Nhận định chung

Hội chứng bong vảy da do tụ cầu hay bệnh Ritter được bác sĩ người Đức Gotfried Ritter von Rittershain mô tả lần đầu vào năm 1878. Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ do độc tố của tụ cầu vàng gây ra và có thể gây thành dịch ở trẻ sơ sinh trong bệnh viện.

Tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus) tiết ra độc tố gây bong da lưu hành trong máu người bệnh. Có 2 loại độc tố khác nhau là exfoliative toxin A và B (ETA, ETB). Các độc tố làm phân cắt desmoglein 1 (thường nằm ở lớp hạt của thượng bì) gây ra các bọng nước khu trú nông, dễ vỡ và bong vảy rất nhanh.

Phác đồ điều trị bong vảy da do tụ cầu (bệnh Ritter)

Nguyên tắc chung

Kháng sinh toàn thân.

Bồi phụ nước-điện giải/nâng cao thể trạng.

Điều trị cụ thể

Tùy tình hình dịch tễ để lựa chọn kháng sinh, tốt nhất là amoxicillin phối hợp với acid clavulanic: trẻ em < 12 tuổi: 30 mg/kg/ngày chia 2 lần, trẻ em > 12 tuổi: 40mg/kg/ngày. Thời gian điều trị 7ngày.

Tụ cầu vàng nhạy cảm methicillin: oxacillin 150 mg/kg/ngày chia đều 6 giờ/lần trong 5 - 7 ngày.

Tụ cầu vàng kháng methicillin: vancomycin 40 - 60 mg/kg/ngày chia đều 6 giờ/lần trong 7 - 14 ngày.

Điều trị hỗ trợ: kem, mỡ dưỡng ẩm để nâng cao khả năng hồi phục của da.

Tiến triển và biến chứng

Đáp ứng tốt với điều trị và thường khỏi hoàn toàn sau 5-7 ngày.

Trường hợp nặng có thể gây tử vong, nhất là ở trẻ suy dinh dưỡng, người suy thận hay suy giảm miễn dịch.

Biến chứng: nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi…