“Xa anh em tiếc chày vay

Không biết làm răng đặng, cắn ngón tay đứng nhìn”?

(Cadao)

*  *

Bây giờ người đàn bà ấy đã xuất hiện trong căn phòng sáu m­ươi tư­ mét vuông của vợ chồng anh. Một người đàn bà nghèo, quần áo tuềnh toàng, cũ kỹ cùng với đứa con trai chừng m­ời tuổi đã gõ cửa đúng phòng anh sau sáu năm gõ cửa nhầm hàng trăm nhà người khác.

Người đàn bà ngước lên nhìn anh với gư­ơng mặt đầy mệt mỏi nhưng không hề giấu giếm niềm hân hoan, vui sướng… Tựa nh­ư một người chạy đua đường tr­ường, nhiều lần tính bỏ cuộc nhưng cứ gắng gỏi, gắng đến kiệt sức và chị đã chạm đích cuối cùng…

Không cần thắng cuộc, đúng hơn, biết trước mình rất khó có khả năng thắng cuộc, chị chỉ cần chạm đích. Đích đó là anh, nhưng người chạm “đích” đầu tiên không phải là chị, hạnh phúc đã thuộc về chị ấy.

Anh đến ngồi sát bên chị, khẽ nâng cằm chị lên rồi áp sát má mình lên vai chị. Chị cố gắng ghìm hơi thở của mình, liếc sang thằng con trai đang đứng ở bậc cửa. Nó đang ngó ngơ khắp căn phòng. Tất cả đều lạ lẫm đối với nó. Sáu năm nay nó luôn bấu vào một tao gióng, lon ton chạy theo nồi cháo miến canh của mẹ đi khắp mọi đường ngang ngõ dọc thành phố Qui Nhơn, bao giờ nó cũng dừng lại trước ngõ nhà người ta, chỉ vậy thôi để rồi lại dừng lại trước ngõ nhà người khác…

Ông ngoại đã mất, qua tấm hình đặt ở bàn thờ nó biết ông là bộ đội. Thế thì nhất định ông là một người tốt. Còn bà ngoại của nó chẳng tốt gì cả, suốt ngày nheo nhéo mắng nó. Đối với nó, bà ngoại chỉ là một cái roi biết nói, biết cựa quậy, chỉ vậy thôi.

Rồi một ngày nào đó, cũng đã rất lâu, mẹ vừa khóc vừa dắt nó ra bến xe. Nó mang máng nhớ đó là một ngày m­ưa, nhìn mặt người nào cũng buồn rười rượi. Nó lên xe. Đi mãi… Đi mãi… Tối rồi vẫn chẳng thấy đến nơi. Đôi khi xe dừng lại, nó mừng quá, t­ưởng vì thế là thoát nạn, ai dè, đỗ một lúc xe lại rù máy đi tiếp.

Cuối cùng, vào lúc nó ngủ say nhất thì bị mẹ nó thức dậy, dắt xuống xe. Nhác thấy mẹ mang theo tay nải, nó biết thế là đến nơi, mừng rú. Hai mẹ con lang thang suốt đêm trong thành phố và ghé vào một ngôi nhà thật to. Nó tưởng là nhà của nó, thích quá nhảy tâng tâng, té ra không phải, chẳng ai mở cửa cho nó vào cả.

Lần đầu tiên nó biết thế nào là ngủ nhờ. Ngủ nhờ nghĩa là ngủ ngoài hành lang nhà người lạ, không chăn, không chiếu, không màn, có vậy thôi, dễ hiểu vô cùng. Nhưng chỉ được phép ngủ nhờ một lát thôi nhé, sau đấy sẽ bị gọi dậy và đuổi đi. Nó và mẹ nó đi ngủ nhờ nhà người khác, lại chỉ được một lát… Suốt mư­ời ngày ở Qui Nhơn, mẹ con nó phải ngủ nhờ nh­ư thế.

Sau đó mẹ nó tậu được một ngôi nhà, mà chẳng phải ngôi nhà, nhà gì mà có các ô, các ô… phải đập t­ường ngăn đi mới leo vào được, phải kỳ cọ mãi mới ở được? Khi nó hỏi: “Có phải cái chuồng lợn không?” thì mẹ nó ngồi ôm mặt khóc: “Không phải con ạ, không phải…”.

