Tôi vẫn luôn nghĩ rằng trên quả địa cầu này không có ai nhạt nhẽo hơn mình. Cuộc sống của tôi là chuỗi ngày cô độc lặp đi lặp lại vòng tròn nhà – trường – thư viện, hoặc thi thoảng là ngồi quán cà phê một mình làm tiểu luận. Ba mẹ tôi chia tay từ hồi tôi còn học trung học, tôi ở với ba. Cuộc sống giữa hai người đàn ông thường là im lặng. Mọi thứ trong cuộc đời tôi hầu như là do ông sắp xếp, tiểu học, trung học, đại học, ngành nghề. Tôi không ủng hộ, cũng không phản đối, chỉ lặng lẽ làm theo những yêu cầu của ông. Tôi không hứng thú với bất cứ lĩnh vực nào, cũng chưa từng thấy mình đặc biệt yêu thích một điều gì.

Tháng ngày giảng đường nhàm chán không tưởng, mỗi ngày với giọng giảng đều đều của các giáo sư và những cái đầu cắm cúi ghi ghi chép chép. Tôi thường cảm thấy ngột ngạt, bí bách trong không gian lớp học và cố gắng kiếm tìm một điều gì mới mẻ trong vô vọng. Những lần như thế, tôi thường trốn tiết và ngồi một mình sau dãy nhà sáu tầng. Ở đây yên tĩnh, tôi có thể ngồi một mình dưới cây hoa sữa chuyển mùa và nhìn lên bầu trời xa xăm. Tôi cảm thấy cuộc đời như một khoảng không vô nghĩa.

Cuối thu, hoa sữa vẫn nồng nàn hương thơm khó tả. Tiết học thuế khô khan và chán ngắt khi mà thầy giáo nói đi nói lại thứ tôi đã đọc cả ngàn lần trong những quyển tài chính công. Tôi ôm cặp trốn ra cửa sau, ngước mặt lên nhìn bầu trời u ám, rồi quyết định lên thư viện mượn vài cuốn sách mang ra chỗ cũ.

Lúc tôi thở dài bất lực với cuộc đời mình, tôi gặp em.

Khoảng không gian quen thuộc bỗng trở nên là lạ, em ngồi dưới gốc cây hoa sữa, ngước mắt nhìn lên bầu trời. Tôi đứng ngây ngốc nhìn cô gái trước mặt, cảm nhận làn gió lướt qua mang theo mùi hoa sữa nhẹ nhàng êm dịu. Tóc ngắn, áo sơ mi trắng, quần tây đen, giày búp bê đen. Giản dị và lặng lẽ như một ngày thu dịu dàng.

Mãi cho đến khi em đi rồi tôi mới định thần lại, như thể tôi vừa lạc vào một không gian mơ màng dịu dàng hương hoa và khác xa với bầu trời xám xịt kia. Tôi nhìn lên những chùm hoa trắng và mỉm cười. Dưới gốc cây hoa sữa ngày hôm đó, tôi nhặt được một cuốn sổ.

….

Có thể em bỏ quên trong lúc vội vã, và tôi sẽ tìm cách trả lại. Tôi vẫn luôn nghĩ như thế dù chưa biết em là ai và bằng cách nào có thể gặp được em. Những ngày sau đó tôi vẫn tìm đến khoảng không gian quen thuộc, nhưng em chưa từng xuất hiện thêm một lần nào mỗi khi tôi đến. Tôi bắt đầu không nén nổi sự tò mò và quyết định đọc nó vào một ngày mưa bên cửa sổ phòng mình. Đó là một cuốn sổ xinh xắn chép những dòng thơ của Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh.

“Bác thợ mộc nói sai rồi

Nếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xa

Tại sao cây táo lại nở hoa

Sao rãnh nước trong veo đến thế?

