Với mình, Bill Gates không chỉ là một thiên tài trong giới công nghệ mà còn là một mọt sách lão làng. 

Chính ông là người đã đem lại cho mình nhiều cảm hứng về tình yêu văn chương, sách vở và trên hết là tinh thần ham học hỏi, cầu tiến. 

Sau khi xem xong loạt phim “Inside Bill ’s Brain" (Bên trong bộ não của Bill Gates), mình đã tìm thấy được một câu trả lời rõ ràng hơn về mối quan hệ giữa thói quen đọc và sự thành công của tỷ phú người Mỹ này. 

Từ nhỏ, Bill đã là một cậu bé hướng nội, ham đọc sách. Phòng riêng của ông hồi bé được các chị em gái ông miêu tả lại rằng: “Một đống bừa bộn. Sách, sách, và sách. Sách ở khắp mọi nơi. Anh ấy có thể ở lì trong phòng và đọc suốt cả ngày.”

Mình nghĩ Bill không chỉ được sinh ra để lập trình mà còn là để đọc sách. Trong suốt cuộc đời, ông tìm thấy một niềm vui khó tả  từ việc ham học hỏi. Sách đem lại cho ông tri thức, hiểu biết, vốn sống, từ đó giúp ông đưa ra những quyết định đúng đắn cho bản thân và Microsoft. Hằng năm, Bill luôn tự đề ra cho mình một nghi thức “Tuần lễ suy nghĩ”. Khi ấy, ông sẽ dành 1 tuần, 2 lần/năm để "đi trốn" đến một cabin gỗ nhỏ bí mật nằm ở đâu đó trong khu rừng tuyết tùng ở Tây Bắc Thái Bình Dương, vùi mình trong những cuốn sách và suy ngẫm về cuộc đời và những hướng đi của Microsoft cho những năm tiếp theo. 

Xuyên suốt ba phần phim, mình đã khám phá ra một vài góc nhìn thú vị về thói quen đọc của Bill. Dưới đây là 05 bài học mà mình nghĩ rằng chúng ta nên tham khảo và áp dụng tuỳ vào hoàn cảnh, mục tiêu đọc của mỗi người để gia tăng hiệu suất và mở rộng hiểu biết. 

1. Luôn mang sách bên mình mọi lúc, mọi nơi. 

Trong tập 1, chúng ta được trò chuyện với thư ký của Bill. Cô đang chuẩn bị hơn 20 cuốn sách, đóng gói chúng cẩn thận và cho tất cả vào một chiếc túi vải to. Cô ấy chỉ vào chồng sách và cảm thán: “Toàn bộ chỗ này, mỗi tuần được thay mới một lần. để chuẩn bị cho những chuyến công tác của Bill.” Phóng viên hỏi: “Ông ấy mang chúng bên mình mọi lúc, mọi nơi?”. “Mọi lúc, mọi nơi"- người thư ký trả lời. Hơn ai hết, Bill hiểu được tầm quan trọng của việc đọc và lượng thời gian ít ỏi mà ông có thể có. Chúng ta thấy Bill đọc trên tàu, trên taxi, trong những khoảng thời gian ngắn ngủi mà ông chắt chiu được trong lịch trình dày đặc của mình. Đó cũng là lí do ông mang theo sách ở khắp mọi nơi, bởi lẽ ôngl biết: mình luôn có những khoảng thời gian rảnh để đọc.

2. Đọc 5 cuốn sách về một chủ đề nhất định thay vì chỉ đọc 1 cuốn. 

Phát hiện này là một điểm khá thú vị với mình. Cá nhân mình thường chỉ đọc 2,3 cuốn thậm chí là chỉ đọc 1 cuốn, về một chủ đề, lĩnh vực nhất định, chứ chưa bao giờ mình đọc đến 5 cuốn như Bill. “Điều tuyệt diệu nhất là ông ấy luôn hiểu biết hơn người mà ông ấy trò chuyện cùng về bất kỳ chủ đề gì. Thật không thể tin nổi!” - Mike Slade Giám đốc Marketing Microsoft chia sẻ. Mình nghĩ rằng, Bill muốn có một cái nhìn đa diện về một chủ đề nên không muốn mình bị ảnh hưởng phiến diện bởi một cuốn sách, một tác giả mà muốn khám phá thêm những quan điểm, góc nhìn của các tác giả khác về chủ đề đó. 

