Tác giả: Andrew E. Budson

Nguồn bài viết: https://www.ubrand.global/courses/11-dau-hieu-cho-thay-van-de-tri-nho-bat-thuong

Người dịch: Cao Huỳnh Phương Dung

Sưu tầm: Bút Xanh

Ký ức bị bóp méo, lẫn lộn và hoàn toàn sai là chuyện có thể xảy ra với bất kỳ ai. Tuy vậy, khi thùy trán càng lão hóa, chuyện nhớ nhầm và rối ren như vậy lại càng xảy ra thường xuyên.

Thùy trán giúp ta tập trung, lưu trữ và truy xuất thông tin cũng như sắp xếp bộ nhớ. Ở người lớn tuổi, thùy trán không hoạt động tốt như khi họ còn trẻ, đòi hỏi họ phải nỗ lực hơn để tập trung, tiếp thu thông tin mới và nhớ lại thông tin hay các sự kiện đã qua.

Sau đây là một số vấn đề trí nhớ thường gặp. Vì thông thường, sự khác biệt giữa trí nhớ bình thường và bất thường có liên quan đến mức độ gặp khó khăn về trí nhớ, chúng tôi ghi lại những trường hợp mà các vấn đề này được xem là bất thường.

HAY QUÊN

Bạn bước ra khỏi trung tâm thương mại sau hàng giờ mua sắm và phải tìm xe của mình trong bãi đỗ xe.

• Gặp khó khăn trong việc tìm xe trong bãi là một trong những vấn đề về trí nhớ thường gặp nhất. Một nguyên nhân là do bạn không để ý khi ký ức đó được hình thành – đặc biệt là nếu bạn bị phân tâm trong lúc đỗ xe hoặc lúc đi bộ từ xe vào trung tâm thương mại, chẳng hạn như do đang mải nói chuyện với bạn bè.
• Bất thường là khi bạn phải mất hơn cả tiếng đồng hồ hoặc nhờ đến sự trợ giúp để tìm được xe của mình.

Tuần trước bạn xem một bộ phim mà bạn rất thích. Bạn giới thiệu nó với bạn bè nhưng không thể nhớ nổi tên bộ phim và bạn phải liệt kê một loạt các phim thì cuối cùng mới nhớ

• Khó khăn trong việc truy xuất thông tin là chuyện hoàn toàn bình thường, và ta càng lớn tuổi thì điều này càng thường xuyên xảy ra. Những dấu hiệu gợi cho ta nhớ lại thông tin ta đang tìm kiếm thường hữu ích, dù đó là dấu hiệu bên ngoài (từ một người khác hoặc môi trường) hay do ta tự tạo ra trong tâm trí.
• Bất thường là dù được gợi ý rất rõ nhưng bạn vẫn không thể nhận ra thông tin mình đã biết. Vậy nên nếu nghe bạn bè kể tên vài bộ phim và một trong số đó là bộ phim ta xem tuần trước, thì lẽ ra ta phải nói đúng tên bộ phim đó.
• Không nhớ các phần chính của nội dung phim cũng có thể được xem là dấu hiệu của chứng mau quên (giả sử bạn rất tập trung khi xem phim). Điều này cho thấy một vấn đề về trí nhớ.

PHƯƠNG HƯỚNG

Một người bạn chỉ đường cho bạn tới nhà anh ấy. Dù chỉ dẫn không quá dài hay phức tạp, nhưng anh ấy phải nhắc lại đến lần thứ 3 thì bạn mới nhớ được.

• Cần nhắc lại thông tin để ghi nhớ có thể là chuyện bình thường đối với mọi người ở mọi lứa tuổi. Lợi ích của việc này thì rõ ràng hơn đối với người lớn tuổi so với người trẻ. Vậy nên đừng lo lắng nếu bạn cần xem lại thông tin nhiều hơn một lần, dù đó là chỉ dẫn, danh sách mua hàng hay tên của một người nào đó.
• Song, lại là chuyện bất thường khi bạn quên thông tin một khi đã học thuộc nó một cách cẩn thận.

Bạn đang đi con đường mà trước đây bạn đã đi qua hơn 20 lần, vậy mà lần này bạn lại bị lạc và không thể tới được nơi cần đến mà không cần gọi người giúp đỡ.

• Đi lạc và gặp nhiều khó khăn trong việc nhớ ra và đi đúng đường là vấn đề đáng lo ngại nếu đó là con đường bạn từng đi qua rất nhiều lần, dù lâu nay bạn không đi ngang qua nó nữa.

