Trong lịch sử hiện đại, một trong những cuộc ganh đua nổi tiếng nhất là giữa 2 nhà khoa học Nikola Tesla và Thomas Edison. Cả 2 người đàn ông này đều được biết đến với vô số những phát minh khoa học và đều là những người đi đầu trong việc phát triển những sản phẩm công nghệ mới, mà trong số đó, nhiều sản phẩm vẫn được con người ứng dụng ngày nay. Tuy nhiên, những ý tưởng của Tesla và Edison về những vấn đề nhất định luôn đi ngược nhau, dẫn đến sự đối đầu tới hàng thập kỉ dài giữa 2 nhà phát minh.

Ngày nay, một thế kỉ sau đó, chúng ta lại có 2 thái cực khác, cũng có sức ảnh hưởng lớn trên toàn thế giới, đó là Android của Google và iOS của Apple. Cũng giống với các nhà phát minh ở trên, có thể nói cả 2 nền tảng này đã tạo nên một cuộc cách mạng mới. iOS đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định những gì một hệ điều hành điện thoại thông minh hiện đại nên có và nên hoạt động như thế nào, trong khi Android giành được trái tim của nhiều người với sự cởi mở hơn và mang đến những trải nghiệm điện thoại thông minh trên các phân khúc khác nhau. Nhưng đồng thời, giữa Android và iOS lại tồn tại quá nhiều sự khác biệt trên nhiều cấp độ những ý kiến mà vô hình chung đã tạo nên một thái cực khó thể trung hòa.

Những sự ra đời của iOS 8 và Android L vào mùa thu chẳng thể cứu vãn nổi những mâu thuẫn hiện nay, và chắc chắn sự đối đầu nảy lửa giữa 2 hệ điều hành này sẽ còn dài. Tuy nhiên, điều này không thể ngăn chúng ta có sự so sánh tay đôi giữa 2 nền tảng và đánh giá những đặc điểm và đặc thù của chúng. Để tiến hành bài so sánh này, chúng ta có iOS 8 beta chạy trên iPhone 5s và Android L preview chạy trên Nexus 5.

Màn hình khóa và màn hình home

Ở màn hình khóa của Android L, Google đã tiến hành những sự thay đổi đáng chú ý. Trước hết, các tin thông báo giờ đây đã được hiển thị ngay trong nháy mắt ở giữa màn hình, trái ngược với trước đây, chúng ta phải mất công kéo bảng thông báo xuống mới có thể đọc được. Đây là một tính năng rất được hoan nghênh, mặc dù dường như Google đã “mượn” cảm hứng từ cách iOS xử lý các thông báo màn hình khóa. Trên Android L, gõ 2 lần một thông báo sẽ khởi động các ứng dụng tương ứng và nếu muốn bỏ thông báo chỉ cần trượt thông báo đó sang một bên. Trên iOS 8 thì ​​chỉ cần một cái trượt ngón tay là có thể trả lời một email hoặc đánh dấu thông báo đã đọc. Nói chung, cả 2 cách hiển thị và xử lý thông báo đều hoạt động tốt.

Có thể một số người thích cách màn hình các thiết bị iOS sáng trong vài giây kể từ khi xuất hiện thông báo, giúp người dùng có thể tiếp cận được thông báo ngay lập tức. Tính năng này lại không có mặt trên Android L, tuy nhiên thay vào đó, một máy tính bảng hay điện thoại đều được trang bị hệ thống đèn thông báo RGB, có khả năng đổi màu tùy theo từng loại thông báo.

Màn hình khóa trên Android L còn có 1 thứ mà iOS thiếu, đó là shortcut cho ứng dụng điện thoại. Với shortcut này, người dùng sẽ tiết kiệm thêm một số bước nếu muốn liên lạc với ai đó. Thứ duy nhất mà cả 2 màn hình khóa chung nhau chính là shortcut camera.

