Độc quyền đề cập đến một tình huống thị trường trong đó chỉ có một người bán duy nhất một mặt hàng và không có sự thay thế chặt chẽ của hàng hóa đó. Trong tình huống như vậy, nhà độc quyền hoặc người bán hàng hóa duy nhất có quyền lực hoặc quyền kiểm soát đối với việc cung cấp hàng hóa và do đó anh ta có thể ảnh hưởng đến giá cả.

Vì dưới sự độc quyền, chỉ có một công ty bán một mặt hàng, công ty này thực hiện một số kiểm soát đối với nguồn cung và giá cả của hàng hóa.

Tuy nhiên, điều này chỉ có thể xảy ra khi không có sản phẩm thay thế gần gũi với mặt hàng đó. Do đó, hai đặc điểm khác biệt của độc quyền là - một người bán duy nhất sản xuất và bán hàng hóa và không có sự thay thế của hàng hóa đó.

ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐỘC QUYỀN:

1. NGƯỜI BÁN DUY NHẤT:

Người sản xuất hoặc người bán hàng hóa là một người, một công ty hoặc một cá nhân và công ty đó có toàn quyền kiểm soát sản lượng của hàng hóa.

2. KHÔNG CÓ SỰ THAY THẾ:

Tất cả các đơn vị của một hàng hóa là như nhau và không có sự thay thế cho hàng hóa đó.

3. KHÔNG KHẢ NĂNG THÂM NHẬP CHO CÁC CÔNG TY MỚI:

Tình hình độc quyền trong một thị trường chỉ có thể tiếp tục khi các công ty khác không tham gia vào ngành. Nếu các công ty mới gia nhập ngành, sẽ không có sự kiểm soát hoàn toàn của một công ty về nguồn cung. Như vậy, bất cứ khi nào một công ty gia nhập ngành, tình trạng độc quyền sẽ chấm dứt. Có / nghệ thuật, công nghiệp độc quyền về bản chất là nền công nghiệp chỉ có một doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là dưới sự độc quyền, không có sự khác biệt giữa một công ty và một ngành công nghiệp.

4. LỢI NHUẬN TRONG DÀI HẠN:

Một nhà độc quyền có thể kiếm được lợi nhuận bất thường ngay cả trong thời gian dài bởi vì anh ta không sợ sự cạnh tranh của người bán hàng khác. Nói cách khác, nếu một nhà độc quyền có được lợi nhuận bất thường trong thời gian dài, anh ta không thể bị đánh bật khỏi vị trí này. Tuy nhiên, điều này là không thể dưới sự cạnh tranh hoàn hảo. Nếu lợi nhuận bất thường có sẵn cho một doanh nghiệp cạnh tranh, các doanh nghiệp khác sẽ tham gia cạnh tranh và kết quả lợi nhuận bất thường sẽ bị loại bỏ.

5. MẤT MÁT TRONG THỜI GIAN NGẮN:

Nói chung, một người bình thường nghĩ rằng một công ty độc quyền không thể chịu lỗ vì nó có thể sửa bất kỳ giá nào họ muốn. Tuy nhiên, cách hiểu này là không chính xác. Một công ty độc quyền có thể duy trì tổn thất bằng chi phí cố định trong thời gian ngắn. Một nhà độc quyền có nghĩa là chỉ có một người hoặc một công ty để bán hàng hóa.

Do đó, bất cứ ai muốn mua hàng hóa đó sẽ chỉ mua nó từ nhà độc quyền. Tuy nhiên, nếu một công ty độc quyền về một mặt hàng mà mọi người mua ít hơn hoặc không mua, nó có thể phải chịu lỗ hoặc có thể phải ngừng sản xuất. Ví dụ, nếu ai đó có độc quyền về thuốc nhuộm tóc màu vàng, thì đương nhiên công ty có khả năng chịu lỗ vì đó là sản phẩm mà mọi người thường không mua.

6. BẢN CHẤT CỦA ĐƯỜNG CẦU:

Dưới sự độc quyền, nhu cầu đối với hàng hóa của công ty ít hơn co giãn hoàn toàn và do đó, nó dốc xuống về phía phải. Lý do chính của đường cầu dốc xuống về phía phải là sự kiểm soát hoàn toàn của nhà độc quyền đối với việc cung cấp hàng hóa. Do kiểm soát nguồn cung, một nhà độc quyền thực hiện các thay đổi trong nguồn cung mang lại những thay đổi về giá và do nhu cầu này thay đổi theo hướng ngược lại. Nói cách khác, nếu một nhà độc quyền tăng giá hàng hóa, số lượng bán sẽ giảm. Do đó, đường cầu (AR) dốc xuống bên phải. Bản chất của đường cầu đã được thể hiện trong sơ đồ. DD là đường cầu, có độ dốc âm.

7. PHÂN BIỆT GIÁ CẢ:

Từ quan điểm lợi nhuận, một nhà độc quyền có thể thay đổi giá khác nhau từ những người tiêu dùng khác nhau của hàng hóa của mình. Chính sách này được gọi là phân biệt giá. Ông áp dụng chính sách phân biệt giá trên nhiều cơ sở khác nhau như tính giá khác nhau từ những người tiêu dùng khác nhau hoặc ấn định giá khác nhau ở những nơi khác nhau, v.v.

8. DOANH NGHIỆP LÀ MỘT NHÀ SẢN XUẤT GIÁ:

Một doanh nghiệp cạnh tranh là một người nhận giá từu thị trường trong khi một doanh nghiệp độc quyền là một người tạo ra giá. Điều này là do một doanh nghiệp cạnh tranh là nhỏ so với thị trường và do đó, nó không có sức mạnh thị trường. Điều này không đúng trong trường hợp của một công ty độc quyền bởi vì nó có sức mạnh thị trường. Do đó, nó là một nhà sản xuất giá

9. ĐƯỜNG CONG DOANH THU TRUNG BÌNH VÀ CẬN BIÊN:

Dưới sự độc quyền, doanh thu trung bình lớn hơn doanh thu cận biên. Dưới sự độc quyền, nếu công ty muốn tăng sức bán thì chỉ có thể làm như vậy khi giảm giá. Điều này có nghĩa là AR sẽ giảm khi doanh số tăng. Trong trường hợp đó MR sẽ nhỏ hơn AR. (ii) AR dốc xuống về phía phảii và lớn hơn MR.

Trên đây là những đặc điểm quan trọng cấu thành nên nền kinh tế độc quyền. Bạn hãy theo dõi các bài đăng của Saga để cùng bàn luận sâu hơn về độc quyền ở những bài viết sau nhé!