Những câu ca dao tục ngữ của cha ông khi nói về văn hóa ăn uống Việt nam:
1. Địa phương nào, món ăn nấy .
* Chẳng ai nhớ cháo làng Ghề
Nhớ cơm phố Mía, nhớ chùa Đông Viên.
* Dưa La, cà Láng , nem Báng, tương Bần
Nước mắm Van Vân, cá rô Đầm Sét.
* Yến xào Vĩnh Sơn
Nam sâm Bố Trạch
Cua gạch Quảng Khê
Sò nghêu Quan Hà
Rượu dâu Thuần Lý
* Nem cá Hoa Vàng
Bánh tổ Hội An
Khoai lang Trà Kiệu
Thơm rượu Tam kỳ
* Muốn ăn bánh ích lá gai
Lấy chồng Bình Định sợ dài đường đi.
* Gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còng
Về sông ăn cá ,về đồng ăn cua.
2. Tập quán lễ nghi qua mỗi món ăn
*Anh thương em chẳng nại sang giàu
Mứt hồng đôi lượng , trà Tàu đôi cân.
* mâm trầu hủ ruợu đàng hoàng
Cây mai đến nói, phụ mẫu nàng thì xong.
* Tay bưng quả nếp vô phòng
đèn hương đôi ngọn , chữ bá tòng cầu hôn.
*Tiếng đồn con gái Phú Yên
Con trai Bình Thuận đi cưới một thiên cá mòi.
* Mẹ tôi tham thúng xôi dền
Tham con lợn béo, tham tiền Cảnh Hưng
Tôi đã bảo mẹ "đừng".
Mẹ hấm mẹ hứ mẹ bưng ngay vào
Bây giờ chồng thấp vợ cao
Như đôi đũa lệch so sao cho vừa.
3. Tình yêu quê hương xứ sở.
*Rủ nhau xuống bể mò cua
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
Ai ơi, chua ngọt đã từng
Non xanh, nước biếc ta đừng quên nhau.
* Ta về ta lấy cần câu
Câu con cá bống ,nấu canh tập tàng.
4. Lòng hiếu thảo
*Năm tiền một khúc cá buôi
Giã gạo cho trắng mà nuôi mẹ già.
* Má ơi đừng đánh con đau
Để con bắt ốc hái rau má nhờ
Má ơi đừng đánh con hoài
Để con bắt ốc hái xoài mà ăn.
*Đói lòng ăn đọt chà là
Để cơm nuôi mẹ , mẹ già yếu răng.
5. Tình cảm nam nữ.
* Rượu nằm trong nhạo chờ nem
Anh nằm phòng vắng chờ em một mình .
* Bữa ăn có cá cùng canh
Anh chưa mát dạ bằng anh thấy nàng.
* Cầm tay em như ăn bì nem gỏi cuốn
Dựa lưng nàng như uống chén rượu ngon.
Về tầm quan trọng của ăn uống
* Trời đánh còn tránh bữa ăn
* Có thực mới vực được đạo
* Dân dĩ thực vi tiên (người dân lấy ăn làm đầu)
* Ăn được ngủ được là tiên
Về cách ăn và thái độ trong ăn uống
* Ăn trông nồi, ngồi trông hướng
* Miếng ăn là miếng nhục
* Một miếng giữa đàng bằng một sàng xó bếp
* Ăn cây nào rào cây nấy
* Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Về đặc sản các vùng miền
* Ăn Bắc mặc Nam. (Bắc ở đây là miền Bắc, còn Nam là miền Nam Việt Nam).
* Ăn Bắc mặc Kinh. (Bắc ở đây là miền Bắc, còn Kinh là xứ Huế).
* Bánh cuốn Thanh Trì, bánh gì (giầy) Quán Gánh.
* Bánh giầy làng Kẻ, bánh tẻ làng So
* Bánh đúc làng Kẻ, bánh tẻ làng Diễn
* Giò Chèm, nem Vẽ, chuối Xù.
* Dưa La, cà Láng, nem Báng, tương Bần. Nước mắm Vạn Vân, cá rô đầm Sét
* Ổi Định Công, hồng làng Quang, chè vối cầu Tiên, rượu hũ làng Ngâu, bánh đúc trâu làng Tó...
* Kẹo mạch nha An Phú, kẻ Lủ thì bán bỏng rang, khoai lang Triều Khúc,...
* Cháo Dương, tương Sủi v.v.
Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì
Tương Bần, húng Láng có gì ngon hơn?
Vải Quang, húng Láng ,ngổ Đầm
Cá rô đầm Sét, sâm cầm Hồ Tây
Thanh Trì có bánh cuốn ngon
Có gò Ngũ nhạc có con sông Hồng
Bí quyết nấu nướng
Con gà cục tác lá chanh
Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi
Con chó khóc đứng khóc ngồi
Mẹ ơi đi chợ mua tôi đồng riềng
Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon
Về các món ăn kỵ nhau
Trứng vịt, lẫn tỏi, than ôi?
Ăn vào chắc chết, mười mươi rõ ràng!
Mật ong, sữa, sữa đậu nành?
Ăn cùng tắc tử - phải đành xa nhau!
Gan lợn, giá, đậu nực cười?
Xào chung, mất sạch bổ tươi ban đầu!
Thịt gà, kinh giới kỵ nhau?
Ăn cùng một lúc, ngứa đầu phát điên!
Thịt dê, ngộ độc do đâu?
Chỉ vì dưa hấu, xen vào bữa ăn!
Ba ba ăn với dền, sam
Bụng đau quằn quại, khó toàn vẹn thân!
Động kinh, chứng bệnh rành rành?
Là do thịt lợn, rang chung ấu Tầu!
Chuối hột ăn với mật, đường?
Bụng phình, dạ trướng, dọc đường phân rơi!
Thịt gà, rau cải có câu?
Âm dương, khí huyết thoát vào hư vô!
Trứng vịt, lẫn tỏi, than ôi?
Ăn vào chắc chết, mười mươi rõ ràng!
Cải thìa, thịt chó xào vô?
Ăn vào, đi tả, hôn mê khôn lường!
Sữa bò, cam, quýt, bưởi, chanh?
Ăn cùng một lúc, liên thanh sấm rền!
Quả lê, thịt ngỗng thường thường?
Ăn vào cơ thể đùng đùng sốt cao!
Đường đen pha sữa đậu nành?
Đau bụng, tháo dạ, hoành hành suốt đêm!
Thịt rắn, kị củ cải xào?
Ăn vào, sao thoát lưỡi đao tử thần!
Nôn mửa, bụng dạ không yên?
Vì do hải sản ăn liền trái cây!
Cá chép, cam thảo, nhớ rằng?
Ăn chung, trúng độc, không cần hỏi tra!
Nước chè, thịt chó no say?
Thỉnh thoảng như thế, có ngày ung thư!
Chuối tiêu, môn, sọ phiền hà?
Ruột đau quằn quại, như là dao đâm!
Khoai lang, hồng, mận ăn vô?
Dạ dày viêm loét, tổn hư tá tràng!
Ai ơi, khi chưa dọn mâm?
Nhắc nhau nấu nướng, sai lầm hiểm nguy!
Giàu Vitamin C chớ có tham (1)
Nấu cùng ốc, hến, cua, tôm, nghêu, sò!
Ăn gì? ăn với cái gì?
Là điều cần nhớ, nên ghi vào lòng!
Chẳng may ăn phải, vài giờ?
Chúng tạo chất độc bảng A chết người!
Quý nhau mời tiệc lẽ thường!
Thức ăn tương phản, trăm đường hại nhau!
---------------------
Nguồn: ST