LÊN KẾ HOẠCH VÀ TỔ CHỨC

Bạn phải nhìn lịch nhiều lần trong ngày để nhớ lịch trình của mình.

• Giả sử bạn có 2, 3 hoặc 4 cuộc hẹn trên lịch trình hàng ngày, việc nhìn vào lịch vài lần để nhớ là chuyện hoàn toàn bình thường.
• Mặt khác, nếu bạn thấy mình cần xem lại lịch nhiều hơn trước, và thậm chí khi đã xem rồi mà thỉnh thoảng bạn vẫn nhầm lẫn nơi chốn hay giờ giấc của cuộc hẹn, thì chuyện đó không bình thường chút nào.

Bạn đang trông đợi buổi hẹn ăn trưa vào ngày mai với Jackie, cho tới khi nhìn vào lịch và nhận ra ngày mai bạn có hẹn với Joan; còn cuộc hẹn với Jackie là tận tuần sau.

• Việc nhầm lẫn những thông tin như bạn sẽ ăn trưa cùng ai là hoàn toàn bình thường, và ta càng lớn tuổi thì kiểu nhầm lẫn này càng phổ biến hơn.
• Song, việc nhầm lẫn khiến bạn dự một sự kiện nhầm địa điểm hoặc giờ giấc, hoặc hoàn toàn quên mất một sự kiện là chuyện bất thường.

Bạn không thể trở về nhà với đúng món đồ cần mua - trừ khi bạn viết những món đó ra và nhìn vào danh sách khi mua sắm.

• Hầu hết mọi người cần viết lại danh sách các món cần mua trong siêu thị để mua đúng món mình cần. Tuy nhiên, khi bạn đã làm một danh sách thì nó đóng vai trò như một công cụ nhắc nhở hoặc danh mục kiểm tra để bạn không bỏ sót món nào.
• Nếu bạn thường xuyên mua nhầm hàng hóa và ra về mà không có những món mình cần, hoặc thường xuyên mua nhầm món mình không cần vì không nhớ bạn đã có tới34 lon đậu trong tủ, thì đó là chuyện bất thường.

LÀM MẤT ĐỒ

Bạn mất quá nhiều thời gian để tìm chìa khóa, mắt kính, ví hoặc bóp của mình.

• Nếu bạn đang tốn thời gian tìm đồ hơn rất nhiều so với trước kia - nhất là nếu việc này làm bạn bị trễ giờ trong các hoạt động khác - thì đó có thể là dấu hiệu sớm của một vấn đề về trí nhớ.

NHỚ LẠI

Bạn gặp người làm vườn để bàn về những loại cây vợ chồng bạn muốn trồng trong vườn. Người làm vườn kể tên 10 loại cây khác nhau và hỏi xem bạn thích loại nào. Bạn đang định hỏi lại danh sách lần nữa thì vợ/chồng bạn - người nhớ hết thảy 10 loại cây - hỏi rằng 4 loại trong số đó sẽ trông như thế nào nếu trồng chung với nhau.

• Nếu vợ/chồng bạn đam mê làm vườn, trong khi bạn không thể phân biệt cây thu hải đường với cây đỗ quyên, thì cũng là chuyện hoàn toàn bình thường khi anh ấy/cô ấy dễ dàng nhớ được nhiều loại thực vật hơn bạn. Tất cả chúng ta đều dễ nhớ một thông tin hơn nếu nó liên quan đến điều ta đã biết hoặc có kiến thức sâu về nó.

Dù bạn chưa bao giờ giỏi nhớ tên người, nhưng giờ đây bạn lại gặp khó khăn tương tự trong việc nhớ ra những từ rất thông dụng, đến nỗi mọi người phải nhắc từ cho bạn để hoàn thành câu nói.

• Thật đáng lưu tâm khi khó khăn trong việc tìm từ rõ ràng đến nỗi khiến người khác phải xen vào nhắc bạn những từ phổ biến - chứ chưa nói đến tên người.

LO LẮNG

Bạn lo về chứng mất trí nhớ và bắt đầu buồn phiền và lo lắng về nó. Vợ/chồng bạn khuyến khích bạn đi khám, nhưng người bạn thân thì cho rằng tình trạng của bạn cũng giống họ và khuyên bạn nên lờ nó đi.

Nếu bạn bận tâm đến vấn đề trí nhớ của mình đủ nhiều để trở nên lo lắng hoặc trầm cảm, hãy đi khám bác sĩ.

Ybox.vn