Nội dung trên website, diễn đàn: Chủ website phải chịu trách nhiệm
Khi thông tin đăng trên website, diễn đàn dẫn đến tranh chấp khiếu kiện, vậy phản ứng, hành xử của các bên liên quan thế nào cho đúng luật và pháp luật qui định thế nào về vấn đề này?
Bên bị xâm hại có quyền khiếu nại bên có hành vi xâm hại
Vừa qua, sự việc công ty Phạm Gia khiếu nại những nội dung (thể hiện qua ý kiến của một thành viên trong mục “diễn đàn” trên website otosaigon.com) gây sự chú ý trong dư luận. Vậy, ai (chủ thể) phải chịu trách nhiệm và bị khiếu nại: Chủ sở hữu website otosaigon.com hay thành viên viết bài? Thực ra, pháp luật hiện nay có đã những qui định khá rõ ràng về việc này.
|
Theo qui định tại Bộ luật Dân sự, khi một cá nhân, tổ chức cho rằng mình bị “ai đó” có hành vi vi phạm pháp luật như đưa thông tin không đúng sự thật, vu khống xúc phạm uy tín, danh dự; thì có quyền yêu cầu người vi phạm phải chấm dứt hành vi vi phạm, xin lỗi, thậm chí có thể đòi bồi thường thiệt hại. Nếu bên vi phạm không tự nguyện chấm dứt hành vi, không xin lỗi; bên bị xâm hại có quyền kiện ra tòa, yêu cầu tòa án giải quyết.
Vấn đề đặt ra là: giả sử hai bên có quan điểm trái ngược nhau. Một bên cho rằng bên kia nói xấu, đặt điều, bên còn lại khẳng định đã nói đúng sự thật, không hề làm gì sai; vậy vấn đề sẽ được giải quyết thế nào? Cụ thể, thành viên trên otosaigon.com cho rằng mình đã nói đúng, nên không chịu xin lỗi. Trường hợp này xem như giữa hai bên đã xảy ra sự “tranh chấp”. Và nếu không tự dàn xếp được tranh chấp này thì bên bị xâm hại (ở đây là Phạm Gia) có quyền kiện ra tòa án.
Theo đó, thậm chí cho dù thành viên đã thực sự nói đúng, thì (trước mắt) Phạm Gia vẫn có quyền (một cách chủ quan) cho rằng mình bị xâm hại. Đó là nguyên tắc của pháp luật. Còn việc ai đúng, ai sai sẽ do do tòa án kết luận sau khi nghe các bên đưa ra bằng chứng, lý lẽ. Nếu người thành viên thực sự đã nói đúng, thì Phạm Gia thua kiện. Và chính Phạm Gia sẽ phải xin lỗi.
Tuy nhiên, đó là đối với trường hợp tranh chấp thông thường giữa các cá nhân/tổ chức với nhau. Còn ở đây, vấn đề được cho là sự xâm phạm lại diễn ra trên một website (otosaigon.com) thì pháp luật qui định thế nào, chủ website có trách nhiệm gì không?
Chủ website phải chịu trách nhiệm về nội dung
Trước hết, có thể hình dung một trang web giống như một siêu thị, nơi người ta có thể trưng bày các “sản phẩm” là các bài viết, hình ảnh, ý kiến thành viên… gọi chung là các nội dung trên website. Ai (thành viên) muốn đưa hàng hóa (ý kiến cá nhân của mình) vào siêu thị, rõ ràng phải được sự cho phép và “qua tay” người chủ siêu thị thông qua các biện pháp kỹ thuật tin học và người quản trị mạng. Không thể có chuyện một cá nhân có thể tự ý đăng (post) ý kiến của mình trên một website không phải của mình, nếu không có sự cho phép của người chủ. Sự “cho phép” này có thể ở dạng tự động (định dạng ở chế độ có thể post ý kiến trực tiếp lên mạng) hoặc ở chế độ kiểm duyệt, có biên tập.
Thông tin đăng trên web đều phải bảo đảm không sai phạm, không có dấu hiệu nói xấu, xâm hại đến danh dự, uy tín người khác |
Chính vì việc cho đăng ý kiến trên diễn đàn phụ thuộc vào chủ website, nên hiển nhiên chủ website không thể nói là mình “vô can”, không biết gì (đúng hay sai) đối với những ý kiến của các thành viên. Vì nếu nói như vậy là thiếu trách nhiệm.
Theo qui định tại Nghị định 97/2008, hiện nay trên Internet có các hình thức web sau: trang web cá nhân (blog, không phải xin phép khi mở), “trang tin điện tử tổng hợp” và “mạng xã hội” (phải xin phép cơ quan quản lý Nhà nước).
Theo Thông tư 14/2010/TT-BTTTT ngày 29/6/2010 của Bộ Thông tin và Truyền thông, một trong những việc bị nghiêm cấm đối với trang tin điện tử tổng hợp và mạng xã hội là không được đưa “thông tin sai sự thật xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân”. Không chỉ vậy, chủ websie bắt buộc phải “có biện pháp kỹ thuật và quy trình quản lý để chủ động thực hiện việc ngăn chặn và loại bỏ những nội dung thông tin vi phạm các quy định tại Thông tư 14/2008 ngay khi từ phát hiện hoặc nhận được phản ánh của người sử dụng hoặc khi có yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền”.
