Chào các bác, em là lính mới tập tọe thôi ạ, không phải hạng cao siêu gì. Em thấy đa số anh em khi mua máy Canon EOS xxxD đều thuộc diện lần đầu được sờ đến dòng máy ảnh DSLR. Nên em mạo muội lập topic này để các ACE những người đã cầm máy được một thời gian, tranh thủ chút thì giờ, vào chia sẻ các kinh nghiệm sử dụng máy thì có lẽ sẽ giúp cho các bạn đi sau đỡ tốn thời gian hơn thời gian cho việc làm quen với máy mà tập trung vào việc nâng cao khả năng sáng tác ảnh.

Em xin mở đầu với Cân bằng trắng

I. Cân bằng trắng

Mỗi loại nguồn sáng đều phát ra một màu sắc khác nhau, ví dụ như với mỗi loại nguồn sáng như nến, mặt trời, đèn huỳnh quang đều phát ra các loại màu sắc khác nhau. Và người ta thường gọi đó là „màu ánh sáng“ hay „nhiệt độ màu“ với độ đo là Kelvin (K).
Khi chúng ta nói đến „ánh sáng ấm“ hay „ánh sáng lạnh“ thì có nghĩa chúng ta đang chỉ đến một nhiệt độ màu nhất định nào đó. Các nguồn sáng cho ánh sáng ấm như ánh sáng của nến hay bóng đèn tròn thường rơi vào dải màu từ đỏ đến vàng, và ánh sáng lạnh thường rơi vào màu xanh nước biển đến xanh lá cây (blue-green).



Thông thường, chúng ta khó phân biệt được màu của ánh sáng do sự điều chỉnh của mắt.
Và máy ảnh sẽ dựa vào cân bằng trắng để điều chỉnh với mục đích màu sắc của các đối tượng luôn đúng với màu trong thực tế.

Với máy 500D thì khi thiết lập chức năng cân bằng trắng là AWB (Automatic White Balance) thì máy sẽ tự động tính toán nhiệt độ màu và đưa ra một thông số phù hợp.
Tuy nhiên trong một số điều kiện ánh sáng, AWB không cho ra tính toán đúng, và kết quả là hình ảnh chúng ta thu được không cho màu đúng với thực tế. Do đó chúng ta chọn một trong các tùy chọn và 500D cung cấp:




(Ai bảo 500D không chỉnh được với nhiệt độ K nào, từ 3000K đến 7000K nhé, ka ka)


II. Tùy chỉnh cân bằng trắng

Thông thường thì chúng ta chỉ cần chế độ cân bằng trắng tự động AWB hoặc các chế độ khác có sẵn trên máy là được. Tuy nhiên với một số trường hợp đặc biệt thì các chế độ trên vẫn không cho ra màu đúng với thực tế.
Để khắc phục điểm trên, chúng ta dùng đến Custom WB.
Để tùy chỉnh cân bằng trắng, chúng ta cần một tấm card màu xám (gray) giống như tấm thẻ của vnphoto tặng cho member nhân dịp sinh nhật lần thứ 6 (mà em không có vì không biết).
Đặt tấm card vào nơi mà ánh sáng trùng với ánh sáng mà bạn sẽ chụp ảnh.
1. Chọn một trong các chế độ sau: P, Tv, Av, M, or A-DEP
2. Đặt chế độ cân bằng trắng là tự động (AWB)
3. Đặt chế độ lấy nét bằng tay, và lấy nét vào tấm card
4. Điều chỉnh để cho tấm card nằm trong vùng trung tâm của ảnh (ít nhất phải nằm trong điểm lấy nét trung tâm và 6 điểm lấy nét xung quanh)
5. Đảm bảo độ sáng của ảnh là chính xác (không quá sáng hay quá tối). Tốt nhất chụp ở chế độ P cho nó lành.
6. Nhấn nút chụp để lưu lại bức ảnh (Bức ảnh này dùng để cân bằng trắng)
7. Mở menu số 2 và chọn Custom WB như trong hình ở dưới
8. Nhấn nút Set, chúng ta sẽ thấy hình chúng ta vừa chụp nằm ở phía bên phải, nếu không phải hình mà chúng ta muốn dung để cân bằng trắng, nhấn nút trái hoặc phải để chọn ảnh đúng (giống như khi duyệt ảnh)


