​

28 năm, một chặng đường không quá dài nhưng cũng không hề ngắn. RIM tạo ra BlackBerry - chiếc điện thoại mang phong cách hết sức riêng biệt và tạo sự đam mê mãnh liệt từ người dùng. Mình là một fan hết sức trung thành của BlackBerry, đã dùng rất nhiều chiếc điện thoại của hãng, đơn giản chỉ vì đam mê. Nhưng mình vẫn phải nhìn nhận một sự thật là BlackBerry đang gặp rất nhiều khó khăn và có nguy cơ thất bại. Mình viết bài viết này, không có ý chê bai BlackBerry nói riêng và RIM nói chung. Ở đây mình nêu lên suy nghĩ chủ quan về những thành công, khó khăn, và thất bại của RIM trên chặn đường 28 năm thành lập – phát triển – cạnh tranh – tăng trưởng – tuột dốc. Trước tiên xin điểm lại sơ lược quá trình hình thành và phát triển.

- 1984 RIM (Research In Motion) thành lập tại Canada.

- 1996 giới thiệu máy nhắn tin đầu tiên, nguồn gốc của các BlackBerry sau này.

- 1998 ra đời R957, đây có thể được gọi là chiếc BlackBerry đầu tiên có thể sử dụng email, thời tiết, chứng khoán và trình duyệt. RIM nhận được giải thưởng sự lựa chọn tốt nhất của CNET Editor, giải thưởng của Outlook Andrew Seybold, đứng thứ 4 ở Canada trong top 100 sản phẩm công nghệ...

- 2002 hợp tác với các nhà mạng AT&T, Rogers,Vodafone , SFR... RIM đạt được 4 giải thưởng của tạp chí InfoWorld. Trong năm này, RIM ra mắt BlackBerry 6710, 6720, 6510, 6750.

- 2003 RIM giới thiệu BlackBerry 6210, 6220, 7210, 7230, 7280, 7730. RIM nhận được giải thưởng công nghệ nhanh và BlackBerry nhận được giải thưởng của tạp chí Choice Award, giải thưởng sáng tạo, giải thưởng công nghệ Ipsos, công nghệ mới xuất sắc nhất của triển lãm chính phủ FOSE.

- 2004, đạt 2 triệu thuê bao trên thế giới. Ra mắt 7520, 7750, 7100 series, 7290.

- 2005, đạt hơn 4 triệu thuê bao. Ra mắt 8700 và 7130.​

Chúng ta thấy được những thành công vô cùng to lớn của RIM qua các giai đoạn trên. RIM chứng tỏ mình là một ông lớn trong thị trường di động, điện thoại thông minh BlackBerry ngày càng được nhiều người tin cậy và sử dụng.

- Năm 2006, RIM đạt doanh thu vượt xa mong đợi. Cũng trong năm nay, RIM bắt đầu đối mặt với khá nhiều đối thủ cạnh tranh, trong đó có cả Microsoft.

- Năm 2007, RIM tiếp tục thành công vượt bậc, doanh thu tiếp tục tăng. BlackBerry vẫn được người tiêu dùng, nhất là doanh nhân đánh giá cao về email, ứng dụng văn phòng phục vụ công việc, kinh doanh. BlackBerry cũng bắt đầu gia nhập thị trường Việt Nam từ năm này, nhưng lại thu hút ít người dùng. Sản phẩm này tạo ấn tượng với người dùng trong nước bởi kiểu dáng to, có bàn phím QWERTY giống máy tính và khác biệt với bất cứ hãng điện thoại nào khác. Năm 2007 là năm mà Apple tung ra iPhone, đối thủ nặng kí với bất kì hãng điện thoại nào, BlackBerry cũng không ngoại lệ.
 

​

- Năm 2008, RIM đã làm nên điều thần kì khi vươn lên đứng thứ 2 trên thị trường smartphone, chỉ sau kẻ thống trị Symbian. RIM vượt xa Windows Mobile đã tạo nên một sự bất ngờ lớn. BlackBerry cũng chịu sự cạnh tranh lớn từ HTC với các dòng Touch. RIM đã tích hợp nhiều tính năng hơn vào chiếc điện thoại của mình như giải trí, nghe nhạc, xem film, chụp ảnh. Bằng việc ra mắt BlackBerry Bold 9000, hãng đã thật sự gây ấn tượng mạnh với người dùng bởi kiểu dáng cực kì nam tính và sang trọng, màn hình sặc sỡ, trang bị kết nối 3G, wifi mạnh mẽ, loa ngoài to rõ và rất ấm.
 

​

- Năm 2009, điện thoại BlackBerry bán chạy kỷ lục. Lượng thuê bao mới và smartphone bán ra tăng 59%, thật là một con số đáng nể. Lúc này phong trào sử dụng BlackBerry ở Việt Nam cũng nhân rộng và phát triển với tốc độ rất nhanh. BlackBerry được nhập về Việt Nam ngày càng nhiều giúp khách hàng có thêm nhiều lựa chọn hơn. Trong năm nay, RIM cũng chịu nhiều sự cạnh tranh hơn từ các hãng khác không chỉ iPhone, Palm Pre, mà còn có Motorola Droid được Verizon bán rất chạy (mặc khác Verizon lại đóng góp tới 28% doanh thu của RIM).
 

