Hội đồng Chuẩn mực kế toán Quốc tế (IASB) vừa phát hành một phiên bản sửa đổi ‘Khung khái niệm áp dụng trong Báo cáo tài chính’ (Khung khái niệm). Việc hoàn thiện này là một dự án dài hạn của IASB nhằm cập nhật và làm rõ những hướng dẫn hiện hành cũng như cải thiện những thiếu sót tồn tại.

Khung khái niệm trình bày mục đích, khái niệm và mục tiêu chung trong việc lập và trình bày báo cáo tài chính. Những mục tiêu chính bao gồm:

• hỗ trợ IASB trong việc xây dựng các Chuẩn mực IFRS dựa trên các khái niệm nhất quán
• hỗ trợ trong việc phát triển các chính sách kế toán cho các giao dịch hoặc sự kiện mà không được đề cập trong các Chuẩn mực hoặc khi Chuẩn mực cho phép lựa chọn chính sách kế toán
• giúp tất cả các bên hiểu và phân tích các Chuẩn mực.

Khung khái niệm sửa đổi bao gồm một bộ khái niệm toàn diện, có nhiều thay đổi lớn so với phiên bản trước đó. Khung khái niệm này bao gồm các hướng dẫn về:

• đo lường
• trình bày và công bố
• đơn vị báo cáo
• thôi ghi nhận

Khung khái niệm được cập nhật một cách chi tiết hơn về các định nghĩa của tài sản, nợ phải trả và việc ghi nhận cũng như làm rõ các khái niệm của việc đo lường sự không chắc chắn, sự thận trọng, sự quản lý và khái niệm bản chất quan trọng hơn hình thức. 

Cùng với Khung khái niệm đã được sửa đổi, IASB đã công bố 'Những thay đổi tham chiếu đến Khung khái niệm trong các Chuẩn mực IFRS'. Ấn phẩm này cập nhật gần như tất cả các tham chiếu đến các phiên bản trước của Khung khái niệm với các tham chiếu 2018. IASB cho rằng các tham chiếu cập nhật sẽ không có tác động đến người lập và trình bày cáo tài chính và nhấn mạnh rằng Khung khái niệm không phải là Chuẩn mực và không điều chỉnh hoặc thay đổi bất kỳ Chuẩn mực hiện hành nào.

Tuy nhiên, còn một số các tham chiếu chưa được cập nhật cho nên người lập và trình bày báo cáo vẫn tiếp tục áp dụng Khung khái niệm năm 2010. Cụ thể, IFRS 3 'Hợp nhất kinh doanh' quy định rằng trong trường hợp hợp nhất kinh doanh, các tài sản được mua và các khoản nợ được xác định, phải đáp ứng các định nghĩa về tài sản và nợ phải trả trong Khung khái niệm.

Do đó, để tránh kết quả không mong muốn, người lập và trình bày báo cáo cần phải áp dụng định nghĩa tài sản và nợ phải trả từ Khung khái niệm năm 2010 khi hạch toán cho hợp nhất kinh doanh theo IFRS 3. IASB có kế hoạch trong khoản thời gian sắp tới về việc làm rõ như thế nào để cập nhật các tham chiếu này mà không làm ảnh hưởng đến người lập và trình bày báo cáo tài chính.

Ngoài ra, người lập và trình bày báo cáo sẽ tiếp tục sử dụng các định nghĩa tài sản và nợ phải trả của Khung khái niệm năm 2010 khi hạch toán số dư tài khoản theo quy định. Điều này là do IASB đang có kế hoạch thay thế Bản dự thảo Chuẩn mực IFRS 14 'Các tài khoản hoãn lại theo luật định' bằng một Chuẩn mực chi tiết hơn trong tương lai gần. Tiếp tục sử dụng định nghĩa năm 2010 có nghĩa là người lập và trình bày báo cáo sẽ không phải thay đổi chính sách kế toán đối với tài sản và nợ phải trả hai lần trong một khoảng thời gian ngắn.

Khung khái niệm không phải là một Chuẩn mực và sẽ không điều chỉnh hoặc thay đổi bất kỳ Chuẩn mực hiện hành nào. Do đó, không có ngày hiệu lực mà chủ yếu là một công cụ giúp IASB phát triển các Chuẩn mực dựa trên các khái niệm nhất quán. Trong vài năm qua, IASB đã bắt đầu áp dụng một số khái niệm mới hoặc điều chỉnh khi xây dựng hoặc sửa đổi các Chuẩn mực.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp xây dựng các chính sách kế toán sử dụng Khung khái niệm, hay nói cách khác là có bị ảnh hưởng bởi các sửa đổi của các Chuẩn mực IFRS, thì sẽ phải áp dụng các thay đổi từ ngày 1 tháng 1 năm 2020.

Vui lòng tham khảo bản tin chi tiết của ‘Khung khái niệm áp dụng trong việc lập Báo cáo Tài chính theo Chuẩn mực Báo cáo tài chính Quốc tế (IFRS) sửa đổi’: https://www.ifrs.org/projects/2018/conceptual-framework/ (tiếng Anh)