Chatbox

Các bạn vui lòng dùng từ ngữ lịch sự và có văn hóa,sử dụng Tiếng Việt có dấu chuẩn. Chúc các bạn vui vẻ!
06/08/2017 07:08 # 1
karateboy
Cấp độ: 13 - Kỹ năng: 8

Kinh nghiệm: 5/130 (4%)
Kĩ năng: 25/80 (31%)
Ngày gia nhập: 11/10/2014
Bài gởi: 785
Được cảm ơn: 305
Trường phái karate tiêu biểu - Shorin Ryu


 

 

Karatedo thường  được hiểu  là con đường tốt đẹp trong cuộc sống để hoàn thiện nhân cách. Sở dĩ Karate phong phú và có nhiều  trường phái là do từ bên ngoài đưa đến hơn là chính    bản   thân   nó   lúc   nguyên    thuỷ   mà   có.   Năm

1750, Satsunuku  (Tode) Sakugawa gặp Kusanku - Một nhà

ngoại giao  người Trung  Quốc, Trường  phái Shorin  đã bắt nguồn từ đó. Đến đầu thế kỷ XX, nó được chia thành bốn hệ phái:

 

1. Matsumura  Seito  (Matsumura  Seito  Shorin  Ryu):  Là một  trong   những   trường   phái  chính   của  các  môn  võ ở Okinawa do Sokon Matsumura  sáng lập vào năm 1800 và truyền cho Nabe Matsumura,  sau đó là Hohan Soken. Matsumura  Seito Shorin  Ryu tổng  hợp các kỹ thuật  chiến đấu truyền thống Okinawa là Shuri - Te và Tomari - Te.

 

2.  Shobayashi   (Shobayashi   Shorin   Ryu) (phong   cách

Rừng non): Người sáng lập là Eizo  Shimabukuro  vào năm

1948.

 

3.  Kobayashi  Ryu   (Shorin   Ryu):   Người  sáng  lập  là Choshin  Chibana. Ông  đặt tên cho  trường  phái của  mình là Shorin   Ryu   hay  Kobayashi   Ryu   (phong   cách  Rừng nhỏ) vào năm 1933.

 

4. Matsubayashi  (Matsubayashi  Ryu) còn gọi là Matsubayashi Shorin Ryu (phong cách Rừng thông): Người sáng lập là Shoshin Nagamine (1947). Nó bao gồm mười tám bài Kata, bảy thế song đấu Yakusoku Kumite,  các thế chiến đấu và Kobudo (các loại vũ khí). Shoshin Nagamine là ngư ời đứng  đầu  của  Matsubayashi   Shorin   Ryu.  Nagamine   đã nghiên  cứu với Ankichi  Arakaki,  Chotoku Kyan và Chok i Motobu. Shorin  Ryu là một phong cách nhu của Okinawa. Kỹ thuật nhanh nhẹn rất thích hợp với một người có cấu trúc cơ thể nhỏ nhắn. Các khía cạnh tinh thần nghiêm ngặt của nó được coi như là một giáo phái tôn giáo.

 

Okinawa là nơi hội tụ phát xuất và Nhật Bản là nơi phát triển  môn  Không  Thủ  Đạo  hiện  đại  và  các loại  vũ  khí Kobudo ngày nay. Kobudo là hệ thống các loại vũ khí tự chế đa phần là nông cụ của người Okinawa dùng để chống lại các loại vũ khí bằng thép của binh lính  các thể chế cai trị họ (xem phần các loại vũ khí của Karate). Theo các nhà sử học nghiên   cứu  về  quá  trình   phát  triển   của  Trường   phái Kobayashi Shorin và hệ thống vũ khí Kobudo của Okinawa thì  cho  rằng  đó chính  là nghệ  thuật  về “Tay” của  ngư ời Okinawa (Okinawa - Te), nghệ thuật này đã phát triển một cách độc lập với những hệ thống chiến đấu khác từ thuở còn

 

sơ khai của nó. Người ta cũng tin rằng với những  dấu tích còn sót lại của hệ thống chiến đấu này, có thể nó đã tồn tại cách đây 1000 năm về trước. Những người dân sinh sống ở Okinawa đa số là những người nghèo khổ, các loại vũ khí là nguồn tai họa gieo rắc sự sợ hãi cho họ bởi lệnh cấm sử dụng vũ khí của nhà cầm quyền đang cai trị hòn đảo này. Okinawa chưa bao giờ  được thống nhất  vì những  thủ lĩnh  cát cứ ở nhiều vùng trên đảo liên tục gây hấn lẫn nhau để tranh giành quyền  lực tối cao. Hậu quả là những  tình  trạng  này đã trở thành  một động cơ mạnh mẽ để dẫn đến những  cuộc giao chiến tay không.