​

- Năm 2010 – 2011 – 2012 đã, đang và sẽ là khoảng thời gian vô cùng khó khăn của RIM. Một loạt các dòng điện thoại cao cấp ra mắt. Apple tung ra iPhone 4, iPhone 4S. Android có một tá các sản phẩm dual core cấu hình khủng, Nokia lại tung ra các dòng cao cấp N8, N9 với giá vô cùng phải chăng. Blackberry không còn đủ sức cạnh tranh nên đang trên đà tuột dốc không phanh. RIM đối mặt với nguy cơ bị các ông lớn thâu tóm.

- Năm 2011, BlackBerry có Dakota 9900/9930, đây là sản phẩm được nhiều người trông đợi nhất. Dakota có thiết kế rất đẹp và sang trọng, bàn phím êm nhất trong tất cả các dòng BlackBerry, màn hình cực đẹp, kết hợp bàn phím với màn hình cảm ứng tạo sự thuận tiện tối đa khi sử dụng, nhất là lướt web. Nhưng đáng lẽ ra nó phải được công bố từ 1 năm trước, tức 2010 chứ không phải là năm 2011. Vì Dakota có cấu hình bình thường, chip 1 nhân, camera 5MP thậm chí còn không có auto focus, pin kém, người dùng phải cân nhắc mới có thể dùng được vẹn một ngày. Với giá cao ngất ngưỡng, gần 14 triệu cho 9900 và gần 10 triệu cho 9930, phải có người thật sự đam mê Blackberry và là fan cuồng nhiệt thì mới chịu chi tầm tiền đó để mua. Đồng giá, nhiều khách hàng chọn iPhone 4 hoặc các máy Android có cấu hình cao như Galaxy S II, HTC Sensation…
 

​

Trước kia Blackberry có thế mạnh vượt trội về mail, ứng dụng văn phòng, BIS/BES, Facebook, Yahoo.. Thì giờ đây các hãng smartphone khác đều làm được như vậy, thậm chí còn tốt hơn. Em đã dùng BIS của Viettel và Mobifone, lướt web, check mail, yahoo, Facebook trên BlackBerry không thể thuận tiện bằng iOS hay Android. Tốc độ kết nối trên iOS và Android rất tốt mà không cần phải có BIS, chưa kể đến người dùng phải chi ra một số tiền hàng tháng không hề nhỏ để chi cho BIS trên BlackBerry với tốc độ không nhanh, không ổn định!

Nhiều bác khẳng định rằng, màn hình BlackBerry là vô đối khi ra nắng, nhưng đó chỉ là chuyện của vài năm trước. Hiện nay các hãng điện thoại hầu như đều trang bị công nghệ tự động điều chỉnh ánh sáng màn hình và chống chói trong điều kiện ánh sáng mạnh mặc dù có thể thua BlackBerry. Bác nào dùng LG Optimus 3D rồi chắc sẽ khắc biết rằng, màn hình của máy cực tốt khi ra nắng, không hề bị ảnh hưởng tẹo nào bởi ánh sáng mặt trời, thậm chí màu sắc màn hình còn được thể hiện rực rỡ hơn, từ đó ta thấy, BlackBerry không thể “độc tài” về khoản này nữa.

Bàn phím là điểm duy nhất mà em thấy BlackBerry vẫn giữ được thế mạnh, không một hãng điện thoại nào có thể cạnh tranh ở mặt này tại thời điểm hiện tại.

Mọi hi vọng đều trông cậy vào BlackBerry 10. Nhưng, BlackBerry 10 lại là một thất bại tiếp theo của RIM? Hoãn lại gần 1 năm, chờ đến khi BlackBerry 10 ra mắt thì các hãng điện thoại khác lại ào ạt ra mắt các sản phẩm có cấu hình cực khủng. BlackBerry 10 liệu có đủ sức cạnh tranh? BlackBerry 10 liệu có thể cứu nguy cho RIM? RIM đã chọn sai thời điểm để tung ra các sản phẩm mang tính chiến lượt, khiến cho Blackberry không có đủ sức cạnh tranh với các hãng khác.

Vậy tại sao RIM lại tuột dốc không phanh trong khi trước đó đã rất phát triển? Thất bại trên thị trường smartphone và máy tính bảng có lẽ là do lãnh đạo của RIM đã nhìn nhận sai và rất chậm chạp trong việc bắt kịp xu thế công nghệ hiện nay. Từ ngày Apple giới thiệu chiếc iPhone đầu tiên của mình tình hình tài chính của RIM đã giảm sút 65%. Điều này không hề khó hiểu khi công ty này không thể bắt kịp các tiêu chí mà Apple đã áp đặt lên thị trường. Không những vậy, lãnh đạo RIM còn phản ứng vô cùng chậm chạp trước sự thay đổi của thời đại công nghệ thông tin, họ đánh giá sai lầm sự quan trọng của màn hình cảm ứng đối với một smartphone và máy tính bảng. Một đại diện của RIM đã phát biểu khi Apple cho ra mắt iPhone: “Lại thêm một sản phẩm nhảy vào thị trường điện thoại chật chội và có tính cạnh tranh cao. Nhưng thật là cuồng ngôn khi cho rằng nó có thể gây ảnh hưởng tới BlackBerry.” Sau đó RIM đã nhận ra sai lầm của mình và cho ra đời chiếc máy tính bảng Playbook. Họ cho rằng thiết bị này có thể cạnh tranh với iPad, nhưng thực tế là đã không!

RIM phải hiểu được rằng khi người dẫn đầu không thể nhận ra sự thay đổi trong thế giới xung quanh và những trào lưu đang dần nổi lên thì người gánh chịu hậu quả chính là công ty của họ. Điển hình là việc RIM đang bị các sản phẩm của Apple và Google chèn ép dữ dội trên thị trường.