Con chim sẻ tóc xù ơi

Bác thợ mộc nói sai rồi”

Những dòng chữ ẩn hiện trước mắt tôi như màn mưa nhạt nhòa ngoài khung cửa sổ. Ký ức đưa tôi về một ngày xưa xa…

Hình như có một thời tôi cũng có thói quen sưu tầm những câu thơ yêu thích, hoặc đôi dòng trích dẫn vu vơ. Hình như có một thời, tôi mê mẩn viết những bài văn mang tâm tư của một kẻ chân thành… Ngày ấy tôi vẫn còn học những năm đầu trung học, mẹ vẫn còn ở đây và nhìn tôi bằng ánh mắt trìu mến mỗi khi tôi thức khuya học bài. Năm ấy tôi 14 tuổi, nhà trường bắt đầu chọn đội tuyển các môn để thi học sinh giỏi thành phố. Tôi học đều gần như tất cả các môn và đứng trước lựa chọn về con đường sắp tới. Có lẽ tôi thích môn học mang đến cho tôi những cảm xúc đa chiều và những câu chuyện đầy tính nhân văn, môn học cho tôi đắm mình vào một thế giới khác, không có áp lực, chỉ có những tâm tư trải dài…

Những đêm dài mùa đông ngồi đọc tài liệu, tôi thấy thời gian như giãn ra dưới làn khói dịu dàng từ ly sữa nóng mẹ pha. Mẹ từ tốn và dịu hiền, luôn mang đến cho tôi cảm giác an toàn và ấm áp. Mẹ luôn nói rằng chỉ cần đó là điều tôi muốn, mẹ sẽ ủng hộ tôi lựa chọn.

Mọi chuyện vẫn ổn cho đến ngày ba biết tôi đăng ký theo đội tuyển văn. Ông phản đối kịch liệt, quát mắng tôi, và cả mẹ. Ông vẫn luôn bảo thủ, độc đoán và áp đặt như thế. Dần dần từ câu chuyện của tôi, hai người to tiếng và nói sang nhiều chuyện khác. Từ lâu tôi đã biết rằng giữa ba và mẹ có mâu thuẫn, mọi chuyện chủ yếu bắt nguồn từ ba tôi – ông không chung thủy và luôn làm tổn thương người phụ nữ của mình, trong mắt tôi là như thế. Từ lâu tôi cũng biết rằng, ba muốn tôi học giỏi toán, sau này học khối A và đại học sẽ nối nghiệp tài chính ngân hàng của ông.

“Đủ rồi. Hai người dừng lại đi. Con sẽ đăng ký lại đội tuyển toán.”

Đó là lần đầu tiên tôi nói như thét lên trước mặt ba và mẹ. Tôi chỉ muốn câu chuyện chấm dứt khi nhìn thấy những giọt nước mắt bắt đầu chảy dài trên gương mặt người phụ nữ tôi yêu quý nhất trên đời này…

Đêm đó tôi dầm mưa và ướt lạnh, khoảnh khắc mơ màng tôi cảm giác như mẹ dịu dàng đắp khăn ướt cho tôi, nắm tay tôi đầy lo lắng. Tôi chìm vào giấc ngủ với ánh mắt khắc khoải ưu tư của người…

…

Sau nhiều lần kiếm tìm trong vô vọng, tôi gặp lại em theo cách mà tôi chưa từng nghĩ tới. Một buổi chiều se lạnh, tôi lang thang vào một quán cà phê sách ấm áp và gọi một cốc cappuccino nóng. Cô gái trước mặt khiến tôi tưởng mình đang mơ một giấc mơ không có thực.

Em nhẹ nhàng mang đồ uống đến và mỉm cười với tôi. Tôi ngây ngốc, ngơ ngác ngay cả khi em đã đi rồi. Hôm ấy tôi ngồi ở quán cà phê sách đến tối mịt, thi thoảng vu vơ trộm nhìn cô gái tóc ngắn trong áo đồng phục màu đỏ. Lúc ra về, trời đổ mưa. Tôi nhắm mắt định đội mưa về nhà, và theo một cách kỳ diệu nào đó, em đứng bên cạnh tôi, đưa áo mưa cho tôi và mỉm cười:

“Anh dùng tạm áo mưa của em đi. Em vẫn còn một cái trong cốp xe”

Tôi mở to mắt nhìn em, nửa ngạc nhiên nửa vui mừng, miệng lúng túng không nói nổi câu cảm ơn. Mãi đến khi em đi rồi tôi mới nói với theo:

“Mình.. cảm ơn..”

