Mạng riêng ảo hay VPN là một kết nối được mã hóa để bảo vệ kết nối internet và quyền riêng tư của bạn khi Online. Nó làm như vậy bằng cách tạo một đường hầm (tunnel) được mã hóa rồi truyền dữ liệu của bạn. Trong khi sử dụng dịch vụ VPN, dịch vụ này sẽ ẩn địa chỉ IP thực của bạn và giúp bạn an toàn trên các mạng công cộng.
Thông thường, công nghệ VPN được sử dụng để thiết lập một mạng riêng qua internet để chia sẻ tài nguyên của mạng nội bộ công ty với người dùng từ xa và các địa điểm khác của công ty. Mọi người cũng có thể sử dụng VPN để truy cập mạng gia đình của họ từ xa.
VPN giống như phòng chờ riêng của bạn trên Internet, nơi bạn có thể đi chơi mà không bị người khác giành ghế :v. Chúng cho phép truy cập vào mạng gia đình của bạn hoặc mạng công ty của công ty bạn ngay cả khi bạn đang ở một nơi khác trên thế giới.
Dịch vụ VPN phổ biến
NordVPN và Private Internet Access, tất cả những VPN này đều phổ biến trong QoS và bảo mật, cung cấp các kết nối riêng tư.
Cyber Ghost, Surf Easy, Tunnel Bear là một số dịch vụ VPN miễn phí mà bạn có thể sử dụng nếu muốn tiết kiệm tiền. Nhưng vì miễn phí nên sẽ hơi ít tính năng, giới hạn tải xuống hoặc có quảng cáo. Ngoài ra, các dịch vụ miễn phí này không thể đánh bại các dịch vụ trả phí.
VPN hoạt động như thế nào?
Tuy nhiên, nguyên lý hoạt động của Virtual Priavate Network (VPN) không phải là một vấn đề quá phức tạp. Bạn cần hiểu các khái niệm sau:
SSL (Secure Sockets Layer) / TLS (Transport Layer Security): Nó sử dụng phương pháp bắt tay 3 chiều để đảm bảo xác thực phù hợp giữa máy khách và máy chủ. Quá trình xác thực dựa trên mật mã trong đó các chứng chỉ, hoạt động như các khóa mật mã đã được lưu trữ ở phía máy khách và máy chủ, dùng để kết nối.
IPSec (IP Security): Giao thức này có thể hoạt động ở chế độ truyền tải hoặc chế độ đường hầm để nó có thể thực hiện công việc bảo mật kết nối Mạng ảo. Hai chế độ khác nhau ở chỗ chế độ truyền tải chỉ mã hóa payload trong dữ liệu, tức là chỉ thông báo có mặt trong dữ liệu. Mặt khác, chế độ đường hầm mã hóa toàn bộ dữ liệu được truyền đi.
PPTP (Point-To-Point Transfer Protocol): Nó kết nối người dùng ở một số vị trí từ xa với máy chủ riêng trong mạng VPN và cũng sử dụng chế độ đường hầm cho các hoạt động của nó. Bảo trì thấp và làm việc đơn giản làm cho PPTP trở thành một giao thức VPN được chấp nhận rộng rãi.
L2TP (Layer Two Tunnelling Protocol): Nó tạo điều kiện thuận lợi cho việc truyền dữ liệu giữa hai vị trí địa lý qua mạng VPN, thường được sử dụng kết hợp với giao thức IPSec, hỗ trợ thêm cho lớp bảo mật của giao tiếp.
Bây giờ bạn đã có kiến thức sơ bộ về các giao thức khác nhau được sử dụng trong VPN. Chúng ta sẽ tìm hiểu xem chúng hoạt động như thế nào. Khi bạn kết nối với mạng công cộng, chẳng hạn như mạng WiFi miễn phí tại các sân bay, thì tất cả dữ liệu của bạn đang chảy qua một đường hầm lớn cùng với dữ liệu của những người dùng khác.
Bất kỳ ai muốn theo dõi bạn đều có thể dễ dàng đánh hơi các gói dữ liệu của bạn trong mạng. Khi VPN xuất hiện, nó cung cấp cho bạn một đường hầm bí mật bên trong đường hầm lớn đó. Nói cách khác, tất cả dữ liệu của bạn sẽ được mã hóa để không ai có thể khai thác được.
Tại sao bạn lại cần dịch vụ VPN?
Lướt web hoặc thực hiện các thanh toán Online trên một mạng không an toàn có nghĩa là bạn có thể bị lộ thông tin cá nhân của mình. Do đó, để an toàn, VPN phải là thứ bắt buộc đối với tất cả những ai muốn bảo mật thông tin.