 

Vào giữa những năm 1340, Okinawa bước vào giai đoạn quan hệ thương mại và chính  trị tốt đẹp với Trung  Quốc đã cho phép người dân có thể tìm hiểu nhiều lĩnh  vực khác như về hệ thống  võ thuật.   Đến năm 1372,  nhiều  gia đình  kinh doanh người Trung Quốc định cư tại Okinawa đã mang theo những  kỹ năng  đa dạng,  trong đó bao gồm cả những  nghệ thuật chiến đấu của người Trung Quốc.

 

Xuyên suốt những năm 1400, Okinawa đã trải qua nhiều tình trạng rối loạn. Đầu tiên là hòn đảo này đã được hợp nhất bởi Hoàng đế Sho Hashi vào năm 1429. Trong thời gian này một ít người dân Okinawa vẫn còn sử dụng vũ khí. Tuy nhiên vào năm 1470, Sho En (triều Sho thứ hai) đã ban hành nhữ ng đạo luật khắc khe hơn triều  đại trước trong đó bao gồm cả lệnh  cấm sử dụng  và tàng trữ các loại vũ khí quân dụng. Quân đội dưới quyền  của vua  Sho đã nhanh  chóng  được thành lập trên toàn lãnh thổ Okinawa, vì sợ rằng triều đại ông ta có thể bị lật đổ. Như một hệ quả, những nghệ thuật chiến đấu bằng tay không  đã phát triển  xa hơn  và trở nên quan

 

trọng hơn đối với người dân Okinawa. Những ngôi làng lớn ở Okinawa  là những  nơi  đã phát xuất  những  phong  cách chiến  đấu chính  yếu của môn võ Okinawate.  Sự phát triển của “Te” đã tiếp diễn trên nhiều  năm và đã được tập luyện hầu như chỉ một số ít người.  Sự phát triển đã được tập trung ban  đầu  chủ  yếu  là  ba  làng  Shuri,   Naha  và  Tomari  ở Okinawa.  Các huấn luyện  viên  đã thiết lập phong cách độc đáo cho vùng đó. Từ làng Shuri đã xuất hiện môn Shuri - Te, làng  Naha thì  xuất  hiện  mônNaha  - Te và  làng  Tomari là Tomari - Te. Kể từ khi Tomari là một thị trấn của nông dân và ngư dân, người dân làng  này không được coi trọ ng hơn ở Naha và Shuri. Tuy nhiên ở đây là cái mốc quan trọ ng trong hình thành và phát triển Karate vì đã xuất hiện hai bậc thầy  đó là Matsumara  (1829-1898) và Oyadomari  (1831-

1905).  Những   người   này   tuy   ít   nổi  tiếng   như   Itosu

hoặc Higashionna  nhưng  học trò của họ đóng vai trò quan trọng trong lịch sử phát triển Karate. Oyadomari đã dạy cho Chotoku Kyan - Người đã sáng tạo ra một trong ba phong cách của Shorin  Ryu  và học trò của Matsumara  là Chok i Motobu cũng rất nổi tiếng là “Người giác đấu xuất sắc”. Bên cạnh cách chiến đấu bằng tay không, vào thời đó người dân Okinawa đã bắt đầu sử dụng vũ khí Kobudo như: Bo (gậy lớn  dài khoảng  1m82),  Eku (mái chèo dài khoảng  1m60), Kama (liềm  cắt cỏ, gặt lúa),  Tonfa  (tiếng  Việt gọi là Tum pha, là một loại đòn xay, tay cầm của cối xay ngũ cốc và lúa), Nunchaku (tức côn nhị khúc, đùi quất ngựa hoặc có thể dùng để đập lúa).

 

Sở dĩ người dân Okinawa được phép sử dụng những lo ại vũ khí Kobudo vì bản thân chúng là những nông cụ được sử dụng với mục đích phục vụ cuộc sống hằng ngày. Nhà cầm

