Chọc dò ống sống thắt lưng (LP) với kiểm tra dịch não tủy là một công cụ chẩn đoán quan trọng đối với một loạt các bệnh lý thần kinh nhiễm trùng và không nhiễm trùng. Các kỹ thuật, chỉ định, chống chỉ định và biến chứng của LP ở người lớn sẽ được xem xét.
Chọc dịch não tủy thắt lưng là một thủ tục cấp cứu phổ biến. Nó được sử dụng phổ biến nhất trong chẩn đoán để phát hiện nhiễm trùng thần kinh trung ương, xuất huyết dưới nhện và các quá trình viêm. Nó cũng có thể được điều trị ở những bệnh nhân bị tăng huyết áp nội sọ vô căn. Trước khi thực hiện các nhà cung cấp dịch vụ chọc dò thắt lưng phải thông thạo các cách tiếp cận khác nhau đối với thủ thuật và nhận thức được các biến chứng có thể xảy ra. Như với bất kỳ thủ tục nào, chuẩn bị tốt là chìa khóa cho một kết quả thành công.
-
Sự hiện diện của tăng áp lực nội sọ (ICP), bất kể nguyên nhân nào, đều có thể làm tăng nguy cơ thoát vị thân não hoặc tiểu não ở cấp độ ổ não.
-
Sử dụng thuốc chống đông máu (ví dụ: Warfarin, enoxaparin, v.v.) do tăng nguy cơ phát triển tụ máu ngoài màng cứng.
-
Bằng chứng về viêm mô tế bào hoặc áp xe trên khu vực sẽ thực hiện LP do nguy cơ đưa nhiễm trùng vào khoang dưới nhện.
Bệnh thoái hóa khớp đáng kể hoặc các cuộc phẫu thuật lưng trước đây có thể có phần cứng (Lưu ý: Nhiều bệnh nhân trong số này có thể yêu cầu LPND dưới soi huỳnh quang).
Đặt bệnh nhân ở tư thế nằm nghiêng, hoặc ngồi thẳng lưng nghiêng về phía trước trên một chiếc bàn nhỏ:
-
Không thể thu được chính xác áp lực mở nếu bệnh nhân nằm thẳng.
-
Nếu áp lực mở được chỉ định, bệnh nhân sẽ cần phải duỗi thẳng người sau khi đâm kim để đo chính xác áp lực đóng mở, vì chúng có thể bị tăng sai khi áp lực lên bụng ở tư thế thai nhi.
Xác định vị trí khoang L3, L4 bằng cách xác định vị trí mào chậu trên và đặt ngón tay cái của bạn ở đường giữa của cột sống. Sờ bên trên và bên dưới để xác định không gian rộng nhất và cố gắng đánh dấu vị trí bằng móng tay cái của bạn hoặc tạo một vết lõm nhỏ bằng vật thể như bút hoặc nắp kim.
Làm sạch da vô trùng bằng cách sử dụng chlorhexidine skin prep: Một số bác sĩ sẽ làm điều này bằng cách sử dụng chuẩn bị da được cung cấp trong khay LP sau khi họ đeo găng tay vô trùng
Mang găng tay, khẩu trang và đồ bảo hộ vô trùng theo chính sách của tổ chức
Kết thúc việc đặt khay LP bao gồm mở các ống dịch não tủy để chuẩn bị tiếp cận dễ dàng và dán màn vô trùng cho bệnh nhân
Rút và tiêm 10mL lidocain 1% hoặc 2% (không chứa chất bảo quản; không có epinephrine) vào khu vực: Cân nhắc tiêm thuốc tê ở mức trên hoặc dưới khu vực này trong trường hợp cần điều chỉnh
Chèn kim tủy sống theo hướng một góc nhỏ (tưởng tượng hướng về phía rốn) và với góc xiên của kim hướng đến các sợi dọc để cố gắng tách các sợi thay vì cắt chúng:
-
Nếu bệnh nhân nằm ở tư thế nghiêng về bên, góc xiên phải được hướng lên trên
-
Nếu bệnh nhân đang ngồi thẳng lưng và nghiêng về phía trước, góc xiên phải được hướng sang trái hoặc phải
Sự xâm nhập vào khoang dưới nhện thường được mô tả là cảm thấy cảm giác "bật", kim chèn (bịt kín) sau đó được rút ra và dịch não tủy sẽ bắt đầu chảy ra
Cho bệnh nhân từ từ duỗi chân ra (nếu nằm nghiêng)
Gắn áp kế vô trùng vào đầu kim tủy sống để đo áp suất mở:
-
Áp suất mở bình thường: <20cm H2O
-
Đo áp lực mở là rất quan trọng để đánh giá viêm màng não do cryptococcus hoặc pseudotumor cerebri
-
Nếu nghi ngờ sự tắc nghẽn của dòng chảy dịch não tủy đến khoang dưới nhện tủy sống, bác sĩ lâm sàng có thể thực hiện xét nghiệm Queckenstedt-Stookey
Đổ hết áp kế vào ống CSF số 1 và khoảng 10 giọt dịch não tủy vào ống số 2 - 4 (lưu ý: một số cơ sở chỉ sử dụng 3 ống)
Đo áp suất đóng (nếu được chỉ định)
Lắp lại kim chèn (bộ bịt) và rút kim cột sống và ngay lập tức áp dụng áp lực và băng dính trên vị trí chèn.
Trong khi cách dạy truyền thống là để bệnh nhân nằm thẳng sau khi làm thủ thuật, không có bằng chứng nào cho thấy nó có bất kỳ ảnh hưởng nào đến sự phát triển của đau đầu sau LP. Đồng thời, không có hại gì khi bệnh nhân nằm thẳng nếu họ muốn làm như vậy.
Mặc dù thiếu bằng chứng, một số bác sĩ sẽ cho bệnh nhân nằm sấp với một chiếc gối dưới bụng để tăng áp lực lên các mô xung quanh khu vực LP với suy nghĩ rằng nó có thể ngăn chặn dịch não tủy bị rò rỉ.
Mặc dù chỉ dựa trên ý kiến của chuyên gia, một số bác sĩ sẽ khuyến khích và khuyên bệnh nhân uống thêm chất lỏng để giúp thay thế dịch não tủy thoát ra ngoài và ngăn ngừa đau đầu (hoặc cho bệnh nhân truyền dịch IV nếu được bảo đảm)
Ghi nhãn ngay lập tức các ống CSF để các ống được cầm tay chuyển đến phòng thí nghiệm để phân tích
Nếu nghi ngờ viêm màng não, bắt đầu dùng kháng sinh theo kinh nghiệm có hoặc không có steroid dựa trên tình huống lâm sàng
Lặp lại đánh giá thần kinh để đánh giá xem có bất kỳ thay đổi nào sau LP
Ghi lại quy trình, số lần thử, áp suất đóng và mở (nếu có), tổng lượng dịch não tủy thoát ra.