10 quyển sách định hình thời niên thiếu
Những cuốn sách dành cho thanh thiếu niên bày bán trên thị trường hiện nay (The Hunger Games chẳng hạn) không nhiều như trước.
Trong thực tế, tôi cho rằng cuốn sách dành cho thanh thiếu niên thực tế đầu tiên đã không được công bố cho đến tận năm 1967. Tôi nhớ đến The Outsiders – nhiều người trong chúng ta ngấu nghiến cuốn tiểu thuyết này, mặc dù cha mẹ và giáo viên không được chấp thuận nó. Các nhân vật hút thuốc lá và tham gia vào cuộc chiến tranh băng đảng. Vào thời điểm đó, tôi đã có một nhận thức nhẹ nhàng rằng có điều gì đó khác nhau về cuốn sách này; bạn bè của tôi và tôi biết rằng ai đó ở độ tuổi này đã viết nên những trang sách cho thời đại chúng ta. Nó không giống như bất cứ điều gì chúng tôi đã lấy ra khỏi các kệ thư viện lúc trước.
Điều đó không có nghĩa là chúng ta thiếu tài liệu để đọc. Có rất nhiều tiểu thuyết hoàn toàn phù hợp cho trẻ em từ 12 đến 18 tuổi. Một số các tiểu thuyết đã được viết với những người trẻ tuổi (chẳng hạn như Đảo giấu vàng). Nhiều người trẻ tuổi là nhân vật chính. Hầu hết đều dành cho độc giả trưởng thành. Tuy nhiên, chúng vẫn gây được tiếng vang với độc giả trẻ. Như bạn tôi, Erin Martineau từng chia sẻ “Tôi đọc Bắt trẻ đồng xanh từ khi lên chín, và mỗi năm sau đó.”
Vì vậy, với danh sách 10 cuốn sách đã định hình thế hệ chúng ta lớn lên, hãy bắt đầu từ đây.
1. The Catcher in the Rye (Bắt trẻ đồng xanh) của J.D. Salinger
Holden Caulfield gặp vài chuyện đen đủi. Bị đuổi khỏi trường Pennsylvania, một trường dự bị đại học, cậu bé tuổi vị thành niên này đi lang thang quanh thành phố New York và chui vào ở trong một khách sạn tồi tàn mà không dám về nhà (để trì hoãn việc cho cha mẹ biết rắc rối ở trường học). Cậu gặp một vài người bạn cũ, gặp những người lợi dụng mình, cố gắng trả tiền cho một gái điếm để chỉ để tìm người trò chuyện (người khiến cậu ăn một cú đấm vào bụng), và, trong số những tai nạn bất ngờ khác, đưa em gái đi chơi đu quay ở Central Park, nơi cậu đã học được về ý nghĩa của cuộc sống.
Điểm thu hút: Hỏi bất kỳ ai ở tuổi 16, cuộc sống là vô nghĩa – ít nhất đôi khi họ cảm thấy như vậy. Và Holden nói, nói, và nói, và dường như có thể đi vào tâm trí của chúng ta.
Bài học: Holden Caulfield khẳng định rằng những thiếu niên khác cũng gặp nhiều rắc rối không kém gì chúng ta, thực tế, có khi còn tồi tệ hơn. Nhưng những suy nghĩ và cảm xúc của chúng ta mới là quan trọng, ngay cả khi người lớn bác bỏ chúng.
2. Little Women (Những cô gái nhó của Louisa May Alcott
Bốn chị em sống ở Massachusetts giữa thế kỷ 19 đương đầu với các vấn đề rắc rối và cả niềm vui của cuộc sống. Dần dần, họ vượt qua ranh giới giữa những “cô gái nhỏ” và trở thành phụ nữ đúng nghĩa.
Điểm thu hút: Đó là những câu chuyện tình yêu, cảnh tình cảm và xúc động liên quan đến cái chết của Beth đáng yêu. Vì một số lý do, những cậu bé cũng bị cuốn hút bởi cuốn sách này – có lẽ bởi vì có một vài “người đàn ông nhỏ bé” có mối liên hệ với những cô gái tháng Ba.
Bài học: Hãy làm theo trái tim của bạn. Ngay cả Amy, cô em gái nhỏ nhất cũng đã từ chối một người theo đuổi giàu có để ủng hộ của người đàn ông cô yêu.