 

quyền  ở Okinawa  thời  bấy giờ  đã không  ngờ  được rằng những nông dân này lại có thể sử dụng chúng như những lo ại vũ khí lợi hại để chống lại họ. Sự thật,  những loại nông cụ bình thường của người dân Okinawa đã làm nên lịch sử, điều đó có thể được chứng minh  bằng Tổng liên  đoàn Kobudo Okinawa (Matayoshi Kobudo). Sau đó, người ta bổ sung sử dụng  Kuwa  (cái cuốc như  một  vũ  khí  tự vệ),  Timbe  và Rochin  (kỹ thuật dùng khiên và đoản kiếm hoặc dao găm), Nunti  Bo (kỹ thuật  sử dụng  giáo,  mác,  thương,  xiên  đâm cá). Ngoài ra, người ta còn huấn luyện  cách sử dụng các vũ khí làm từ những dụng cụ bình  thường như cái vồ, cái chai hay ống khóa. Để tiếp thu được nghệ thuật này, không nhữ ng các môn sinh phải tập luyện  các bài quyền mà còn phải rèn luyện  cơ bắp cho cứng cáp, nếu không  thì không  thể thực hành các bài quyền thành công được.

 

Những phong  cách chiến  đấu bằng  tay không  và có sử dụng vũ khí đã được thực hành một cách bí mật trong nhiều năm.  Có ý kiến   cho rằng  phong  cách của Te đã chịu  ảnh hưởng của nhiều phong cách chiến đấu của Trung Quốc khác nhau.  Shuri - Te theo hình  dáng bên ngoài, cách sử dụng có vẻ giống như “Mai Hoa Quyền”. Trong khi đó Naha - Te thì được  kết  hợp   với   những   kỹ   thuật   trong   Lão   Giáo. TrongTomari - Te lại thấy xuất hiện một sự hòa trộn của hai phong  cách chiến  đấu Trung  Quốc nói  trên.  Những  mâu thuẫn  này là nguyên  nhân  dẫn đến việc  hình  thành  nhữ ng trường phái Karate khác biệt của chúng ta ngày nay.

 

Sau sự kiện năm 1609, lệnh cấm người dân sử dụng vũ khí của Lãnh chúa Satsuma, mặc dù trong thời gian này lệnh cấm người dân Nhật Bản không được giao thương với nhiều quốc

 

gia khác còn hiệu lực, người Okinawa vẫn được phép giao lưu buôn bán với người Trung Quốc. Tiếp đến khoảng giữ a năm   1750,   một   người   Trung   Quốc   tên   là   Kusank u (Kwang Shang Fu, Kung Hsiang Chun) đã       được       gử i đến Okinawa, ông là một     đại     sứ của     triều      đại nhà Thanh. Kusanku cư    trú     tại làng Kanemura,     gần thành phố Naha được sáu năm.  Trong thời gian ở tại đây, ông đã bắt đầu dạy võ Quyền Pháp (Chuan  fa còn gọi là Kempo). Môn võ này đã hòa trộn với các nghệ  thuật chiến  đấu địa phương  ở  Okinawa,  dần  dần  nó  được  biết  với  tên  gọi là Tode hay Quyền  Trung  Quốc.  Vào năm 1800, Tode đã được đặt tên lại là Shuri - Te và Tomari - Te, lúc này được người  Okinawa  gọi  là Shorin  Ryu,  trong  khi  đó Naha - Te được gọi là Goju Ryuvà  Uechi  Ryu.  Mặc dù Kusank u luôn được người dân Okinawa tin rằng ông là người có địa vị cao nhất và được tôn kính nhất,  nhưng ông vẫn luôn cho rằng mình chỉ là một người bình thường như bao người khác. Sự giảng  dạy Tode Sukugawa  của Kusanku đã làm cho hai nền tảng căn bản của “Te” và “Quyền  Trung  Quốc” được phối hợp lại làm một về mặt nguyên  lý. Những nguyên  lý được phối hợp này chính  là những nguyên  lý căn bản hiện đại của trường phái Shorin  ngày  nay. Bằng các bài quyền này, người luyện  tập Karate có thể một mình  luyện  các tư thế và miếng  võ tới mức thuần thục. Số lượng các bài quyền trong Karate lên đến bảy mươi bài, nhưng không phải trường phái Karatedo nào cũng luyện đủ. Một số lưu phái luyện các bài quyền (Kata) có cùng tên gọi, nhưng động tác bài đó lại ít nhiều  khác nhau  giữa các lưu phái,  nhất là giữa các lư u phái ở Okinawa và các lưu phái ở Nhật Bản. Có nhiều  bài Kata đã thất truyền  và cũng có nhiều  bài mới được sáng tác từ thời Minh  Trị. Nhiều bài Kata có đến hai tên gọi do các