Tôi chạy xe trong mưa mà vui vẻ lạ thường, dù tắc đường và đèn giao thông liên tục nháy đỏ. Tôi nhìn ánh đèn và cảm tưởng như nó đang kéo dài thời gian để giúp mình lưu giữ khoảnh khắc đẹp đẽ vừa rồi. Có những thứ cảm xúc khiến người ta bỗng nhiên trở nên bất thường như thế – biết ơn cả những lần dừng đèn đỏ dưới trời mưa.

Tôi trở về nhà trong trạng thái ướt át dù đã có áo mưa của em. Ngày trước mỗi lần thế này, mẹ sẽ dịu dàng bảo tôi đi tắm nước ấm, sau đó làm cho tôi một chút đồ uống nóng. Mẹ vẫn luôn nhẹ nhàng nhắc tôi phải giữ gìn sức khỏe của mình. Từ khi mẹ đi, nhà với tôi đã trở thành một nơi lạnh lẽo, thậm chí đôi khi tôi chán ghét phải trở về. Thi thoảng đi ngang phòng ba tôi nghe thấy giọng của một người phụ nữ xa lạ, hoặc đôi khi là những thanh âm mà tôi không nên và cũng không hề muốn nghe. Tôi mỗi ngày một xa cách với ông hơn…

Đêm đó, tôi mơ một giấc mơ kỳ lạ. Giấc mơ mở đầu với nụ cười của một cô gái tóc ngắn và đôi mắt thân quen, sau đó cô gái ấy nhẹ nhàng biến mất, trời đổ mưa và tôi lạc về quá khứ của mình. Tôi nhìn thấy khung cảnh năm tôi 14 tuổi, trời mưa như trút nước, và đường về nhà dài vô tận. Hôm đó tôi được thông báo mình đỗ giải nhất toán thành phố và chỉ muốn đạp xe thật nhanh về nhà báo với mẹ. Trong đầu hình dung ra nụ cười dịu hiền mà tươi tắn của mẹ tôi, tôi cứ nghĩ như thế và mỉm cười suốt đường về.

Nhưng khi tôi về đến nhà, tâm trạng vui vẻ ấy lập tức biến mất. Trước mắt tôi là hình ảnh ba tôi đứng cạnh một người phụ nữ xa lạ, dưới nhà có những mảnh cốc chén vỡ vụn, và mẹ tôi xách đồ đạc từ cầu thang đi xuống, nước mắt lăn dài trên đôi má người.

“Ba, mẹ”

Tôi đứng chết sững nhìn trân trối mọi thứ xung quanh.

Ba tôi im lặng.

Mẹ ôm tôi, vẫn dịu dàng và hiền hòa như ngày nào:

“Mẹ xin lỗi”

Mẹ tôi đi như thế. Hai người làm thủ tục ly hôn và ba tôi giành được quyền nuôi con. Ông vẫn luôn có nhiều cách để giành được thứ mình muốn, đôi khi trong đó bao gồm cả những cách nằm ngoài phạm vi pháp luật…

Tôi tỉnh dậy trong một mớ tâm trạng hỗn độn. Tôi nhìn cuốn sổ tay trên bàn và quyết định hôm nay sẽ quay lại quán cà phê hôm qua.

…

Vẫn góc ngồi cũ và cappuccino nóng. Nụ cười quen thuộc của em làm tôi cảm thấy mọi thứ dường như ấm áp và nhẹ nhàng hơn. Tôi đưa áo mưa cho em và cảm ơn em theo cách chân thành nhất, nhưng vẫn giấu đi câu chuyện về cuốn sổ. Hôm đó, tôi biết tên em, và biết em học dưới tôi một khóa nhưng cùng ngành với tôi. Đó là lần đầu tiên tôi thấy biết ơn chuyên ngành tài chính ngân hàng chết tiệt mà tôi đăng ký học theo lựa chọn của ba.

