Vấn đề đạo đức kinh doanh trong các sản phẩm của công ty Vinamilk

I- Lời mở đầu

        Đạo đức đã được con người nghiên cứu từ rất lâu. Nó gắn liền với cuộc

sống, nó có mặt trong tất cả các hoạt động của con người. các vấn đề về đạo

đức không được qui đinh rõ trong một bộ luật nào nhưng con người xem nó

như những chuẩn mực chung, những qui tắc xử sự chung của toàn xã hội. Bắt

đầu từ khi xuất hiện sự trao đổi hàng hóa, thì mối quan hệ giữa xon người trở

nên phức tạp hơn. Đạo đức xã hội nói chung không đủ để giải thích những

hiện tượng phức tạp nay sinh trong những mối quan hệ mới này, và cần có

thêm những qui tắc ứng xử mới  phù hợp để hướng dẫn hành vi con người

trong mối quan hệ mới, khi đó một ngành khoa học mới xuất hiên đó là đạo

đức kinh doanh. Vậy đạo đức kinh doanh cũng đã xuất hiên từ rất lâu nhưng

nó chỉ bắt đầu được nghiên cứu nghiêm túc, và phát triển thành một ngành

khoa học vào nửa sau thế kỷ XX.  Đạo đức kinh doanh là một tập hợp các

nguyên tắc, chuẩn mực có tác dụng điều chỉnh, đánh giá và kiểm soát hành vi

của chủ thể kinh doanh. Các chuẩn mực về đạo đức kinh doanh đặt ra để điều

chỉnh các hành vi kinh doanh theo khuôn khổ pháp luật và theo những chuẩn

mực đạo đức xã hội vốn có từ rất lâu của con người. Ngày nay đạo đức kinh

doanh rất được nhiều người quan tâm, khi trên thị trường số hành vi vi phạm

đạo đức kinh doanh ngày một tăng. Rất nhiều các doanh nghiệp vì lợi nhuận

mà đã có những hành vi phi đạo đức trong kinh doanh. Để biết thêm về các

vấn đề trong đạo đức kinh doanh chúng ta hãy cùng xem xét tình huống dưới

đây

II- Tình huống

“ sữa tươi nguyên chất” Vinamilk

          Đầu tháng 9 năm 2006, dư luận không ngớt xôn xao việc “sữa tươi

nguyên chất” của Vinamilk - một công ty hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất

sữa ở Việt Nam đã đưa thông tin thiếu chính xác trên các bao bì sản phẩm

được gọi là sữa tươi nguyên chất của mình. Trên các sản phẩm sữa tươi của

Công ty, thông tin về tỉ lệ thành phần nguyên liệu rất nhập nhằng và một số

sản phẩm thì không đạt tiêu chuẩn. Sự việc đã gây cú sốc đối với người tiêu

dùng, khiến người tiêu dùng đã mất lòng tin đối với Công ty Vinamilk cũng

như với các hãng sữa Việt Nam, đa số người tiêu dùng đã chuyển sang dùng

sữa nước ngoài làm cho doanh số bán hàng của nhiều hãng sữa Việt Nam

giảm đi nhanh chóng. Người tiêu dùng cảm thấy rất bất bình với vụ việc “sữa

tươi” của Vinamilk. Họ có thể không bất bình, không lo lắng và có thể nói là

hoảng sợ được sao khi sự việc này có liên quan trực tiếp tớ sức khỏe của

mình, loại sữa lâu nay mình dùng lại không có thông tin đầy đủ về tỉ lệ thành

phần nguyên liệu và hơn thế nữa một số sản phẩm lại không đạt tiêu chuẩn

“túi sữa chưa hết hạn sử dụng đã hỏng, túi phồng lên, tư vỡ ra và có mùi rất

“đặc trưng”. Trước những phản ứng dữ dội ấy của người tiêu dùng, các cơ

quan điều tra đã vào cuộc. Thoe điều tra cho thấy, trong số 9 hãng sản xất sữa

tươi hiện đang có sản phẩm đang tiêu thụ tại Việt Nam thì chỉ có 3 đơn vị sử

dung sữa bò tươi nguyên chất. Vây rất nhiều sản phẩm gọi là “sữa tươi tiệt

trùng” được bán đầy trên thị trương thực chất là gì? Điều này cho thấy rằng

rất nhiều các Công ty sữa Việt Nam đã quảng bá không chính xác  thông tin

về các sản phẩm của mình, trong đó nổi bật nhất là Công ty sữa Vinamilk.