Khác với những phiên bản Android trước, Android L giờ đây không còn cho phép người dùng đính những widget ra ngoài màn hình khóa. Sự cắt giảm này đã gây ra những phản ứng trái chiều trong cộng đồng những người sử dụng Android, bởi nhiều người cho rằng đây là tính năng vô cùng thú vị trên hệ điều hành của Google. Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, những widget màn hình khóa lại rất không trực quan để thiết lập và sử dụng. Chính vì lý do này, có lẽ Google muốn giảm bớt sự lộn xộn cho màn hình khóa, hoặc chỉ đơn giản là để tiết kiệm không gian cho những shortcut mới của điện thoại. Trớ trêu thay, kể từ iOS 8, iDevices lại được hỗ trợ các widget từ bên thứ ba trong bảng thông báo, nếu muốn truy cập vào những widget này nguồn sử dụng chỉ việc kéo bảng thông báo xuống.

Màn hình home Android L (trái) và iOS 8 (phải)

Folder trên Android L có sự thay đổi về giao diện

Bảng thông báo, quick control và multitasking

Một cuộc đại tu bảng thông báo là điểm cải tiến đáng chú ý trên Android L. Chúng ta đều thích cái cách những tin thông báo quan trọng được đẩy lên phía đầu bảng thông báo, còn những thông tin không quan trọng sẽ bị đẩy xuống cuối – Chẳng hạn những thông báo về email hay cảnh báo sẽ được cho lên đầu, trong khi những thông báo về việc cài đặt ứng dụng bị chìm xuống cuối. Cách tiếp cận với những thông báo trên iOS 8 của Apple thì có sự khác biệt đôi chút. Kéo bảng thông báo từ phía trên xuống, tại tab Today sẽ hiện ra thời gian biểu hàng ngày của người sử dụng, dự báo thời tiết, những widget đã được kích hoạt và những thông tin khác nhau. Các tin thông báo được chia ra thành từng tab riêng biệt, theo nhóm những ứng dụng, và thứ tự được liệt kê có thể được thay đổi trong menu settings.

Android L còn được thiết kế lại menu Quick Controls, trên phiên bản này menu Quick Controls vẫn được đặt ở phía dưới như trước. Tuy nhiên, Google đã loại bỏ thao tác trượt 2 ngón tay xuống dưới để truy cập dễ dàng vào menu này, đây là một động thái rất khó hiểu. Dẫu sao thì bảng menu Quick Controls trên Android L không chỉ có thiết kế đẹp, mà nó còn có thêm nhiều tính năng hữu ích như thanh trượt tinh chỉnh độ sáng và nút cảm ứng khóa xoay màn hình. Trên iOS 8, Control Center vẫn rất tuyệt vời. Với khả năng truy cập thuận tiện từ mọi màn hình, nó giúp chúng ta có thể dễ dàng thay đổi độ sáng màn hình, bật tắt Wi-Fi, điều khiển trình chơi nhạc,…

Giao diện multitasking trên Android cũng có sự thay đổi toàn diện. Một mặt, nó trông đẹp hơn rất nhiều so với trước, bởi các ứng dụng được sử dụng gần đây đều được biểu diễn dưới dạng các thẻ, chứ không còn là các cột đơn điệu. Mặt khác, việc chuyển sang một ứng dụng mới sử dụng gây ra một chút rườm rà cho người dùng bởi trên cùng một màn hình chỉ có 3 thẻ được hiển thị, nghĩa là chúng ta phải kéo lên xuống để tìm các ứng dụng cần truy cập. Danh sách những ứng dụng được sử dụng gần nhất trên iOS 8 thực sự rất hoàn hảo. Nó trông đơn giản, nhưng lại rất hữu ích, các ứng dụng được liệt kê theo thứ tự thời gian cùng các biểu tượng tương ứng trên một hàng riêng biệt. Hơn nữa, menu còn chứa danh sách các địa chỉ thường xuyên liên lạc nhất của người sử dụng, cực kỳ tiện dụng.

