Thăm trực tràng hoặc thăm âm đạo là những động tác bắt buộc trong khám bụng cấp cứu.

Động tác thăm khám này bắt buộc vì ba lý do.

– Lý do thứ nhất là nó xác định tình trạng ổ phúc mạc thông qua kiểm tra túi cùng Douglas. Chúng ta đều biết túi cùng Douglas là chỗ thấp nhất của ổ phúc mạc và tính chất sinh lý của phúc mạc vùng này là tái hấp thu kém nhất trong toàn ổ bụng vì vậy khi trong ổ bụng có dịch, sẽ tụ lại ở túi cùng này. Bình thường túi cùng Douglas là một khoang ảo và khi chứa dịch nó mới đầy lên vì vậy khi thăm trưcj tràng hoặc âm đạo, ta sẽ thấy túi cùng này đầy và rất đau.

– Lý do thứ hai là qua thăm khám trực tràng hay âm đạo, ta có thể gián tiếp kiểm tra một số tạng qua thành bên (như ruột thừa, phần phụ) hoặc thành trước (tuyến tiền liệt, tử cung).

– Nguyên nhân thứ ba là bản thân khi ta thăm trực tràng hay âm đạo, ta có thể chẩn đoán nguyên nhân một số bệnh như trong tắc ruột ở người già ta có thể sờ thấy khôí u trực tràng, trong tắc ruột ở trẻ còn bú, nếu đứa trẻ bỏ bú, ưỡn người, khóc thét cùng với khi thăm trực tràng (bằng ngón tay út) có máu dính vào găng thì chẩn đoán lồng ruột sẽ được xác định, đối với phụ nữ tự nhiên xỉu đi, tụt huyết áp mà khi thăm âm đạo có máu ra theo găng thì chắc chắn là vỡ chửa ngoài dạ con.

Thăm trực tràng và âm đạo là một động tác thăm khám tế nhị vì vậy nó phải được giải thích kỹ về lý do và quy trình thao tác với bệnh nhân và người nhà của họ trước khi tiến hành. Đối với phụ nữ bao giờ cũng phải có một người y tá hoặc nhân viên y tế là nữ có mặt trong lúc thăm khám và nếu người phụ nữ chưa sinh hoạt tình dục thì không được phép thăm khám âm đạo. Thăm khám được tiến hành trong buồng riêng, bệnh nhân nằm ngửa trong tư thế phụ khoa, dưới mông được lót một miếng toan nhỏ. Người thăm khám đi găng, xử dụng ngón trỏ trong thăm trực tràng ở người lớn, ngón út ở trẻ em và ngón trỏ cùng ngón giữa trong thăm âm đạo. Sau khi đi găng, người khám nhúng ngón tay vào dầu parafin rồi tiến hành thăm khám. Động tác thăm khám phải hết sức nhẹ nhàng, từ từ và tuyệt đối không được thô bạo vì sự thô bạo sẽ cho kết quả nhầm do phản ứng của người bệnh. Trong khi thăm trong, có thể dùng bàn tay còn lại kết hợp nắm trên thành bụng để phát hiện các dấu hiệu kèm theo.

Mình giới thiệu các bạn một bài khám hậu môn trực tràng khá hay, mong rằng bài viết này sẽ giúp ích nhiều cho các bạn.

Hy vọng rằng sau khi xem xong bài này các bạn sẽ hiểu hơn về ý nghĩa, vai trò của việc thăm khám hậu môn trực tràng trong thực hành lâm sàng – Đây là việc khá quan trọng nhưng lại bị “cố tình” lãng quên. Về nguyên tắc bất kỳ bệnh nhân nào đến khám với các triệu chứng rối loạn tiêu hóa đều cần được thăm khám hậu môn, trực tràng nhưng vì một số lý do mà đa phần là vì lý do tế nhị, ngại ngùng… mà chúng ta lại “bơ” đi, không khám.

Mời các bạn xem thêm một số hình ảnh minh họa cho việc thăm khám hậu môn, trực tràng bên dưới.

Cuối cùng để thay cho lời kết và cũng là một chút nhắc nhở các bạn cần lưu ý, cẩn thận trong quá trình thăm khám hậu môn trực tràng nhé.

Nguồn: chiaseykhoa.com