Dự án đường cao tốc Sài Gòn – Trung Lương: Một năm với những nỗ lực lớn

Trung tuần tháng 12/2005Tổng Cty Xây dựng Thăng Long lao phiến dầm Super-T đầu tiên cũng là lúc dáng dấp40km đường cao tốc Sài Gòn – Trung Lươnghiện ra sau một năm nỗ lực thi công của 15 nhà thầu lớn trong và ngoài ngành GTVT hơn 2000 cán bộ, kỹ sư, Tư vấn giám sát, công nhân với trên 500 đầu máy móc thiết bị.

Dự án này đã triển khai được 45/57 gói thầu, phần lớn công tác khoan nhồi cầu cạn đã hoàn thành và con đường cao tốc như dải lụa vắt ngangmênh mông đồng ruộng cho dù công trường còn bao bề bộn. 80% mặt bằng được giải phóng trong vòng mộtnăm qua theo PMU Mỹ Thuận là rất nhanh so với nhiều dự án khác và đã giải ngân được cho nhà thầu tổng số tiền 1320 tỷ đồng. Cuối năm, xuân về cũng là lúc đại công trường trở nên sôi động.

Tổng chiều dài xây dựng của dự án là 62km, phần nền đường đắp chỉ 44,1km nhưng có đến 15,7km cầu cạn chạy qua khu Bình Chánh (TP Hồ Chí Minh), Long An và Tiền Giang.

Có những vị trí đơn vị thi công lọt thỏm giữa cây bụi và đồng ruộng. Muỗi, vắt và cả sự cô đơn bao quanh họ nhưng điều đó chẳng át được tiếng khoan, tiếng máy, tiếng người cười nói trong khi tay vẫn thoăn thoắt làm việc.

Chúng tôi gặp anh chàng Tư vấn giám sát người CuBa Edinl Edilberto tại vị trí do Tổng Cty Trường Sơn đảm trách, hàng chục công nhân, kỹ sư và 2 máy khoan cọc cát làm việc không nghỉ. Mũi khoan xoay tít rồi nhấc lên, cát ào ào đổ xuống, 10 phút thế là xong một cọc cát, và không thể nhớ hết có bao nhiêu cọc hoàn thành.

Edinl Edilberto cho biết: "Tết của các bạn tôi vẫn ở đây, đêm qua đến 23 giờ tôi vẫn ở đây để làm việc, nhà thầu rất có trách nhiệm, Tư vấn sẵn sàng bố trí cán bộ làm việc theo yêu cầu nhà thầu, kể cả ban đêm".

Ông Phạm Văn Tin - Giám đốc điều hành dự án cao tốc Sài Gòn - Trung Lương thuộc Tổng Cty Xây dựng đường thuỷ cho biết đang thực hiện 5 hợp đồng (9.1 - 9.5).

9 cầu nhỏ đang đóng cọc thử, với 6 dàn thiết bị đóng cọc cát nhưng chúng tôi vẫn tranh thủ làm cả ban đêm cho kịp tiến độ.

Và khó khăn hiện tại chính là vật liệu cát đắp với nguồn cung cấp chỉ khoảng 500 m3/ngày, cát đạt tiêu chuẩn nguồn càng khan hiếm, giá rất cao trong khi giá được duyệt thấp hơn nhiều giá thị trường.

Công nhân sẽ nhận được tháng lương thứ 13 cộng với một số tiền Ban điều hành giữ hộ từ lương hàng tháng để có tiền ăn Tết và gửi về cho gia đình.

Khó khăn vì... cát

Ông Nguyễn Đình Viễn - Phó Tổng giám đốc PMU Mỹ Thuận phụ trách dự án Sài Gòn - Trung Lương (chủ đầu tư ) trăn trở: Tuy là dự án đã qua một năm nhưng Ban đã thực hiện khối lượng công việc khổng lồ, như đôn đốc lập thiết kế kỹ thuật thẩm tra, phê duyệt 57 gói thầu, chỉ đạo các nhà thầu lập bản vẽ thi công.