3. Anne Frank: The Diary of a Young Girl (Nhật kí Anne Frank) của Anne Frank
Trong khi lẩn trốn tại Amsterdam khỏi tay Đức quốc xã và sống ở gần những gia đình khác, Anne ghi chép lại những trải nghiệm hằng ngày của mình cùng với những suy nghĩ và suy tưởng về cuộc sống của cô. Đáng chú ý, Anne luôn luôn lạc quan về cuộc sống và con người.
Điểm thu hút: Có lẽ không ai cầm cuốn sách này lên mà không biết rằng gia đình Anne bị phản bội và vận chuyển đến một trại tử thần của Đức Quốc xã, nơi cô qua đời chỉ một vài tuần trước khi giải phóng. Và cô gái viết nhật ký theo cách rất bình thường và dễ thương.
Bài học: con người có thể vượt qua rất nhiều chuyện bằng cách viết lách.
4. To Kill a Mockingbird (Giết con chim nhại) của Harper Lee
Scout Finch, 6 tuổi kể lại việc cha cô bé, luật sư góa vợ Atticus Finch, bảo vệ một người Mỹ gốc Phi – người đã bị cáo buộc hiếp dâm. Niềm tự tôn của Atticus chỉ dẫn ông tôn trọng cộng đồng da đen, nhưng hai đứa con của ông vẫn sa vào số người da trắng mù quáng.
Điểm thu hút: Người kể chuyện mới chỉ sáu tuổi vào lúc mở đầu cuốn sách, nhưng cô ấy nói chuyện như một người trưởng thành. Người anh hùng là người cha tuổi trung niên của cô. Những bí ẩn liên quan đến một người hàng xóm già nua ẩn dật. Tuy nhiên, cuốn tiểu thuyết này là lựa chọn hoàn hảo cho các thiếu niên. Có lẽ đó là những câu chữ mạnh mẽ đầy sức sống và sự căng thẳng của cốt truyện – cùng với một sự tinh tế nhất định để có thể tiếp cận đến lứa tuổi teen.
Bài học: Từ Atticus chúng ta học được (như con của ông) rằng chúng ta phải hành động theo chân lý. Từ Scout và anh trai của cô, chúng ta hiểu rằng người lớn có thể độc ác (như Bob Ewell) nhưng cũng vô cùng tốt bụng (như Boo Radley).
5. Pride and Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến) của Jane Austen
Elizabeth và chị gái của cô, Jane, tìm thấy tình yêu và hạnh phúc trong bối cảnh thế kỉ 19 ở nước Anh.
Điểm thu hút: Những cảnh Darcy và Elizabeth vô tình gặp nhau ở Pemberley (thái ấp của Darcy) có lẽ là mảnh lãng mạn nhất của văn học. Những tình huống hài hước, những nhân vật ngốc nghếch và dí dỏm được đánh giá cao bởi những người trẻ tuổi.
Bài học: Mỗi lần đọc cuốn tiểu thuyết này, độc giả sẽ ấn tượng bởi khối thời gian và tình cảm bị con người lãng phí do không thẳng thắn với nhau. Bạn luôn bị đối lập với những nguy hiểm, những người ngu ngốc có mặt ở khắp mọi nơi, nhưng rất nhiều người tốt sẽ đứng về phía bạn những khi bạn cố gắng.
6. Of Mice and Men (Chuột và người) của John Steinbeck
Hai công nhân nhập cư chịu đựng gánh nặng tình cảm và kinh tế của cuộc suy thoái khi họ tìm việc làm và cố gắng theo đuổi giấc mơ về việc sở hữu trang trại của riêng mình.
Điểm thu hút: cuốn sách miêu tả một cách sống động về Lennie trí tuệ và ưa thách thức cùng với George thực tế khiến cho độc giả tuổi teen muốn nói chuyện và muốn giúp đỡ. Cô vợ gợi cảm đầy khiêu khích của Curley cũng là một sự mê hoặc.
Bài học: Steinbeck hấp dẫn người đọc khám phá bí mật về sức mạnh của tình bạn. Ông cho phép độc giả cảm thấy thông minh rằng họ thấy được những gì George cảm thấy và lý do tại sao anh ta hành động như vậy.
