Ngưng thở khi ngủ (Obstructive Sleep Apnea – OSA) là sự rối loạn trong giấc ngủ, trong đó có hiện tượng ngưng thở hơn 10 giây hay giảm thông khí lặp đi lặp lại nhiều lần trong đêm kèm triệu chứng ngủ ngáy và ngủ ngày quá mức.

Thông thường, không khí phải lưu thông trơn tru từ miệng và mũi vào phổi mọi lúc, kể cả trong khi ngủ. OSA xảy ra khi các cơ hỗ trợ các mô mềm trong cổ họng của bạn, chẳng hạn như lưỡi và vòm miệng bị giãn. Điều này làm cho đường thở của bạn thu hẹp hoặc thậm chí đóng lại, kết quả là nó sẽ làm đứt hơi thở của bạn trong giây lát. Khoảng thời gian bệnh nhân "bị ngưng thở hoàn toàn" được gọi là apnea hay apneic episodes.

OSA phổ biến nhất ở nam giới lớn tuổi, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, kể cả trẻ em. Tỷ lệ mắc bệnh tăng lên sau thời kỳ mãn kinh, do đó tỷ lệ này tương tự ở nam giới và phụ nữ sau mãn kinh.

DẤU HIỆU NHẬN BIẾT NGƯNG THỞ KHI NGỦ.

1. Ngủ ngáy: là dấu hiệu phổ biến nhất. Bệnh nhân có những cơn ngưng thở về đêm, thở phì phò, hổn hển và cuối kỳ ngưng thở. Ngáy to nhất khi nằm ngửa, giảm khi nằm nghiêng.
2. Mệt mỏi cả ngày: người bị ngưng thở khi ngủ thường mệt mỏi, khó tập trung trong công việc, suy giảm trí nhớ, thay đổi tính tình, dễ cáu gắt.
3. Buồn ngủ vào ban ngày: bệnh nhân có thể ngủ trong khi đang làm việc, thậm chí khi đang lái xe.
4. Đau đầu khi thức dậy: nguyên nhân do thay đổi nồng độ oxy não trong đêm.

NHỮNG NGƯỜI NGỦ CHUNG GIƯỜNG VỚI NHỮNG NGƯỜI BỊ OSA CÓ PHÁT HIỆN NHỮNG ĐIỀU SAU:

• Ngáy to
• Thở hổn hển
• Nghẹt thở
• Khịt mũi
• Gián đoạn thở khi ngủ

NGÁY VÀ NGƯNG THỞ KHI NGỦ

Ngáy là do luồng không khí chen chúc qua không gian đường thở bị thu hẹp và ngáy thường liên quan đến OSA, đặc biệt nếu tiếng ngáy bị gián đoạn bởi khoảng thời gian “im lặng” (ngưng thở).

CHẨN ĐOÁN NGƯNG THỞ KHI NGỦ

Để chẩn đoán chứng ngưng thở khi ngủ, các bác sĩ cần thăm khám đầy đủ về tiền sử và triệu chứng cũng như các xét nghiệm kiểm tra.

Bác sĩ sẽ kiểm tra đầu và cổ của bạn để xác định bất kỳ yếu tố thể chất nào có liên quan đến chứng ngưng thở khi ngủ.

Bác sĩ có thể yêu cầu bạn điền vào bảng câu hỏi về tình trạng buồn ngủ vào ban ngày, thói quen ngủ và chất lượng giấc ngủ.

1/ Đo đa ký giấc ngủ:

Là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ngưng thở khi ngủ. Máy ghi lại được tất cả những thay đổi sinh lý xảy ra trong giấc ngủ.

2/ Nội soi ống mềm khi ngủ:

Là phương tiện khảo sát rất cần thiết cho việc xác định chính xác vùng tắc nghẽn và mức độ tắc nghẽn khi ngủ.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ OSA

1. Giảm cân: Quản lý cân nặng và tập thể dục thường được khuyến khích cho những người bị OSA đồng thời bị béo phì. Giảm cân, nếu bác sĩ khuyến nghị, cũng có thể làm giảm huyết áp, cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn và giảm buồn ngủ vào ban ngày.
2. Thay đổi lối sống: Hạn chế rượu bia, không sử dụng thuốc an thần nếu không có chỉ định của bác sĩ
3. Ngủ nghiêng: Vì nằm ngửa khi ngủ (tư thế nằm ngửa) có thể làm cho OSA trở nên tồi tệ hơn đối với một số người, nên liệu pháp tư thế được sử dụng để giúp bạn học cách ngủ nghiêng .
4. Thở áp lực dương liên tục (CPAP): Mặt nạ nhẹ nhàng cung cấp luồng không khí tích cực để giữ cho đường thở mở vào ban đêm. Luồng không khí tích cực tạo điều kiện cho các đường thở mở ra.
5. Phẫu thuật: Điều trị bằng phẫu thuật có thể là hiệu quả nhất đối với những người bị OSA do tổn thương tắc nghẽn nghiêm trọng, có thể phẫu thuật được ở đường thở trên.

Tham khảo: Healthline, WebMD, MayoClinic