Ví dụ: nếu bạn đang ở một nơi công cộng và sử dụng WiFi, bạn có nguy cơ bị lộ thông tin nhạy cảm của mình khi lướt internet. Người dùng trên cùng một mạng có thể truy cập bất kỳ dữ liệu nào được truyền qua mạng đó.
Bằng cách sử dụng VPN, dữ liệu của bạn luôn được mã hóa và ẩn danh.
Cách VPN bảo vệ bạn khi Online
Như đã giải thích ở trên, VPN mã hóa dữ liệu của bạn để bạn có thể ẩn danh khỏi bất kỳ trình theo dõi hoặc nghe trộm nào khi kết nối Internet. Bằng cách sử dụng VPN, không ai có thể truy cập vào những gì bạn làm trên mạng công cộng và mạng gia đình.
Mã hóa là cách tốt nhất để ẩn danh trên Internet và bảo mật dữ liệu cũng là một mối quan tâm lớn.
Thiết lập kết nối VPN bao gồm ba giai đoạn
Xác thực: Trong bước này, các gói dữ liệu đầu tiên sẽ được đóng gói, về cơ bản dữ liệu được gói bên trong một gói khác cùng với một số header và những thứ khác được đính kèm. Làm như vậy là để che giấu danh tính của các gói dữ liệu. Bây giờ, thiết bị của bạn bắt đầu kết nối bằng cách gửi yêu cầu Hello đến máy chủ VPN, máy chủ này sẽ trả lời với xác nhận và yêu cầu thông tin xác thực để xác minh tính xác thực của người dùng.
Đường hầm: Sau khi giai đoạn xác thực hoàn tất, một đường hầm được tạo ra để cung cấp kết nối trực tiếp thông qua internet. Chúng ta có thể gửi bất kỳ dữ liệu nào chúng ta muốn qua đường hầm đó.
Mã hóa: Sau khi tạo thành công đường hầm, nó có thể chuyển bất kỳ thông tin nào chúng ta muốn, nhưng thông tin đó vẫn không an toàn nếu chúng ta sử dụng dịch vụ VPN miễn phí. Đó là bởi vì những người khác cũng sử dụng nó. Vì vậy, chúng ta mã hóa các gói dữ liệu trước khi gửi chúng qua đường hầm, do đó, ngăn không cho bất kỳ người dùng nào khác nhìn trộm vào các gói dữ liệu đó. Họ sẽ chỉ nhìn thấy một số dữ liệu rác không thể nhận dạng đi qua đường hầm.
Bây giờ, nếu bạn muốn truy cập một trang web, thiết bị của bạn sẽ gửi yêu cầu truy cập đến máy chủ VPN, sau đó máy chủ này sẽ chuyển tiếp yêu cầu đến trang web bằng nhận dạng của VPN và nhận dữ liệu cũng vậy. Sau đó, VPN sẽ truyền dữ liệu này đến thiết bị của bạn. Ở đây, trang web sẽ nghĩ rằng máy chủ VPN là người dùng. Nó sẽ không tìm thấy dấu vết hoặc thiết bị của bạn với tư cách là người dùng thực sự trừ khi bạn truyền một số thông tin cá nhân qua kết nối. Ví dụ: danh tính của bạn sẽ tiết lộ nếu bạn truy cập một trang web mạng xã hội như Facebook hoặc Twitter bằng kết nối VPN.
Công dụng của VPN: VPN có chức năng gì?
Kết nối VPN cung cấp quyền truy cập trực tiếp vào mạng công ty cho người dùng không nằm trong vùng phủ sóng vật lý của mạng. Về mặt logic, người dùng từ xa được kết nối giống như người dùng thông thường đang ngồi trong công ty.
Nó cũng được sử dụng để cung cấp môi trường mạng đồng nhất cho một công ty doanh nghiệp có địa điểm văn phòng trên toàn thế giới.
Các mục đích sử dụng khác của VPN bao gồm truy cập các dịch vụ trên internet không có sẵn ở một quốc gia hoặc khu vực cụ thể, truy cập nội dung bị kiểm duyệt hoặc nếu người dùng chỉ muốn ẩn danh trên web.
VPN trên Android và iOS
Bạn cũng có thể thiết lập kết nối VPN trên điện thoại chạy hệ điều hành Android. Nó cho phép bạn truy cập mạng riêng của công ty mình ngay trên thiết bị Android. VPN cũng tạo điều kiện cho quản trị viên mạng kiểm soát thiết bị của bạn, thêm hoặc xóa dữ liệu và theo dõi việc sử dụng của bạn.
