Các nhà khoa học Nhật Bản vừa thực hiện thành công ca cấy ghép tế bào gốclấy từ da vào mắt của một bệnh nhân, giúp người này phục hồi một phần thị lực bị mất. Người bệnh là một phụ nữ 70 tuổi được chẩn đoán bị Thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD) - nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy giảm thị lực ở người lớn tuổi. Để thu được thành quả trên, các nhà nghiên cứu đã lấy một miếng da nhỏ (đường kính 4 mm từ cánh tay của cô và thực hiện quá trình biến đổi các tế bào, tạo thành những tế bào gốc đa năng cảm ứng (IPSC).

Tế bào gốc đa năng có khả năng biệt hóa thành gần như bất kỳ loại mô nào trong cơ thể, đó là lý do vì sao các tế bào da lấy từ một cánh tay có thể được cấy vào mô võng mạc. Để các tế bào này phát triển thành tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE), các nhà nghiên cứu đã nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, từ đó hình thành nên một tấm siêu mỏng, sau đó cấy vào phía sau võng mạc bệnh nhân. “Tôi rất hài lòng vì không có biến chứng sau phẫu thuật cấy ghép”, người đứng đầu dự án - Masayo Takahashi đến từ Trung tâm phát triển Sinh học Riken, cho biết. “Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu tiên trong việc sử dụng IPSC trong y học tái tạo. Tôi sẽ quyết tâm để tiếp tục tiến về phía trước, cho đến khi phương pháp điều trị này trở nên sẵn sàng nhiều bệnh nhân hơn”.

Trong khi đó, những gì thu được trong đợt thử nghiệm lần này được cho là sẽ mang đến những kết quả đầy hứa hẹn trong tương lai. Sau phẫu thuật, các nhà khoa học đã luôn theo dõi diến biến của bệnh nhân, nhằm đánh giá mức độ hoàn thiện của các tế bào được biến đổi. Họ nhận thấy các tế bào được cấy vào mắt vẫn sống sót và không có bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực nào trong hơn 1 năm, đồng thời cải thiện một phần thị lực của bệnh nhân. “Các tế bào RPE được cấy ghép vẫn sống tốt mà không có bất kỳ phát hiện hoặc dấu hiệu bị từ chối miễn dịch nào, trong vòng một năm rưỡi. Đó cũng là mục đích chính mà chúng tôi muốn đạt được trong nghiên cứu thí điểm này”, nhóm nghiên cứu cho biết. "Tôi vui mừng vì mình được điều trị”, bệnh nhân chia sẻ. “Tôi cảm thấy mắt mình đã sáng lên và tầm nhìn thì mở rộng”.

Không phải là một giải pháp có thể giúp phục hồi hoàn toàn thị lực cho bệnh nhân, tuy nhiên, nghiên cứu này cũng đã cho thấy một bước tiến đáng kể trong việc sử dụng tế bào gốc đa năng cảm ứng - vốn được các nhà khoa học cho rằng có thể được sử dụng để điều trị một loạt các căn bệnh như Alzheimer hay Parkinson. Một số nghiên cứu khác cũng cho thấy những kết quả tích cực trong việc phục hồi thị giác với phương pháp điều trị nhờ tế bào gốc. Đầu năm nay, các nhà nghiên cứu ở Trung Quốc và Mỹ đã có thể phục hồi thị lực của một đứa trẻ sơ sinh bị đục thủy tinh thể, bằng cách điều chỉnh nồng độ protein trong tế bào gốc.

Chẳng những thế, một phụ nữ ở thành phố Baltimore (Mỹ) bị mù trong hơn 5 năm đã phục hồi thị lực của mình, sau khi được tiêm vào mắt tế bào chiết xuất từ tủy xương của chính cô. Mặc dù vẫn tồn tại khá nhiều câu hỏi xung quanh phương pháp điều trị nói trên, nhưng cũng không thể phủ nhận rằng việc nghiên cứu tế bào gốc là một lĩnh vực cực kỳ thú vị đối với các nhà khoa học.