Đầu năm 2006, Công ty Vinamilk đã tung ra thị trường một loại sữa có tên là

“sữa tươi nguyên chất tiệt trùng không đường”, với những dòng trên bao bì

sản phẩm “nguồn dinh dưỡng ừ thiên nhiên mỗi ngày”, đã làm người tiêu

dùng tin rằng đây là sữa tươi chính hiệu. Nhưng sự thật trong các hộp sữa kia

là gi? Sữa tươi nguyên chất? không phải như vậy tất cả đều rất nhập nhằng.

Dù bao bì sản phẩm nhà sản xuất đã có ghi một số thông tin như thành phần

bơ chiếm 3.5% hay phần trăm của vitamin, can xi, chất béo...Nhưng tỉ lệ về

sữa tươi, sữa bột thì không hề có một thông số nào, tất cả đều rất chung

chung, trên bao bì sản phẩm chỉ có một câu rất nhập nhằng “thành phần gồm

sữa tươi, sữa bột” mà không biết tỉ lệ chúng là bao nhiêu. Khi sản phẩm được

tung ra thị trường, bà Mai Kiều Liên, tổng giam đốc công ty sữa Vinamilk

cho biết “sữa tươi của công ty là sữa tươi tiệt trùng nguyên chất 99%”. Nhưng

theo điều tra thì vào đầu năm 2006 Công ty Vinamilk đã thu mua 68 triệu lít

sữa tươi và sản xuất được 79 triệu lít. Căn cứ vào các thông số trên thì khoảng

11 triệu lit “sữa tươi nguyên chất” không nằm trong số sữa đã thu mua. Vậy

để có 11 triệu lit sữa tươi kia thì Vinamilk đã cho những gì vào sản phẩm gọi

là “sữa tươi nguyên chất” của mình, và trong những hộp “sữa tươi” kia được

bao nhiêu phần trăm là sữa tươi. Theo ông Nguyễn Đăng Vang, Cục trưởng

Cục chăn nuôi thì: “Vinamilk có hệ thống thu mua nguyên liệu trong nước,

nên tỉ lệ sữa bò tươi nguyên chất trong sản phẩm có cao hơn nhưng cũng

không vượt qua 30%. Như thế, 70% thành phần còn lại trong “sữa”, là cái gì?

Trong khi đó, theo tiêu chuẩn của Việt Nam yêu cầu sữa tươi tiệt trùng phải

có 99% nguyên liệu là sữa tươi. Vậy lâu nay các loại sữa tươi bán đầy trên thị

trường là sữa gì? Còn vấn đề sức khỏe người tiêu dùng thì ai chụi trách

nhiệm?

III- Quan điểm của em về tình huống

      Theo em trong tình huống này công ty Vinamilk đã có hành vi phi đạo

đức trong kinh doanh và khía cạnh đạo đức kinh doanh ở đây là đạo đức trong

marketing. Công ty Vinamilk đã có hành vi quảng cáo phi đạo đức. Nó thể

hiện ở:

