Mình đã học xong khoá YouTube của Ali Abdaal trong vòng 4 tuần rồi và đây là 1 bài blog tổng kết 5 bài học sâu sắc mà mình nhất định sẽ ghi nhớ trong giai đoạn khởi đầu của việc làm YouTube này.

5 bài học này mình sẽ không chỉ áp dụng chúng vào việc làm YouTube. Mà những bài học này còn có thể áp dụng vào tất cả việc khác mình đang làm và khiến chúng trở nên ý nghĩa và bền lâu nữa: công việc, học ngoại ngữ, viết blog, dự án cá nhân, vân vân và mây mây

Và bài học số 5 là bài học mà mình thấm thía nhất.

(Lưu ý mình sẽ không bàn nhiều về kỹ thuật, phương pháp cụ thể làm YouTube)

Vô tình làm sao trước khi học 1 tuần, mình có nghe tập 1 podcast về Mr.Beast được phỏng vấn bởi Colin và Samir. Họ nói về quá trình làm YouTube của Mr.Beast từ thời gian đầu. Và khi mình nghe xong mình kiểu, woah okay, đúng là không có gì là overnight success cả. (thành công nhanh chóng bất ngờ)

Hẳn khi bạn nghe đến mr.Beast, người hiện tại có kênh YouTube (cá nhân) có lượt đăng ký nhiều nhất trên YouTube - 149 triệu sub, thì hẳn bạn sẽ nghĩ là người này là một người thông minh, có chiến thuật hay là ai đổ tiền đầu tư cho nên mới thành công như vậy. 

Khoan, mình không hề phủ nhận việc ông ý thông minh hay có chiến thuật gì cả.

Nhưng mà những hình mẫu này cứ lặp đi lặp lại. Rằng những YouTuber lớn trên YouTube, hầu như ai cũng đều phải bỏ rất nhiều công sức làm video, 1 cách đều đặn, nhất là ở giai đoạn đầu, khi không ai công nhận, lượt xem không có nhiều.

Thế nên có lẽ là chặng đường nào cũng vậy, làm YouTube cũng thế, cũng đều cần có sự đam mê, chăm chỉ và nỗ lực trên con đường dài đó, nhất là ở giai đoạn ban đầu.

Như Ali luôn thường nhắc đi nhắc lại câu nói này:

Are you playing to win the game, or are you playing to continue playing the game?

Bạn đang chơi game này để thắng, hay bạn đang chơi để có thể tiếp tục chơi?

Và mình đang tìm cách chơi game YouTube này 1 cách hệ thống để có thể tiếp tục làm nó 1 cách bền vững và dài lâu.

Ngày xưa lúc mình còn học đại học, bạn bè mình rất hay hỏi: “Vi ơi mày học tiếng Anh sao vậy chỉ tao với”. Mình trong đầu nghĩ rất đơn giản: “Xem nhiều phim vô mày, xem nhiều là từ từ nó nhập à”.

Sau khi ra trường vài năm, mình có hội được học 2 ngoại ngữ gọi là từ con số 0. Và nói thật là xem phim chả hiểu gì cả :)))) Chỉ muốn trèo vào cỗ máy thời gian của Doraemon vả vào mặt mình ngày xưa dễ sợ =))

Mọi thứ mình học ở giai đoạn đầu tuy rất mới mẻ, khá vui nhưng mà thật sự rất khó nhằn và chỉ muốn nghỉ học, xem phim thôi quách cho rồi.

Trong tuần đầu tiên học, Ali cho cho tụi mình xem video của Elizabeth Filips, cô là trợ lý của Ali trong thời gian làm khoá học ban đầu, hiện tại cô đã có kênh Youtube với 700k sub.

Trong video này, Elizabeth Filips kể về câu chuyện thời gian đầu làm những video đầu tiên (22 video đầu) cô khóc rất nhiều mỗi khi phải quay video, và cô biết rằng những cảm xúc cô ấy có lúc đấy đều là phi lý trí cả. Vì não chúng ta rất giỏi trong việc níu giữ chúng ta nằm trong vùng an toàn.

Nên đến giờ phải làm video thì cô ấy cố gắng gạt bỏ những cảm xúc đấy và bắt đầu quay thôi.

Đối với những người chăm chỉ làm YouTube đủ lâu, đủ để trải nghiệm sự tăng trưởng kép (compounding) thường quên mất giai đoạn ban đầu họ đã chăm chỉ làm từng video 1 như thế nào. Điều này khiến tất cả công sức của họ từ đó đến giờ, nếu nhìn ở thời điểm hiện tại, thì có vẻ như rất dễ dàng (đối với người khác và với cả chính họ).

Trước tuần vào học tụi mình có Tuần làm quen (boarding week) để học những điều cơ bản như tạo kênh, cách quay, cách edit.

Điều này có nghĩ là trước khi bắt đầu học chính thức, bạn đã phải có kênh YouTube và có ít nhất 1 video đã được đăng. Khi vào học, hầu như ngày nào cũng có lớp, hơn nữa còn có tài liệu bổ sung, video phỏng vấn khách mời từ những khoá trước (Colin & Samir, Thomas Frank, Charisma on Command, Nathaniel Drew, Matt D'Avella...) (this is insane, ik)

Điều này có nghĩa bạn cần thực sự xắn tay lên, xách mông ngồi xuống bàn tìm ý tưởng, quay video, edit và xuất bản chúng.