Bàn phím, giao diện gọi điện và danh bạ

Bàn phím mới trên Android L phản hồi nhanh và chính xác. Có thể thấy, nó phù hợp với nguyên tắc mà Google mới đề ra “Material Design”. Tuy nhiên, ở khía cạnh chức năng, bàn phím Android L có vẻ không có quá nhiều sự khác biệt với bàn phím Android cơ bản trên những phiên bản trước, Google vẫn giữ lại các tính năng như word prediction (đoán từ), auto-correct (tự chỉnh sửa), và gesture typing (hay còn có tên gọi Swype). Ở phiên bản này các Emoticons cũng xuất hiện. Trên iOS 8, Apple thêm vào bàn phím cơ bản tính năng đoán từ thông minh. Tính năng này được xây dựng từ một thuật toán tính bối cảnh của cuộc trò chuyện và có khả năng học hỏi từ để ngày càng cung cấp những dự đoán từ chính xác hơn. Tuy nhiên, nếu như bạn vẫn chưa hài lòng với giải pháp bàn phím của Apple thì đừng lo, bởi với iOS 8 bàn phím từ bên thứ 3 đã được hỗ trợ.

Ứng dụng điện thoại cũng có sự thay máu trên Android L, và có vẻ như mọi thứ đã thay đổi theo chiều hướng tích cực hơn. Những địa chỉ liên lạc thường xuyên được sắp xếp vào một danh sách nhỏ gọn hơn, và phía rìa cuối màn hình, do đó người dùng hoàn toàn có thể tiến hành cuộc gọi với chỉ một ngón cái. Những số liên lạc cuối cùng và thanh tìm kiếm được đặt ở trên đầu. Như trước đây, việc tìm kiếm trên ứng dụng điện thoại không chỉ trả về những kết quả trong danh bạ, mà nó còn cho biết những kết quả từ những doanh nghiệp, những nhà hàng, và khách sạn gần nhất.

Ứng dụng điện thoại trên iOS 8 không thực sự khác biệt so với những phiên bản trước. Vẫn là giao diện được tối giản hóa, danh sách liên lạc, danh sách những số hay liên lạc và cả danh sách những địa chỉ mới liên lạc chỉ độc màu đen trắng. Chắc chắn, về khả năng hoạt động, ứng dụng này sẽ đáp ứng tốt, tuy nhiên nó lại thiếu đi một chút cá tính.

Danh bạ trên iOS 8 được hiển thị dưới dạng danh sách sắp xếp theo vần abc. Có lẽ nếu Apple thêm vào một bức ảnh bên cạnh tên địa chỉ liên lạc thì sẽ thêm đẹp hơn, tuy nhiên theo suy đoán Apple không muốn thêm vào lựa chọn này bởi nhiều số liên lạc rất khó kiếm ảnh đại diện. Ảnh đại diện được hiển thị chỉ cho những địa chỉ hay liên lạc. Trên Android, danh bạ được làm nhỏ gọn hơn, ảnh đại diện bé hơn và khoảng trống giữa tên gọi người này với người kia cũng được rút ngắn hơn.

Tìm kiếm, trợ lý ảo

Android 4.4 đã cho phép người dùng sử dụng thao tác tìm kiếm không chạm với câu lệnh “OK, Google” để kích hoạt Google Now tại bất kỳ vị trí nào trên màn hình home. Đến giờ đây, nhờ vào bản cập nhật ứng dụng Search của Google, chúng ta có thể sử dụng câu lệnh này tại bất cứ đâu trên màn hình, thậm chí cả ở trên màn hình khóa. Thực sự, Search nên được cập nhật cho những điện thoại Android trước khi Android L ra mắt. Đối với những ai không thích câu lệnh “OK, Google” hoạt động 24/7 thì họ có thể tắt nó đi. Cũng giống với Google Now, Siri trên iOS 8 cũng được trang bị khả năng nhận giọng nói và tự kích hoạt với câu lệnh “Hey, Siri”, tuy nhiên phần nào đó nó vẫn thua trợ lý ảo của Google. Có thể thấy rõ, câu lệnh không chạm trên iOS 8 chỉ hoạt động khi thiết bị được cắm vào một nguồn sạc nào đó. Nếu không thì nói trăm lần câu “Hey, Siri” máy sẽ không làm việc nếu tính năng Siri không được mở trên iPhone hay iPad. Theo dự đoán, phiên bản iPhone tiếp theo có khả năng được hỗ trợ kích hoạt Siri bằng câu lệnh bất cứ lúc nào.