9. Nhấn Set để xác nhận ảnh được chọn sẽ dùng để cân bằng trắng
10. Chọn OK -> Set và Set thêm lần nữa để hoàn tất


Bài này dựa theo cuốn Rebel T1i_500D for Dummies

Đọc thông tin bức ảnh từ Histograms

Giới thiệu
Histograms là một trong các công cụ hữu dụng nhất của nhiếp ảnh kỹ thuật số. Bài viết này sẽ trình bày những thông tin mà histograms có thể mang đến cho người chụp ảnh và làm thế nào để sử dụng các thông tin một cách có hiệu quả. Hầu hết các máy ảnh kỹ thuật số từ P&S đến DSLR đều có chức năng hiển thị biểu đồ Histograms trực tiếp trên màn hình LCD, và thường là hiển thị bên cạnh bức ảnh vừa mới chụp.



Biểu đồ này cho thấy sự phân phối gần như là hoàn hảo của bốn cấp độ ánh sáng, từ tông màu tối phía bên trái đến một đoạn ngắn của tông màu sáng phía bên phải. Điều này phù hợp với hầu hết các chíp cảm biến của máy ảnh kỹ thuật số.
Khi chụp một card đo sáng màu xám (18% gray) histograms sẽ sẽ đưa ra một biểu đồ có đa số giá trị tập trung ở trung tâm.
Histogram của các bức ảnh không nói lên rằng đây là một bức ảnh hoàn hoản, mà đơn giản chỉ là thể hiện sự phân bố của các tông ánh sáng trong phạm vi chíp cảm biến có thể thu nhận được.

Dải ánh sáng
Các chíp cảm biến (Sensor) có khả năng ghi nhận ánh sáng trong một phạm vi nhất định, nếu ánh sáng quá ít thì ảnh sẽ bị đen hoặc ngược lại nếu ánh sáng quá nhiều thì ảnh sẽ toàn là màu trắng (ảnh bị cháy). Một bức ảnh có thể xem được các chủ thể xuất hiện trong đó nếu ánh sáng rơi vào trong phạm vi khoảng 5 f-stop (5 mức độ sáng). Trong thực tế, mắt của chúng ta có thể quan sát trong khoảng 10 f-stop từ mức độ ánh sáng thấp nhất đến ánh sáng cao nhất mà bạn còn có thể nhìn thấy.



Trong một hình chụp ở chế độ 8 bit, có 256 cấp độ sáng, từ màu đen(0) và trắng(255), màu xám có giá trị vào khoảng 128, nằm giữa giá trị đen và trắng. Từ đó có thể thấy, để chụp một bức ảnh để mọi người có thể „nhìn thấy“ các chủ thể trong bức ảnh như người, cây cối, núi non,... thì các chủ thể này phải có mức sáng nằm trong phạm vi này. Tại sao tại sao lại như vậy?
Bởi vì nếu một chủ thể có mức ánh sáng quá thấp hoặc quá cao thì sẽ dẫn đến khả năng ánh sáng đó nằm bên ngoài khả năng cảm ứng chíp cảm biến, nếu gần với 0 (quá đen) thì sẽ không có hình ảnh hoặc rất tối và nhiễu (noise), và nếu gần với 255 (quá sáng) thì sẽ không có gì ngoài một màu trắng.

Histogram
Histogram là một đồ thị đơn giản, thể hiện các cấp độ sáng tìm thấy trong ảnh, từ tối nhất đến sáng nhất. Những giá trị này được vẽ trên đồ thị từ trái (tối nhất) sang phải (sáng nhất). Các trục dọc (chiều cao của các điểm trên biểu đồ) cho thấy có bao nhiêu hình ảnh được tìm thấy ở mỗi cấp độ sáng.



Lưu ý rằng, các máy ảnh kỹ thuật số hiện tại có thể ghi lại hình ảnh ở năm mức sáng (5 f-stop): Rất tối/Tối/Trung bình/Sáng/Rất sáng. Ở mỗi mức sáng (f-stop) có khoảng hơn 50 cấp độ sáng khác nhau.



