Tổng quan về viêm loét đại tràng

Viêm loét đại tràng là tình trạng viêm lớp niêm mạc trong cùng của đại tràng ( ruột già). Bệnh nhân thường bị viêm loét gây ra các triệu chứng đau bụng dữ dội, tiêu chảy và chảy máu trực tràng.

Viêm loét đại tràng gây đau bụng dữ dội (Ảnh minh họa)

Bệnh viêm loét đại tràng có liên quan đến một số bệnh viêm nhiễm khác như bệnh Crohn. Theo thống kê, viêm loét đại tràng và bệnh Crohn là bệnh mạn tính, chúng ảnh hưởng đến gần 500,000 đến 2 triệu người Mỹ. Tỷ lệ mắc bệnh ở nam và nữ là như nhau, bệnh thường bắt đầu từ tuổi thiếu niên đến trưởng thành hoặc có thể muộn hơn.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của viêm loét đại tràng đến nay vẫn chưa được xác định rõ. Người ta nghi ngờ có một số yếu tố gây bệnh như sau:

• Viêm loét đại tràng xuất hiện do sự hoạt động bất thường của hệ thống miễn dịch trong ruột khi chống lại sự xâm nhập của các vi sinh vật có hại như vi khuẩn hoặc vi rút, nấm hoặc các yếu tố ngoại nhập khác.
• Di truyền: Bệnh không lây lan nhưng có khả năng di truyền. Tỷ lệ mắc bệnh này cao khi bố mẹ, anh chị em ruột bị viêm loét đại tràng.
• Môi trường: Bệnh xảy ra cao hơn đối với dân thành thị và ở các nước công nghiệp. Có thể nguyên nhân gây bệnh là do chế độ ăn uống nhiều chất béo và các sản phẩm tinh chế làm bệnh có tỷ lệ mắc cao hơn.
• Dùng khánh sinh: điều trị kháng sinh có thể dẫn đến viêm loét đại tràng do  kháng sinh phá vỡ hệ vi khuẩn bình thường trong đường ruột.

Triệu chứng

Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ và nơi xảy ra mà bệnh có những triệu chứng khác nhau:

• Viêm loét trực tràng và viêm khu trú ở trực tràng: dấu hiệu duy nhất là chảy máu trực tràng. Một số bệnh nhân khác có thể có triệu chứng nặng hơn, bị đau ở vùng đại tràng, mót rặn đại tiện nhưng đại tiện rất khó khăn.
• Viêm đại tràng trái: viêm lan rộng từ trực tràng qua đại tràng sigma và đại tràng xuống. Các triệu chứng bao gồm đi ngoài ra máu, đau bụng và sút cân.
• Viêm toàn bộ đại tràng: bệnh gây những đợt đi ngoài ra máu nặng, đau bụng, mệt mỏi, sút cân và ra mồ hôi trộm.
• Viêm đại tràng tối cấp: đây là dạng viêm rất hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm, xảy ra ở toàn bộ đại tràng, gây đau, tiêu chảy dữ dội, dẫn đến mất nước. Bệnh nhân có thể dẫn đến các biến chứng nặng hơn như vỡ đại tràng, giãn đại tràng, ngộ độc đại tràng do đại tràng bị giãn quá mức.

Xét nghiệm, chẩn đoán

Soi đại tràng xác định viêm loét đại tràng (Ảnh minh họa)

• Xét nghiệm máu: tiến hành xét nghiệm máu cho thấy thiếu máu, nhiễm trùng và phát hiện kháng thể .
• Soi đại tràng:  Bác sĩ dùng một ống nhỏ có thể bẻ cong được, đưa vào trực tràng( soi đại tràng xích-ma và soi đại tràng) cho phép quan sát trực tiếp bên trong lòng đại tràng giúp chẩn đoán bệnh, xác định mức độ tổn thương viêm loét đại tràng.
• Soi đại tràng sigma ống mềm để kiểm tra đại tràng sigma.
• Chụp X quang đại tràng có thuốc cản quang giúp quan sát hình ảnh khung đại tràng, giúp chẩn đoán viêm loét đại tràng.
• Chụp X quang ruột non: cách này dùng để kiểm tra phần ruột non không quan sát được bằng soi đại tràng. Xét nghiệm này có thể giúp ích trong phân biệt viêm loét đại tràng và bệnh Crohn

Điều trị

• Điều trị chống viêm: sử dụng các thuốc chống viêm như Sulfasalazine (Azulfidine), mesalamine (Asacol, Rowasa) và olsalazine (Dipentum), Balsalazide (Colazal), corticosteroid . Một số loại thuốc ức chế miễn dịch như (Imuran) và mercaptopurine (Purinethol), cyclosporine (Neoral, Sandimmune), infliximab (Remicade), cao dán nicotin.
• Điều trị triệu chứng: gồm thuốc chống tiêu chảy, thuốc giảm đau và bổ sung sắt
• Phẫu thuật: cắt toàn bộ đại trực tràng và làm hậu môn nhân tạo hoặc nối ruột non với hậu môn nếu điều trị nội khoa và các biện pháp điều trị khác không làm bệnh thuyên giảm. Từ 25 – 40% số bệnh nhân bị viêm loét đại tràng cuối cùng sẽ phải phẫu thuật.

Thanh Mai_Trangphuclinh.vn