Ứng dụng camera, bộ sưu tập

Android L sử dụng ứng dụng chụp ảnh mặc định là Google Camera, hiện ứng dụng này có thể được tải ở trên Play Store. Nhìn chung, đây là một ứng dụng chụp ảnh tốt, dễ sử dụng. Với những ai thích chế độ chụp ảnh Manual thì sẽ hơi thất vọng chút, bởi nó không cung cấp khả năng tinh chỉnh phơi sáng, ISO và tốc độ màn chập, tuy nhiên nếu bạn không đòi hỏi quá khắt khe thì những chế độ chụp ảnh được tích hợp sẵn đủ khả năng làm hài lòng. Những chế độ này bao gồm Lens Blur, Photo Sphere, HDR và Panorama. Trên iOS 8, ứng dụng camera cũng sở hữu một vài những thủ thuật thú vị. Những người sử dụng iOS 8 giờ đây đã được cung cấp tính năng quay video time-lapse khá độc đáo, chế độ self-timer và tự do điều chỉnh lấy nét cũng như EV. Nếu so với Google Camera, thì ứng dụng chụp ảnh trên iOS 8 có vẻ vượt trội hơn chút ít.

Ảnh chụp bằng thiết bị Android L có thể được xem lại trên ứng dụng Photo. Toàn bộ ảnh được sắp xếp thành 2 tab riêng biệt – Một tab chứa toàn bộ ảnh đã chụp, tab còn lại có tên “Highlights”. Đúng như tên gọi, tab này sắp xếp những bức ảnh vào những album khác nhau và hiển thị chúng theo ngày chụp. Ngoài ra ứng dụng Photo còn có thể tự động back up dữ liệu thư viện hình ảnh, do đó toàn bộ ảnh sẽ không bao giờ mất. Về những công cụ chỉnh sửa ảnh, có rất nhiều lựa chọn từ Crop cơ bản và xoay ảnh cho tới bộ lọc hình ảnh, thêm khung, và chèn hiệu ứng. Đáng nói là bạn không cần phải có kiến thức cao siêu về chỉnh sửa ảnh để sử dụng những công cụ hiệu quả hơn. Khi nói tới các tính năng, ứng dụng Photos trên iOS 8 gần như đã cung cấp quá đủ. Hình ảnh có thể dễ dàng sắp xếp theo thời gian và ngày chụp, giúp cho việc quản lý dễ dàng hơn và sao lưu vào điện toán đám mây lưu trữ an toàn hơn. So với Android L, có vẻ bất kỳ tính năng hay ứng dụng nào mà iOS 8 cung cấp đều đơn giản và trực quan hơn cho người sử dụng.

Phần kết

PhoneArena không thể đưa ra bất kỳ những kết luận cuối cùng nào cho câu hỏi hệ điều hành nào tốt hơn, Android L hay iOS 8, bởi cả 2 nền tảng đều đang trong quá trình thử nghiệm. Cả 2 chắc chắn sẽ phải trả qua thêm nhiều những cuộc thử nghiệm và nâng cấp nữa trước khi hoàn thiện và cho phép tải về vào cuối năm. Tuy nhiên, ngay cả khi chúng đã hoàn thiện đi chăng nữa, thì có lẽ cả 2 sẽ ngang hàng nhau, không hệ điều hành nào hơn hệ điều hành nào. Dẫu sao, đa phần chúng ta đều hài lòng với những gì chúng ta đã thấy cho đến nay và cả hai bản cập nhật đều mang lại những cảm giác phấn khích như nhau.

Android L thì mang lại sự cải tổ về giao diện hệ điều hành, từ menu Quick Controls, ứng dụng điện thoại, cho đến cách sắp xếp những thông báo. Ngoài ra, cũng thật vui mừng khi thấy Android đã học tập iOS một số thủ thuật, cách quản lý những thông báo trên màn hình khóa là một ví dụ điển hình cho luận điểm này. Tương tự, iOS cũng vay mượn một số những ý tưởng của Android, như tùy chọn những widget và bàn phím từ bên thứ 3.

Vì vậy, nói tóm lại, sự ra đời của cả 2 hệ điều hành đều sẽ mang lại những lợi ích to lớn cho người sử dụng bằng tất cả những tính năng và những sự cải tiến hữu ích. Dù bạn có đứng về phía bên nào, Android L hay iOS 8, thì bạn sẽ có thêm những lý do để gắn bó chặt hơn với nền tảng mà bạn chọn.

Nguồn: PhoneArena