 

cao thủ Karate đã sửa tên gọi ban đầu của bài Kata đó nhằm tạo  thuận   lợi   cho  việc   phổ  biến   chúng   như:   Ananko (Ananku),  Aoyagi,   Chinte,  Chinto  (Gankaku),  Hakutsura, Jion, Jiin, Jitte, Kururunfa, Kusanku (Kanku), Naihanchi (Tekki), Nisheishi (Nijushiho), Nipipo (Nipaipo), Passai (Bassai), Pechulin (Suparempei), Pinan (Heian), Rohai (Meikyo), Saifa, Sanchin, Sanseryu (Sanseru), Seipai, Seiunchin,  Seisan (Hangetsu),  Shisoochin,  Sochin,  Tensho , Unsu,  Usheishi  (Gojushiho),   Wanduan  (Wandoo), Wankuan,  (Matsukaze),  Wansu  (Empi).  Ngoài  ra còn có những  bài quyền  riêng  biệt  như  Taikyoku  (Shotokan  và Shotokai), Gekisai (Goju Ryu).

 

Ngày nay, Kata trở thành nội dung thi đấu trong một số phong trào thể thao. Sau đây là một số bài quyền do các bậc thầy tiền bối đã đóng góp cống hiến trong quá trình phát triển Karate hiện đại:

 

-  Kusanku (Kwang Shang Fu): Ông  đã  dạy  môn  Tode

Sakugawa và sáng tác quyền Kusanku.

 

-  Sokon  (Bushi)   Matsumura:   Sáng  tác  các  bài  quyền

Passai và  Chinto.

 

-Yasutsune (Ankoh) Itosu: Sáng tác các bài quyền Pinan, Naihanchi Nidan, Naihanchi Sandan, Passai Sho, Passai Dai, Kusanku Sho, Kusanku Dai.

 

- Chosin Chibana: Sáng tác quyền Gojushido.

 

-   Shuguro    Nakazato:   Sáng   tác   quyền   Shorin   Ryu

Shorikan.

 

Nguyên tắc chính  trong việc hướng dẫn văn hóa đạo đức của Karatedo là không cho phép một người biết Karate gây thương tích hoặc tấn công đối phương trước, trừ phi bị dồn vào  chỗ bế tắc. Vì vậy  Gichin  Funakoshi  đã nói:  “Trong Karate không có kỹ thuật tấn công”, chiều hướng giải quyết chính trong những trường hợp này vẫn chỉ là hóa giải và luô n luôn  trong tư thế tự vệ. Karatedo không  đơn thuần  chỉ là những  kỹ thuật  đấm đá tay không  mà nó bao gồm cả quá trình  tu tập tinh  thần song song với rèn luyện  thể chất. Kỹ thuật song song với đạo đức đã được nung đúc trên nền tảng triết  lý  đạo  Phật (Bukyo),  Thần  đạo (Shinto)  và Võ  đạo (Budo). Trong  đó tâm thế đạo đức Phật giáo  là yếu tố tinh thần, còn Thần đạo và Võ đạo là yếu tố hành vi ứng xử trong cuộc sống xã hội. Chữ Do của Karate - Do có nghĩa là Đạo - là con đường dẫn dắt chúng  ta đến Chân - Thiện  - Mỹ. Các võ sư Karate thường khuyên các đệ tử phải tu luyện  sao cho có thể hợp nhất được tinh thần và thể chất thành  một khối thống  nhất,  không  thể tách rời nhau.  Mô hình  ứng xử lý tưởng theo các võ sư phải là: “Bắt ý thức phải lệ thuộc vào thể chất; còn thể chất phải tuân thủ sự chi phối của ý thức mình”.  Một thành tố quan trọng của mô hình  đó là phải tuân thủ những  đức lệ mà mọi võ sinh  phải rèn luyện  thật dày công trong suốt cả cuộc đời hoặc trong từng chặng,  mới hy vọng  trở thành  một  người hiểu  biết đúng  đắn, rõ ràng  về Không Thủ Đạo. Một Karateka chân chính  phải rèn luyện cả hai mặt văn hóa và kỹ thuật song hành và phải có hứng thú cả hai. Chiêm nghiệm bản thân và cuộc sống qua một số câu danh ngôn của các bậc tiền bối như:

 

“ - Chiến thắng vạn quân không bằng tự chiến thắng mình ”

 

“- Khuất phục kẻ xấu bằng con đường hòa bình chính  là mục đích của Karatedo”

 

“- Người học võ không chỉ rèn luyện  thể chất và kỹ năng chiến  đấu, mà phải hành đạo thông  qua võ thuật,  đó là Võ đạo”

 

“- Người biết dẹp bỏ tự ái thì trau dồi được nghệ  thuật,

người gặp ân oán biết hóa giải là người hiểu được Đạo”

 