7. Fahrenheit 451 (451 độ F) của Ray Bradbury
Trong một tương lai lạc vị, sách vở bị cấm. Thay vì dập lửa, thì “lính cứu hỏa” đốt bất cứ thứ gì được in ấn, và mở đầu cuốn sách, một người phụ nữ lớn tuổi kiên quyết không rời ngôi nhà đang cháy của mình. Chàng lính cứu hỏa Guy Montag đã đánh cắp một cuốn sách từ nhà của bà cụ. Thì ra anh ta đã ăn cắp sách trong một thời gian, giấu chúng trong ống điều hòa không khí của mình. Cuối cùng, sau khi bị phản bội bởi vợ và bạn bè, Montag không chỉ đốt nhà riêng của mình, mà còn giết chết cấp trên. Anh bỏ trốn và tìm thấy một cộng đồng của những người ghi nhớ sách vì họ có lòng tin sẽ có một lúc nào đó mọi người phải háo hức tìm tòi kiến thức và vẻ đẹp thực sự.
Điểm thu hút: Teen yêu thích tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, và một nhân vật tuổi teen, một kẻ nổi loạn trí tuệ, đã giúp Montag đặt câu hỏi về chính sách đốt sách. Một câu chuyện đáng sợ nhưng đáng tin.
Bài học: Cuối cùng sẽ chỉ có lòng tốt và sự thật (mà thực sự là bài học của tất cả tiểu thuyết viễn tưởng của Bradbury).
8. The Great Gatsby (Đại gia Gatsby) của F. Scott Fitzgerald
Nick Carraway chuyển tới một ngôi nhà nhỏ bên cạnh khu bất động xa hoa thuộc quyền sở hữu của Jay Gatsby, một triệu phú bí ẩn. Trong vòng tròn xã hội của Nick là cô em họ giàu có, Daisy, và chồng cô, Tom, người đang ngoại tình với một người phụ nữ tên là Myrtle. Nick phát hiện ra nhà triệu phú Gatsby lại đang yêu Daisy nên đã sắp đặt một cuộc gặp gỡ cho hai người. Tom bắt đầu ghen tuông, và Daisy kết thúc tất cả bằng việc giết chết người tình của chồng trong một tai nạn ô tô. Gatsby đứng ra nhận trách nhiệm và bị bắn chết bởi chồng của Myrtle. Không có gì ảnh hưởng đến Daisy và Tom. Ghê tởm bởi cuộc sống trống rỗng của những kẻ giàu có, Nick quyết định chuyển nhà đến miền Trung Tây.
Điểm thu hút thanh thiếu niên: Có tình yêu. Có sự phản bội. Một câu chuyện tuyệt vời.
Bài học: Một cuốn tiểu thuyết mạnh mẽ không bao giờ rời bỏ bạn.
9. The Lord of the Flies (Chúa ruồi) của William Golding
Một nhóm các cậu bé người Anh sống sót sau một vụ tai nạn máy bay trên một hòn đảo xa xôi giữa Thái Bình Dương. Lúc đầu, ba cậu bé – Ralph, Jack và Simon – tạo thành một loại Troika cầm quyền giúp giữ gìn trật tự. Nhưng mọi thứ nhanh chóng bị phá vỡ, và những đứa trẻ bắt đầu tìm cách đánh bật nhau.
Điểm thu hút: Đó là một cuộc phiêu lưu khủng khiếp, nhưng nó vẫn là một cuộc phiêu lưu. Những ai đã đọc xong cuốn sách không khỏi tự hỏi họ đã từng tham gia phe phái nào và đã từng loại bỏ nhân tính của chính mình để tồn tại hay chưa.
Bài học: Con người có thể dễ dàng loại bỏ những cạm bẫy của nền văn minh đến thế nào!
10. Animal Farm (Trại súc vật/Chuyện ở nông trại) của George Orwell
Các loài động vật trong trang trại tiến hành nổi dậy chống lại người nông dân vô trách nhiệm. Lúc đầu, chúng tuân theo “bảy nguyên tắc của cách sống loài vật”, và tất cả đều vui vẻ. Nhưng rồi sau một thời gian, một chú lợn lãnh đạo (tên Napoleon) đã tiếp nhận và thay đổi các quy tắc: Mọi con vật đều bình đẳng, nhưng bây giờ một số nhỉnh hơn những kẻ khác. Dần dà, những con lợn bắt đầu đứng thẳng, mang roi và bắt chước con người, những kẻ áp bức cũ của mình, trong tất cả mọi khía cạnh.
Điểm thu hút: Sự lạc vị được chào đón và yêu mến bởi độc giả tuổi teen. Những độc giả trẻ tuổi hiểu câu chuyện ngụ ngôn của Orwell và nhận thức được điều họ nên làm.
Bài học: Mọi thứ đều không công bằng. Những kẻ lãnh đạo sẽ kéo dài sự mất cân bằng đó!
Thanh Vũ (Huffingpost)