Làm sao để thay đổi và có một cuộc sống tốt đẹp hơn? Bạn có làm được điều đó 100% chỉ qua một đêm không? Câu trả lời rõ ràng là một chữ “không” vang dội. Tuy nhiên, bạn có thể thay đổi hướng đi của cuộc đời mình trong một vài lĩnh vực. Bạn có thể thực hiện điều này bằng cách quyết định hành động với từng bước nhỏ giúp bạn cải thiện bản thân tốt hơn 1% mỗi ngày, và tạo ra các kết quả có thể đo lường được theo thời gian.
Thay đổi dù chỉ một khía cạnh trong cuộc sống của bạn cũng cần có thời gian, sự cống hiến và nỗ lực. Con người là sinh vật của thói quen, và một khi thói quen của chúng ta đã ăn sâu vào tâm lý, chúng ta sẽ làm đi làm lại chúng mà không cần phải suy nghĩ. Đây là một hiện tượng tinh thần và thể chất diễn ra trong cuộc sống của bạn mỗi ngày. Mặc dù nhiều người trong chúng ta đáng lý, theo trực giác, có thể thấy rõ điều này, nhưng ta dường như vẫn nghĩ rằng bản thân có thể tạo ra những thay đổi lớn cho cuộc sống của mình tùy theo ý thích.
Nếu bạn đã từng nói với bản thân rằng bạn sẽ giảm cân và lấy lại vóc dáng hoặc bạn sẽ thoát khỏi nợ nần và bắt đầu tiết kiệm hoặc bạn sẽ ngồi xuống và viết cuốn sách bán chạy mà bạn đã từng mơ về… vậy thì bạn cũng có đôi chút tội lỗi đấy.
Những ý định đó là rất tốt, nhưng có một giải pháp tốt hơn để biến chúng thành hiện thực, giúp bạn thực hiện những cải tiến nhỏ hoặc thực hiện những bước nhỏ để đạt được mục tiêu mà bạn muốn thấy. Như người ta thường nói: ngay cả cuộc hành trình dài nhất cũng bắt đầu bằng một bước duy nhất. Bạn hoàn toàn có thể thay đổi cuộc sống của mình tốt đẹp hơn bằng cách bắt đầu chỉ với một bước duy nhất ấy, để rồi, bước thêm từng bước một cho đến khi cuối cùng bạn chạm đến vạch đích. Bạn chỉ cần trở nên tốt hơn 1 phần trăm mỗi ngày.
Nhiều người trong chúng ta luôn cố gắng hoàn thiện bản thân bằng cách thay đổi mọi thứ cùng một lúc - phương pháp này hoàn toàn trái ngược với tâm lý con người và thực tế lối sống bận rộn mà thâm căn cố đế của chúng ta. Có thể ta sẽ không nhận ra bộ não của mình đang phản kháng như thế nào đối với một tình huống như thế. Bộ não của chúng ta rất "co giãn" - Điều đó có nghĩa là chúng có thể thích nghi với sự thay đổi và có thể tái cấu trúc tùy theo hành vi hoặc hành động của chúng ta.
Bạn có thể nghĩ rằng cố gắng hình thành thói quen mới hoặc đánh mất những thói quen cũ là một thói quen tốt. Tuy nhiên, trên thực tế, điều đó cũng có tác dụng chống lại chúng ta, bởi bộ não của con người thích nghi mạnh mẽ với các kích thích lặp đi lặp lại. Bộ não thích nghi và thay đổi hình dạng theo một quy luật rất đơn giản vì các tế bào thần kinh kết nối và đan móc với nhau.
Nếu bạn liên tục thực hiện một hành động (hành động A) và rồi, lại thực hiện tiếp một hành động khác (hành động B), thì cả hai 2 hành động đó sẽ trở nên liên kết với nhau theo thời gian. Chính vì vậy, mỗi khi bạn lặp lại những hành động này, bạn sẽ càng củng cố và tăng cường mối liên kết sẵn có. Các kết nối mới hình thành sẽ được bảo vệ, đồng thời, tín hiệu từ não bộ sẽ truyền xuống các kết nối ấy một cách nhanh hơn. Tại các điểm kết nối sẽ phát triển nhiều nút thắt hơn và cuối cùng, khi bạn thực hiện điều A, bạn sẽ tự động thực hiện luôn điều B theo phản xạ. Sự thay đổi như vậy cần phải tốn rất nhiều công sức và trong một số trường hợp, điều đó gần như là không thể. Vì vậy, để cố gắng thực hiện loại hình thay đổi diện rộng cho nhiều thói quen khác nhau, tất cả cùng một lúc… có hơi vô nghĩa.
Bạn có thể đang tự hỏi tại sao lại như vậy. Khi bạn đã hiểu rõ cơ chế trên, bạn sẽ nhận thức rõ ràng được rằng thực hiện những thay đổi lớn đối với thói quen của bạn sẽ không bao giờ hiệu quả. Nếu điều đó là đúng thì tại sao chúng ta vẫn dành thời gian quyết định rằng chúng ta sẽ “thay đổi toàn bộ cuộc sống của mình bắt đầu từ ngày mai”?