3. Đọc kết hợp với ghi chú và xử lý thông tin. 

Trong một phân cảnh khi Bill lật giở những cuốn sách ông đang đọc, đặc biệt là với những cuốn sách học thuật, có nhiều thông tin và dữ liệu, mình thấy Bill dùng bút tô lại, khoanh tròn những dữ liệu quan trọng. Cách ghi chú của Bill khá giống mình. Mình tin rằng việc đọc không phải chỉ là mắt nhìn, đầu nghĩ mà khi bàn tay ghi chú, dán note, gạch bút nhớ cũng có tác dụng cùng cố ghi nhớ cho những gì mình đọc. 

4. Đọc đa thể loại.

Khi theo dõi Gatenotes, tại đây có một chuyên mục tổng hợp những bài viết của ông về những cuốn sách mà ông đã đọc. Mình nhận ra Bill không chỉ đọc một thể loại mà đa thể loại. Từ văn học kinh điển, hiện đại, đến lịch sử, khoa học, hồi ký,...Nếu bạn đọc đơn thuần chỉ để giải trí, bạn có thể chỉ cần đọc thể loại mình yêu thích. Nhưng nếu bạn muốn đọc để gia tăng hiểu biết như Bill hay tìm kiếm chất liệu để viết như mình, đọc đa thể loại là một kĩ năng cần thiết. Mình nghĩ, Bill là một trong số ít người vừa có khả năng đọc sâu vừa có khả năng đọc rộng (đa chủ đề, đa thể loại). 

5. Đôi khi, chúng ta tự nhủ: “Hãy bỏ cuộc đi”. Đôi khi, chúng ta tự nhủ: “Mình cần chăm chỉ hơn nữa.”

Trong các dự án của quỹ từ thiện “Gates and Melinda Gates Foundation", Bill và Melina - vợ của ông, phải liên tục đưa ra những quyết định mới. Họ phải lựa chọn lĩnh vực nào nên đầu tư? Vấn đề nào của thế giới đang thực sự cần được giải quyết? ...Từ việc chế tạo toilet tái chế với giá thành rẻ cho người dân châu Phi, đến việc loại trừ tận gốc bệnh bại liệt hay theo đuổi dự án xây dựng nhà máy hạt nhân không sản sinh khí nhà kính, dù liên tục gặp phải nhiều khó khăn, Bill chưa bao giờ bỏ cuộc. Đứng trước một vấn đề khó, cũng giống như khi đọc một cuốn sách khó, Bill sẽ luôn dành thời gian để tìm hiểu nguyên do “Tại sao điều này khó?”, “Cốt lõi của vấn đề này nằm ở đâu?”. Đôi khi, chúng ta tự nhủ: “Bỏ cuộc đi!”, đôi khi chúng ta tự nhủ: “Mình cần phải chăm chỉ hơn nữa!”. Bill luôn chọn vế sau và tiếp tục. 

Hiện tại mình mới chỉ làm được 4/5 gạch đầu dòng mà Bill đã làm được. Hằng ngày, mình luôn mang sách và kindle trong balo. Mình tranh thủ từng giọt thời gian rảnh để đọc thay vì lướt mạng. Mình bắt đầu đọc nhiều hơn về những lĩnh vực mà mình nghĩ là khó và chưa đọc đến như địa lý, năng lượng, AI…Song song với việc đọc là ghi chép. Mình tin rằng dù cho bản thân không thể trở thành một tỷ phú công nghệ từ việc đọc, thì mình vẫn sẽ đọc và viết như một thói quen. Bởi lẽ, niềm vui của việc nhìn thấy bản thân phát triển từng ngày là một loại chất kích thích cực độ khiến mình hưng phấn. Chẳng còn cách nào khác để thoả mãn cơn nghiện ấy. Chỉ có làm, làm và tiếp tục làm mà thôi!Ảnh: Một buổi chiều cafe và sổ ghi chép của mình.