Như vậy, có thể thấy bất luận thế nào thì mọi thông tin đăng trên web đều phải bảo đảm không sai phạm, không có dấu hiệu nói xấu, xâm hại đến danh dự, uy tín người khác. Hay nói cách khác, cho dù chỉ là ý kiến của một thành viên trên mục diễn đàn, thì về nguyên tắc đó vẫn là “nội dung” trên site otosaigon.com. Trước mắt otosaigon.com vẫn phải chịu trách nhiệm.
Về nguyên tắc, Ban quản trị website có trách nhiệm phải biết rõ tên tuổi, địa chỉ của các thành viên thì mới cho đăng ý kiến. Để khi có khiếu nại thì phải mời thành viên bị khiếu nại lên giải quyết hay thậm chí phải giải trình với cơ quan chức năng khi có yêu cầu.
Tóm lại, trong trường hợp này, trước tiên Ban quản trị otosaigon.com có trách nhiệm giải quyết, hòa giải giữa các bên. Nếu không giải quyết được thì phải hướng dẫn các bên ra tòa án. Khi đó, otosaigon.com sẽ trở thành “người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan” trong vụ kiện này. Và không loại trừ khả năng sẽ phải liên đới chịu trách nhiệm, kể cả bồi thường thiệt hại, nếu Phạm Gia thắng kiện.
www.webtretho. com - một trong những website thu hút nhiều thành viên tham gia ý kiến.
|
Phải có nội quy diễn đàn, qui định đăng bài
Khi website có đông người đọc, có nhiều thành viên, có trang “diễn đàn”, thì rõ ràng có sự ảnh hưởng nhất định trong cộng đồng, và khả năng để lọt những thông tin nhạy cảm, thông tin thuộc dạng “cấm” như trên rất dễ xảy ra.
Hãy hình dung điều gì sẽ xảy ra nếu ý kiến của các thành viên đăng lên sẽ không phải là nói về dịch vụ, ô tô… mà là những nội dung thuộc các lĩnh vực nhạy cảm hạn chế tuyên truyền hoặc những thông tin theo kiểu ngồi lê đôi mách, nói xấu, dựng chuyện vu khống người khác? Khi đó, người post những ý kiến lên mạng thậm chí còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Và trang web, diễn đàn, có thể chỉ là vô tình, đã trở thành phương tiện tiếp tay cho kẻ xấu.
Chính vì vậy, tôi cho rằng Ban quản trị mọi diễn đàn hay trang web, đặc biệt là trang web có mục diễn đàn cần phải có và công bố công khai nội qui, qui định về việc đăng bài, về nội dung định hướng ý kiến thành viên, cũng như các vấn đề về bản quyền, sở hữu trí tuệ. Đồng thời, phải có cách thức xử lý, ngăn chặn khi thành viên post thông tin vi phạm pháp luật theo hướng phù hợp với qui định của pháp luật hiện hành. Những qui định như vậy chắc chắn sẽ góp phần quản lý web tốt hơn, cũng chính là bảo vệ uy tín, sự phát triển lành mạnh của website.
Diễn đàn hay trang web (có diễn đàn) cần có nội quy đăng bài, định hướng ý kiến thành viên, vấn đề bản quyền, sở hữu trí tuệ, biện pháp xử lý, ngăn chặn thông tin vi phạm pháp luật |
Sự việc này còn làm người ta liên tưởng đến các bloger hiện nay, như vụ án tranh chấp liên quan đến một bloger và một nữ ca sĩ, diễn viên trước đây. Theo đó, bloger có quyền viết những nhận xét của mình về ca sĩ, có quyền tranh luận về việc cô ca sĩ này hát hay, dở. Tuy nhiên, mọi thông tin (sự kiện) đều cần phải đúng sự thật, chính xác. Nếu ngược lại, thì phần lỗi thuộc về bloger thậm chí có thể bị xem là có dấu hiệu hình sự. Như bài học của chính bloger này trong một số bài viết khác gần đây.
Nói như vậy không có nghĩa là mọi người không có quyền nói thẳng, nói thật, không có quyền bày tỏ chính kiến, quan điểm của mình. Hiến pháp Việt Nam quy định công dân có quyền tự do ngôn luận. Mọi cá nhân đều có quyền và nên phát biểu, đấu tranh vì sự công bằng, tiến bộ xã hội. Nhưng cần nói đúng pháp luật (đúng nơi, đúng chỗ), đúng sự thật, có bằng chứng rõ ràng và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về lời nói (ý kiến) của mình trên bất cứ loại hình phương tiện thông tin nào.
Luật sư Trần Hồng Phong,Đoàn luật sư TP.HCM
itGate (theo PCW VN)
Hoàng Quý
Face book: Hoang Quy
FanPage: Flash Mob Đà Nẵng
Thông tin liên lạc:
Sđt:01262797976
Yh/Skype:hoangquytcd2
Mail:hoangquytcd2@gmail.com
|
|