Tương tự như vậy, các thiết bị của Apple bao gồm iPhone (iOS) và iPad (iPadOS) được tích hợp sẵn hỗ trợ cho VPN. Bạn có thể truy cập ứng dụng Cài đặt và tạo hồ sơ VPN mới bằng thông tin đăng nhập do VPN cung cấp.
Các loại VPN
Về cơ bản, VPN có hai loại, đó là Remote Access Virtual Network và VPN Site-to-Site. Loại thứ hai, VPN site-to-site còn có nhiều loại khác nữa.
VPN Remote Access (VPN truy cập từ xa)
VPN này sẽ cấp cho ai đó quyền truy cập vào mạng riêng hiện có qua internet. Mạng riêng có thể là một mạng được thiết lập bởi một số tổ chức công ty được trang bị cơ sở dữ liệu và phần cứng mạng liên quan đến tổ chức hoặc bất kỳ dự án nào của họ.
Có VPN truy cập từ xa, nên nhân viên không cần kết nối trực tiếp với mạng của công ty. Họ có thể làm như vậy với sự trợ giúp của phần mềm VPN cần thiết và dữ liệu xác thực do công ty cung cấp.
VPN truy cập từ xa không phải chỉ dành cho khu vực doanh nghiệp; người dùng gia đình cũng có thể sử dụng chúng. Ví dụ: bạn có thể thiết lập một mạng riêng ảo tại nhà của mình và sử dụng thông tin đăng nhập để truy cập nó từ một nơi khác. Bằng cách này, các trang web bạn truy cập sẽ thấy địa chỉ IP của mạng gia đình của bạn chứ không phải là địa chỉ IP thực của bạn.
Hơn nữa, hầu hết các dịch vụ VPN bạn thấy trên thị trường là các VPN truy cập từ xa. Các dịch vụ này chủ yếu giúp mọi người loại bỏ các hạn chế về địa lý trên internet. Những hạn chế này có thể là do sự ngăn chặn của chính phủ hoặc nếu một trang web hoặc dịch vụ không thể truy cập được ở một khu vực cụ thể.
VPN Site-to-Site
Từ ‘site’ trong trường hợp này dùng để chỉ vị trí thực nơi mạng riêng tồn tại. Nó còn có tên khác là LAN-to-LAN hoặc Router-to-Router VPN. Trong loại VPN này, hai hoặc nhiều mạng riêng ở các khu vực khác nhau trên thế giới được kết nối với nhau, tất cả đều đóng vai trò là một mạng riêng ảo duy nhất trên internet. Hiện tại có hai loại VPN site-to-site.
Intranet Site-to-Site VPN
Chúng ta gọi nó là VPN site-to-site mạng nội bộ khi các mạng riêng tư khác nhau của một tổ chức được liên kết với nhau qua internet. Loại VPN này có thể chia sẻ tài nguyên trên nhiều địa điểm khác nhau của công ty. Một cách khác là đặt các dây cáp riêng biệt ở các vị trí văn phòng khác nhau, nhưng cách đó sẽ khó thực hiện và có thể phát sinh chi phí cao.
Nhu cầu kết nối các mạng công ty thuộc các tổ chức khác nhau. Họ có thể đang cộng tác trong một dự án liên quan đến các nguồn lực từ cả hai tổ chức. Các mạng riêng ảo như vậy được tạo ra gọi là extranet VPN site-to-site.
Ưu và nhược điểm
Ưu điểm lớn nhất của việc sử dụng VPN là nó cung cấp một cách hiệu quả về chi phí để tạo một mạng riêng lẻ so với việc thuê và thiết lập đường dây mạng.
Ngoài những lợi ích VPN mang lại cho chúng ta, nó cũng có những điểm yếu. Không có quy trình hợp lý để đảm bảo Chất lượng dịch vụ (QoS) qua internet là điểm yếu lớn nhất của công nghệ VPN. Hơn nữa, mức độ bảo mật và tính xác thực bên ngoài mạng riêng nằm ngoài tầm của công nghệ VPN. Và cả sự không tương thích giữa các nhà cung cấp khác nhau nữa.
Những gì bạn nên tìm kiếm trong một VPN
Nó hoàn toàn phụ thuộc vào việc bạn thực sự sử dụng VPN để làm gì. Trước khi chọn một nhà cung cấp, hãy tự hỏi mình ba câu hỏi: Tốc độ nhanh như thế nào? VPN sẽ giữ cho dữ liệu an toàn chứ? Nó sẽ tôn trọng quyền riêng tư của của người dùng? Tương tự, đây là những yếu tố chính mà bạn nên tìm khi chọn nhà cung cấp VPN.