Buổi tối tôi đóng cửa phòng và yên lặng đọc những dòng thơ em chép. Nét chữ mềm mại và ý thơ ngọt ngào khiến tôi mơ màng như cảm thấy hơi ấm của một ngày xa xưa…

“Anh chỉ sợ rồi trời sẽ mưa

Thương vườn cũ gãy cành và rụng trái

Áo em ướt để anh buồn khóc mãi

Ngày mai chúng mình sẽ ra sao em ơi?”

Giá như ba và mẹ cũng có một chuyện tình như Quỳnh và Vũ, có lẽ tôi sẽ là đứa trẻ hạnh phúc nhất thế gian này. Tôi loáng thoáng nhớ đến những lần ba quát mắng mỗi khi tôi đòi gặp mẹ, nhớ đến hình ảnh đứa trẻ 14 tuổi bất lực và bi thương người phụ nữ nó yêu thương nhất rời khỏi nơi nó gọi là nhà. Tôi thở dài nhìn ra ngoài khung cửa sổ và tự nhủ nếu có một ngày gặp được người con gái mà tôi yêu, tôi nhất định sẽ trân trọng và bảo bọc cô ấy, không để cô ấy chịu bất cứ tổn thương nào. Nhìn cuốn sổ trên tay, trong đầu tôi lại hiện lên hình ảnh cô gái với mái tóc ngắn và nụ cười hiền…

Thật lạ là dạo này tôi thấy thích những tiết học thuế hơn nhiều. Tôi mang những thứ mình đọc được từ nhiều cuốn sách tài chính ra để hỏi, trao đổi, thậm chí là tranh luận với giảng viên của tôi. Những giờ học trở nên thú vị hơn bao giờ hết, tôi cảm thấy kiến thức mỗi ngày đều được mở rộng hơn và biết ơn thầy giáo của mình nhiều hơn. Thi thoảng sau những giờ học như thế tôi chạy xe đến quán cà phê quen thuộc. Tôi luôn tìm cớ để nói chuyện với em, và đôi khi chọc em cười. Đúng như tên gọi của quán – An café – ở đây tôi thực sự tìm thấy an yên và ấm áp trong những ngày đông lạnh lẽo.

Một ngày gió lạnh trên phố ngập tràn màu trắng tinh khôi của cúc họa mi, loài hoa giản dị nhưng đầy sức hút lạ thường. Tôi dừng lại mua một bó lớn, ngắm nhìn màu hoa nhẹ nhàng và trong đầu hiện lên hình ảnh cô gái quen thuộc.

“Tặng Linh”

“Ơ…”

Em ngạc nhiên, có chút ngượng ngùng rồi nhận lấy bó hoa trên tay tôi. Má hơi hồng hồng dưới ánh đèn nhàn nhạt.

“Sao tự nhiên tặng hoa cho em vậy?”

“Vì Linh giống cúc họa mi.”

…

Dường như một điều gì đó ấm áp lan tỏa xung quanh, tôi thấy mặt mình như nóng lên và bên tai như nghe thấy thanh âm của những câu thơ quen thuộc:

“Có em, anh hiểu lại cuộc đời

Có em, anh bắt đầu tất cả

Bắt đầu con đường, bắt đầu nhịp thở

Mùa hạ đầu tiên, ngọn gió đầu tiên

Muốn trao em gương mặt đến tâm hồn

Đều trong trắng, tràn đầy, thuần khiết nhất”

An café và Linh trở thành một thói quen trong cuộc sống của tôi, một điều để tôi chờ đợi mỗi ngày. Thi thoảng em vẫn hỏi tại sao tôi đến đây thường xuyên thế, hoặc tôi đã đọc được bao nhiêu cuốn sách ở đây rồi. Những lần như thế tôi thường gãi đầu cười trừ, không biết trả lời như thế nào cho phải. Một lần em mang Cappuccino ra cho tôi, trong khay còn để một cuốn sách lật úp.