Đặc biệt là việc thiết lập được quy trình kiểm tra chất lượng trên toàn công trường, ngoài Tư vấn QCI (Cu Ba) còn có 3 phòng thí nghiệm đặt dưới sự giám sát của QCI, có 3 đơn vị tư vấn kiểm tra chất lượng cọc khoan nhồi, Chủ đầu tư còn thuê thêm một Tư vấn kiểm định độc lập để kiểm tra chéo. Tất cả hoạt động nhịp nhàng, khoa học, chặt chẽ và hiệu quả.

Theo ông Dương Tuấn Minh - Tổng giám đốc PMU Mỹ Thuận tại Dự án cao tốc Sài Gòn - Trung Lương nổi lên một số vấn đề lớn, có tác động nhiều đến chính các nhà thầu thi công.

Đặc biệt vấn đề vật liệu, hàng loạt dự án Ban làm chủ đầu tư và của các Ban khác ở Tây Nam bộ đồng loạt khởi công do vậy kéo theo vật liệu rất khan hiếm. Chỉ tính riêng khối lượng cát mà các dự án của Ban làm chủ đầu tư lên đến trên 20 triệu m3, lớn nhất là cao tốc SG-TL 7,5 triệu m3, cầu Cần Thơ 2,5 triệu m3 , N2 nối dài 3,5 triệu m3 ...

Nhiều đơn vị phải sang tận tỉnh Candan - Campuchia mới tìm thấy cát đủ tiêu chuẩn, về đến chân công trình giá cả đội lên 110.000 - 130.000 đ/m3, cao hơn nhiều lần so với giá địa phương và giá được duyệt. Trước mắt vẫn phải mua giá cao để làm, nhưng cũng phải nhanh chóng có điều chỉnh, nếu không nhà thầu khó cầm cự được lâu.

Ông Viễn tỏ ra lo lắng: "Mỏ cát đủ chuẩn ở Tân Châu (An Giang) chỉ khai thác theo mùa, mới đây địa phương cấm khai thác, dân chỉ có thể khai thác trộm mà bán, số lượng không nhiều.

Mỏ đá ở Hoá An phải cung cấp cho nhiều dự án và đến mùa khô khi nhu cầu xây dựng tăng thì giá cả vì vậy sẽ tiếp tục tăng ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến tiến độ.

Một vấn đề mới phát sinh chính là năm nay thời tiết bất lợi, mưa muộn khiến cho công việc thi công khó khăn hơn, hơn 50 km đường công vụ, xương cá không chịu nổi xe tải nặng phục vụ thi công, bị hư hỏng liên tục, địa phương kêu.

Chi phí nhà thầu bỏ ra gia cố không nhỏ, vấn đề này cần được tính vào chi phí phát sinh để làm đường tốt hơn, sau đó địa phương cũng được hưởng lợi.

Theo chủ đầu tư nếu cứ trượt giá tăng như hiện nay, tổng mức cũng phải tăng lên 30%, cần có cách tính trượt giá cập nhật theo thị trường, hay như cách tính như các dự án ODA...

Khó khăn ngay ở chỗ chính các địa phương vẫn còn áp dụng cách tính cước vận chuyển rất lạc hậu (như tính xăng lúc còn 2.500đ/lít hay 4.500đ/lít).

Hàng loạt các vướng mắc không chỉ gây trăn trở cho nhà thầu, chủ đầu tư, hay Bộ GTVT mà cần sự chung tay của mọi cấp, ngành, địa phương, bởi không ai muốn nhà thầu mất khả năng chi trả. Hàng ngàn công nhân rơi vào tình trạng thất nghiệp, dự án bị đình trệ.

Một mùa Xuân mới lại về, hy vọng từ dự án trọng điểm ở phía Nam này sẽ mở ra một kỷ lục mới về tiến độ, điều hành và những điều chỉnh kịp thời, tích cực của Nhà nước trong công tác đấu thầu, xây lắp.