   Thứ nhất Vinamilk đã quảng cáo với thông điệp mơ hồ cho sản phẩm của

mình. Trong tình huống trên ta thấy, trên bao bì các sản phẩm “sữa tươi

nguyên chất” của mình Vinamilk đã không đưa một thông số nào về thành

phần tỉ lệ sữa tươi, sữa bột. Vinamilk đã khai thác, lợi dụng lòng tin sai lầm

của khách hàng về sản phẩm của mình để bán được hàng nhiều hơn và thu

được lợi nhuận nhiều hơn. Trong thời đại ngày nay, khi mức sống đang được

cải thiện thì vấn đề về sức khỏe được người dân đặt lên hàng đầu, mọi người

đã có ý thức lựa chọn những sản phẩm có lợi cho sức khỏe của mình nhưng

vốn kiến thức của họ về sản phẩm thì còn quá hạn hẹp. Lợi dụng điểm này thì

đa số các doanh nghiệp đã sử dụng các công cụ marketing hiện đại “đánh”

vào lòng cả tin và sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng về sản phẩm để được

người tiêu dùng chọn sản phẩm của mình nhiêu hơn. Và Vinamilk không nằm

ngoài số doanh nghiệp đó. Những dòng quảng cáo “sữa tươi nguyên chất tiệt

trùng không đường”, “nguồn dinh dưỡng từ thiên nhiên mỗi ngày” trên bao bì

sản phẩm của mình đẫ khiến người tiêu dùng hiểu nhầm về sản phẩm. Thử

hỏi khi đọc những dòng chữ “sữa tươi nguyên chất”, “nguồn dinh dưỡng từ

thiên nhiên” cộng với lòng tin vào một doanh nghiệp sản xuất sữa hàng đầu

tại Việt Nam thì mấy ai lại không quyết định chọn sản phẩm của công ty. Dù

đã có ý thức lựa chòn sản phẩm tốt nhưng với vốn kiến thức còn hạn hẹp về

sản phẩm thì đa số người tiêu dùng cũng chỉ biết là: “sữa tươi nguyên chất”

thì tốt hơn một số loại sữa khác như sữa bột, sữa hoàn nguyên...và tốt cho sức

khỏe của mình hơn. Bởi vậy, đa phần người tiêu dùng sẽ không ngần ngại đưa

ra quyết định chọn sữa tươi nguyên chất. Nhưng người tiêu dùng đã thực sự bị

hụt hẫng khi họ biết loại “sữa tươi” lâu nay mình dùng lại không phải “sữa

tươi nguyên chất” như lời quảng cáo của nhà sản xuất, thì cảm giác bị lừa đối,

bị phản bội là không thể không có trong tư tưởng của mỗi người tiêu dùng, rồi

những câu hỏi đặt ra “sức khỏe của mình, của người thân có sao không?” khi

những lô sữa kia không phải là sữa nguyên chất và đáng sợ hơn nũa là có

những lô sữa kém chất lượng đến thế “sữa tự vỡ ra và có mùi “đăc trưng””.

Vậy thì lợi ích cuar người tiêu dùng để ở đâu? Phải chăng chúng ta đang sống

trong thời đại ma lợi nhuận đặt lên trên lợi ích người tiêu dùng?

Thứ hai để che dấu cho sản phẩm “sữa tươi nguyên chất” của mình, Vinamilk

đã quảng cáo một cách rất  mập mờ thông tin sản phẩm của mình. Bao bì sản

phẩm ghi “sữa tươi tiệt trung nguyên chất không đường” nhưng thông số về tỉ

lệ phần trăm về sữa tươi, sữa bột là bao nhiêu thì không hề được nhà sản xuất

xướng lên. Vì sao họ phải che dấu? rõ ràng đây không phải là sữa tươi nguyên

chất. Vậy bao nhiêu lô “sữa tươi nguyên chât” của Vinamilk bán đầy trên thị

trường thực chất là sữa gì? Hành vi này của Vinamilk có thể nói là hành vi

thiếu tôn trọng người tiêu dùng, phản bội lòng tin của người tiêu dùng vào sản

phẩm của Công ty. Người tiêu dùng đã dùng những loại “sữa tươi” hông hề

biết thực chất bên trong cái mác “sữa tươi nguyên chất” kia là những gì? trong

khi đó người tiêu dùng có quyền được biết chính xác thông tin về sản phẩm.

Vậy ở đây rõ ràng hành vi marketing của công ty Vinamilk là hành vi phi đạo

NGUỒN: 123doc.org