“Cuốn này là tập thơ của hai người em thích nhất. Em đố anh là thơ của ai?”

“Dễ ợt. Của Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ chứ gì”

“Ơ… Sao anh biết?”

“Anh cái gì chả biết”

Tôi nháy mắt mỉm cười. Linh nhìn tôi nửa ngạc nhiên nửa nghi ngờ, cuối cùng bảo:
“Anh đoán trúng rồi. Cappuccino hôm nay em mời”

Trước khi đi còn để lại cho tôi một câu: “Anh đọc thử cuốn đó đi nhé”.

…

Những ngày như thế, tôi dường như quên mất nỗi buồn. Tôi lại càng thấy yêu cái lạnh của mùa đông hơn, yêu cả những cơn mưa dai dẳng và những bông cúc họa mi trắng thuần khiết trên đường phố mỗi sớm mai. Một ngày khi tan tiết, trời đổ mưa ào ạt, tôi nhận được điện thoại từ bệnh viện A.

Ba tôi bị tai nạn. Tôi cảm giác cuộc điện thoại vừa rồi như sét đánh ngang tai.

Phi thẳng đến bệnh viện dưới trời mưa, tôi cảm thấy hai bên tai mình chỉ là những thanh âm ù ù ào ào của mưa và gió.

Ba phải bó bột một chân và vẫn còn hôn mê chưa tỉnh do vết thương ở đầu. Bác sĩ bảo vết thương trên đầu có thể sẽ không đáng ngại, nhưng chân vẫn phải chờ một thời gian. Người đàn ông mặc áo blouse trắng nhẹ nhàng vỗ vai tôi bảo tôi vào với ba của mình.

Những ngày sau đó tôi vẫn bên cạnh ba, ông tỉnh lại và nhìn tôi bằng ánh mắt chất chứa tâm tư. Tôi nghĩ nhiều đến những năm qua, dường như chưa bao giờ tôi gần ba thế này, cũng chưa bao giờ ông nhìn tôi với ánh mắt có phần ôn hòa như thế. Hình như đã rất lâu rồi tôi không nói chuyện với ông, cũng không quan tâm công việc hay cuộc sống của ông thế nào. Mọi thứ tồn tại giữa ba và tôi đều im lặng như những khoảng không trong căn nhà rộng lớn. Những cơn mưa dài mãi không dứt, như mang theo tâm tư của một đời người…

Ngoài giờ học hầu hết thời gian tôi đều ở bệnh viện, bởi tôi biết những tháng ngày này ông chỉ có mình tôi bên cạnh. Những người phụ nữ xa lạ từng ở trong nhà tôi đều không thấy xuất hiện thêm một lần nào nữa… Một lần, tôi thấy ông bật khóc khi nhìn màn hình điện thoại của tôi, bức ảnh chụp gia đình ngày tôi còn bé, tôi đứng giữa ba và mẹ với nụ cười rạng rỡ và ngập tràn hạnh phúc. Đó là lần đầu tiên tôi thấy ông khóc, cũng là lần đầu tiên tôi thấy ông xin lỗi tôi.

Mọi thứ đến như một cơn mưa nửa lành lạnh bùi ngùi nửa xúc động là lạ. Và đôi khi người ta quên mất rằng, sau những cơn mưa lớn thường có cầu vồng rực rỡ.

Cũng có đôi khi những cơn mưa đến và đi như cách những biến cố xuất hiện trong một đời người.

Tôi trải qua một đêm không ngủ ở bệnh viện và quyết định tìm cách liên lạc lại với mẹ. “Mẹ có thể trở về được không?”, tôi cố gắng dùng giọng bình tĩnh nhất để giấu những tâm tư nghẹn ngào. Tôi chắc chưa đủ lớn để hiểu những khoảng cách trải dài sau một cuộc hôn nhân tan vỡ, nhưng tôi nghĩ mình đủ trưởng thành để biết rằng tình cảm gia đình là bảo vật trân quý và ý nghĩa biết bao nhiêu.. Và để có một gia đình hạnh phúc thực sự, không thể thiếu đi sự dịu dàng lặng lẽ của người phụ nữ, cũng như mùa đông không thể thiếu những cơn mưa nhạt nhòa.

