Các phương pháp xác định trọng yếu
Có các phương pháp sau để xác định trọng yếu, đó là
-
PP một giá trị (single rule)
-
PP chuỗi giá trị (variable rule)
-
PP bình quân (average rule)
-
PP sử dụng công thức (formula rule)
a. Phương pháp một giá trị
Điều kiện thực hiện phương pháp : Cần có các tỷ lệ thích hợp tương ứng với từng chỉ tiêu tài chính được lựa chọn làm cơ sở và tùy thực trạng hoạt động tài chính tại từng đơn vị khách hàng, tùy thuộc mục đích người sử dụng thông tin để KTV lựa chọn chỉ tiêu tài chính cho thích hợp.
Cách thức thực hiện : Lấy 1 tỷ lệ nhất định trên 1 chỉ số tài chính để tính PM. Theo chương trình kiểm toán mẫu của VACPA hiện nay là :
|
Chỉ tiêu
|
Tỷ lệ %
|
|
Lợi nhuận trước thuế
|
5%-10%
|
|
Tổng tài sản
|
1%-2%
|
|
Vốn chủ sở hữu
|
1%-5%
|
|
Tổng doanh thu
|
0,5%-3%
|
b. Phương pháp chuỗi giá trị
Điều kiện thực hiện phương pháp : Cần có các tỷ lệ thích hợp tương ứng với từng chỉ tiêu tài chính được lựa chọn.
Cách thức thực hiện : Mỗi 1 chỉ số tài chính có 1 khoảng giá trị để lựa chọn để tính PM. Ví dụ :
|
Lợi nhuận trước thuế
|
Tỷ lệ %
|
|
< 100 triệu
|
10%
|
|
100-500 triệu
|
9%
|
|
500 triệu – 1 tỷ
|
8%
|
|
1 tỷ – 2 tỷ
|
7%
|
|
2 tỷ – 3 tỷ
|
6%
|
|
> 3 tỷ
|
5%
|
c. Phương pháp bình quân
Điều kiện thực hiện phương pháp : Cần có các tỷ lệ thích hợp tương ứng với từng chỉ tiêu tài chính được lựa chọn.
Cách thức thực hiện : Sử dụng nhiều chỉ tiêu khác nhau trên BCTC nhân với các tỷ lệ tương ứng sau đó xác định PM bằng cách chọn số lớn nhất, nhỏ nhất hoặc số bình quân.
Ví dụ :
|
Cơ sở xác lập
|
Số liệu trên BCTC
|
Tỷ lệ %
|
Số tiền
|
|
Tổng tài sản
|
100.000
|
1
|
1.000
|
|
Doanh thu thuần
|
60.000
|
0,5
|
300
|
|
LN trước thuế
|
5.000
|
10
|
500
|
à Tùy theo sự xét đoán và kinh nghiệm của từng KTV mà PM sẽ là :
-
Số lớn nhất : 1.000 triệu à Ít khi dùng theo Nguyên tắc thận trọng
-
Số nhỏ nhất : 300 triệu
-
Số bình quân : 600 triệu
d. Phương pháp công thức
Việc sử dụng công thức để xác định mức trọng yếu tổng thể cho toàn bộ BCTC có thể được thực hiện tùy theo từng công ty, tập đoàn kiểm toán khác nhau. Cơ sở để xây dựng công thức đó là những tính toán thống kê khoa học trên dữ liệu của khách hàng qua một quá trình hoạt động. Ví dụ công ty kiểm toán KPMG vào năm 1988 đã sử dụng công thức sau để xác định mức trọng yếu :
PM = 1,84 x (số lớn hơn giữa doanh thu và tài sản) x 2/3