Trước khi đi học, Ali đã khuyến cáo rằng khóa học này sẽ đưa cho chúng mình rất nhiều kiến thức, bạn sẽ cảm thấy có quá nhiều điều nhảy múa trong đầu, kiến thức mới sẽ được liên tục bơm vào não bạn. Bạn bối rối.

Nhưng hãy nhớ rằng, bạn không cô đơn.

Điều này khá là an ủi mình.

Và điều cần thiết chúng mình cần phải làm đó là dính lấy công thức này:

Làm 1 video mỗi tuần

Việc làm video song song cũng sẽ giúp bạn hấp thu lượng kiến thức lúc đang học này x100 lần hiệu quả hơn. Bạn sẽ thấy được những khó khăn nảy sinh và biết điều mình cần phải hỏi để khắc phục là gì.

Chỉ vậy thôi, tập trung vào thứ chúng ta có thể điều khiển được. Và sau mỗi video, hãy cải thiện video kế tiếp tốt hơn 1% thôi là đủ, có thể là:

- Điều chỉnh ánh mắt nhìn vào lens.

- Nói to hơn 1 chút.

- Thêm 1 hiệu ứng thú vị mà bạn thấy ở video khác.

Điều quan trọng ở đây là đừng để việc quá tải kiến thức khiến bạn trì hoãn điều cần làm.

Bạn không thể điều chỉnh hướng của một con tàu bất động, bạn chỉ có thể điều chỉnh hướng của nó khi nó đang chuyển động.

Đây là một ý niệm mình luôn mang theo bên mình. Bởi vì đây là một ý niệm rất mang tính giải phóng (liberating). Đặc biệt là đối với những bạn làm ngành sáng tạo nội dung.

Ali kể rằng mỗi khi anh cùng với học viên đi tìm kiếm ý tưởng cho kênh của người học viên đó. Ali sẽ chỉ 1 video và nói: “Ý tưởng là có vẻ tuyệt. Cậu nghĩ sao?”

Người đấy đã trả lời: “Nhưng mà nó đã được làm rồi mà.”

Well, đoán xem, không có gì hoàn toàn nguyên bản cả. 

Trong lớp học phần Q&A có 1 bạn hỏi Ali là hiện tại cô ấy đang chờ mua 1 chiếc máy ảnh để có thể quay video xịn hơn, và câu hỏi này Vi để ý được rất nhiều bạn học viên lặp đi lặp lại theo rất nhiều cách khác nhau:

- Tôi cảm thấy màu video không được đẹp, và đang học color grading để làm cho màu đẹp hơn 1 chút. Nên là học xong tôi sẽ làm video ngay.

- Việc làm 1 hệ thống trên Notion có vẻ khó nhằn, chắc tôi sẽ học cách sử dụng Notion trước rồi tính.

Ali luôn trả lời câu hỏi này bằng:

“Bạn đang có 1 chiếc điện thoại không? Tuyệt! Hãy bắt đầu từ đó. Tôi biết rằng “ý nghĩ mình phải có thêm 1 phụ kiện mới này để làm video xịn hơn, hay hơn” nghe có vẻ chính đáng. Nhưng đừng để điều này ngăn cản bạn làm 1 video mỗi tuần. Thậm chí nếu bạn không có điện thoại, bạn vẫn có thể mượn những người xung quanh, hay xin 1 chiếc điện thoại dư của bố mẹ để làm.”

Nhưng đừng để điều này ngăn cản bạn làm 1 video mỗi tuần.

Có 1 khoảng thời gian sau khi làm được 8 video (tầm 3 tháng), Vi cũng tích góp mua 1 chiếc máy ảnh mới, nhưng sau khi mua vẫn chưa biết cách chỉnh màu. Tuy nhiên, mình vẫn giữ điều này này trong đầu, cố gắng quay về bậc thang cũ (baseline). Đó là cố gắng sử dụng điện thoại quay như cũ và cố gắng dính lấy công thức trên.

Có thể là học viết blog, học 1 khoá học nào đấy, học nhạc cụ, học vẽ, học thêu, làm Youtube, học ngoại ngữ, học code, tập gym, tập yoga, học nấu ăn, học bơi…

Có thể bạn đang chờ 1 điều gì đó xảy ra, hoặc đang cần 1 thứ gì đó để có thể thực sự bắt đầu.

Nhưng mà…

Có lẽ chúng mình nên bớt quan tâm quá nhiều đến việc phải tìm kiếm công cụ hoàn hảo.

Và có lẽ chúng mình nên tập trung nhiều hơn vào việc hành động.

Hãy cho phép bản thân bắt đầu làm điều bạn muốn. Bằng tất cả mọi thứ bạn đang có hiện tại.

Nếu như bạn hỏi mình là: "Tại sao lại phải bắt đầu làm điều mình muốn làm chứ?"

Thế thì: "Tại sao lại không chứ?"