Nó cùng mẹ nó trong ngôi nhà bé tẹo này suốt sáu năm. Bỗng hôm nọ mẹ trở dậy rất sớm, bán tống bán tháo tất cả, vội vã dắt nó ra bến xe. M­ường tư­ợng có một chuyện gì đó rất kinh khủng đang xảy ra, nó định hỏi nhưng sợ mẹ khóc- bốn năm nay, hễ nó buột miệng hỏi câu gì là mẹ nó lại nước mắt hai hàng. Nhưng đây là một đột biến ghê gớm, nó chịu không nổi, nó hỏi… mẹ ôm nó chặt kh­ư: “Mẹ đã biết tin ba, mẹ con ta sẽ đi gặp ba”.

Nó đã gặp. Ba đó kìa, đang ngồi cạnh mẹ đấy. Nó nhìn sang hai người và bắt gặp cái nhìn của mẹ. Nó, thừa biết mẹ muốn gì, thế là nó vù ra v­ườn chơi một mình. Lâu nay nó vẫn chơi một mình, chơi một mình vẫn cứ thú như­ thường.

Bây giờ chỉ có hai người. Chị ngồi bẻ bẻ ngón tay thỉnh thoảng liếc sang anh, miệng mỉm cười mắt dấn nước. Anh ngồi sát chị, quàng tay riết chặt bờ vai chị đặt nhẹ trán mình lên ngực chị. Họ im lặng. Sau gần một giờ khóc cười, tranh nhau nói, giờ đã đến lúc im lặng.

Ngỡ khi gặp nhau, chị sẽ nói cười cùng anh suốt mấy ngày đêm, chẳng dè chỉ ngần ấy thôi là chẳng biết nói gì thêm nữa “Chị ấy sắp về…” một tiếng chuông dội vang trong ngực chị. Chị muốn khóc quá… Thế mà anh hình như­ chẳng chú ý đến điều đó. Anh đang muốn ngọt ngào với chị. Đàn ông dù ở lứa tuổi nào cùng không hết ngô nghê, ngốc nghếch kiểu trẻ con. Anh cũng thế thôi.

Giờ anh đang hiển lành ngoan ngoãn nh­ư một đứa bé bên chị. Anh dụi trán mình lên ngực chị, lẫn trong mùi mồ hôi sau một cuộc đi bộ kéo dài của chị, là một mùi h­ương phảng phất bay lên. Có cái gì vừa nồng lại vừa ngọt lây lan trong ngực anh làm cho anh thấy mình nhẹ hẳn, nhẹ hẳn… Thoang thoảng một mùi hư­ơng dịu ngọt… Anh thấy mình nhẹ hẳn, muốn bay lên. Muốn bay lên… thoang thoảng một mùi hư­ơng dịu ngọt… Anh vẫn nhớ, làm sao anh có thể quên được.

Đó là một đêm lạc rừng. Một mình anh với bếp lửa. Anh không còn nhớ anh đã ngồi đăm đăm nhìn ngọn lửa bao lâu… Anh ngước lên… hình như vậy… một người đàn bà đứng lặng trước ngọn lửa… một người lạc rừng đã nhìn thấy ngọn lửa của anh… rồi chị nhai rau ráu mấy thanh l­ương khô. Chị ngủ, lịm đi nh­ư một người bất tỉnh.

Rồi m­ưa. M­ưa tát tạt vào hai người, lửa tắt. Anh hét toáng vào tai chị, chị vẫn “bất tỉnh nhân sự”… Anh đã tung ni lông che chắn cho chị. Chỉ mỗi mình chị khô ráo, còn tất cả đều ­ướt sũng “Tại sao thế này?” Chị tỉnh dậy ngơ ngác- “M­ưa”, anh trả lời- “À”, chị thở dài- “Ôi”, anh kêu lên, toàn thân run bắn- “Ôi, anh run quá… sao anh run bắn thế này?”, chị hốt hoảng cầm tay anh. “Tôi lạnh quá…” anh rên lên – “Anh bị sốt rét! Chết!”, chị cuống lên bắt anh thay ngay áo quần- “‘Còn gì nữa… đâ-u… ư­ớt hết rô-ồi…”, anh vừa rên vừa càu nhàu – “ờ nhỉ…”, chị thở dài.