Đó là một ngày rất lạnh, nhưng bầu trời tươi sáng và có một chút nắng vương nhẹ nhàng. Tôi thấy ba như gầy hơn trong bộ quần áo kẻ sọc xanh trắng của bệnh nhân, run run nắm lấy bàn tay mẹ, xúc động đến nhòa lệ.

“Tôi… tôi xin lỗi mình. Tôi.. có lỗi..với mình nhiều lắm…”

Tôi bước ra hành lang để lại không gian riêng cho hai người, ngước mắt nhìn ra cửa sổ, thấy chút nắng ấm áp như lưu luyến bầu trời ngày đông. Đã hơn một tuần không đến An, tôi thấy trong lòng mơ hồ một cảm giác như là thương nhớ một điều gì đó chưa thuộc về mình. Tôi quyết định đi tìm Linh với cuốn sổ tay và bó cúc họa mi trắng dịu dàng. Có lẽ lần này tôi sẽ nói với em như cách Vũ từng nói với Quỳnh.

…

Tôi bước vào An với một tâm trạng hỗn tạp, có chút hồi hộp, có chút lo lắng, lại có chút xôn xao lâng lâng là lạ.. Vẫn mùi hương cappuccino êm ái nhẹ nhàng, nhưng cô gái trước mặt lạ lẫm như chưa từng quen. Phải một lúc tôi mới định thần lại được, và đảo mắt tìm em. Hôm nay em đổi lịch ư? Hay là em ốm? Hay… em nghỉ làm rồi? Những câu hỏi cứ thế hiện lên trong đầu tôi với những hoang mang bất tận. Cho đến khi tôi nhìn thấy chị Hạnh, người vẫn hay làm cùng ca với em. Chị cười tươi bước đến ngồi đối diện tôi:

“Sao lâu rồi không thấy em đến?”

Tôi kể lại đôi chút về những ngày qua, rồi vội vàng hỏi chị về em.

“Nó bây giờ ở bên trời Tây rồi em ạ. Nó muốn chào em trước khi đi nhưng hơn một tuần nay không thấy em đến đây.”

“À, Linh gửi cho em cái này.”

Tôi thất thần nhận lấy phong thư từ chị, như thể mình vừa mất mát một điều gì lớn lao và nhất thời chưa định hình được cảm xúc.. Một lá thư với dòng chữ mềm mại gửi kèm theo bông cúc họa mi được ép khô…

“Cảm ơn anh vì những ngày ở An.

Cảm ơn anh vì cúc họa mi thật đẹp.

Tạm biệt anh.

Linh.”

Tôi cầm lá thư và cuốn sổ chưa kịp gửi lại cho em, bất giác chạy ra cửa mặc cho gió lạnh ùa vào mặt. Tôi ước mình có thể tỉnh táo hơn và thoát ra khỏi những cảm xúc khó tả như bây giờ.

Tôi vẫn luôn thấy rằng cúc họa mi làm cho mùa đông trở nên tươi sáng và ấm áp hơn, nhưng dường như vô tình quên mất mùa đông qua đi thì mùa hoa cũng hết. Phải chăng để đi qua những ngày đông thực sự trong cuộc đời, người ta cần có niềm tin sâu sắc từ thâm tâm hơn là bấu víu vào ngoại cảnh trữ tình..

Trời đổ mưa và xa xa những bông cúc họa mi cuối mùa run rẩy theo chiều gió lạnh..

Tôi bỗng thấy như nghe đâu đó xa xôi một câu thơ từng quen thuộc:

“Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn…”

Viết tặng một cô gái tóc ngắn.

Hà Nội những ngày mưa,

Vũ Hoài An