Màn hình LCD ở trên hiển thị histogram của một hình đã chụp, nó nói lên rằng hầu hết các chủ thể trong ảnh đều nằm trong bóng tối hoặc quá sáng, có một ít thuộc mức sáng trung bình.
Như vậy histogram cho chúng ta biết một ít thông tin về ánh sáng của bức ảnh, giống như đồng hồ cho chúng ta biết bây giờ là mấy giờ, ngay cả khi chúng ta không biết giá trị chính xác của các con số ghi trên mặt đồng hồ, tương tự như vậy, khi bạn „đọc“ histogram thành thạo, bạn có thể đánh giá chất lượng ánh sáng của bức ảnh ngay khi nhìn vào histogram. Điều này đặc biệt đúng khi histogram xuất hiện ngay bên cạnh bức ảnh, nó làm cho histogram mang nhiều ý nghĩa hơn.

Ví dụ
Như đã đề cập ở phía trên, ngoại trừ histogram cho thấy ảnh quá tối hoặc quá sáng, còn lại trong thực tế không có histogram „tồi“, cũng như không có histogram „tốt“. Histogram đơn giản chỉ là một cách trình bày thông tin ánh sáng của bức ảnh, và dựa vào đó bạn có những lựa chọn cho những bức ảnh tiếp theo. Sau đây là một vài ví dụ.



Ở đây chúng ta thấy có 2 bức ảnh chụp ở cùng độ mở ống kính là f/9 và tấm bên trái chụp với tốc độ 1/2000s và tấm bên phải chụp với tốc độ 1/200s. Histogram của tấm bên trái có các giá trị tập trung vào khoảng tối (thiếu sáng) và tấm bên phải tập trung vào khoảng sáng (dư sáng). Trong thực tế của cảnh này, ánh sáng nằm trong khoảng 8 bước sáng (8 mức độ sáng hay 8 f-stop), trong khi các máy ảnh hiện nay chỉ có thể ghi nhận trong phạm vi 5 f-stop, vì vậy với cảnh này bạn có các lựa chọn sau:

• Sử dụng flash để tăng ánh sáng vùng tiền cảnh
• Sử dụng kính lọc 2 phần (một nửa sáng, một nửa tối)
• Chụp nhiều bức ảnh ở nhiều mức sáng khác nhau và ghép chúng lại bằng phần mềm (HDR)
• Về nhà

Dùng flash trong trường hợp này là không khả thi, vì tiền cảnh quá rộng và xa, flash không thể bao phủ hết. Bộ lọc thì không phải ai cũng đủ tiền để mua, còn về nhà thì lại bỏ qua một cảnh đẹp, do đó giải pháp tối ưu cho trường hợp này có lẽ là chụp 3 hoặc 7 tấm ở các mức độ từ tối đến sáng và ghép lại bằng HDR.
Dưới đây là hình minh họa (Dùng kỹ thuật blend)



Histogram chỉ là một cách trình bày thông tin về ánh sáng của bức ảnh và cho thấy ánh sáng trong bức ảnh có bị vượt ra ngoài phạm vi cảm ứng hay không, ngoài ra không có histogram „xấu“.



Trong hình trên hầu hết chủ thể trong bức ảnh đều tối, histogram thể hiện hàu hết giá trị đều nằm phía bên trái của biều đồ(thiếu sáng) và chỉ có một phần nhỏ nằm trong vùng sáng thể hiện ánh sáng của mặt trăng. Nhưng mức độ tối không vượt ra ngoài phía bên trái của biểu đồ, và vùng tối trong bức ảnh không cần phải làm sáng lên để cho histogram nhìn có vẻ „cân bằng“ vì trong bức hình này, ý tưởng của tác giả muốn nhấn mạnh là mặt trăng.



Tương tự như vậy, trong bức ảnh trên, hầu hết chủ thể trong bức ảnh đều nằm trong khoảng sáng, và histogram cho thấy các giá trị tập trung về phải bên phải của biểu đồ và mức sáng không vượt ra ngoài phạm vi của biểu đồ. Và đây cũng không phải là bức ảnh tồi.

Xem histogram của ảnh đã chụp với máy 500D
Trong chế độ xem lại các ảnh đã chụp, bạn nhấn nút DISP để ẩn hoặc hiện các thông tin về ảnh trên màn hình. Và hiển thị ảnh cùng với histogram cùng các thông tin khác sẽ có dạng như sau:

Bộ ba F-stop, Shutter speed và ISO

Nguồn: vnphoto.net