Chà, có một vài lý do cho điều đó. Đầu tiên, chỉ đơn giản là hấp dẫn hơn nhiều. Không ai thích viễn cảnh làm việc chăm chỉ hoặc một việc gì đó mất nhiều thời gian. Mặt khác, ý tưởng rằng “mọi thứ đều có thể thay đổi” trong một ngày đối với chúng ta nghe giống như sự treo thưởng tức thời. Và vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi chúng ta có thể bị cuốn hút bởi khái niệm này.
Một lần nữa, ý tưởng tốt hơn đó là thực hiện những thay đổi nhỏ đối với thói quen của chúng ta, theo thời gian sẽ tạo ra những khác biệt lớn về năng suất, hạnh phúc và hiệu suất tổng thể của chúng ta.
Ví dụ, bạn thực hiện viết một trang sách mỗi ngày. Nó có vẻ không nhiều, nhưng khi xét tới việc một cuốn sách trung bình dài khoảng 300 trang… thì bạn có thể dễ dàng hoàn tất cuốn sách của riêng mình chỉ trong vòng một năm nếu bạn viết duy chỉ một trang mỗi ngày!
Hoặc, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn chuyển sang uống nước lọc và đồ uống không đường thay vì uống đồ uống có đường mỗi ngày? Đó không phải là một sự thay đổi chế độ ăn uống triệt để, nhưng nó sẽ có tác động tích cực đến sức khỏe của bạn. Và một khi nó trở thành một thói quen mới, bạn sẽ bị sốc về việc bạn thậm chí không còn thích hương vị của những đồ uống có đường đó nữa.
Nguyên tắc "tốt hơn 1 phần trăm" này có thể được gói gọn trong cách giải thích như sau: một sai lệch nhỏ có thể mang lại lợi ích to lớn khi nó được khuếch đại theo thời gian. Nếu một chiếc máy bay đã cất cánh từ Los Angeles đi về phía thành phố New York và hướng tọa độ của nó bị lệch đi 1 phần trăm, thì cuối cùng, nó sẽ hạ cánh ở phía bên kia của đất nước khoảng 180 dặm ngoài khơi. Sự lệch hướng nhỏ đó sẽ tạo ra sự khác biệt lớn theo thời gian và khoảng cách.
Chúng ta càng đi xa hơn 1 phần trăm, khoảng cách đến đích hoặc mục tiêu mong muốn của chúng ta càng lớn. Mặt khác, nếu bạn bắt đầu cuộc hành trình của mình đã đi chệch khỏi con đường mong muốn và hướng bản thân đi 1 phần trăm mỗi ngày để đạt được mục tiêu, thì cuối cùng bạn sẽ đến được điểm đến mong muốn đó.
Cuộc sống chính xác như thế này. Bạn có thể làm điều gì đó chỉ hơi khác một chút mỗi ngày để tốt hơn 1 phần trăm, nhưng theo thời gian, điều đó sẽ tạo nên tác động tích cực ngày càng lớn hơn.
Như tôi thường chỉ ra, bất cứ điều gì được bộ não của bạn cho là khó khăn, không chắc chắn hoặc vất vả đều được xếp vào loại nỗi đau về mặt tinh thần. Sau đó, bộ não của bạn cố gắng giải thoát cho bạn khỏi nỗi đau được nhận thức đó và báo hiệu cho bạn để tránh nó. Nhân tiện, đây là bà mẹ của sự trì hoãn.
Tin tốt là khi cố gắng trở nên tốt hơn 1 phần trăm mỗi ngày bằng cách sử dụng các cam kết vi mô hoặc các bước nhỏ, não của bạn sẽ không chống lại bạn. Bạn vượt qua cái radar nhận diện nỗi đau của nó và tiến hành nhích từng bước gần hơn về phía mục tiêu của bạn.
Theo thời gian, những hành động nhỏ này thực sự sẽ trở thành thói quen và tục lệ mới. Bộ não của bạn cuối cùng sẽ bắt đầu tự động bắt đầu các bước đi nhỏ bé vì bạn đã huấn luyện nó làm như vậy. Bộ não của bạn chỉ đơn giản là muốn làm hài lòng bạn và bảo vệ bạn. Công việc của bạn là cố ý nói cho nó chính xác những gì bạn muốn để nó không cần phải đoán nữa.
Không, bạn không thể thay đổi 100% cuộc sống của mình trong một ngày, nhưng bạn có thể cải thiện 1% hàng ngày bằng cách sử dụng các bước nhỏ nhất quán hướng theo mục tiêu của bạn. Hãy tự hỏi bản thân câu hỏi này… “Những hành động của tôi hôm nay có đưa tôi đến gần hơn hoặc xa hơn so với nơi mà tôi muốn đặt chân đến không?”
----------
Tác giả: Daryl Daughtry
Link bài gốc: 1 percent better
Dịch giả: Nguyễn Thị Bảo Anh - ToMo - Learn Something New