngón cái, Cạnh bàn tay, Cùi chỏ, Bàn tay xỉa, Mặt nắm đấm, Ức bàn chân, Mu bàn chân, Gót chân, Đầu gối, v.v…

D. Dụng cụ tập luyện:
- Trụ đấm
- Đệm tay
- Bao cát
- Bó mây
- Thùng gỗ đựng đậu
- Dây chun, hủ sành.
- Tạ, guốc sắt, banh da ...

E. Vật thể công phá:
- Gạch
- Ngói
- Ván…

G. Một số bài thuốc có thể sử dụng trong công phá:

+ Bài thuốc rượu thoa tay: 1) 1. Qui Vỹ, 2. Hồng Hoa, 3. Nhũ Hương, 4. Mộc Hương, 5. Trầm Hương, 6. Mộc Dược, 7. Chỉ Xác, 8. Cát Cánh, 9. Xuyên Khung, 10. Đơn Bì, 11. Kinh Giới, 12. Đào Nhơn, 13. Chi Tử, 14. Xích Thược, 15. Huyết Kiệt (mỗi vị 3 chỉ) ngâm 1 - 2 ngày bỏ bả lấy rượu thoa.
2) 1. Hồng Hoa, 2. Phụng Tiên Hoa (Hoa Nắc Nẻ), 3. Bạch Phàn (mỗi vị 3 chỉ) ngâm 1 - 2 ngày bỏ bả lấy rượu tẩm vải mỏng đắp lên chỗ đau.

+ Bài thuốc cầm máu:
1) Ngũ Bội Tử + Đại Hoàng. Hai thứ sao tán thành bột đựng trong chai để đắp lên chỗ chảy máu.
2) Cây lá ngái non giã nhỏ đắp lên chỗ chảy máu.

Theo: PHAN CHI
Huyền đai Đệ Lục đẳng – Uỷ viên Biên tập Văn phòng Chưởng môn
Suzucho Karatedo Ryu.