Mục tiêu 
1. Kể các mục đích của việc chăm sóc và ngừa loét tỳ. 
2. Nêu các biện pháp làm tăng tuần hoàn tại chỗ. 
3. Nêu các biện pháp quản lý chất tiết. 
4. Nêu các yêu cầu chăm sóc phòng ngừa loét tỳ. 
1. Mục đích 
Để ngừa mảng mục và ngăn ngừa loét lan rộng. 
Giúp vết loét mau lành. 
2. Chỉ định 
Ap dụng cho những người bệnh nằm lâu tại giường và có khuynh hướng dễ bị loét do tì đè: 
− Người bệnh bị liệt. 
− Người bệnh gãy xương phải hạn chế cử động: bó bột, kéo tạ, chấn thương cột sống. 
− Người bệnh gầy ốm, thiếu dinh dưỡng, tuần hoàn kém. 
− Người bị hôn mê. 
3. Nhận định người bệnh 
Tri giác: tỉnh, lơ mơ, hôn mê… 
Bệnh lý phải nằm lâu tại giường: liệt, tai biến mạch máu não, béo phì, suy dinh dưỡng… 
Tình trạng da: có vết loét? Giai đoạn nào? 
Tình trạng dinh dưỡng? 
Khả năng vận động. 
4. Dụng cụ 
4.1. Dụng cụ ngăn ngừa 
Thau nước ấm 
Xà bông 
Khăn bông lớn 
Khăn nhỏ 
Cồn 70⁰, phấn talc 
Vòng bông 
Vòng hơi cao su và khăn phủ 
Nệm hơi, nệm nước hay nệm điện 
Dụng cụ quản lý chất tiết: tã vải hay giấy cho cả nam lẫn nữ, uridom dẫn nước tiểu vào túi chứa (nam) 
Vải trải giường (nếu cần),tấm nilon 
4.2. Dụng cụ để điều trị 
Gồm các dụng cụ ngừa mảng mục kể trên và thêm một khay dụng cụ thay băng vết thương mảng mục. 
Các loại dung dịch sát trùng và thuốc: theo chỉ thị của bác sĩ. 
5. Dọn dẹp dụng cụ 
Mang tất cả các dụng cụ về phòng, phân loại dụng cụ có dính chất tiết và không dính chất tiết. 
Xử lý các dụng cụ theo quy trình khử khuẩn và tiệt khuẩn. 
Lau khô và cất vào chỗ cũ hoặc đem tiệt khuẩn nếu cần.
6. Ghi hồ sơ 
Tình trạng của da, những phát hiện mới nếu có. 
Tình trạng mảng mục. 
Loại thuốc dùng. 
Các điều dặn dò (nếu có). 
Tên người điều dưỡng thực hiện. 
7. Những điểm cần lưu ý 
Nên ngừa mảng mục hơn là trị mảng mục. 
Những người bệnh dễ bị mảng mục phải được nằm trên nệm dày 15 - 20cm, đệm hơi, đệm nước hoặc đệm điện. 
Thay đổi tư thế nằm thường xuyên 2 giờ/lần, tùy thuộc tình trạng bệnh. 
Massage tăng tuần hoàn tại chỗ, đặc biệt là những vùng bị đè. 
Theo dõi tình trạng da để phát hiện sớm các dấu hiệu mảng mục. 
Giữ cho người bệnh được sạch sẽ, khô ráo ngay mỗi khi dơ bẩn, ẩm ướt. 
Dinh dưỡng người bệnh: khẩu phần cần nhiều chất đạm và sinh tố. 
BẢNG KIỂM LƯỢNG GIÁ KỸ NĂNG CHĂM SÓC NGỪA LOÉT 

Hình 25.1. Dụng cụ chăm sóc ngừa loét tì

Hình 25.2. Các tư thế nằm ngừa loét tì
CÂU HỎI LƯỢNG GIÁ 
Trả lời câu hỏi ngắn 
1. Kể 4 giai đoạn của loèt tì 
2. Nêu các yếu tố ảnh hưởng đến vết loét 
3. Chăm sóc điều dưỡng với người bệnh có nguy cơ bị loét tì 
4. Chăm sóc điều dưỡng với người bệnh bị loét tì 
Chọn câu trả lời đúng nhất 
5. Các giai đoạn của loét: 
A. Đỏ da → nốt phỏng → hoại tử → loét 
B. Đỏ da → hoại tử → nốt phỏng → loét C. Tử ban → hoại tử → nốt phỏng → loét 
D. Nốt phỏng → tử ban → hoại tử → loét 
E. Nốt phỏng → hoại tử → tử ban → loét 
6. Nhóm người có nguy cơ loét, ngoại trừ: 
A. Hôn mê D. Gãy xương đùi 
B. Chấn thương cột sống E. Gãy xương đòn 
C. Béo phì 
7. Quản lý chất tiết đề phòng loét ở người bệnh hôn mê ta phải: 
A. Đặt thông tiểu dẫn lưu D. A, B, C đúng 
B. Mặc tất (vớ) E. A, B, C sai 
C. Lót vải láng dưới mông 
8. Chăm sóc ngừa loét ta phải: 
A. Nằm đệm cao 5 cm D. Xoay trở 2 giờ/lần 
B. Đặt thông tiểu để quản lý chất tiết E. Tất cả đều đúng 
C. Dùng đèn chiếu cao áp để tăng cường tuần hoàn 
9. Chỉ định ngừa loét cho mỗi người bệnh, ngoại trừ 
A. Bênh nhân hôn mê D. Người già suy kiệt 
B. Bênh nhân liệt E. Tất cả đều đúng 
C. Người bệnh lơ mơ 
10. Dụng cụ ngừa loét gồm: 
A. Vòng gòn, vòng cao su D. Tất cả đều đúng 
B. Nệm nước, nệm hơi, nệm đệm E. Tất cả đều sai 
C. Tã lót 
ĐáP áN: 5.A, 6.E, 7.B, 8.D, 9.E, 10.D