“- Cái mà Karatedo muốn đạt tới chính  là phép đối nhân, xử thế; kỹ thuật chiến đấu chỉ là phương tiện”

 

“- Không  khắt khe,  ta khó  lòng  sống  sót. Không  mềm mỏng, ta sẽ chẳng đáng sống ở đời”

 

“- Vết thương  bằng gươm giáo  có thể lên da non, như ng

vết thương tinh thần thì chẳng bao giờ lành sẹo”

 

“- Người biết lượng thứ không phải là người ngu ngốc, kẻ

ngu ngốc thường là những kẻ chẳng hề biết tha thứ”

 

“- Làm giàu tri thức là làm giàu ứng xử, giúp người là giúp

mình”

 

“- Không có trung tâm, không có giới hạn là có chân lý”

 

“- Nếu sức mạnh mà không có công lý thì sức mạnh đó trở nên vô nghĩa”

 

“- Đạo đức, phẩm hạnh con người không chỉ là nền tảng của một cuộc sống có ý nghĩa mà còn là bản lề của sự thành công”

 

“- Giúp người nấu cơm thì được ăn, giúp người đánh nhau

thì chảy máu”

 

“ - Cái mất không bao giờ mất hẳn, cái còn không hẳn mãi

là còn”

 

“ - Hạnh phúc là cho và sống vì người khác”

 

“- Tinh  thần Võ đạo là sống quên mình.  Diệt bỏ tự ngã, khổ luyện  trong sinh tử, chắc chắn sẽ tịnh tiến,  vì diệt bỏ tự ngã là tức là đang sống”

 

Bạn tập Karatedo được một thời gian  khá dài mới thẩm thấu được môn nghệ thuật này, nó luôn tạo hưng phấn kích thích  sáng tạo với cảm giác bình  yên và một niềm  tin vào cuộc sống.  Nó luôn  hấp dẫn như  bình  minh  tươi sáng  và trong lành nên không làm bạn nản lòng  khi tập luyện  hàng vạn lần chỉ một động tác đơn giản.  Trong Karate bạn phải không ngừng đẽo gọt, tinh luyện và sáng tạo nó mới trở thành vô chiêu thức. Người tập không một hệ thống mặc định nào mới được sự tự chủ, tự tại và có “Tâm vô uý, Trí vô ngại”. Bạn nên giữ tâm tĩnh lặng, thần trong sáng dù đó là một ngày bão tố hay một ngày bình yên và luôn tin rằng bao giờ cũng là bước đầu tiên mới có ánh sáng tương lai như người Nhật Bản nói:  “Thiên  lý  bắt đầu là một bước chân”.  Karate đã được người Nhật “Đạo hoá” như một loại hình  nghệ thuật trong nền văn hoá Viễn Đông. Đó là hợp nhất sự đơn giản, tinh khiết,  tĩnh lặng,  hòa giải,  an bình, lễ nghĩa  của văn hóa truyền  thống  và tín  ngưỡng  dân tộc mà  biến  thành  Zen. Người Nhật Bản thường nói: “Hoa đẹp nhất là hoa Anh đào, người đẹp nhất là người Võ sĩ”. Vẻ đẹp của hoa anh đào là vẻ đẹp thầm kín bên trong người võ sĩ, tuy không phô diễn


hương sắc nhưng  dịu dàng, tinh  khiết,  khi nở cũng như lúc tàn, đời hoa rất đẹp. Nó ẩn chứa sức sống mãnh  liệt trong cộng đồng trời đất, cũng như người Võ sĩ đạo, luôn  có một phong thái sống hòa hợp, tôn kính, tinh tấn và tĩnh lặng (Hòa, Kính, Tịnh,  An). Do lối sống rất khuôn mẫu về đạo đức nên giới Võ sĩ đạo (Samurai) luôn khiêm tốn và dũng cảm, trung nghĩa  và nhân từ, ảnh hưởng vai trò của các tôn giáo: Thần đạo, đạo Nho, đạo Phật trong nền văn hoá Nhật Bản. Chúng ta nên hiểu Karatedo (Không Thủ Đạo) tức nghệ thuật tự vệ, với nghĩa rộng Kara là tánh không (Sunyata),  không biên độ giữa trời,  người và đất; trạng thái cơ bản tận cùng của vạn 



Văn không Võ là Văn nhu nhược

Võ không Văn là Võ bạo tàn

Bản lĩnh tài năng làm nên nghiệp

Nhân hòa đức độ tạo thành công

FACEBOOK:  TI ẾN

 


 
Copyright© Đại học Duy Tân 2010 - 2024